古诗词

朱熹

拟古八首

朱熹

佳月朗秋夜,蟋蟀鸣空堂。jiā yuè lǎng qiū yè,xī shuài míng kōng táng。
大火西北流,河汉未渠央。dà huǒ xī běi liú,hé hàn wèi qú yāng。
野草不复滋,白露结为霜。yě cǎo bù fù zī,bái lù jié wèi shuāng。
梁燕起高飞,云雁亦南翔。liáng yàn qǐ gāo fēi,yún yàn yì nán xiáng。
念我同心子,音形阻一方。niàn wǒ tóng xīn zi,yīn xíng zǔ yī fāng。
不念执手欢,隔我如参商。bù niàn zhí shǒu huān,gé wǒ rú cān shāng。
寓龙不为泽,画饼难充肠。yù lóng bù wèi zé,huà bǐng nán chōng cháng。
金石徒自坚,虚名真可伤。jīn shí tú zì jiān,xū míng zhēn kě shāng。

拟古八首

朱熹

郁郁涧底树,扬英秋草前。yù yù jiàn dǐ shù,yáng yīng qiū cǎo qián。
与君结欢爱,自比金石坚。yǔ jūn jié huān ài,zì bǐ jīn shí jiān。
金石终不渝,欢爱终不疏。jīn shí zhōng bù yú,huān ài zhōng bù shū。
一夕远离别,悠悠在中途。yī xī yuǎn lí bié,yōu yōu zài zhōng tú。
相思未云变,音容定何如。xiāng sī wèi yún biàn,yīn róng dìng hé rú。
伤彼三春蕖,灼灼层华敷。shāng bǐ sān chūn qú,zhuó zhuó céng huá fū。
盛时不可留,恐逐严霜枯。shèng shí bù kě liú,kǒng zhú yán shuāng kū。
夫君来何晚,贱妾长离居。fū jūn lái hé wǎn,jiàn qiè zhǎng lí jū。

拟古八首

朱熹

高楼一何高,俯瞰穷山河。gāo lóu yī hé gāo,fǔ kàn qióng shān hé。
秋风一夕至,憔悴已复多。qiū fēng yī xī zhì,qiáo cuì yǐ fù duō。
寒暑递推迁,岁月如颓波。hán shǔ dì tuī qiān,suì yuè rú tuí bō。
离骚感迟暮,惜誓闵蹉跎。lí sāo gǎn chí mù,xī shì mǐn cuō tuó。
放意极欢虞,咄此可奈何。fàng yì jí huān yú,duō cǐ kě nài hé。
邯郸多名姬,素艳凌朝华。hán dān duō míng jī,sù yàn líng cháo huá。
妖歌掩齐右,缓舞倾阳阿。yāo gē yǎn qí yòu,huǎn wǔ qīng yáng ā。
徘徊起梁尘,綷縩纷衣罗。pái huái qǐ liáng chén,cuì cài fēn yī luó。
丽服秉奇芬,顾我长咨嗟。lì fú bǐng qí fēn,gù wǒ zhǎng zī jiē。
愿生乔木阴,寅缘若丝萝。yuàn shēng qiáo mù yīn,yín yuán ruò sī luó。

拟古八首

朱熹

夫君沧海至,赠我一箧珠。fū jūn cāng hǎi zhì,zèng wǒ yī qiè zhū。
谁言君行近,南北万里馀。shuí yán jūn xíng jìn,nán běi wàn lǐ yú。
结作同心花,缀在红罗襦。jié zuò tóng xīn huā,zhuì zài hóng luó rú。
双垂合欢带,丽服眷微躯。shuāng chuí hé huān dài,lì fú juàn wēi qū。
为君一起舞,君情定何如。wèi jūn yī qǐ wǔ,jūn qíng dìng hé rú。

