古诗词

杨基

感怀

杨基

璞玉宜深藏,白雪乃寡和。pú yù yí shēn cáng,bái xuě nǎi guǎ hé。
和寡非所悲,炫玉徒取祸。hé guǎ fēi suǒ bēi,xuàn yù tú qǔ huò。
奈何刖足者,抱璞不知过。nài hé yuè zú zhě,bào pú bù zhī guò。
进非烈士忠,退耻愚夫懦。jìn fēi liè shì zhōng,tuì chǐ yú fū nuò。
佣春匪利直,贩鬻欲自涴。yōng chūn fěi lì zhí,fàn yù yù zì wò。
山中一尺雪,且复掩扉卧。shān zhōng yī chǐ xuě,qiě fù yǎn fēi wò。

感怀

杨基

清霜凋百草,亦令脆者坚。qīng shuāng diāo bǎi cǎo,yì lìng cuì zhě jiān。
士不遇患难,智虑何由全。shì bù yù huàn nán,zhì lǜ hé yóu quán。
玄德髀肉生,重耳十九年。xuán dé bì ròu shēng,zhòng ěr shí jiǔ nián。
一为三国雄,一称五霸贤。yī wèi sān guó xióng,yī chēng wǔ bà xián。
苟不辨菽麦,何足揽大权。gǒu bù biàn shū mài,hé zú lǎn dà quán。
至今巴蜀人,叹息后主禅。zhì jīn bā shǔ rén,tàn xī hòu zhǔ chán。

感怀

杨基

邓禹南阳来,仗策归光武。dèng yǔ nán yáng lái,zhàng cè guī guāng wǔ。
孔明卧隆中,不即事先主。kǒng míng wò lóng zhōng,bù jí shì xiān zhǔ。
英雄各有见,何必问出处。yīng xióng gè yǒu jiàn,hé bì wèn chū chù。
孙曹与更始,未可同日语。sūn cáo yǔ gèng shǐ,wèi kě tóng rì yǔ。
向非昭烈贤,三顾犹未许。xiàng fēi zhāo liè xián,sān gù yóu wèi xǔ。
君子当识时,守身如处女。jūn zi dāng shí shí,shǒu shēn rú chù nǚ。

感怀

杨基

蝮蛇冬未蛰,裛草寒更生。fù shé dōng wèi zhé,yì cǎo hán gèng shēng。
阳光泄为电,地雷忽有声。yáng guāng xiè wèi diàn,dì léi hū yǒu shēng。
上天号令乖,致此灾异并。shàng tiān hào lìng guāi,zhì cǐ zāi yì bìng。
不然多杀伤,兵气之所成。bù rán duō shā shāng,bīng qì zhī suǒ chéng。
汉廷免三公,毋乃非政刑。hàn tíng miǎn sān gōng,wú nǎi fēi zhèng xíng。
愿言调玉烛,仰见三阶平。yuàn yán diào yù zhú,yǎng jiàn sān jiē píng。

感怀

杨基

三人乃成虎,众口能烁金。sān rén nǎi chéng hǔ,zhòng kǒu néng shuò jīn。
流言虽不多,足移君子心。liú yán suī bù duō,zú yí jūn zi xīn。
人心本无疑,理与势所侵。rén xīn běn wú yí,lǐ yǔ shì suǒ qīn。
奈何形似间,构结已骎骎。nài hé xíng shì jiān,gòu jié yǐ qīn qīn。
入耳即契合,不待间者深。rù ěr jí qì hé,bù dài jiān zhě shēn。
陈平虽云智,羽有隙可寻。chén píng suī yún zhì,yǔ yǒu xì kě xún。
高祖诚豁达,卒亦诛淮阴。gāo zǔ chéng huō dá,zú yì zhū huái yīn。
营营青蝇诗,示古犹示今。yíng yíng qīng yíng shī,shì gǔ yóu shì jīn。

感怀

杨基

位卑谏勿直,直谏君心疑。wèi bēi jiàn wù zhí,zhí jiàn jūn xīn yí。
交浅言勿深,深言友谊亏。jiāo qiǎn yán wù shēn,shēn yán yǒu yì kuī。
谔谔众所恶,况复违逆之。è è zhòng suǒ è,kuàng fù wéi nì zhī。
岂不利于行,吐檗而含饴。qǐ bù lì yú xíng,tǔ bò ér hán yí。
朝登千仞岗,振我身上衣。cháo dēng qiān rèn gǎng,zhèn wǒ shēn shàng yī。
丈夫贵自洁,毋论他人非。zhàng fū guì zì jié,wú lùn tā rén fēi。

