古诗词

袁宏道

节寿篇

袁宏道

三十年藐诸,一顾一呜咽。sān shí nián miǎo zhū,yī gù yī wū yàn。
泪湿琐窗花,红紫也成雪。lèi shī suǒ chuāng huā,hóng zǐ yě chéng xuě。
穷巷苦书声,孤釭语寒铁。qióng xiàng kǔ shū shēng,gū gāng yǔ hán tiě。
敝帙三五箱,字字殷痕血。bì zhì sān wǔ xiāng,zì zì yīn hén xuè。
垂老课儿官,霜花冷白发。chuí lǎo kè ér guān,shuāng huā lěng bái fā。
湘湖千顷莼,不敢饷儿侄。xiāng hú qiān qǐng chún,bù gǎn xiǎng ér zhí。
母贞益子廉,源清者流洁。mǔ zhēn yì zi lián,yuán qīng zhě liú jié。
辟如干霄筠,稚笋亦高节。pì rú gàn xiāo yún,zhì sǔn yì gāo jié。
翚锦落天花,万古水潭热。huī jǐn luò tiān huā,wàn gǔ shuǐ tán rè。
乡邦传盛事,似作昔贤说。xiāng bāng chuán shèng shì,shì zuò xī xián shuō。
试检孀娥编,女史难为烈。shì jiǎn shuāng é biān,nǚ shǐ nán wèi liè。

节寿篇

袁宏道

立孤丈夫难,何况妇也只。lì gū zhàng fū nán,hé kuàng fù yě zhǐ。
裹泪看零丁,忍作山头石。guǒ lèi kàn líng dīng,rěn zuò shān tóu shí。
熊窗闭孤影,几曾见天碧。xióng chuāng bì gū yǐng,jǐ céng jiàn tiān bì。
夜雨丝络声,穷巷丘轲籍。yè yǔ sī luò shēng,qióng xiàng qiū kē jí。
尺楚起雏皇,长风老劲翮。chǐ chǔ qǐ chú huáng,zhǎng fēng lǎo jìn hé。
五载萧山令,空斋类禅客。wǔ zài xiāo shān lìng,kōng zhāi lèi chán kè。
近雪无缁流,何况霜自白。jìn xuě wú zī liú,hé kuàng shuāng zì bái。

七月二十一日有忆偶题

袁宏道

雾月晓花啼,柳冷莺梦怯。wù yuè xiǎo huā tí,liǔ lěng yīng mèng qiè。
石枕刻相思,秾香散幽帖。shí zhěn kè xiāng sī,nóng xiāng sàn yōu tiē。
清思如静水,红从笑颊起。qīng sī rú jìng shuǐ,hóng cóng xiào jiá qǐ。
背灯换溽衣,倩郎收珰珥。bèi dēng huàn rù yī,qiàn láng shōu dāng ěr。
别泪浸兰被,恩爱等蝉翅。bié lèi jìn lán bèi,ēn ài děng chán chì。
银箸拨香灰,写作天长字。yín zhù bō xiāng huī,xiě zuò tiān zhǎng zì。
塔灯绕层橑,红阑对大道。tǎ dēng rào céng lǎo,hóng lán duì dà dào。
昔时合欢场,今见高冢草。xī shí hé huān chǎng,jīn jiàn gāo zhǒng cǎo。
枫根闻鬼语,乡音带淮楚。fēng gēn wén guǐ yǔ,xiāng yīn dài huái chǔ。
淰淰女鬼神,吹作何山雨。niǎn niǎn nǚ guǐ shén,chuī zuò hé shān yǔ。

伯修斋中同汪参知诸兄共谭

袁宏道

石瘦盆池清,竹冷秋窗茜。shí shòu pén chí qīng,zhú lěng qiū chuāng qiàn。
只数本蓼花,亦复添幽艳。zhǐ shù běn liǎo huā,yì fù tiān yōu yàn。
贤朋三五人,肝胆皆如面。xián péng sān wǔ rén,gān dǎn jiē rú miàn。
宝月舍琉璃,无心不可见。bǎo yuè shě liú lí,wú xīn bù kě jiàn。
摩砻若许年,宦网增尘罥。mó lóng ruò xǔ nián,huàn wǎng zēng chén juàn。
学道不出缠,如以䞓加茜。xué dào bù chū chán,rú yǐ chēng jiā qiàn。
辟诸生矿金,渣汁少陶鍊。pì zhū shēng kuàng jīn,zhā zhī shǎo táo liàn。
毛孔薰旃檀,庞公以为鉴。máo kǒng xūn zhān tán,páng gōng yǐ wèi jiàn。

