古诗词

醉义歌

耶律楚材

晓来雨霁日苍凉,枕帏摇曳西风香。xiǎo lái yǔ jì rì cāng liáng,zhěn wéi yáo yè xī fēng xiāng。
困眠未足正展转,儿童来报今重阳。kùn mián wèi zú zhèng zhǎn zhuǎn,ér tóng lái bào jīn zhòng yáng。
吟儿苍苍浑塞色,容怀衮衮皆吾乡。yín ér cāng cāng hún sāi sè,róng huái gǔn gǔn jiē wú xiāng。
敛衾默坐思往事,天涯三载空悲伤。liǎn qīn mò zuò sī wǎng shì,tiān yá sān zài kōng bēi shāng。
正是幽人叹幽独,东邻携酒来茅屋。zhèng shì yōu rén tàn yōu dú,dōng lín xié jiǔ lái máo wū。
怜予病窜伶仃愁,自言新酿秋泉曲。lián yǔ bìng cuàn líng dīng chóu,zì yán xīn niàng qiū quán qū。
凌晨未盥三两卮,旋酌连斟折栏菊。líng chén wèi guàn sān liǎng zhī,xuán zhuó lián zhēn zhé lán jú。
我本清癯酒户低,羁怀开拓何其速。wǒ běn qīng qú jiǔ hù dī,jī huái kāi tuò hé qí sù。
愁肠解结千万重,高谈几笑吟秋风。chóu cháng jiě jié qiān wàn zhòng,gāo tán jǐ xiào yín qiū fēng。
遥望无何风色好,飘飘渐远尘寰中。yáo wàng wú hé fēng sè hǎo,piāo piāo jiàn yuǎn chén huán zhōng。
渊明笑问斥逐事,谪仙遥指华胥宫。yuān míng xiào wèn chì zhú shì,zhé xiān yáo zhǐ huá xū gōng。
华胥咫尺尚未及,人间万事纷纷空。huá xū zhǐ chǐ shàng wèi jí,rén jiān wàn shì fēn fēn kōng。
一器才空开一器,宿酲未解人先醉。yī qì cái kōng kāi yī qì,sù chéng wèi jiě rén xiān zuì。
携樽挈榼近花前,折花顾影聊相戏。xié zūn qiè kē jìn huā qián,zhé huā gù yǐng liáo xiāng xì。
生平岂无同道徒,海角天涯我遐弃。shēng píng qǐ wú tóng dào tú,hǎi jiǎo tiān yá wǒ xiá qì。
我爱南村农丈人,山溪幽隐潜修真。wǒ ài nán cūn nóng zhàng rén,shān xī yōu yǐn qián xiū zhēn。
老病犹耽黑甜味,古风清远途犹迍。lǎo bìng yóu dān hēi tián wèi,gǔ fēng qīng yuǎn tú yóu zhūn。
喧嚣避遁岩麓僻,幽闲放旷云泉滨。xuān xiāo bì dùn yán lù pì,yōu xián fàng kuàng yún quán bīn。
旋舂新黍爨香饭,一樽浊酒呼予频。xuán chōng xīn shǔ cuàn xiāng fàn,yī zūn zhuó jiǔ hū yǔ pín。
欣然命驾匆匆去,漠漠霜天行古路。xīn rán mìng jià cōng cōng qù,mò mò shuāng tiān xíng gǔ lù。
穿村迤逦入中门,老幼仓忙不宁处。chuān cūn yí lǐ rù zhōng mén,lǎo yòu cāng máng bù níng chù。
丈人迎立瓦杯寒,老母自供山果醋。zhàng rén yíng lì wǎ bēi hán,lǎo mǔ zì gōng shān guǒ cù。
扶携齐唱雅声清,酬酢温语如甘澍。fú xié qí chàng yǎ shēng qīng,chóu cù wēn yǔ rú gān shù。
谓予绿鬓犹可需,谢渠黄发勤相谕。wèi yǔ lǜ bìn yóu kě xū,xiè qú huáng fā qín xiāng yù。
随分穷秋摇酒卮,席边篱畔花无数。suí fēn qióng qiū yáo jiǔ zhī,xí biān lí pàn huā wú shù。
巨觥深斝新词催,闲诗古语玄关开。jù gōng shēn jiǎ xīn cí cuī,xián shī gǔ yǔ xuán guān kāi。
开怀嘱酒谢予意,村家不弃来相陪。kāi huái zhǔ jiǔ xiè yǔ yì,cūn jiā bù qì lái xiāng péi。
适遇今年东鄙阜,黍稷馨香栖畎亩。shì yù jīn nián dōng bǐ fù,shǔ jì xīn xiāng qī quǎn mǔ。
相邀斗酒不浃旬,爱君萧散真良友。xiāng yāo dòu jiǔ bù jiā xún,ài jūn xiāo sàn zhēn liáng yǒu。
我酬一语白丈人,解释羁愁感黄耇。wǒ chóu yī yǔ bái zhàng rén,jiě shì jī chóu gǎn huáng gǒu。
