古诗词

和张敏之诗七十韵三首

耶律楚材

壮年多轗轲,晚节叹行藏。zhuàng nián duō kǎn kē,wǎn jié tàn xíng cáng。
故国颓纲秽,新朝明德香。gù guó tuí gāng huì,xīn cháo míng dé xiāng。
雄材能预算,大略固难量。xióng cái néng yù suàn,dà lüè gù nán liàng。
迭出神兵速,无敌我武扬。dié chū shén bīng sù,wú dí wǒ wǔ yáng。
本图服叛逆,何止剪诪张。běn tú fú pàn nì,hé zhǐ jiǎn zhōu zhāng。
西讨穷于阗,东征过乐浪。xī tǎo qióng yú tián,dōng zhēng guò lè làng。
彗侵天垒壁,光动太白铓。huì qīn tiān lěi bì,guāng dòng tài bái máng。
整整车徒盛,鳞鳞旗鼓望。zhěng zhěng chē tú shèng,lín lín qí gǔ wàng。
天皇深责重,贤帅庙谟臧。tiān huáng shēn zé zhòng,xián shuài miào mó zāng。
江左将擒楚,河阳已灭商。jiāng zuǒ jiāng qín chǔ,hé yáng yǐ miè shāng。
英雄皆入彀,强御敢跳梁。yīng xióng jiē rù gòu,qiáng yù gǎn tiào liáng。
采访轩车闹,司农官吏忙。cǎi fǎng xuān chē nào,sī nóng guān lì máng。
轻徭常力足,薄赋不财伤。qīng yáo cháng lì zú,báo fù bù cái shāng。
勋业超秦汉,规模迈帝王。xūn yè chāo qín hàn,guī mó mài dì wáng。
流言无管蔡,奇计有平良。liú yán wú guǎn cài,qí jì yǒu píng liáng。
增葺新文物,耕耘古战场。zēng qì xīn wén wù,gēng yún gǔ zhàn chǎng。
蛟龙方奋迅,雕鹗得翱翔。jiāo lóng fāng fèn xùn,diāo è dé áo xiáng。
偶遇风云会,争依日月光。ǒu yù fēng yún huì,zhēng yī rì yuè guāng。
永酬千古耻,一怒四夷攘。yǒng chóu qiān gǔ chǐ,yī nù sì yí rǎng。
虎帐十年梦,龙庭几度霜。hǔ zhàng shí nián mèng,lóng tíng jǐ dù shuāng。
迎降初请命,出郭远相将。yíng jiàng chū qǐng mìng,chū guō yuǎn xiāng jiāng。
久敌真宜死,宽恩何敢当。jiǔ dí zhēn yí sǐ,kuān ēn hé gǎn dāng。
赦书民有幸,歌咏寿无疆。shè shū mín yǒu xìng,gē yǒng shòu wú jiāng。
扶杖听黄诏,称觞进白狼。fú zhàng tīng huáng zhào,chēng shāng jìn bái láng。
散财竭库藏,拔将出戎行。sàn cái jié kù cáng,bá jiāng chū róng xíng。
殷绝仁犹在,周倾道不亡。yīn jué rén yóu zài,zhōu qīng dào bù wáng。
来招燕郡内,入觐大食傍。lái zhāo yàn jùn nèi,rù jìn dà shí bàng。
戎服貂裘紫,星轺驳马苍。róng fú diāo qiú zǐ,xīng yáo bó mǎ cāng。
中春辞北望,初夏过西凉。zhōng chūn cí běi wàng,chū xià guò xī liáng。
瀚海汹而涌,阴山彷且徨。hàn hǎi xiōng ér yǒng,yīn shān páng qiě huáng。
闲云迷去路,疏雨润行装。xián yún mí qù lù,shū yǔ rùn xíng zhuāng。
出处空兴叹,风光自断肠。chū chù kōng xīng tàn,fēng guāng zì duàn cháng。
典刑陈故事,利病上封章。diǎn xíng chén gù shì,lì bìng shàng fēng zhāng。
天下援深溺,中州冀小康。tiān xià yuán shēn nì,zhōng zhōu jì xiǎo kāng。
风俗乘丧乱,筹策要优长。fēng sú chéng sàng luàn,chóu cè yào yōu zhǎng。