拟古八首

朱熹

众星何历历,严宵丽中天。zhòng xīng hé lì lì,yán xiāo lì zhōng tiān。
殷忧在之子,起步荒庭前。yīn yōu zài zhī zi,qǐ bù huāng tíng qián。
出门今几时,书札何由宣。chū mén jīn jǐ shí,shū zhá hé yóu xuān。
沉吟不能释,愁结当谁怜。chén yín bù néng shì,chóu jié dāng shuí lián。
临风一长叹,泪落如奔泉。lín fēng yī zhǎng tàn,lèi luò rú bēn quán。

题谢少卿药园二首

朱熹

谢公种药地,窈窕青山阿。xiè gōng zhǒng yào dì,yǎo tiǎo qīng shān ā。
青山固不群,花药亦婆娑。qīng shān gù bù qún,huā yào yì pó suō。
一掇召冲气,三掇散沈疴。yī duō zhào chōng qì,sān duō sàn shěn kē。
先生澹无事,端居味天和。xiān shēng dàn wú shì,duān jū wèi tiān hé。
老木百年姿,对立方嵯峨。lǎo mù bǎi nián zī,duì lì fāng cuó é。
持此供日夕,不乐复如何。chí cǐ gōng rì xī,bù lè fù rú hé。

题谢少卿药园二首

朱熹

小儒忝师训,迷谬失其方。xiǎo rú tiǎn shī xùn,mí miù shī qí fāng。
一为狂喑病,望道空茫茫。yī wèi kuáng yīn bìng,wàng dào kōng máng máng。
颇闻东山园,芝术缘高冈。pǒ wén dōng shān yuán,zhī shù yuán gāo gāng。
喑聋百不治,效在一探囊。yīn lóng bǎi bù zhì,xiào zài yī tàn náng。
再拜药园翁,何以起膏肓。zài bài yào yuán wēng,hé yǐ qǐ gāo huāng。

邵武道中

朱熹

风色戒寒候,岁事已逶迟。fēng sè jiè hán hòu,suì shì yǐ wēi chí。
劳生尚行役,游子能不悲。láo shēng shàng xíng yì,yóu zi néng bù bēi。
林壑无馀秀,野草不复滋。lín hè wú yú xiù,yě cǎo bù fù zī。
禾黍经秋成,收敛已空畦。hé shǔ jīng qiū chéng,shōu liǎn yǐ kōng qí。
田翁喜岁丰,妇子亦嘻嘻。tián wēng xǐ suì fēng,fù zi yì xī xī。
而我独何成,悠悠长路岐。ér wǒ dú hé chéng,yōu yōu zhǎng lù qí。
凌雾即晓装,落日命晚炊。líng wù jí xiǎo zhuāng,luò rì mìng wǎn chuī。
不惜容鬓凋,镇日长空饥。bù xī róng bìn diāo,zhèn rì zhǎng kōng jī。
征鸿在云天,浮萍在青池。zhēng hóng zài yún tiān,fú píng zài qīng chí。
微踪政如此,三叹复何为。wēi zōng zhèng rú cǐ,sān tàn fù hé wèi。

友人黄子衡欲之上庠以诗留行

朱熹

若士有奇操,久厌山林卑。ruò shì yǒu qí cāo,jiǔ yàn shān lín bēi。
奋衣千里道,已与亲友辞。fèn yī qiān lǐ dào,yǐ yǔ qīn yǒu cí。
子行何悠悠,世路方如兹。zi xíng hé yōu yōu,shì lù fāng rú zī。
归来亦何日,车马光陆离。guī lái yì hé rì,chē mǎ guāng lù lí。
幽兰生前林,擢置白玉墀。yōu lán shēng qián lín,zhuó zhì bái yù chí。
不以芳意远,结根终不移。bù yǐ fāng yì yuǎn,jié gēn zhōng bù yí。
愿子崇明德,潜跃贵因时。yuàn zi chóng míng dé,qián yuè guì yīn shí。
悲风静夜听,乔木岁寒姿。bēi fēng jìng yè tīng,qiáo mù suì hán zī。
何以回轩驾,千载相与期。hé yǐ huí xuān jià,qiān zài xiāng yǔ qī。

