古诗词

醉义歌

耶律楚材

晓来雨霁日苍凉,枕帏摇曳西风香。xiǎo lái yǔ jì rì cāng liáng,zhěn wéi yáo yè xī fēng xiāng。
困眠未足正展转,儿童来报今重阳。kùn mián wèi zú zhèng zhǎn zhuǎn,ér tóng lái bào jīn zhòng yáng。
吟儿苍苍浑塞色,容怀衮衮皆吾乡。yín ér cāng cāng hún sāi sè,róng huái gǔn gǔn jiē wú xiāng。
敛衾默坐思往事,天涯三载空悲伤。liǎn qīn mò zuò sī wǎng shì,tiān yá sān zài kōng bēi shāng。
正是幽人叹幽独,东邻携酒来茅屋。zhèng shì yōu rén tàn yōu dú,dōng lín xié jiǔ lái máo wū。
怜予病窜伶仃愁,自言新酿秋泉曲。lián yǔ bìng cuàn líng dīng chóu,zì yán xīn niàng qiū quán qū。
凌晨未盥三两卮,旋酌连斟折栏菊。líng chén wèi guàn sān liǎng zhī,xuán zhuó lián zhēn zhé lán jú。
我本清癯酒户低,羁怀开拓何其速。wǒ běn qīng qú jiǔ hù dī,jī huái kāi tuò hé qí sù。
愁肠解结千万重,高谈几笑吟秋风。chóu cháng jiě jié qiān wàn zhòng,gāo tán jǐ xiào yín qiū fēng。
遥望无何风色好,飘飘渐远尘寰中。yáo wàng wú hé fēng sè hǎo,piāo piāo jiàn yuǎn chén huán zhōng。
渊明笑问斥逐事,谪仙遥指华胥宫。yuān míng xiào wèn chì zhú shì,zhé xiān yáo zhǐ huá xū gōng。
华胥咫尺尚未及,人间万事纷纷空。huá xū zhǐ chǐ shàng wèi jí,rén jiān wàn shì fēn fēn kōng。
一器才空开一器,宿酲未解人先醉。yī qì cái kōng kāi yī qì,sù chéng wèi jiě rén xiān zuì。
携樽挈榼近花前,折花顾影聊相戏。xié zūn qiè kē jìn huā qián,zhé huā gù yǐng liáo xiāng xì。
生平岂无同道徒,海角天涯我遐弃。shēng píng qǐ wú tóng dào tú,hǎi jiǎo tiān yá wǒ xiá qì。
我爱南村农丈人,山溪幽隐潜修真。wǒ ài nán cūn nóng zhàng rén,shān xī yōu yǐn qián xiū zhēn。
老病犹耽黑甜味,古风清远途犹迍。lǎo bìng yóu dān hēi tián wèi,gǔ fēng qīng yuǎn tú yóu zhūn。
喧嚣避遁岩麓僻,幽闲放旷云泉滨。xuān xiāo bì dùn yán lù pì,yōu xián fàng kuàng yún quán bīn。
旋舂新黍爨香饭,一樽浊酒呼予频。xuán chōng xīn shǔ cuàn xiāng fàn,yī zūn zhuó jiǔ hū yǔ pín。
欣然命驾匆匆去,漠漠霜天行古路。xīn rán mìng jià cōng cōng qù,mò mò shuāng tiān xíng gǔ lù。
穿村迤逦入中门,老幼仓忙不宁处。chuān cūn yí lǐ rù zhōng mén,lǎo yòu cāng máng bù níng chù。
丈人迎立瓦杯寒,老母自供山果醋。zhàng rén yíng lì wǎ bēi hán,lǎo mǔ zì gōng shān guǒ cù。
扶携齐唱雅声清,酬酢温语如甘澍。fú xié qí chàng yǎ shēng qīng,chóu cù wēn yǔ rú gān shù。
谓予绿鬓犹可需,谢渠黄发勤相谕。wèi yǔ lǜ bìn yóu kě xū,xiè qú huáng fā qín xiāng yù。
随分穷秋摇酒卮,席边篱畔花无数。suí fēn qióng qiū yáo jiǔ zhī,xí biān lí pàn huā wú shù。
巨觥深斝新词催,闲诗古语玄关开。jù gōng shēn jiǎ xīn cí cuī,xián shī gǔ yǔ xuán guān kāi。
开怀嘱酒谢予意,村家不弃来相陪。kāi huái zhǔ jiǔ xiè yǔ yì,cūn jiā bù qì lái xiāng péi。
适遇今年东鄙阜,黍稷馨香栖畎亩。shì yù jīn nián dōng bǐ fù,shǔ jì xīn xiāng qī quǎn mǔ。
相邀斗酒不浃旬,爱君萧散真良友。xiāng yāo dòu jiǔ bù jiā xún,ài jūn xiāo sàn zhēn liáng yǒu。
我酬一语白丈人,解释羁愁感黄耇。wǒ chóu yī yǔ bái zhàng rén,jiě shì jī chóu gǎn huáng gǒu。