痼疾如神附,游魂笑鬼伥。gù jí rú shén fù,yóu hún xiào guǐ chāng。
仁术能骨肉,灵药起膏肓。rén shù néng gǔ ròu,líng yào qǐ gāo huāng。
避祸宜缄口,当言肯括囊。bì huò yí jiān kǒu,dāng yán kěn kuò náng。
遭谗心欲剖,涉苦胆先尝。zāo chán xīn yù pōu,shè kǔ dǎn xiān cháng。
北漠绝穷域,西隅抵大洋。běi mò jué qióng yù,xī yú dǐ dà yáng。
诗书犹不废,忠信未能忘。shī shū yóu bù fèi,zhōng xìn wèi néng wàng。
毡补连腮帐,绳穿朽脚床。zhān bǔ lián sāi zhàng,shéng chuān xiǔ jiǎo chuáng。
郊行长野兴,人静若禅房。jiāo xíng zhǎng yě xīng,rén jìng ruò chán fáng。
回鹘交游熟,昆仑事迹详。huí gǔ jiāo yóu shú,kūn lún shì jì xiáng。
风烟多黯黯,云水两茫茫。fēng yān duō àn àn,yún shuǐ liǎng máng máng。
灾变垂乾象,妖氛翳太阳。zāi biàn chuí qián xiàng,yāo fēn yì tài yáng。
髯龙三岛去,玉叶一枝芳。rán lóng sān dǎo qù,yù yè yī zhī fāng。
明主初登极,愚臣敢进狂。míng zhǔ chū dēng jí,yú chén gǎn jìn kuáng。
九畴从帝锡,五事合天常。jiǔ chóu cóng dì xī,wǔ shì hé tiān cháng。
大乐陈金石,朝服具冕裳。dà lè chén jīn shí,cháo fú jù miǎn shang。
降升分上下,进退有低昂。jiàng shēng fēn shàng xià,jìn tuì yǒu dī áng。
拓境时方急,郊天且未遑。tuò jìng shí fāng jí,jiāo tiān qiě wèi huáng。
应兵无血刃,降虏自壶浆。yīng bīng wú xuè rèn,jiàng lǔ zì hú jiāng。
按堵无更肆,因敌不馈粮。àn dǔ wú gèng sì,yīn dí bù kuì liáng。
宸心尊德义,圣政济柔刚。chén xīn zūn dé yì,shèng zhèng jì róu gāng。
恩泽涵诸夏,威棱震八荒。ēn zé hán zhū xià,wēi léng zhèn bā huāng。
势连西域重,天助北方强。shì lián xī yù zhòng,tiān zhù běi fāng qiáng。
举我陪三省,求贤守四方。jǔ wǒ péi sān shěng,qiú xián shǒu sì fāng。
锦衣捐毳褐,肉食弃糟糠。jǐn yī juān cuì hè,ròu shí qì zāo kāng。
隐逸求新仕,流亡集故乡。yǐn yì qiú xīn shì,liú wáng jí gù xiāng。
百官欣戴舜,万国愿归唐。bǎi guān xīn dài shùn,wàn guó yuàn guī táng。
耕钓咸生遂,工商乐未央。gēng diào xián shēng suì,gōng shāng lè wèi yāng。
会将封泰岳,行看建明堂。huì jiāng fēng tài yuè,xíng kàn jiàn míng táng。
自叹才雕篆,长惭学面墙。zì tàn cái diāo zhuàn,zhǎng cán xué miàn qiáng。
君恩予久负,贤路我深妨。jūn ēn yǔ jiǔ fù,xián lù wǒ shēn fáng。
覆餗恒忧惧,持盈实恐惶。fù sù héng yōu jù,chí yíng shí kǒng huáng。
故山松径碧,旧隐菊花黄。gù shān sōng jìng bì,jiù yǐn jú huā huáng。
太守方遗舄,初平政牧羊。tài shǒu fāng yí xì,chū píng zhèng mù yáng。
厚颜居此位,若已纳于隍。hòu yán jū cǐ wèi,ruò yǐ nà yú huáng。
吟啸须归去,香山老侍郎。yín xiào xū guī qù,xiāng shān lǎo shì láng。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