赠王以明纳赀归小竹林

袁宏道

读书三十年,何曾效一字。dú shū sān shí nián,hé céng xiào yī zì。
九万里冲风,不能起蝉翅。jiǔ wàn lǐ chōng fēng,bù néng qǐ chán chì。
人间龙子藏,天上司文睡。rén jiān lóng zi cáng,tiān shàng sī wén shuì。
质书典青山,勉就冬官例。zhì shū diǎn qīng shān,miǎn jiù dōng guān lì。
凤老泣枯梧,强作回翔计。fèng lǎo qì kū wú,qiáng zuò huí xiáng jì。
低枝无伟巢,聊减冲云气。dī zhī wú wěi cháo,liáo jiǎn chōng yún qì。
掷巾簪笋皮,脱衫买荷芰。zhì jīn zān sǔn pí,tuō shān mǎi hé jì。
万竹中栖身,崖风吹远唳。wàn zhú zhōng qī shēn,yá fēng chuī yuǎn lì。
销心白传诗,遣老庞公偈。xiāo xīn bái chuán shī,qiǎn lǎo páng gōng jì。
铁锥题令篁,画破千竿翠。tiě zhuī tí lìng huáng,huà pò qiān gān cuì。

十景园小集

袁宏道

一门复一门,墙屏多于地。yī mén fù yī mén,qiáng píng duō yú dì。
侯家事整严,树亦分行次。hóu jiā shì zhěng yán,shù yì fēn xíng cì。
盆芳种种清,金蛾及茉莉。pén fāng zhǒng zhǒng qīng,jīn é jí mò lì。
苍藤蔽担楣,楚楚干云势。cāng téng bì dān méi,chǔ chǔ gàn yún shì。
竹子千馀竿,丛稍减青翠。zhú zi qiān yú gān,cóng shāo jiǎn qīng cuì。
寒士依朱门,索然无伟气。hán shì yī zhū mén,suǒ rán wú wěi qì。
鹤翎片片黄,丹旗榜银字。hè líng piàn piàn huáng,dān qí bǎng yín zì。
鳀锦裹文石,翻作青山祟。tí jǐn guǒ wén shí,fān zuò qīng shān suì。
兑酒向东篱,颓然索清醉。duì jiǔ xiàng dōng lí,tuí rán suǒ qīng zuì。

崇国寺同王章甫小修看月

袁宏道

凉月白霜阶,光腻平于砥。liáng yuè bái shuāng jiē,guāng nì píng yú dǐ。
古木坐寒禽,写影空窗里。gǔ mù zuò hán qín,xiě yǐng kōng chuāng lǐ。
牙刀劈沉心,云母熏红纸。yá dāo pī chén xīn,yún mǔ xūn hóng zhǐ。
茶垆藏古云,一叶寒吹起。chá lú cáng gǔ yún,yī yè hán chuī qǐ。
角灯抽紫焰,冻花老瓶水。jiǎo dēng chōu zǐ yàn,dòng huā lǎo píng shuǐ。
滑波映琉璃,一片冷光死。huá bō yìng liú lí,yī piàn lěng guāng sǐ。
灰心伴夜弹,寒猧吠行履。huī xīn bàn yè dàn,hán wō fèi xíng lǚ。

