古诗词

醉义歌

耶律楚材

晓来雨霁日苍凉,枕帏摇曳西风香。xiǎo lái yǔ jì rì cāng liáng,zhěn wéi yáo yè xī fēng xiāng。
困眠未足正展转,儿童来报今重阳。kùn mián wèi zú zhèng zhǎn zhuǎn,ér tóng lái bào jīn zhòng yáng。
吟儿苍苍浑塞色,容怀衮衮皆吾乡。yín ér cāng cāng hún sāi sè,róng huái gǔn gǔn jiē wú xiāng。
敛衾默坐思往事,天涯三载空悲伤。liǎn qīn mò zuò sī wǎng shì,tiān yá sān zài kōng bēi shāng。
正是幽人叹幽独,东邻携酒来茅屋。zhèng shì yōu rén tàn yōu dú,dōng lín xié jiǔ lái máo wū。
怜予病窜伶仃愁,自言新酿秋泉曲。lián yǔ bìng cuàn líng dīng chóu,zì yán xīn niàng qiū quán qū。
凌晨未盥三两卮,旋酌连斟折栏菊。líng chén wèi guàn sān liǎng zhī,xuán zhuó lián zhēn zhé lán jú。
我本清癯酒户低,羁怀开拓何其速。wǒ běn qīng qú jiǔ hù dī,jī huái kāi tuò hé qí sù。
愁肠解结千万重,高谈几笑吟秋风。chóu cháng jiě jié qiān wàn zhòng,gāo tán jǐ xiào yín qiū fēng。
遥望无何风色好,飘飘渐远尘寰中。yáo wàng wú hé fēng sè hǎo,piāo piāo jiàn yuǎn chén huán zhōng。
渊明笑问斥逐事,谪仙遥指华胥宫。yuān míng xiào wèn chì zhú shì,zhé xiān yáo zhǐ huá xū gōng。
华胥咫尺尚未及,人间万事纷纷空。huá xū zhǐ chǐ shàng wèi jí,rén jiān wàn shì fēn fēn kōng。
一器才空开一器,宿酲未解人先醉。yī qì cái kōng kāi yī qì,sù chéng wèi jiě rén xiān zuì。
携樽挈榼近花前,折花顾影聊相戏。xié zūn qiè kē jìn huā qián,zhé huā gù yǐng liáo xiāng xì。
生平岂无同道徒,海角天涯我遐弃。shēng píng qǐ wú tóng dào tú,hǎi jiǎo tiān yá wǒ xiá qì。
我爱南村农丈人,山溪幽隐潜修真。wǒ ài nán cūn nóng zhàng rén,shān xī yōu yǐn qián xiū zhēn。
老病犹耽黑甜味,古风清远途犹迍。lǎo bìng yóu dān hēi tián wèi,gǔ fēng qīng yuǎn tú yóu zhūn。
喧嚣避遁岩麓僻,幽闲放旷云泉滨。xuān xiāo bì dùn yán lù pì,yōu xián fàng kuàng yún quán bīn。
旋舂新黍爨香饭,一樽浊酒呼予频。xuán chōng xīn shǔ cuàn xiāng fàn,yī zūn zhuó jiǔ hū yǔ pín。
欣然命驾匆匆去,漠漠霜天行古路。xīn rán mìng jià cōng cōng qù,mò mò shuāng tiān xíng gǔ lù。
穿村迤逦入中门,老幼仓忙不宁处。chuān cūn yí lǐ rù zhōng mén,lǎo yòu cāng máng bù níng chù。
丈人迎立瓦杯寒,老母自供山果醋。zhàng rén yíng lì wǎ bēi hán,lǎo mǔ zì gōng shān guǒ cù。
扶携齐唱雅声清,酬酢温语如甘澍。fú xié qí chàng yǎ shēng qīng,chóu cù wēn yǔ rú gān shù。
谓予绿鬓犹可需,谢渠黄发勤相谕。wèi yǔ lǜ bìn yóu kě xū,xiè qú huáng fā qín xiāng yù。
随分穷秋摇酒卮,席边篱畔花无数。suí fēn qióng qiū yáo jiǔ zhī,xí biān lí pàn huā wú shù。
巨觥深斝新词催,闲诗古语玄关开。jù gōng shēn jiǎ xīn cí cuī,xián shī gǔ yǔ xuán guān kāi。
开怀嘱酒谢予意,村家不弃来相陪。kāi huái zhǔ jiǔ xiè yǔ yì,cūn jiā bù qì lái xiāng péi。
适遇今年东鄙阜,黍稷馨香栖畎亩。shì yù jīn nián dōng bǐ fù,shǔ jì xīn xiāng qī quǎn mǔ。
相邀斗酒不浃旬,爱君萧散真良友。xiāng yāo dòu jiǔ bù jiā xún,ài jūn xiāo sàn zhēn liáng yǒu。
我酬一语白丈人,解释羁愁感黄耇。wǒ chóu yī yǔ bái zhàng rén,jiě shì jī chóu gǎn huáng gǒu。