请君举盏无言他,与君却唱醉义歌。qǐng jūn jǔ zhǎn wú yán tā,yǔ jūn què chàng zuì yì gē。
风云不与世荣别,石火又异人生何。fēng yún bù yǔ shì róng bié,shí huǒ yòu yì rén shēng hé。
荣利傥来岂苟得,穷通夙定徒奔波。róng lì tǎng lái qǐ gǒu dé,qióng tōng sù dìng tú bēn bō。
梁冀跋扈德何在,仲尼削迹名终多。liáng jì bá hù dé hé zài,zhòng ní xuē jì míng zhōng duō。
古来此事元如是,毕竟思量何怪此。gǔ lái cǐ shì yuán rú shì,bì jìng sī liàng hé guài cǐ。
争如终日且开樽,驾酒乘杯醉乡里。zhēng rú zhōng rì qiě kāi zūn,jià jiǔ chéng bēi zuì xiāng lǐ。
醉中佳趣欲告君,至乐无形难说似。zuì zhōng jiā qù yù gào jūn,zhì lè wú xíng nán shuō shì。
泰山载斫为深杯,长河酿酒斟酌之。tài shān zài zhuó wèi shēn bēi,zhǎng hé niàng jiǔ zhēn zhuó zhī。
迷人愁客世无数,呼来搯耳充罚卮。mí rén chóu kè shì wú shù,hū lái tāo ěr chōng fá zhī。
一杯愁思初消铄,两盏迷魂成勿药。yī bēi chóu sī chū xiāo shuò,liǎng zhǎn mí hún chéng wù yào。
尔后连浇三五卮,千愁万恨风蓬落。ěr hòu lián jiāo sān wǔ zhī,qiān chóu wàn hèn fēng péng luò。
胸中渐得春气和,腮边不觉衰颜却。xiōng zhōng jiàn dé chūn qì hé,sāi biān bù jué shuāi yán què。
四时为驭驰太虚,二曜为轮辗空廓。sì shí wèi yù chí tài xū,èr yào wèi lún niǎn kōng kuò。
须臾纵辔入无何,自然汝我融真乐。xū yú zòng pèi rù wú hé,zì rán rǔ wǒ róng zhēn lè。
陶陶一任玉山颓,藉地为茵天作幕。táo táo yī rèn yù shān tuí,jí dì wèi yīn tiān zuò mù。
丈人我语真非真,真兮此外何足云。zhàng rén wǒ yǔ zhēn fēi zhēn,zhēn xī cǐ wài hé zú yún。
丈人我语君听否,听则利名何足有?问君何事徒劬劳,此何为卑彼岂高。zhàng rén wǒ yǔ jūn tīng fǒu,tīng zé lì míng hé zú yǒu?wèn jūn hé shì tú qú láo,cǐ hé wèi bēi bǐ qǐ gāo。
蜃楼日出寻变灭,云峰风起难坚牢。shèn lóu rì chū xún biàn miè,yún fēng fēng qǐ nán jiān láo。
芥纳须弥亦闲事,谁知大海吞鸿毛。jiè nà xū mí yì xián shì,shuí zhī dà hǎi tūn hóng máo。
梦里蝴蝶勿云假,庄周觉亦非真者。mèng lǐ hú dié wù yún jiǎ,zhuāng zhōu jué yì fēi zhēn zhě。
以指喻指指成虚,马喻马兮马非马。yǐ zhǐ yù zhǐ zhǐ chéng xū,mǎ yù mǎ xī mǎ fēi mǎ。
天地犹一马,万物一指同。tiān dì yóu yī mǎ,wàn wù yī zhǐ tóng。
胡为一指分彼此,胡为一马奔西东。hú wèi yī zhǐ fēn bǐ cǐ,hú wèi yī mǎ bēn xī dōng。
人之富贵我富贵,我之贫困非予穷。rén zhī fù guì wǒ fù guì,wǒ zhī pín kùn fēi yǔ qióng。
三界惟心更无物,世中物我成融通。sān jiè wéi xīn gèng wú wù,shì zhōng wù wǒ chéng róng tōng。
君不见千年之松化仙客,节妇登山身变石。jūn bù jiàn qiān nián zhī sōng huà xiān kè,jié fù dēng shān shēn biàn shí。
木魂石质既我同,有情于我何瑕隙。mù hún shí zhì jì wǒ tóng,yǒu qíng yú wǒ hé xiá xì。
自料吾身非我身,电光兴废重相隔。zì liào wú shēn fēi wǒ shēn,diàn guāng xīng fèi zhòng xiāng gé。
农丈人千头万绪几时休,举觞酩酊忘形迹。nóng zhàng rén qiān tóu wàn xù jǐ shí xiū,jǔ shāng mǐng dīng wàng xíng jì。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