宿千像寺柬钟刺史

袁宏道

诘曲攲呕路,皱秀透瘦石。jí qū qī ǒu lù,zhòu xiù tòu shòu shí。
飞岩绣铁花,螺子点云额。fēi yán xiù tiě huā,luó zi diǎn yún é。
平生米南宫,耽幽穷鬼迹。píng shēng mǐ nán gōng,dān yōu qióng guǐ jì。
石根搜古云,踏遍秋空碧。shí gēn sōu gǔ yún,tà biàn qiū kōng bì。
豁眼见新峦,长笑落巾帻。huō yǎn jiàn xīn luán,zhǎng xiào luò jīn zé。
贪看不知晚,悬石布奠席。tān kàn bù zhī wǎn,xuán shí bù diàn xí。
回首神仙吏,青嶂达门阈。huí shǒu shén xiān lì,qīng zhàng dá mén yù。
侍史朝焚香,秋云几回白。shì shǐ cháo fén xiāng,qiū yún jǐ huí bái。
棱棱怪石供,聊以施游容。léng léng guài shí gōng,liáo yǐ shī yóu róng。

盘山

袁宏道

分明真山子,的的有画意。fēn míng zhēn shān zi,de de yǒu huà yì。
风霜匀粉丹,云霞缀锦地。fēng shuāng yún fěn dān,yún xiá zhuì jǐn dì。
一皴一百仞,雕镂入空际。yī cūn yī bǎi rèn,diāo lòu rù kōng jì。
瘦骨间青脂,苍劲有馀媚。shòu gǔ jiān qīng zhī,cāng jìn yǒu yú mèi。
天绅秣项垂,仙蕊披裆被。tiān shēn mò xiàng chuí,xiān ruǐ pī dāng bèi。
虬松百万株,粘石无根蒂。qiú sōng bǎi wàn zhū,zhān shí wú gēn dì。
峰峰有活石,石石挟仙气。fēng fēng yǒu huó shí,shí shí xié xiān qì。
一石玉一山,一山一点翠。yī shí yù yī shān,yī shān yī diǎn cuì。
散作诸峦岩,分身可千计。sàn zuò zhū luán yán,fēn shēn kě qiān jì。

盘山顶

袁宏道

摩天抽碧篸,俯不见鸟背。mó tiān chōu bì cǎn,fǔ bù jiàn niǎo bèi。
西日照塔轮,影落重边外。xī rì zhào tǎ lún,yǐng luò zhòng biān wài。
峨髻瘦仙人,玉冠苍水佩。é jì shòu xiān rén,yù guān cāng shuǐ pèi。
貌古骨奇青,见者肃而拜。mào gǔ gǔ qí qīng,jiàn zhě sù ér bài。
浮空日嬲云,足底呈光怪。fú kōng rì niǎo yún,zú dǐ chéng guāng guài。
或聚或披丝,或舞或澎湃。huò jù huò pī sī,huò wǔ huò pēng pài。
千里听风铃,飞花落膻塞。qiān lǐ tīng fēng líng,fēi huā luò shān sāi。
一萍一青山,一点一人界。yī píng yī qīng shān,yī diǎn yī rén jiè。