奉酬丘子野表兄饮酒之句

朱熹

微褐不充体,寒夜怀重衾。wēi hè bù chōng tǐ,hán yè huái zhòng qīn。
古来穷庐士,岁暮多苦心。gǔ lái qióng lú shì,suì mù duō kǔ xīn。
苦心亦何为,世路多崎嵚。kǔ xīn yì hé wèi,shì lù duō qí qīn。
不藉杯中物,离忧坐自侵。bù jí bēi zhōng wù,lí yōu zuò zì qīn。
举杯当勿辞,何为复沉吟。jǔ bēi dāng wù cí,hé wèi fù chén yín。
醺酣遗所拘,神虑契遐襟。xūn hān yí suǒ jū,shén lǜ qì xiá jīn。
荒湎思前戒,欢谣发清音。huāng miǎn sī qián jiè,huān yáo fā qīng yīn。
雅唱一何高,仰酬非所任。yǎ chàng yī hé gāo,yǎng chóu fēi suǒ rèn。
申章聊叙报,洪量亦余钦。shēn zhāng liáo xù bào,hóng liàng yì yú qīn。

古意

朱熹

兔丝附朴樕,佳木生高冈。tù sī fù pǔ sù,jiā mù shēng gāo gāng。
弱蔓失所依,佳木徒苍苍。ruò màn shī suǒ yī,jiā mù tú cāng cāng。
两美不同根,高下永相望。liǎng měi bù tóng gēn,gāo xià yǒng xiāng wàng。
相望无穷期,相思谅徒为。xiāng wàng wú qióng qī,xiāng sī liàng tú wèi。
同车在梦想,忽觉泪沾衣。tóng chē zài mèng xiǎng,hū jué lèi zhān yī。
不恨岁月遒,但惜芳华姿。bù hèn suì yuè qiú,dàn xī fāng huá zī。
严霜萎百草,坐恐及兹时。yán shuāng wēi bǎi cǎo,zuò kǒng jí zī shí。
盛年无再至,已矣不复疑。shèng nián wú zài zhì,yǐ yǐ bù fù yí。

送刘旬甫之池阳省觐六十四丈遂如行在所上计

朱熹

雨雪成岁暮,之子远徂征。yǔ xuě chéng suì mù,zhī zi yuǎn cú zhēng。
酌酒起相送,慨我别离情。zhuó jiǔ qǐ xiāng sòng,kǎi wǒ bié lí qíng。
池阳实大藩,佐车屈时英。chí yáng shí dà fān,zuǒ chē qū shí yīng。
子行一请觐,上计趋吴京。zi xíng yī qǐng jìn,shàng jì qū wú jīng。
良玉怀贞操,芳兰含远馨。liáng yù huái zhēn cāo,fāng lán hán yuǎn xīn。
临岐一珍重,即此万里程。lín qí yī zhēn zhòng,jí cǐ wàn lǐ chéng。

晨起对雨二首

朱熹

凄冽岁云晏,雨雪集晨朝。qī liè suì yún yàn,yǔ xuě jí chén cháo。
高眠适方起,四望但萧条。gāo mián shì fāng qǐ,sì wàng dàn xiāo tiáo。
远氛白漫漫,风至林霭消。yuǎn fēn bái màn màn,fēng zhì lín ǎi xiāo。
流潦冒荒涂,清川亦迢迢。liú lǎo mào huāng tú,qīng chuān yì tiáo tiáo。
遐瞻思莫穷,端居心自超。xiá zhān sī mò qióng,duān jū xīn zì chāo。
览物思无托,即事且逍遥。lǎn wù sī wú tuō,jí shì qiě xiāo yáo。