感怀

杨基

一女不得织,三人叹无衣。yī nǚ bù dé zhī,sān rén tàn wú yī。
一夫不暇耕,八口皆啼饥。yī fū bù xiá gēng,bā kǒu jiē tí jī。
饥寒迫于身,谁能不为非。jī hán pò yú shēn,shuí néng bù wèi fēi。
西伯善养老,仁人为己归。xī bó shàn yǎng lǎo,rén rén wèi jǐ guī。
霜寒草木落,禽鸟相背飞。shuāng hán cǎo mù luò,qín niǎo xiāng bèi fēi。
民心亦何求,在于得所依。mín xīn yì hé qiú,zài yú dé suǒ yī。
此理勿暂失,君子慎其微。cǐ lǐ wù zàn shī,jūn zi shèn qí wēi。

感怀

杨基

鹊巢知避岁,终为鸠所居。què cháo zhī bì suì,zhōng wèi jiū suǒ jū。
巧者劳不足,拙者安有余。qiǎo zhě láo bù zú,zhuō zhě ān yǒu yú。
溪翁夜结网,山人朝煮鱼。xī wēng yè jié wǎng,shān rén cháo zhǔ yú。
隆准入关中,不读半卷书。lóng zhǔn rù guān zhōng,bù dú bàn juǎn shū。
当时微张韩,乃与胜广俱。dāng shí wēi zhāng hán,nǎi yǔ shèng guǎng jù。
大拙乃至巧,巧者复何如。dà zhuō nǎi zhì qiǎo,qiǎo zhě fù hé rú。

感怀

杨基

骅骝日千里,亦在御者功。huá liú rì qiān lǐ,yì zài yù zhě gōng。
向无造父能,乃与凡马同。xiàng wú zào fù néng,nǎi yǔ fán mǎ tóng。
韩彭覂驾材,驱策遇沛公。hán péng fěng jià cái,qū cè yù pèi gōng。
增本渥洼儿,意不与项通。zēng běn wò wā ér,yì bù yǔ xiàng tōng。
岂独知马难,所贵御马工。qǐ dú zhī mǎ nán,suǒ guì yù mǎ gōng。
驾御苟失宜,鲜不败乃翁。jià yù gǒu shī yí,xiān bù bài nǎi wēng。
萧萧帐下骓,千驷何足雄。xiāo xiāo zhàng xià zhuī,qiān sì hé zú xióng。

感怀

杨基

鞲鹰敛六翮,栖息如鹪鹩。gōu yīng liǎn liù hé,qī xī rú jiāo liáo。
秋风飒然至,耸目思凌霄。qiū fēng sà rán zhì,sǒng mù sī líng xiāo。
英雄在承平,白首为渔樵。yīng xióng zài chéng píng,bái shǒu wèi yú qiáo。
匪无抟击能,不与狐兔遭。fěi wú tuán jī néng,bù yǔ hú tù zāo。
长星亘东南,壮士拭宝刀。zhǎng xīng gèn dōng nán,zhuàng shì shì bǎo dāo。
落落丈夫志,悠悠儿女曹。luò luò zhàng fū zhì,yōu yōu ér nǚ cáo。

感怀

杨基

善斗须扼吭,善战须抟膺。shàn dòu xū è kēng,shàn zhàn xū tuán yīng。
楚不都关中,卒为汉所倾。chǔ bù dōu guān zhōng,zú wèi hàn suǒ qīng。
洛阳非用武,况乃居彭城。luò yáng fēi yòng wǔ,kuàng nǎi jū péng chéng。
曹公失荆州,致使吴蜀争。cáo gōng shī jīng zhōu,zhì shǐ wú shǔ zhēng。
五马渡江南,神孙终莫平。wǔ mǎ dù jiāng nán,shén sūn zhōng mò píng。
元师破襄阳,宋社忽已更。yuán shī pò xiāng yáng,sòng shè hū yǐ gèng。
制胜在得势,勿云险可轻。zhì shèng zài dé shì,wù yún xiǎn kě qīng。

感怀

杨基

剑可敌一人,书足记姓名。jiàn kě dí yī rén,shū zú jì xìng míng。
学之十二年,书剑两不成。xué zhī shí èr nián,shū jiàn liǎng bù chéng。
归来吴楚间,豪杰已起兵。guī lái wú chǔ jiān,háo jié yǐ qǐ bīng。
揽镜照须眉,一二白发生。lǎn jìng zhào xū méi,yī èr bái fā shēng。
老母在高堂,未敢即远行。lǎo mǔ zài gāo táng,wèi gǎn jí yuǎn xíng。
太息长在夜,鸡鸣星斗横。tài xī zhǎng zài yè,jī míng xīng dòu héng。