游天门关

袁宏道

发足自髻石,湾还可四里。fā zú zì jì shí,wān hái kě sì lǐ。
一步一惊魂,路荒不容趾。yī bù yī jīng hún,lù huāng bù róng zhǐ。
粘壁行刀脊,下视深无底。zhān bì xíng dāo jí,xià shì shēn wú dǐ。
狂锷搆虚空,痴石缀瘢?。kuáng è gòu xū kōng,chī shí zhuì bān yòu。
其沙生以坟,其骨污而泚。qí shā shēng yǐ fén,qí gǔ wū ér cǐ。
其草油以丝,其树糟而圯。qí cǎo yóu yǐ sī,qí shù zāo ér yí。
忽然硗确岩,忽然崩腾水。hū rán qiāo què yán,hū rán bēng téng shuǐ。
忽而没九天,忽而九渊起。hū ér méi jiǔ tiān,hū ér jiǔ yuān qǐ。
健夫引长绳,半日一移趾。jiàn fū yǐn zhǎng shéng,bàn rì yī yí zhǐ。
四肢互相用,臂行足以视。sì zhī hù xiāng yòng,bì xíng zú yǐ shì。
或如鸭折身,或如丁旋尾。huò rú yā zhé shēn,huò rú dīng xuán wěi。
或如鷇出壳,或如蟹引跪。huò rú kòu chū ké,huò rú xiè yǐn guì。
又如研古绘,虫蠹蚀丝理。yòu rú yán gǔ huì,chóng dù shí sī lǐ。
又如读殷盘,聱轧饤奥诡。yòu rú dú yīn pán,áo yà dìng ào guǐ。
当其快心意,虚空跃绳妓。dāng qí kuài xīn yì,xū kōng yuè shéng jì。
少焉筋力疲,蚊虻撼犀兕。shǎo yān jīn lì pí,wén méng hàn xī sì。
须发生烟岚,肌肤碎荆杞。xū fā shēng yān lán,jī fū suì jīng qǐ。
百苦到天门,相对惟口哆。bǎi kǔ dào tiān mén,xiāng duì wéi kǒu duō。
双壁削青铜,飞鸟不能止。shuāng bì xuē qīng tóng,fēi niǎo bù néng zhǐ。
一匣衔古光,方空如水洗。yī xiá xián gǔ guāng,fāng kōng rú shuǐ xǐ。
阴阳工刻轹,霜雪恣摩砥。yīn yáng gōng kè lì,shuāng xuě zì mó dǐ。
万古贮云霞,石纹绣青紫。wàn gǔ zhù yún xiá,shí wén xiù qīng zǐ。
鉃桐蛇腹段,古钮蛴螬蠡。shì tóng shé fù duàn,gǔ niǔ qí cáo lí。
诘曲史籀画,斑驳朱砂蕊。jí qū shǐ zhòu huà,bān bó zhū shā ruǐ。
僧言三十年,兹石未沾履。sēng yán sān shí nián,zī shí wèi zhān lǚ。
往时戚将军,架空一游此。wǎng shí qī jiāng jūn,jià kōng yī yóu cǐ。
长老传白猿,今来猿亦死。zhǎng lǎo chuán bái yuán,jīn lái yuán yì sǐ。
是时七月初,寒肌如粟子。shì shí qī yuè chū,hán jī rú sù zi。
引指人人危,回身面而鬼。yǐn zhǐ rén rén wēi,huí shēn miàn ér guǐ。
归来问僮仆,髭须白馀几。guī lái wèn tóng pū,zī xū bái yú jǐ。
破网取珊瑚,判命竞奇傀。pò wǎng qǔ shān hú,pàn mìng jìng qí guī。

赠大宗长老

袁宏道

鬡发茁霜根,精神出骨上。níng fā zhuó shuāng gēn,jīng shén chū gǔ shàng。
能令见者心,自发幽岩想。néng lìng jiàn zhě xīn,zì fā yōu yán xiǎng。
西山万螺青,得意即孤往。xī shān wàn luó qīng,dé yì jí gū wǎng。
履崄若平陂,宽衣不持杖。lǚ xiǎn ruò píng bēi,kuān yī bù chí zhàng。
道逢破衲人,长跪必合掌。dào féng pò nà rén,zhǎng guì bì hé zhǎng。
除却身口外,一钟无馀镪。chú què shēn kǒu wài,yī zhōng wú yú qiāng。
经行达曙鸡,念珠长五丈。jīng xíng dá shǔ jī,niàn zhū zhǎng wǔ zhàng。
净月含宝瓶,彻底皆澄朗。jìng yuè hán bǎo píng,chè dǐ jiē chéng lǎng。

初入红螺崄

袁宏道

凿天出古空,意匠穷刻露。záo tiān chū gǔ kōng,yì jiàng qióng kè lù。
赎取长吉魂,幻作鬼工赋。shú qǔ zhǎng jí hún,huàn zuò guǐ gōng fù。
霜岩透斑锷,石骨竦清怒。shuāng yán tòu bān è,shí gǔ sǒng qīng nù。
历劫至于合,雕镂不曾住。lì jié zhì yú hé,diāo lòu bù céng zhù。
无石不巧心,转眄殊态度。wú shí bù qiǎo xīn,zhuǎn miǎn shū tài dù。
一种老健中,自发嫣媚趣。yī zhǒng lǎo jiàn zhōng,zì fā yān mèi qù。
阴巘夹琉璃,飞仄窘仙步。yīn yǎn jiā liú lí,fēi zè jiǒng xiān bù。
一死直青山,梯足于悬树。yī sǐ zhí qīng shān,tī zú yú xuán shù。