还燕京题披云楼和诸士大夫韵

耶律楚材

闲上披云第一重,离离禾黍汉家宫。xián shàng pī yún dì yī zhòng,lí lí hé shǔ hàn jiā gōng。
窗开青锁招晴色,帘卷银钩揖晓风。chuāng kāi qīng suǒ zhāo qíng sè,lián juǎn yín gōu yī xiǎo fēng。
好梦安排诗句里,闲愁分付酒杯中。hǎo mèng ān pái shī jù lǐ,xián chóu fēn fù jiǔ bēi zhōng。
静思二十年间事,聚散悲欢一梦同。jìng sī èr shí nián jiān shì,jù sàn bēi huān yī mèng tóng。

和威宁珍上人韵

耶律楚材

十载西游志已灰,南征又自大梁回。shí zài xī yóu zhì yǐ huī,nán zhēng yòu zì dà liáng huí。
扶持佛日惭无力,赞翊皇风愧不才。fú chí fú rì cán wú lì,zàn yì huáng fēng kuì bù cái。
旧约未能林下去,新诗常寄日边来。jiù yuē wèi néng lín xià qù,xīn shī cháng jì rì biān lái。
何时杖履烟霞里,一笑伸眉得共陪。hé shí zhàng lǚ yān xiá lǐ,yī xiào shēn méi dé gòng péi。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

回首亲朋半土丘,嗟予十稔浪西游。huí shǒu qīn péng bàn tǔ qiū,jiē yǔ shí rěn làng xī yóu。
半生兵革慵开眼,一纸功名暗点头。bàn shēng bīng gé yōng kāi yǎn,yī zhǐ gōng míng àn diǎn tóu。
下士笑予谋计拙,至人知我谓心忧。xià shì xiào yǔ móu jì zhuō,zhì rén zhī wǒ wèi xīn yōu。
再行不惮风沙恶,鹤迹云踪任去留。zài xíng bù dàn fēng shā è,hè jì yún zōng rèn qù liú。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

君恩犹未报山丘,自笑遐方汗漫游。jūn ēn yóu wèi bào shān qiū,zì xiào xiá fāng hàn màn yóu。
客过玉关惊白发,要游金谷觅苍头。kè guò yù guān jīng bái fā,yào yóu jīn gǔ mì cāng tóu。
冷官待罪予为歉,陋巷居贫君不忧。lěng guān dài zuì yǔ wèi qiàn,lòu xiàng jū pín jūn bù yōu。
犹望道行泽四海,敢辞沙漠久淹留。yóu wàng dào xíng zé sì hǎi,gǎn cí shā mò jiǔ yān liú。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

狐死曾闻尚首丘,悲予去国十年游。hú sǐ céng wén shàng shǒu qiū,bēi yǔ qù guó shí nián yóu。
昆仑碧耸日落处,渤海西倾天尽头。kūn lún bì sǒng rì luò chù,bó hǎi xī qīng tiān jǐn tóu。
君子云亡真我恨,斯文将丧是吾忧。jūn zi yún wáng zhēn wǒ hèn,sī wén jiāng sàng shì wú yōu。
尚期晚节回天意,隐忍龙庭且强留。shàng qī wǎn jié huí tiān yì,yǐn rěn lóng tíng qiě qiáng liú。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

馀生不得乐林丘,犹忆丁年选胜游。yú shēng bù dé lè lín qiū,yóu yì dīng nián xuǎn shèng yóu。
几帙残编聊映眼,一张衲被且蒙头。jǐ zhì cán biān liáo yìng yǎn,yī zhāng nà bèi qiě méng tóu。
貔貅已报西门役,柱石犹怀东顾忧。pí xiū yǐ bào xī mén yì,zhù shí yóu huái dōng gù yōu。
自料荒疏成弃物,菟裘归计乞封留。zì liào huāng shū chéng qì wù,tú qiú guī jì qǐ fēng liú。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

空惊沧海变陵丘,白昼分明梦里游。kōng jīng cāng hǎi biàn líng qiū,bái zhòu fēn míng mèng lǐ yóu。
除妄楔边重出楔,求真头上更安头。chú wàng xiē biān zhòng chū xiē,qiú zhēn tóu shàng gèng ān tóu。
亨通富贵刚生喜,苦恼悲愁强作忧。hēng tōng fù guì gāng shēng xǐ,kǔ nǎo bēi chóu qiáng zuò yōu。
斫断葛藤闲伎俩,系驴橛子不须留。zhuó duàn gé téng xián jì liǎ,xì lǘ jué zi bù xū liú。

和李德修韵

耶律楚材

明明圣主万邦君,神武雕弓挽六钧。míng míng shèng zhǔ wàn bāng jūn,shén wǔ diāo gōng wǎn liù jūn。
时有逸人游阙下,更无骚客吊江滨。shí yǒu yì rén yóu quē xià,gèng wú sāo kè diào jiāng bīn。
衣冠师古承殷辂,历日随时建夏寅。yī guān shī gǔ chéng yīn lù,lì rì suí shí jiàn xià yín。
厚德深仁施万世,巍然一代典谟新。hòu dé shēn rén shī wàn shì,wēi rán yī dài diǎn mó xīn。