感怀

杨基

浮云从何来,本是山川气。fú yún cóng hé lái,běn shì shān chuān qì。
寸阴不终朝,一雨浩无际。cùn yīn bù zhōng cháo,yī yǔ hào wú jì。
江河会交流,草木奋妍丽。jiāng hé huì jiāo liú,cǎo mù fèn yán lì。
但知润泽功,不识真宰意。dàn zhī rùn zé gōng,bù shí zhēn zǎi yì。
天风吹玄阴,白日照厚地。tiān fēng chuī xuán yīn,bái rì zhào hòu dì。
理乱自有常,千载可坐致。lǐ luàn zì yǒu cháng,qiān zài kě zuò zhì。

感怀

杨基

东邻夜从军,西邻晓上官。dōng lín yè cóng jūn,xī lín xiǎo shàng guān。
一为死别愁,一为知己欢。yī wèi sǐ bié chóu,yī wèi zhī jǐ huān。
欢者承新恩,拂拭头上冠。huān zhě chéng xīn ēn,fú shì tóu shàng guān。
愁者嘱妻孥,结束跨下鞍。chóu zhě zhǔ qī nú,jié shù kuà xià ān。
悲欢何不同,一危复一安。bēi huān hé bù tóng,yī wēi fù yī ān。
黄尘障东华,平地生波澜。huáng chén zhàng dōng huá,píng dì shēng bō lán。
朝荣夕赐死,转盼异暑寒。cháo róng xī cì sǐ,zhuǎn pàn yì shǔ hán。
寄语承恩人,莫叹从军难。jì yǔ chéng ēn rén,mò tàn cóng jūn nán。

送陈资深归广

杨基

丈夫轻别离,投老欲入广。zhàng fū qīng bié lí,tóu lǎo yù rù guǎng。
奈何干戈际,万里涉沆漭。nài hé gàn gē jì,wàn lǐ shè hàng mǎng。
兹城颇阜庶,有女供奉养。zī chéng pǒ fù shù,yǒu nǚ gōng fèng yǎng。
世乱得粗安,胡劳问乡党。shì luàn dé cū ān,hú láo wèn xiāng dǎng。
君言苦无家,一夕魂九往。jūn yán kǔ wú jiā,yī xī hún jiǔ wǎng。
乡书昨日至,捧读屡泚颡。xiāng shū zuó rì zhì,pěng dú lǚ cǐ sǎng。
四丧寄浅土,未得掩诸圹。sì sàng jì qiǎn tǔ,wèi dé yǎn zhū kuàng。
虽云弊庐在,谁复修祀享。suī yún bì lú zài,shuí fù xiū sì xiǎng。
感兹归意迫,无力犹勉强。gǎn zī guī yì pò,wú lì yóu miǎn qiáng。
齿发固已衰,尚足婴扰攘。chǐ fā gù yǐ shuāi,shàng zú yīng rǎo rǎng。
敢忘乡土情,偷安恋兹壤。gǎn wàng xiāng tǔ qíng,tōu ān liàn zī rǎng。
吾闻重感激,惜别复加赏。wú wén zhòng gǎn jī,xī bié fù jiā shǎng。
天寒霜露繁,摵摵枯叶响。tiān hán shuāng lù fán,shè shè kū yè xiǎng。
水宿慎蛟螭,山行避魍魉。shuǐ sù shèn jiāo chī,shān xíng bì wǎng liǎng。
田园虽荒芜,果实罗栗橡。tián yuán suī huāng wú,guǒ shí luó lì xiàng。
邻居喜均还,相邀具醅盎。lín jū xǐ jūn hái,xiāng yāo jù pēi àng。
酒薄不得醉,且复歌慨慷。jiǔ báo bù dé zuì,qiě fù gē kǎi kāng。
人生还乡乐,无物堪比彷。rén shēng hái xiāng lè,wú wù kān bǐ páng。
喜极继以悲,欢戚同反掌。xǐ jí jì yǐ bēi,huān qī tóng fǎn zhǎng。
番思苏台月,照女夜绩纺。fān sī sū tái yuè,zhào nǚ yè jì fǎng。
此时父子情,两地同惚恍。cǐ shí fù zi qíng,liǎng dì tóng hū huǎng。
安得混车书,妻孥共罗幌。ān dé hùn chē shū,qī nú gòng luó huǎng。
兹事竟难期,泪眼一凄怆。zī shì jìng nán qī,lèi yǎn yī qī chuàng。
我家嘉陵江,踪迹久飘荡。wǒ jiā jiā líng jiāng,zōng jì jiǔ piāo dàng。
亦欲问前途,逡巡觅西瀼。yì yù wèn qián tú,qūn xún mì xī ráng。