请君举盏无言他,与君却唱醉义歌。qǐng jūn jǔ zhǎn wú yán tā,yǔ jūn què chàng zuì yì gē。
风云不与世荣别,石火又异人生何。fēng yún bù yǔ shì róng bié,shí huǒ yòu yì rén shēng hé。
荣利傥来岂苟得,穷通夙定徒奔波。róng lì tǎng lái qǐ gǒu dé,qióng tōng sù dìng tú bēn bō。
梁冀跋扈德何在,仲尼削迹名终多。liáng jì bá hù dé hé zài,zhòng ní xuē jì míng zhōng duō。
古来此事元如是,毕竟思量何怪此。gǔ lái cǐ shì yuán rú shì,bì jìng sī liàng hé guài cǐ。
争如终日且开樽,驾酒乘杯醉乡里。zhēng rú zhōng rì qiě kāi zūn,jià jiǔ chéng bēi zuì xiāng lǐ。
醉中佳趣欲告君,至乐无形难说似。zuì zhōng jiā qù yù gào jūn,zhì lè wú xíng nán shuō shì。
泰山载斫为深杯,长河酿酒斟酌之。tài shān zài zhuó wèi shēn bēi,zhǎng hé niàng jiǔ zhēn zhuó zhī。
迷人愁客世无数,呼来搯耳充罚卮。mí rén chóu kè shì wú shù,hū lái tāo ěr chōng fá zhī。
一杯愁思初消铄,两盏迷魂成勿药。yī bēi chóu sī chū xiāo shuò,liǎng zhǎn mí hún chéng wù yào。
尔后连浇三五卮,千愁万恨风蓬落。ěr hòu lián jiāo sān wǔ zhī,qiān chóu wàn hèn fēng péng luò。
胸中渐得春气和,腮边不觉衰颜却。xiōng zhōng jiàn dé chūn qì hé,sāi biān bù jué shuāi yán què。
四时为驭驰太虚,二曜为轮辗空廓。sì shí wèi yù chí tài xū,èr yào wèi lún niǎn kōng kuò。
须臾纵辔入无何,自然汝我融真乐。xū yú zòng pèi rù wú hé,zì rán rǔ wǒ róng zhēn lè。
陶陶一任玉山颓,藉地为茵天作幕。táo táo yī rèn yù shān tuí,jí dì wèi yīn tiān zuò mù。
丈人我语真非真,真兮此外何足云。zhàng rén wǒ yǔ zhēn fēi zhēn,zhēn xī cǐ wài hé zú yún。
丈人我语君听否,听则利名何足有?问君何事徒劬劳,此何为卑彼岂高。zhàng rén wǒ yǔ jūn tīng fǒu,tīng zé lì míng hé zú yǒu?wèn jūn hé shì tú qú láo,cǐ hé wèi bēi bǐ qǐ gāo。
蜃楼日出寻变灭,云峰风起难坚牢。shèn lóu rì chū xún biàn miè,yún fēng fēng qǐ nán jiān láo。
芥纳须弥亦闲事,谁知大海吞鸿毛。jiè nà xū mí yì xián shì,shuí zhī dà hǎi tūn hóng máo。
梦里蝴蝶勿云假,庄周觉亦非真者。mèng lǐ hú dié wù yún jiǎ,zhuāng zhōu jué yì fēi zhēn zhě。
以指喻指指成虚,马喻马兮马非马。yǐ zhǐ yù zhǐ zhǐ chéng xū,mǎ yù mǎ xī mǎ fēi mǎ。
天地犹一马,万物一指同。tiān dì yóu yī mǎ,wàn wù yī zhǐ tóng。
胡为一指分彼此,胡为一马奔西东。hú wèi yī zhǐ fēn bǐ cǐ,hú wèi yī mǎ bēn xī dōng。
人之富贵我富贵,我之贫困非予穷。rén zhī fù guì wǒ fù guì,wǒ zhī pín kùn fēi yǔ qióng。
三界惟心更无物,世中物我成融通。sān jiè wéi xīn gèng wú wù,shì zhōng wù wǒ chéng róng tōng。
君不见千年之松化仙客,节妇登山身变石。jūn bù jiàn qiān nián zhī sōng huà xiān kè,jié fù dēng shān shēn biàn shí。
木魂石质既我同,有情于我何瑕隙。mù hún shí zhì jì wǒ tóng,yǒu qíng yú wǒ hé xiá xì。
自料吾身非我身,电光兴废重相隔。zì liào wú shēn fēi wǒ shēn,diàn guāng xīng fèi zhòng xiāng gé。
农丈人千头万绪几时休,举觞酩酊忘形迹。nóng zhàng rén qiān tóu wàn xù jǐ shí xiū,jǔ shāng mǐng dīng wàng xíng jì。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