和吕飞卿韵

耶律楚材

旧说飞卿词翰全,风神浑似晋名贤。jiù shuō fēi qīng cí hàn quán,fēng shén hún shì jìn míng xián。
吟诗校子三十里,押韵输君一着先。yín shī xiào zi sān shí lǐ,yā yùn shū jūn yī zhe xiān。
笔迹查牙森似戟,词源浩瀚注如川。bǐ jì chá yá sēn shì jǐ,cí yuán hào hàn zhù rú chuān。
好诗好字独予得,准备携将帝里传。hǎo shī hǎo zì dú yǔ dé,zhǔn bèi xié jiāng dì lǐ chuán。

再用韵赠国华

耶律楚材

学道宗儒难两全,湛然深许国华贤。xué dào zōng rú nán liǎng quán,zhàn rán shēn xǔ guó huá xián。
儒门已悟如心恕,道藏能穷象帝先。rú mén yǐ wù rú xīn shù,dào cáng néng qióng xiàng dì xiān。
似海词源涵万水,如鲸饮量吸长川。shì hǎi cí yuán hán wàn shuǐ,rú jīng yǐn liàng xī zhǎng chuān。
而今一识君侯面,始信清名不浪传。ér jīn yī shí jūn hóu miàn,shǐ xìn qīng míng bù làng chuán。

谢飞卿饭

耶律楚材

一鞭羸马渡天山,偶到云川暂解鞍。yī biān léi mǎ dù tiān shān,ǒu dào yún chuān zàn jiě ān。
独守空房方丈稳,更无薄酒一杯残。dú shǒu kōng fáng fāng zhàng wěn,gèng wú báo jiǔ yī bēi cán。
诗书半蠹绝来客,釜甑生尘笑冷官。shī shū bàn dù jué lái kè,fǔ zèng shēng chén xiào lěng guān。
赖有觉非怜野拙,长须为我馈盘餐。lài yǒu jué fēi lián yě zhuō,zhǎng xū wèi wǒ kuì pán cān。

再用韵记西游事

耶律楚材

河中花木蔽春山,烂赏东风纵宝鞍。hé zhōng huā mù bì chūn shān,làn shǎng dōng fēng zòng bǎo ān。
留得晚瓜过腊半,藏来秋果到春残。liú dé wǎn guā guò là bàn,cáng lái qiū guǒ dào chūn cán。
亲尝芭榄宁论价,自酿蒲萄不纳官。qīn cháng bā lǎn níng lùn jià,zì niàng pú táo bù nà guān。
常叹不才还有幸,滞留遐域得佳餐。cháng tàn bù cái hái yǒu xìng,zhì liú xiá yù dé jiā cān。

再用韵赠抟霄

耶律楚材

凛凛风神白玉山,罢游鹰犬逞金鞍。lǐn lǐn fēng shén bái yù shān,bà yóu yīng quǎn chěng jīn ān。
瑶琴高挂么弦绝,羲易频翻断简残。yáo qín gāo guà me xián jué,xī yì pín fān duàn jiǎn cán。
息念如僧还有发,忘形见客似无官。xī niàn rú sēng hái yǒu fā,wàng xíng jiàn kè shì wú guān。
伽陀诵罢炉薰冷,一钵疏羹当晓餐。gā tuó sòng bà lú xūn lěng,yī bō shū gēng dāng xiǎo cān。

再用韵谢非熊召饭

耶律楚材

行尽遐陬万里山,十年飘泊困征鞍。xíng jǐn xiá zōu wàn lǐ shān,shí nián piāo pō kùn zhēng ān。
春风燕语归心切,夜月猿啼客梦残。chūn fēng yàn yǔ guī xīn qiè,yè yuè yuán tí kè mèng cán。
圣世因时行夏正,愚臣嗜数愧春官。shèng shì yīn shí xíng xià zhèng,yú chén shì shù kuì chūn guān。
谁知贤帅开青眼,扫洒西庵召我餐。shuí zhī xián shuài kāi qīng yǎn,sǎo sǎ xī ān zhào wǒ cān。

再用韵唱玄

耶律楚材

藤条击破铁围山,倒跨白牛不鞲鞍。téng tiáo jī pò tiě wéi shān,dào kuà bái niú bù gōu ān。
讲疏僧归经卷乱,坐禅人起佛灯残。jiǎng shū sēng guī jīng juǎn luàn,zuò chán rén qǐ fú dēng cán。
为学未必如为道,选佛从教胜选官。wèi xué wèi bì rú wèi dào,xuǎn fú cóng jiào shèng xuǎn guān。
百事湛然都不念,只知渴饮与饥餐。bǎi shì zhàn rán dōu bù niàn,zhǐ zhī kě yǐn yǔ jī cān。