秋夜言怀二首

杨基

鲜鲜篱边菊,摵庭下蕙。xiān xiān lí biān jú,shè tíng xià huì。
蕙气日已销,黄花自妍丽。huì qì rì yǐ xiāo,huáng huā zì yán lì。
复恐清商激,幽芳亦凋瘁。fù kǒng qīng shāng jī,yōu fāng yì diāo cuì。
褰衣步广除,露白月在地。qiān yī bù guǎng chú,lù bái yuè zài dì。
鹊飞林影空,虫语墙阴细。què fēi lín yǐng kōng,chóng yǔ qiáng yīn xì。
昔贤悲丝染,往圣叹川逝。xī xián bēi sī rǎn,wǎng shèng tàn chuān shì。
少壮不我留,临风发长喟。shǎo zhuàng bù wǒ liú,lín fēng fā zhǎng kuì。
雅志谅难酬,蹉跎老将至。yǎ zhì liàng nán chóu,cuō tuó lǎo jiāng zhì。

秋夜言怀二首

杨基

西斋近寒径,枯苇接深筱。xī zhāi jìn hán jìng,kū wěi jiē shēn xiǎo。
秋风飒然至,索索鸣不了。qiū fēng sà rán zhì,suǒ suǒ míng bù le。
抛书坐孤榻,眼涩灯晕绕。pāo shū zuò gū tà,yǎn sè dēng yūn rào。
窗破斜隙明,漏断余更悄。chuāng pò xié xì míng,lòu duàn yú gèng qiāo。
平生所欣遇,此夕纷内扰。píng shēng suǒ xīn yù,cǐ xī fēn nèi rǎo。
假寐入冥思,南枝有归鸟。jiǎ mèi rù míng sī,nán zhī yǒu guī niǎo。

赠跛奚

杨基

人笑跛奚蹩,我爱跛奚跛。rén xiào bǒ xī bié,wǒ ài bǒ xī bǒ。
蚿虽百跂速,夔亦一足可。xián suī bǎi qí sù,kuí yì yī zú kě。
履平疑屐絜,历险若箕簸。lǚ píng yí jī jié,lì xiǎn ruò jī bǒ。
立如鹭联拳,行类鳖跛丱。lì rú lù lián quán,xíng lèi biē bǒ guàn。
形欹裙长前,肩胁鞲短左。xíng yī qún zhǎng qián,jiān xié gōu duǎn zuǒ。
非斫涉寒胫,岂刖献玉踝。fēi zhuó shè hán jìng,qǐ yuè xiàn yù huái。
附娄济水厄,哂郤构兵祸。fù lóu jì shuǐ è,shěn xì gòu bīng huò。
疢同哀骀佗,怒及赵女婐。chèn tóng āi dài tuó,nù jí zhào nǚ wǒ。
触屏屡思倚,守户每得坐。chù píng lǚ sī yǐ,shǒu hù měi dé zuò。
戒奚勿躁步,世路方坎坷。jiè xī wù zào bù,shì lù fāng kǎn kě。