过东胜用先君文献公韵二首

耶律楚材

荒城萧洒枕长河,古字碑文半灭磨。huāng chéng xiāo sǎ zhěn zhǎng hé,gǔ zì bēi wén bàn miè mó。
青冢路遥人去少,黑山寒重雁来多。qīng zhǒng lù yáo rén qù shǎo,hēi shān hán zhòng yàn lái duō。
正愁晓雪冰生砚,不忿西风叶坠柯。zhèng chóu xiǎo xuě bīng shēng yàn,bù fèn xī fēng yè zhuì kē。
偶忆先君旧游处,潸然不奈此情何。ǒu yì xiān jūn jiù yóu chù,shān rán bù nài cǐ qíng hé。

过东胜用先君文献公韵二首

耶律楚材

依然千里旧山河,事改时移随变磨。yī rán qiān lǐ jiù shān hé,shì gǎi shí yí suí biàn mó。
巢许家风乌可少,萧曹勋业未为多。cháo xǔ jiā fēng wū kě shǎo,xiāo cáo xūn yè wèi wèi duō。
可伤陵变须耕海,不待棋终已烂柯。kě shāng líng biàn xū gēng hǎi,bù dài qí zhōng yǐ làn kē。
翻手荣枯成底事,不如归去入无何。fān shǒu róng kū chéng dǐ shì,bù rú guī qù rù wú hé。

再用韵以美抟霄之德

耶律楚材

去岁云川始见君,澄澄胸次净无尘。qù suì yún chuān shǐ jiàn jūn,chéng chéng xiōng cì jìng wú chén。
山南第一圭璋士,冀北无双柱石臣。shān nán dì yī guī zhāng shì,jì běi wú shuāng zhù shí chén。
万里云松斜谷外,千竿水竹渭河滨。wàn lǐ yún sōng xié gǔ wài,qiān gān shuǐ zhú wèi hé bīn。
他年归隐重相访,无影林间别有春。tā nián guī yǐn zhòng xiāng fǎng,wú yǐng lín jiān bié yǒu chūn。