真定大悲阁同王六宇年兄及小修弟登览有述

袁宏道

一盘三十级,低窗平鸟翅。yī pán sān shí jí,dī chuāng píng niǎo chì。
空里约数盘,始尽金色臂。kōng lǐ yuē shù pán,shǐ jǐn jīn sè bì。
碑文深藓痕,历历隋唐字。bēi wén shēn xiǎn hén,lì lì suí táng zì。
树老北朝根,霜绣生古翠。shù lǎo běi cháo gēn,shuāng xiù shēng gǔ cuì。
飞题接绮疏,斑驳有奇致。fēi tí jiē qǐ shū,bān bó yǒu qí zhì。
斗古不斗鲜,真丹无两寺。dòu gǔ bù dòu xiān,zhēn dān wú liǎng sì。
凭虚吊古人,触眼伤新事。píng xū diào gǔ rén,chù yǎn shāng xīn shì。
拥?一谈空,稍蠲忧时泪。yōng jì yī tán kōng,shāo juān yōu shí lèi。
忆初直省时,把手青卿地。yì chū zhí shěng shí,bǎ shǒu qīng qīng dì。
光华若春条,白面青丝髻。guāng huá ruò chūn tiáo,bái miàn qīng sī jì。
尘土十年馀,䰄毛添老悴。chén tǔ shí nián yú,sāi máo tiān lǎo cuì。
面皮堆浪纹,阴忧如有蒂。miàn pí duī làng wén,yīn yōu rú yǒu dì。
少年可喜谭,入口皆无味。shǎo nián kě xǐ tán,rù kǒu jiē wú wèi。
相延低两眉,但欣?林计。xiāng yán dī liǎng méi,dàn xīn guī lín jì。
莲花求主人,长誓作兄弟。lián huā qiú zhǔ rén,zhǎng shì zuò xiōng dì。
沐猴暂衣冠,了却开箱戏。mù hóu zàn yī guān,le què kāi xiāng xì。

游石洲

袁宏道

江神发幻思,十里金沙变。jiāng shén fā huàn sī,shí lǐ jīn shā biàn。
白波荡琳球,云灿复霞溅。bái bō dàng lín qiú,yún càn fù xiá jiàn。
头头螺甲青,点点妖唇茜。tóu tóu luó jiǎ qīng,diǎn diǎn yāo chún qiàn。
殷殷玛瑙云,丝丝交背面。yīn yīn mǎ nǎo yún,sī sī jiāo bèi miàn。
风沙谁刻画,霜雪几陶炼。fēng shā shuí kè huà,shuāng xuě jǐ táo liàn。
暴精万馀年,今始叹光绚。bào jīng wàn yú nián,jīn shǐ tàn guāng xuàn。
乡人陋莫知,骚客远难见。xiāng rén lòu mò zhī,sāo kè yuǎn nán jiàn。
付之蛮贾儿,凿火激流电。fù zhī mán jiǎ ér,záo huǒ jī liú diàn。
辟如倾国人,埋没在乡县。pì rú qīng guó rén,mái méi zài xiāng xiàn。
灵壁与将乐,下质得高荐。líng bì yǔ jiāng lè,xià zhì dé gāo jiàn。
荔枝未登科,百果争娇艳。lì zhī wèi dēng kē,bǎi guǒ zhēng jiāo yàn。
开卷读云林,续作石潭传。kāi juǎn dú yún lín,xù zuò shí tán chuán。

和官谷馆字

袁宏道

云以竹为邮,雪以梅为馆。yún yǐ zhú wèi yóu,xuě yǐ méi wèi guǎn。
君看竹多处,无阴云亦满。jūn kàn zhú duō chù,wú yīn yún yì mǎn。
将雪近柳条,柳意自疏缓。jiāng xuě jìn liǔ tiáo,liǔ yì zì shū huǎn。
一种漠漠思,尽属寒花管。yī zhǒng mò mò sī,jǐn shǔ hán huā guǎn。
侬与君亦然,气味同老懒。nóng yǔ jūn yì rán,qì wèi tóng lǎo lǎn。
冷澹足生活,不向睛处暖。lěng dàn zú shēng huó,bù xiàng jīng chù nuǎn。