一扇儒风佛日明,舍生从此乐馀生。yī shàn rú fēng fú rì míng,shě shēng cóng cǐ lè yú shēng。
高人编简寻长味,衲子林泉称野情。gāo rén biān jiǎn xún zhǎng wèi,nà zi lín quán chēng yě qíng。
见道谷绵充廪藏,喜闻流散集京城。jiàn dào gǔ mián chōng lǐn cáng,xǐ wén liú sàn jí jīng chéng。
自惭无德毗明主,千里虚名浪播声。zì cán wú dé pí míng zhǔ,qiān lǐ xū míng làng bō shēng。

戊子继武川刘抟霄韵

耶律楚材

不得吾山卧翠霞,西行行遍海之涯。bù dé wú shān wò cuì xiá,xī xíng xíng biàn hǎi zhī yá。
火风地水虽非我,南北东西总是家。huǒ fēng dì shuǐ suī fēi wǒ,nán běi dōng xī zǒng shì jiā。
驿骑亲驰涉弱水,星轺躬驾过流沙。yì qí qīn chí shè ruò shuǐ,xīng yáo gōng jià guò liú shā。
惟期圣德渐遐迩,不惮龙庭万里赊。wéi qī shèng dé jiàn xiá ěr,bù dàn lóng tíng wàn lǐ shē。

和李汉臣韵四首其一

耶律楚材

梦中身世鬓垂斑,方士从夸药驻颜。mèng zhōng shēn shì bìn chuí bān,fāng shì cóng kuā yào zhù yán。
性海一波涵万象,威音双箭透重关。xìng hǎi yī bō hán wàn xiàng,wēi yīn shuāng jiàn tòu zhòng guān。
圆融活水非生灭,浩渺虚舟任往还。yuán róng huó shuǐ fēi shēng miè,hào miǎo xū zhōu rèn wǎng hái。
便好灰心养愚拙,须知大智本闲闲。biàn hǎo huī xīn yǎng yú zhuō,xū zhī dà zhì běn xián xián。