请君举盏无言他,与君却唱醉义歌。qǐng jūn jǔ zhǎn wú yán tā,yǔ jūn què chàng zuì yì gē。
风云不与世荣别,石火又异人生何。fēng yún bù yǔ shì róng bié,shí huǒ yòu yì rén shēng hé。
荣利傥来岂苟得,穷通夙定徒奔波。róng lì tǎng lái qǐ gǒu dé,qióng tōng sù dìng tú bēn bō。
梁冀跋扈德何在,仲尼削迹名终多。liáng jì bá hù dé hé zài,zhòng ní xuē jì míng zhōng duō。
古来此事元如是,毕竟思量何怪此。gǔ lái cǐ shì yuán rú shì,bì jìng sī liàng hé guài cǐ。
争如终日且开樽,驾酒乘杯醉乡里。zhēng rú zhōng rì qiě kāi zūn,jià jiǔ chéng bēi zuì xiāng lǐ。
醉中佳趣欲告君,至乐无形难说似。zuì zhōng jiā qù yù gào jūn,zhì lè wú xíng nán shuō shì。
泰山载斫为深杯,长河酿酒斟酌之。tài shān zài zhuó wèi shēn bēi,zhǎng hé niàng jiǔ zhēn zhuó zhī。
迷人愁客世无数,呼来搯耳充罚卮。mí rén chóu kè shì wú shù,hū lái tāo ěr chōng fá zhī。
一杯愁思初消铄,两盏迷魂成勿药。yī bēi chóu sī chū xiāo shuò,liǎng zhǎn mí hún chéng wù yào。
尔后连浇三五卮,千愁万恨风蓬落。ěr hòu lián jiāo sān wǔ zhī,qiān chóu wàn hèn fēng péng luò。
胸中渐得春气和,腮边不觉衰颜却。xiōng zhōng jiàn dé chūn qì hé,sāi biān bù jué shuāi yán què。
四时为驭驰太虚,二曜为轮辗空廓。sì shí wèi yù chí tài xū,èr yào wèi lún niǎn kōng kuò。
须臾纵辔入无何,自然汝我融真乐。xū yú zòng pèi rù wú hé,zì rán rǔ wǒ róng zhēn lè。
陶陶一任玉山颓,藉地为茵天作幕。táo táo yī rèn yù shān tuí,jí dì wèi yīn tiān zuò mù。
丈人我语真非真,真兮此外何足云。zhàng rén wǒ yǔ zhēn fēi zhēn,zhēn xī cǐ wài hé zú yún。
丈人我语君听否,听则利名何足有?问君何事徒劬劳,此何为卑彼岂高。zhàng rén wǒ yǔ jūn tīng fǒu,tīng zé lì míng hé zú yǒu?wèn jūn hé shì tú qú láo,cǐ hé wèi bēi bǐ qǐ gāo。
蜃楼日出寻变灭,云峰风起难坚牢。shèn lóu rì chū xún biàn miè,yún fēng fēng qǐ nán jiān láo。
芥纳须弥亦闲事,谁知大海吞鸿毛。jiè nà xū mí yì xián shì,shuí zhī dà hǎi tūn hóng máo。
梦里蝴蝶勿云假,庄周觉亦非真者。mèng lǐ hú dié wù yún jiǎ,zhuāng zhōu jué yì fēi zhēn zhě。
以指喻指指成虚,马喻马兮马非马。yǐ zhǐ yù zhǐ zhǐ chéng xū,mǎ yù mǎ xī mǎ fēi mǎ。
天地犹一马,万物一指同。tiān dì yóu yī mǎ,wàn wù yī zhǐ tóng。
胡为一指分彼此,胡为一马奔西东。hú wèi yī zhǐ fēn bǐ cǐ,hú wèi yī mǎ bēn xī dōng。
人之富贵我富贵,我之贫困非予穷。rén zhī fù guì wǒ fù guì,wǒ zhī pín kùn fēi yǔ qióng。
三界惟心更无物,世中物我成融通。sān jiè wéi xīn gèng wú wù,shì zhōng wù wǒ chéng róng tōng。
君不见千年之松化仙客,节妇登山身变石。jūn bù jiàn qiān nián zhī sōng huà xiān kè,jié fù dēng shān shēn biàn shí。
木魂石质既我同,有情于我何瑕隙。mù hún shí zhì jì wǒ tóng,yǒu qíng yú wǒ hé xiá xì。
自料吾身非我身,电光兴废重相隔。zì liào wú shēn fēi wǒ shēn,diàn guāng xīng fèi zhòng xiāng gé。
农丈人千头万绪几时休,举觞酩酊忘形迹。nóng zhàng rén qiān tóu wàn xù jǐ shí xiū,jǔ shāng mǐng dīng wàng xíng jì。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