再用韵自叹行藏

耶律楚材

箕裘家世忝先君,惭愧飘萧两鬓尘。jī qiú jiā shì tiǎn xiān jūn,cán kuì piāo xiāo liǎng bìn chén。
自古山河归圣主,从今廊庙弃愚臣。zì gǔ shān hé guī shèng zhǔ,cóng jīn láng miào qì yú chén。
常思卧隐云乡外,肯效行吟泽国滨。cháng sī wò yǐn yún xiāng wài,kěn xiào xíng yín zé guó bīn。
驿使不来人已老,江南谁寄一枝春。yì shǐ bù lái rén yǐ lǎo,jiāng nán shuí jì yī zhī chūn。

过青冢次贾

耶律楚材

当年遗恨叹昭君,玉貌冰肤染塞尘。dāng nián yí hèn tàn zhāo jūn,yù mào bīng fū rǎn sāi chén。
边塞未安嫔侮虏,朝廷何事拜功臣。biān sāi wèi ān pín wǔ lǔ,cháo tíng hé shì bài gōng chén。
朝云雁唳天山外,残日猿悲黑水滨。cháo yún yàn lì tiān shān wài,cán rì yuán bēi hēi shuǐ bīn。
十里东风青冢道,落花犹似汉宫春。shí lǐ dōng fēng qīng zhǒng dào,luò huā yóu shì hàn gōng chūn。

过青冢次贾

耶律楚材

延寿丹青本诳君,和亲犹未敛胡尘。yán shòu dān qīng běn kuáng jūn,hé qīn yóu wèi liǎn hú chén。
穹庐自恨嫔戎主,泉壤相逢愧汉臣。qióng lú zì hèn pín róng zhǔ,quán rǎng xiāng féng kuì hàn chén。
玉骨已消青冢底,香魂犹绕黑河滨。yù gǔ yǐ xiāo qīng zhǒng dǐ,xiāng hún yóu rào hēi hé bīn。
愁云暗锁天山路,野草闲花也怨春。chóu yún àn suǒ tiān shān lù,yě cǎo xián huā yě yuàn chūn。

再用韵感古

耶律楚材

宣尼名教本尊君,贼子干常犯跸尘。xuān ní míng jiào běn zūn jūn,zéi zi gàn cháng fàn bì chén。
鹿失嬴秦无令主,鼎分炎汉有能臣。lù shī yíng qín wú lìng zhǔ,dǐng fēn yán hàn yǒu néng chén。
宋朝南渡尤天水,辽室东倾罪海滨。sòng cháo nán dù yóu tiān shuǐ,liáo shì dōng qīng zuì hǎi bīn。
回首兴亡都莫问,不如沉醉瓮头春。huí shǒu xīng wáng dōu mò wèn,bù rú chén zuì wèng tóu chūn。

再用韵唱玄

耶律楚材

重玄不惜说知君,又恐重添眼里尘。zhòng xuán bù xī shuō zhī jūn,yòu kǒng zhòng tiān yǎn lǐ chén。
临济喝中分主客,洞山言下辨君臣。lín jì hē zhōng fēn zhǔ kè,dòng shān yán xià biàn jūn chén。
持铃普化摇空里,垂钓华亭没水滨。chí líng pǔ huà yáo kōng lǐ,chuí diào huá tíng méi shuǐ bīn。
勘破遮般闲伎俩,铁林花发劫前春。kān pò zhē bān xián jì liǎ,tiě lín huā fā jié qián chūn。

过云川和刘正叔韵

耶律楚材

西域风尘汗漫游,十年辜负旧渔舟。xī yù fēng chén hàn màn yóu,shí nián gū fù jiù yú zhōu。
曾观八阵云奔速,亲见三川席卷收。céng guān bā zhèn yún bēn sù,qīn jiàn sān chuān xí juǎn shōu。
烟锁居延苏子恨,云埋青冢汉家羞。yān suǒ jū yán sū zi hèn,yún mái qīng zhǒng hàn jiā xiū。
深思篱下西风醉,谁羡班超万里侯。shēn sī lí xià xī fēng zuì,shuí xiàn bān chāo wàn lǐ hóu。