雨久初晴

袁宏道

梅花吐冷魄,竹子舒烟尾。méi huā tǔ lěng pò,zhú zi shū yān wěi。
晞影落寒檐,微微苔甲起。xī yǐng luò hán yán,wēi wēi tái jiǎ qǐ。
向虚置楷床,卧听鸠妇喜。xiàng xū zhì kǎi chuáng,wò tīng jiū fù xǐ。
发垆熨古灰,一片沉心死。fā lú yùn gǔ huī,yī piàn chén xīn sǐ。
乍闻邻塾言,儿童摊润纸。zhà wén lín shú yán,ér tóng tān rùn zhǐ。
乳鸟背窗啼,花间掠红紫。rǔ niǎo bèi chuāng tí,huā jiān lüè hóng zǐ。

题伯学斋居

袁宏道

竹子居数梢,且有干云势。zhú zi jū shù shāo,qiě yǒu gàn yún shì。
斋居足丈馀,迂回有馀地。zhāi jū zú zhàng yú,yū huí yǒu yú dì。
闲花不用多,一株两株腻。xián huā bù yòng duō,yī zhū liǎng zhū nì。
闭户矣沈心,石眼通云气。bì hù yǐ shěn xīn,shí yǎn tōng yún qì。
卷中秋水波,画里春山意。juǎn zhōng qiū shuǐ bō,huà lǐ chūn shān yì。
晞影生浪纹,衣光沈冷翠。xī yǐng shēng làng wén,yī guāng shěn lěng cuì。

游庐山初入东林雨中

袁宏道

穷天刻冷翠,浓雨洗幽青。qióng tiān kè lěng cuì,nóng yǔ xǐ yōu qīng。
湿云坼西岭,坐见武吕晴。shī yún chè xī lǐng,zuò jiàn wǔ lǚ qíng。
远公昔庵此,莲花漏初成。yuǎn gōng xī ān cǐ,lián huā lòu chū chéng。
岩窦列宗雷,石梵彻天清。yán dòu liè zōng léi,shí fàn chè tiān qīng。
想像醉五柳,颠颓望釜铛。xiǎng xiàng zuì wǔ liǔ,diān tuí wàng fǔ dāng。
旷心闻法语,啼儿畏锦嫦。kuàng xīn wén fǎ yǔ,tí ér wèi jǐn cháng。
达哉远师鉴,礼法怜祼裎。dá zāi yuǎn shī jiàn,lǐ fǎ lián guàn chéng。
客儿虽百醒,不以易一酲。kè ér suī bǎi xǐng,bù yǐ yì yī chéng。
千二百岁后,白藕无根荣。qiān èr bǎi suì hòu,bái ǒu wú gēn róng。
莲宗启未社,唐子惭道盲。lián zōng qǐ wèi shè,táng zi cán dào máng。
掬流浣尘貌,寒潭吹古腥。jū liú huàn chén mào,hán tán chuī gǔ xīng。
山僧如石瘦,莲堂空几楹。shān sēng rú shí shòu,lián táng kōng jǐ yíng。

天池寺

袁宏道

山以云为邮,云穷山身见。shān yǐ yún wèi yóu,yún qióng shān shēn jiàn。
石貌呈巧心,瘦妍竞奇变。shí mào chéng qiǎo xīn,shòu yán jìng qí biàn。
暄凉隔下天,葛絺易柔练。xuān liáng gé xià tiān,gé chī yì róu liàn。
一石一狂呼,前石翻为殿。yī shí yī kuáng hū,qián shí fān wèi diàn。
万仞瞰畸云,倏缕倏飞片。wàn rèn kàn jī yún,shū lǚ shū fēi piàn。
抚松坐枯岩,一往谢尘罥。fǔ sōng zuò kū yán,yī wǎng xiè chén juàn。