还燕京题披云楼和诸士大夫韵

耶律楚材

闲上披云第一重,离离禾黍汉家宫。xián shàng pī yún dì yī zhòng,lí lí hé shǔ hàn jiā gōng。
窗开青锁招晴色,帘卷银钩揖晓风。chuāng kāi qīng suǒ zhāo qíng sè,lián juǎn yín gōu yī xiǎo fēng。
好梦安排诗句里,闲愁分付酒杯中。hǎo mèng ān pái shī jù lǐ,xián chóu fēn fù jiǔ bēi zhōng。
静思二十年间事,聚散悲欢一梦同。jìng sī èr shí nián jiān shì,jù sàn bēi huān yī mèng tóng。

和威宁珍上人韵

耶律楚材

十载西游志已灰,南征又自大梁回。shí zài xī yóu zhì yǐ huī,nán zhēng yòu zì dà liáng huí。
扶持佛日惭无力,赞翊皇风愧不才。fú chí fú rì cán wú lì,zàn yì huáng fēng kuì bù cái。
旧约未能林下去,新诗常寄日边来。jiù yuē wèi néng lín xià qù,xīn shī cháng jì rì biān lái。
何时杖履烟霞里,一笑伸眉得共陪。hé shí zhàng lǚ yān xiá lǐ,yī xiào shēn méi dé gòng péi。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

回首亲朋半土丘,嗟予十稔浪西游。huí shǒu qīn péng bàn tǔ qiū,jiē yǔ shí rěn làng xī yóu。
半生兵革慵开眼,一纸功名暗点头。bàn shēng bīng gé yōng kāi yǎn,yī zhǐ gōng míng àn diǎn tóu。
下士笑予谋计拙,至人知我谓心忧。xià shì xiào yǔ móu jì zhuō,zhì rén zhī wǒ wèi xīn yōu。
再行不惮风沙恶,鹤迹云踪任去留。zài xíng bù dàn fēng shā è,hè jì yún zōng rèn qù liú。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