过云中和张伯坚韵

耶律楚材

一扫氐羌破吐浑,群雄悉入北朝吞。yī sǎo dī qiāng pò tǔ hún,qún xióng xī rù běi cháo tūn。
自怜西域十年客,谁识东丹八叶孙。zì lián xī yù shí nián kè,shuí shí dōng dān bā yè sūn。
射虎将军皆建节,飞龙天子未更元。shè hǔ jiāng jūn jiē jiàn jié,fēi lóng tiān zi wèi gèng yuán。
我惭才略非良器,封禅书成不敢言。wǒ cán cái lüè fēi liáng qì,fēng chán shū chéng bù gǎn yán。

过云中和张仲先韵

耶律楚材

致泽君民本不难,言轻无用愧偷安。zhì zé jūn mín běn bù nán,yán qīng wú yòng kuì tōu ān。
十年潦倒功何在,三径荒凉盟已寒。shí nián lǎo dào gōng hé zài,sān jìng huāng liáng méng yǐ hán。
岩下藏名思傅说,林间谈道谒丰干。yán xià cáng míng sī fù shuō,lín jiān tán dào yè fēng gàn。
挂冠神武当归去,自有夔龙辅可汗。guà guān shén wǔ dāng guī qù,zì yǒu kuí lóng fǔ kě hàn。

过云中和王正夫韵

耶律楚材

白雪阳春寡和音,谁人解听没弦琴。bái xuě yáng chūn guǎ hé yīn,shuí rén jiě tīng méi xián qín。
诗书事业真堪笑,刀笔功名未可钦。shī shū shì yè zhēn kān xiào,dāo bǐ gōng míng wèi kě qīn。
不信西天三步远,焉知东海一杯深。bù xìn xī tiān sān bù yuǎn,yān zhī dōng hǎi yī bēi shēn。
元来佛法无多子,何必嵩山谒少林。yuán lái fú fǎ wú duō zi,hé bì sōng shān yè shǎo lín。

过白登和李振之韵

耶律楚材

十年沦落困边城,今日龙钟返帝京。shí nián lún luò kùn biān chéng,jīn rì lóng zhōng fǎn dì jīng。
运拙不须求富贵,时危何处取功名。yùn zhuō bù xū qiú fù guì,shí wēi hé chù qǔ gōng míng。
腾骧谁识孙阳骥,俊逸深思支遁鹰。téng xiāng shuí shí sūn yáng jì,jùn yì shēn sī zhī dùn yīng。
客里逢君赠佳句,知音相见眼偏明。kè lǐ féng jūn zèng jiā jù,zhī yīn xiāng jiàn yǎn piān míng。

过天城和靳泽民韵

耶律楚材

西征扈从过龙庭,误得东州浪播名。xī zhēng hù cóng guò lóng tíng,wù dé dōng zhōu làng bō míng。
琴阮因缘真有味,诗书事业拙谋生。qín ruǎn yīn yuán zhēn yǒu wèi,shī shū shì yè zhuō móu shēng。
咄嗟兴废悲三叹,倏忽荣枯梦一惊。duō jiē xīng fèi bēi sān tàn,shū hū róng kū mèng yī jīng。
何日解官归旧隐,满园松菊小庵清。hé rì jiě guān guī jiù yǐn,mǎn yuán sōng jú xiǎo ān qīng。

过武川赠仆散令人

耶律楚材

班姬流落到而今,闻道翻身入道林。bān jī liú luò dào ér jīn,wén dào fān shēn rù dào lín。
歌扇舞裙忘旧业,药炉经卷半新吟。gē shàn wǔ qún wàng jiù yè,yào lú jīng juǎn bàn xīn yín。
闲眠白昼三杯醉,静对青松一曲琴。xián mián bái zhòu sān bēi zuì,jìng duì qīng sōng yī qū qín。
更看他年栖隐处,蓬山楼阁五云深。gèng kàn tā nián qī yǐn chù,péng shān lóu gé wǔ yún shēn。