憩解州邵薛村洪福院

耶律楚材

天兵南出武阳东,暂解征鞍憩梵宫。tiān bīng nán chū wǔ yáng dōng,zàn jiě zhēng ān qì fàn gōng。
玉像巍巍红叶捧,金容奕奕碧纱笼。yù xiàng wēi wēi hóng yè pěng,jīn róng yì yì bì shā lóng。
三秦繁盛如席卷,两晋风流扫地空。sān qín fán shèng rú xí juǎn,liǎng jìn fēng liú sǎo dì kōng。
惟有真如元不坏,青山依旧白云中。wéi yǒu zhēn rú yuán bù huài,qīng shān yī jiù bái yún zhōng。

邵薛村道士陈公求诗

耶律楚材

玄言圣祖五千言,不说飞升不说仙。xuán yán shèng zǔ wǔ qiān yán,bù shuō fēi shēng bù shuō xiān。
烧药炼丹全是妄,吞霞服气苟延年。shāo yào liàn dān quán shì wàng,tūn xiá fú qì gǒu yán nián。
须知三教皆同道,可信重玄也似禅。xū zhī sān jiào jiē tóng dào,kě xìn zhòng xuán yě shì chán。
趋破异端何足慕,纷纷皆是野狐涎。qū pò yì duān hé zú mù,fēn fēn jiē shì yě hú xián。

又用韵和王巨川其二

耶律楚材

今年扈从入西秦,山色犹如昔日新。jīn nián hù cóng rù xī qín,shān sè yóu rú xī rì xīn。
诗思远随秦岭雁,征衣全染灞桥尘。shī sī yuǎn suí qín lǐng yàn,zhēng yī quán rǎn bà qiáo chén。
含元殿坏荆榛古,花萼楼空草木春。hán yuán diàn huài jīng zhēn gǔ,huā è lóu kōng cǎo mù chūn。
千古兴亡同一梦,梦中多少未归人。qiān gǔ xīng wáng tóng yī mèng,mèng zhōng duō shǎo wèi guī rén。

和武善夫韵二首

耶律楚材

佐主焦劳力已殚,微才安可济时难。zuǒ zhǔ jiāo láo lì yǐ dān,wēi cái ān kě jì shí nán。
开樽北海希文举,携妓东山笑谢安。kāi zūn běi hǎi xī wén jǔ,xié jì dōng shān xiào xiè ān。
雨露新恩君责重,桑榆老境我年残。yǔ lù xīn ēn jūn zé zhòng,sāng yú lǎo jìng wǒ nián cán。
何时致政闾山去,三径依然松菊寒。hé shí zhì zhèng lǘ shān qù,sān jìng yī rán sōng jú hán。

和武善夫韵二首

耶律楚材

秋霖初霁觉新凉,午夜东山月吐光。qiū lín chū jì jué xīn liáng,wǔ yè dōng shān yuè tǔ guāng。
翠竹无心甘晚节,黄花有意助年芳。cuì zhú wú xīn gān wǎn jié,huáng huā yǒu yì zhù nián fāng。
忠诚自许一心赤,老境谁怜两鬓霜。zhōng chéng zì xǔ yī xīn chì,lǎo jìng shuí lián liǎng bìn shuāng。
遥忆吾山归未得,故人书简怨东阳。yáo yì wú shān guī wèi dé,gù rén shū jiǎn yuàn dōng yáng。

寄云中东堂和尚

耶律楚材

云中种出火莲华,到底东堂是作家。yún zhōng zhǒng chū huǒ lián huá,dào dǐ dōng táng shì zuò jiā。
伏手骨挝腰下剑,笑人家具手中蛇。fú shǒu gǔ wō yāo xià jiàn,xiào rén jiā jù shǒu zhōng shé。
三玄戈甲徒心乱,五位君臣莫眼花。sān xuán gē jiǎ tú xīn luàn,wǔ wèi jūn chén mò yǎn huā。
只遮些儿难理会,草鞋包裹破袈裟。zhǐ zhē xiē ér nán lǐ huì,cǎo xié bāo guǒ pò jiā shā。