君恩犹未报山丘,自笑遐方汗漫游。jūn ēn yóu wèi bào shān qiū,zì xiào xiá fāng hàn màn yóu。
客过玉关惊白发,要游金谷觅苍头。kè guò yù guān jīng bái fā,yào yóu jīn gǔ mì cāng tóu。
冷官待罪予为歉,陋巷居贫君不忧。lěng guān dài zuì yǔ wèi qiàn,lòu xiàng jū pín jūn bù yōu。
犹望道行泽四海,敢辞沙漠久淹留。yóu wàng dào xíng zé sì hǎi,gǎn cí shā mò jiǔ yān liú。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

狐死曾闻尚首丘,悲予去国十年游。hú sǐ céng wén shàng shǒu qiū,bēi yǔ qù guó shí nián yóu。
昆仑碧耸日落处,渤海西倾天尽头。kūn lún bì sǒng rì luò chù,bó hǎi xī qīng tiān jǐn tóu。
君子云亡真我恨,斯文将丧是吾忧。jūn zi yún wáng zhēn wǒ hèn,sī wén jiāng sàng shì wú yōu。
尚期晚节回天意,隐忍龙庭且强留。shàng qī wǎn jié huí tiān yì,yǐn rěn lóng tíng qiě qiáng liú。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

馀生不得乐林丘,犹忆丁年选胜游。yú shēng bù dé lè lín qiū,yóu yì dīng nián xuǎn shèng yóu。
几帙残编聊映眼,一张衲被且蒙头。jǐ zhì cán biān liáo yìng yǎn,yī zhāng nà bèi qiě méng tóu。
貔貅已报西门役,柱石犹怀东顾忧。pí xiū yǐ bào xī mén yì,zhù shí yóu huái dōng gù yōu。
自料荒疏成弃物,菟裘归计乞封留。zì liào huāng shū chéng qì wù,tú qiú guī jì qǐ fēng liú。

过燕京和陈秀玉韵五首

耶律楚材

空惊沧海变陵丘,白昼分明梦里游。kōng jīng cāng hǎi biàn líng qiū,bái zhòu fēn míng mèng lǐ yóu。
除妄楔边重出楔,求真头上更安头。chú wàng xiē biān zhòng chū xiē,qiú zhēn tóu shàng gèng ān tóu。
亨通富贵刚生喜,苦恼悲愁强作忧。hēng tōng fù guì gāng shēng xǐ,kǔ nǎo bēi chóu qiáng zuò yōu。
斫断葛藤闲伎俩,系驴橛子不须留。zhuó duàn gé téng xián jì liǎ,xì lǘ jué zi bù xū liú。

和李德修韵

耶律楚材

明明圣主万邦君,神武雕弓挽六钧。míng míng shèng zhǔ wàn bāng jūn,shén wǔ diāo gōng wǎn liù jūn。
时有逸人游阙下,更无骚客吊江滨。shí yǒu yì rén yóu quē xià,gèng wú sāo kè diào jiāng bīn。
衣冠师古承殷辂,历日随时建夏寅。yī guān shī gǔ chéng yīn lù,lì rì suí shí jiàn xià yín。
厚德深仁施万世,巍然一代典谟新。hòu dé shēn rén shī wàn shì,wēi rán yī dài diǎn mó xīn。

和吕飞卿韵

耶律楚材

旧说飞卿词翰全,风神浑似晋名贤。jiù shuō fēi qīng cí hàn quán,fēng shén hún shì jìn míng xián。
吟诗校子三十里,押韵输君一着先。yín shī xiào zi sān shí lǐ,yā yùn shū jūn yī zhe xiān。
笔迹查牙森似戟,词源浩瀚注如川。bǐ jì chá yá sēn shì jǐ,cí yuán hào hàn zhù rú chuān。
好诗好字独予得,准备携将帝里传。hǎo shī hǎo zì dú yǔ dé,zhǔn bèi xié jiāng dì lǐ chuán。