晨起对雨二首

朱熹

晨起候前障,白烟眇林端。chén qǐ hòu qián zhàng,bái yān miǎo lín duān。
雨意方未已,后土何时乾。yǔ yì fāng wèi yǐ,hòu tǔ hé shí qián。
倚竹听萧瑟,俯涧闻惊湍。yǐ zhú tīng xiāo sè,fǔ jiàn wén jīng tuān。
景物岂不佳,所嗟岁已阑。jǐng wù qǐ bù jiā,suǒ jiē suì yǐ lán。
守道无物役,安时且盘桓。shǒu dào wú wù yì,ān shí qiě pán huán。
翳然陶兹理,贫悴非所叹。yì rán táo zī lǐ,pín cuì fēi suǒ tàn。

客舍听雨

朱熹

沈沈苍山郭,暮景含馀清。shěn shěn cāng shān guō,mù jǐng hán yú qīng。
春霭起林际,满空寒雨生。chūn ǎi qǐ lín jì,mǎn kōng hán yǔ shēng。
投装即虚馆,檐响通夕鸣。tóu zhuāng jí xū guǎn,yán xiǎng tōng xī míng。
遥想山斋夜,萧萧木叶声。yáo xiǎng shān zhāi yè,xiāo xiāo mù yè shēng。

宿武夷观妙堂二首

朱熹

阴霭除已尽,山深夜还冷。yīn ǎi chú yǐ jǐn,shān shēn yè hái lěng。
独卧一斋空,不眠思耿耿。dú wò yī zhāi kōng,bù mián sī gěng gěng。
闲来生道心,妄遣慕真境。xián lái shēng dào xīn,wàng qiǎn mù zhēn jìng。
稽首仰高灵,尘缘誓当屏。jī shǒu yǎng gāo líng,chén yuán shì dāng píng。

宿武夷观妙堂二首

朱熹

清晨叩高殿,缓步绕虚廊。qīng chén kòu gāo diàn,huǎn bù rào xū láng。
斋心启真秘,焚香散十方。zhāi xīn qǐ zhēn mì,fén xiāng sàn shí fāng。
出门恋仙境,仰首云峰苍。chū mén liàn xiān jìng,yǎng shǒu yún fēng cāng。
踌躇野水际,顿将尘虑忘。chóu chú yě shuǐ jì,dùn jiāng chén lǜ wàng。

社日诸人集西冈

朱熹

郊原暧芳物,细雨青春时。jiāo yuán ài fāng wù,xì yǔ qīng chūn shí。
前冈遐敞地,登览情无遗。qián gāng xiá chǎng dì,dēng lǎn qíng wú yí。
农亩怀岁功,壶浆祝神釐。nóng mǔ huái suì gōng,hú jiāng zhù shén lí。
我惭里居氓,十载劳驱驰。wǒ cán lǐ jū máng,shí zài láo qū chí。
今朝幸休闲,追逐聊嘻嘻。jīn cháo xìng xiū xián,zhuī zhú liáo xī xī。
笑语欢成旧,尽醉靡归期。xiào yǔ huān chéng jiù,jǐn zuì mí guī qī。

久雨斋居诵经

朱熹

端居独无事,聊披释氏书。duān jū dú wú shì,liáo pī shì shì shū。
暂释尘累牵,超然与道俱。zàn shì chén lèi qiān,chāo rán yǔ dào jù。
门掩竹林幽,禽鸣山雨馀。mén yǎn zhú lín yōu,qín míng shān yǔ yú。
了此无为法,身心同晏如。le cǐ wú wèi fǎ,shēn xīn tóng yàn rú。

新竹

朱熹

春雷殷岩际,幽草齐发生。chūn léi yīn yán jì,yōu cǎo qí fā shēng。
我种南窗竹,戢戢已抽萌。wǒ zhǒng nán chuāng zhú,jí jí yǐ chōu méng。
坐获幽林赏,端居无俗情。zuò huò yōu lín shǎng,duān jū wú sú qíng。