登灵岩和韵周左丞伯温饶大参介之

杨基

单舻集群英,席窄坐每盍。dān lú jí qún yīng,xí zhǎi zuò měi hé。
烟横半掩寺,木落全见塔。yān héng bàn yǎn sì,mù luò quán jiàn tǎ。
斜流出渠分,曲径转溪合。xié liú chū qú fēn,qū jìng zhuǎn xī hé。
村妆妍丑并,野话悲笑杂。cūn zhuāng yán chǒu bìng,yě huà bēi xiào zá。
童操吴音闻,僧作梵偈答。tóng cāo wú yīn wén,sēng zuò fàn jì dá。
霜苔滑难跻,露棘朽易拉。shuāng tái huá nán jī,lù jí xiǔ yì lā。
磴纡蚁缘树,扉敞蜗启阖。dèng yū yǐ yuán shù,fēi chǎng wō qǐ hé。
娱宾列五豆,礼佛过三匝。yú bīn liè wǔ dòu,lǐ fú guò sān zā。
晴崖暝忧雨,秋洞寒疑腊。qíng yá míng yōu yǔ,qiū dòng hán yí là。
窗攀盗果猿,檐入避鹯鸽。chuāng pān dào guǒ yuán,yán rù bì zhān gē。
掬池萍沾袖,憩石藓污衲。jū chí píng zhān xiù,qì shí xiǎn wū nà。
琴忘荒台弄,屟响回廊踏。qín wàng huāng tái nòng,xiè xiǎng huí láng tà。
值险虑思筇,得奇即倾榼。zhí xiǎn lǜ sī qióng,dé qí jí qīng kē。
感深怒须磔,愁极衰鬓飒。gǎn shēn nù xū zhé,chóu jí shuāi bìn sà。
华年倏川驶,雅量浩海纳。huá nián shū chuān shǐ,yǎ liàng hào hǎi nà。
啸歌激欷歔,雄辩肆交沓。xiào gē jī xī xū,xióng biàn sì jiāo dá。
禅寂虚无量,道祖清静盖。chán jì xū wú liàng,dào zǔ qīng jìng gài。
讼嚣蜗触蛮,变幻雀化蛤。sòng xiāo wō chù mán,biàn huàn què huà há。
狂游类饮酎,薄宦避嚼蜡。kuáng yóu lèi yǐn zhòu,báo huàn bì jué là。
终当谢尘鞅,扫屋分坐榻。zhōng dāng xiè chén yāng,sǎo wū fēn zuò tà。

赠别龚行义

杨基

楚龚风云姿,璞素玉不琢。chǔ gōng fēng yún zī,pú sù yù bù zuó。
只身蹑双屐,十载食破研。zhǐ shēn niè shuāng jī,shí zài shí pò yán。
麻衣阅冬春,睥睨狐貉贱。má yī yuè dōng chūn,pì nì hú háo jiàn。
胸中何所蓄,经史子集传。xiōng zhōng hé suǒ xù,jīng shǐ zi jí chuán。
酒酣文思涌,强弩机发箭。jiǔ hān wén sī yǒng,qiáng nǔ jī fā jiàn。
清真谢铅锸,越女巧笑倩。qīng zhēn xiè qiān chā,yuè nǚ qiǎo xiào qiàn。
纡盘珠九曲,精粹金百炼。yū pán zhū jiǔ qū,jīng cuì jīn bǎi liàn。
粲如星森罗,勇若军后殿。càn rú xīng sēn luó,yǒng ruò jūn hòu diàn。
吾党多英雄,气索皮肉战。wú dǎng duō yīng xióng,qì suǒ pí ròu zhàn。
西风忽归来,尘土吹满面。xī fēng hū guī lái,chén tǔ chuī mǎn miàn。
从容问所历,摇首不复辩。cóng róng wèn suǒ lì,yáo shǒu bù fù biàn。
但云秋水清,吴松净如练。dàn yún qiū shuǐ qīng,wú sōng jìng rú liàn。
方同华表鹤,遽作幕上燕。fāng tóng huá biǎo hè,jù zuò mù shàng yàn。
去住何太轻,弗得绊以线。qù zhù hé tài qīng,fú dé bàn yǐ xiàn。
君材匪樗栎,名字已交荐。jūn cái fěi chū lì,míng zì yǐ jiāo jiàn。
渊泉暂蠖屈,雾雨终豹变。yuān quán zàn huò qū,wù yǔ zhōng bào biàn。
贤达坎坷多,豪杰穷乏先。xián dá kǎn kě duō,háo jié qióng fá xiān。
嗟予书中蠹,髀消两目眩。jiē yǔ shū zhōng dù,bì xiāo liǎng mù xuàn。
朝骑瘦马出,夕饱藜与苋。cháo qí shòu mǎ chū,xī bǎo lí yǔ xiàn。
志惭点尔狂,质匪由也谚。zhì cán diǎn ěr kuáng,zhì fěi yóu yě yàn。
猥遭周秦厄,不识舜禹禅。wěi zāo zhōu qín è,bù shí shùn yǔ chán。
因君动遐想,翅塌足若罥。yīn jūn dòng xiá xiǎng,chì tā zú ruò juàn。
螺卮白瓷罂,聊为江渚饯。luó zhī bái cí yīng,liáo wèi jiāng zhǔ jiàn。
回首芙蓉花,纷纷落红片。huí shǒu fú róng huā,fēn fēn luò hóng piàn。