谢万寿润公和尚惠书

耶律楚材

多谢堂头远赐书,惊人才笔我难如。duō xiè táng tóu yuǎn cì shū,jīng rén cái bǐ wǒ nán rú。
承当禅髓心无愧,供奉佛牙力有馀。chéng dāng chán suǐ xīn wú kuì,gōng fèng fú yá lì yǒu yú。
幼子可袭先父业,游人却到旧时居。yòu zi kě xí xiān fù yè,yóu rén què dào jiù shí jū。
个中消息谁能悉,玉女乘风跨铁驴。gè zhōng xiāo xī shuí néng xī,yù nǚ chéng fēng kuà tiě lǘ。

燕京大觉禅寺奥公乞经藏记既成以诗戏之

耶律楚材

词源老去苦无多,强著闲文赞释迦。cí yuán lǎo qù kǔ wú duō,qiáng zhù xián wén zàn shì jiā。
遒健兔毫生月窟,光明茧纸出新罗。qiú jiàn tù háo shēng yuè kū,guāng míng jiǎn zhǐ chū xīn luó。
茶炉几瓣龙涎烬,玉板十分凤墨磨。chá lú jǐ bàn lóng xián jìn,yù bǎn shí fēn fèng mò mó。
此起科差真可笑,湛然陪酒更陪歌。cǐ qǐ kē chà zhēn kě xiào,zhàn rán péi jiǔ gèng péi gē。

寄龙溪老人乞西岩香

耶律楚材

寄语龙溪老古锥,西岩风韵我长思。jì yǔ lóng xī lǎo gǔ zhuī,xī yán fēng yùn wǒ zhǎng sī。
香钱缓发鸣琴后,瓦鼎浓薰入定时。xiāng qián huǎn fā míng qín hòu,wǎ dǐng nóng xūn rù dìng shí。
比拟梅魂只独步,品量龙脑可同驰。bǐ nǐ méi hún zhǐ dú bù,pǐn liàng lóng nǎo kě tóng chí。
湛然鼻孔撩天大,穿过多时不自知。zhàn rán bí kǒng liāo tiān dà,chuān guò duō shí bù zì zhī。

谢圣安澄公馈药

耶律楚材

一粒灵丹寄我尝,湛然回简谢西堂。yī lì líng dān jì wǒ cháng,zhàn rán huí jiǎn xiè xī táng。
杀活一草真难会,药病相治未易量。shā huó yī cǎo zhēn nán huì,yào bìng xiāng zhì wèi yì liàng。
子细嚼时元不碍,浑沦吞下也无妨。zi xì jué shí yuán bù ài,hún lún tūn xià yě wú fáng。
圣安骨董知多少,卖弄千年旧药方。shèng ān gǔ dǒng zhī duō shǎo,mài nòng qiān nián jiù yào fāng。

和王正夫韵

耶律楚材

壮年自笑鬓先霜,喜色眉间一点黄。zhuàng nián zì xiào bìn xiān shuāng,xǐ sè méi jiān yī diǎn huáng。
退食紫宸居凤阁,朝天丹阙列鸳行。tuì shí zǐ chén jū fèng gé,cháo tiān dān quē liè yuān xíng。
功名必要光前古,富贵何须归故乡。gōng míng bì yào guāng qián gǔ,fù guì hé xū guī gù xiāng。
济世元知有仁政,活人不假返魂香。jì shì yuán zhī yǒu rén zhèng,huó rén bù jiǎ fǎn hún xiāng。

继孟云卿韵

耶律楚材

归欤奚待鬓双皤,无恙闾山耸岌峨。guī yú xī dài bìn shuāng pó,wú yàng lǘ shān sǒng jí é。
万壑松风思仰峤,千岩烟雨忆平坡。wàn hè sōng fēng sī yǎng jiào,qiān yán yān yǔ yì píng pō。
开基气概鲸吞海,遁世生涯鼠饮河。kāi jī qì gài jīng tūn hǎi,dùn shì shēng yá shǔ yǐn hé。
好买扁舟从此逝,醉眠江国一渔蓑。hǎo mǎi biǎn zhōu cóng cǐ shì,zuì mián jiāng guó yī yú suō。