再用韵赠国华

耶律楚材

学道宗儒难两全,湛然深许国华贤。xué dào zōng rú nán liǎng quán,zhàn rán shēn xǔ guó huá xián。
儒门已悟如心恕,道藏能穷象帝先。rú mén yǐ wù rú xīn shù,dào cáng néng qióng xiàng dì xiān。
似海词源涵万水,如鲸饮量吸长川。shì hǎi cí yuán hán wàn shuǐ,rú jīng yǐn liàng xī zhǎng chuān。
而今一识君侯面,始信清名不浪传。ér jīn yī shí jūn hóu miàn,shǐ xìn qīng míng bù làng chuán。

谢飞卿饭

耶律楚材

一鞭羸马渡天山,偶到云川暂解鞍。yī biān léi mǎ dù tiān shān,ǒu dào yún chuān zàn jiě ān。
独守空房方丈稳,更无薄酒一杯残。dú shǒu kōng fáng fāng zhàng wěn,gèng wú báo jiǔ yī bēi cán。
诗书半蠹绝来客,釜甑生尘笑冷官。shī shū bàn dù jué lái kè,fǔ zèng shēng chén xiào lěng guān。
赖有觉非怜野拙,长须为我馈盘餐。lài yǒu jué fēi lián yě zhuō,zhǎng xū wèi wǒ kuì pán cān。

再用韵记西游事

耶律楚材

河中花木蔽春山,烂赏东风纵宝鞍。hé zhōng huā mù bì chūn shān,làn shǎng dōng fēng zòng bǎo ān。
留得晚瓜过腊半,藏来秋果到春残。liú dé wǎn guā guò là bàn,cáng lái qiū guǒ dào chūn cán。
亲尝芭榄宁论价,自酿蒲萄不纳官。qīn cháng bā lǎn níng lùn jià,zì niàng pú táo bù nà guān。
常叹不才还有幸,滞留遐域得佳餐。cháng tàn bù cái hái yǒu xìng,zhì liú xiá yù dé jiā cān。

再用韵赠抟霄

耶律楚材

凛凛风神白玉山,罢游鹰犬逞金鞍。lǐn lǐn fēng shén bái yù shān,bà yóu yīng quǎn chěng jīn ān。
瑶琴高挂么弦绝,羲易频翻断简残。yáo qín gāo guà me xián jué,xī yì pín fān duàn jiǎn cán。
息念如僧还有发,忘形见客似无官。xī niàn rú sēng hái yǒu fā,wàng xíng jiàn kè shì wú guān。
伽陀诵罢炉薰冷,一钵疏羹当晓餐。gā tuó sòng bà lú xūn lěng,yī bō shū gēng dāng xiǎo cān。

再用韵谢非熊召饭

耶律楚材

行尽遐陬万里山,十年飘泊困征鞍。xíng jǐn xiá zōu wàn lǐ shān,shí nián piāo pō kùn zhēng ān。
春风燕语归心切,夜月猿啼客梦残。chūn fēng yàn yǔ guī xīn qiè,yè yuè yuán tí kè mèng cán。
圣世因时行夏正,愚臣嗜数愧春官。shèng shì yīn shí xíng xià zhèng,yú chén shì shù kuì chūn guān。
谁知贤帅开青眼,扫洒西庵召我餐。shuí zhī xián shuài kāi qīng yǎn,sǎo sǎ xī ān zhào wǒ cān。

再用韵唱玄

耶律楚材

藤条击破铁围山,倒跨白牛不鞲鞍。téng tiáo jī pò tiě wéi shān,dào kuà bái niú bù gōu ān。
讲疏僧归经卷乱,坐禅人起佛灯残。jiǎng shū sēng guī jīng juǎn luàn,zuò chán rén qǐ fú dēng cán。
为学未必如为道,选佛从教胜选官。wèi xué wèi bì rú wèi dào,xuǎn fú cóng jiào shèng xuǎn guān。
百事湛然都不念,只知渴饮与饥餐。bǎi shì zhàn rán dōu bù niàn,zhǐ zhī kě yǐn yǔ jī cān。