古诗词

朱熹

训蒙绝句刍养悦口

朱熹

食中有味知斯悦,知是能加咀嚼功。shí zhōng yǒu wèi zhī sī yuè,zhī shì néng jiā jǔ jué gōng。
行处心安思处得,馀甘常溢齿牙中。xíng chù xīn ān sī chù dé,yú gān cháng yì chǐ yá zhōng。

训蒙绝句先难

朱熹

为学须教效自形,但专一意使功深。wèi xué xū jiào xiào zì xíng,dàn zhuān yī yì shǐ gōng shēn。
哀哉狭隘频求效,仰止仁人后获心。āi zāi xiá ài pín qiú xiào,yǎng zhǐ rén rén hòu huò xīn。

训蒙绝句谨独

朱熹

为学无功由间断,其如间断费关防。wèi xué wú gōng yóu jiān duàn,qí rú jiān duàn fèi guān fáng。
方知谨独功诚切,多是此时心易忘。fāng zhī jǐn dú gōng chéng qiè,duō shì cǐ shí xīn yì wàng。

训蒙绝句鸢飞鱼跃二首

朱熹

此理充盈宇宙间,下穷鱼跃上飞鸢。cǐ lǐ chōng yíng yǔ zhòu jiān,xià qióng yú yuè shàng fēi yuān。
飞斯在上跃斯下,神化孰尸本自然。fēi sī zài shàng yuè sī xià,shén huà shú shī běn zì rán。

训蒙绝句鸢飞鱼跃二首

朱熹

神化孰尸本自然,盍将此意反而观。shén huà shú shī běn zì rán,hé jiāng cǐ yì fǎn ér guān。
试将事上深加察,才著些私便不安。shì jiāng shì shàng shēn jiā chá,cái zhù xiē sī biàn bù ān。

训蒙绝句勿忘勿助长

朱熹

忘则无功助则私,不忘不助正斯时。wàng zé wú gōng zhù zé sī,bù wàng bù zhù zhèng sī shí。
是中体段须当察,便是鸢飞鱼跃机。shì zhōng tǐ duàn xū dāng chá,biàn shì yuān fēi yú yuè jī。

训蒙绝句乐

朱熹

夫子亦将贫对乐,只因人苦处贫难。fū zi yì jiāng pín duì lè,zhǐ yīn rén kǔ chù pín nán。
苟非天理能攘敌,只向私心重处安。gǒu fēi tiān lǐ néng rǎng dí,zhǐ xiàng sī xīn zhòng chù ān。

训蒙绝句不改其乐

朱熹

己私既克本心存,到处逢原与理行。jǐ sī jì kè běn xīn cún,dào chù féng yuán yǔ lǐ xíng。
不待有心求乐道,此心之乐自然生。bù dài yǒu xīn qiú lè dào,cǐ xīn zhī lè zì rán shēng。

训蒙绝句逝者如斯二首

朱熹

如何物却能形道,只为皆存理一端。rú hé wù què néng xíng dào,zhǐ wèi jiē cún lǐ yī duān。
偶感斯川存动理,故言逝者可同观。ǒu gǎn sī chuān cún dòng lǐ,gù yán shì zhě kě tóng guān。

训蒙绝句逝者如斯二首

朱熹

岷源万古只如斯,东注曾无间断时。mín yuán wàn gǔ zhǐ rú sī,dōng zhù céng wú jiān duàn shí。
后学不因川上叹,安行体用亦难窥。hòu xué bù yīn chuān shàng tàn,ān xíng tǐ yòng yì nán kuī。

训蒙绝句牛山

朱熹

此心此理自天根,不待栽培触处生。cǐ xīn cǐ lǐ zì tiān gēn,bù dài zāi péi chù chù shēng。
只要关防人欲伐,更须着意察滋萌。zhǐ yào guān fáng rén yù fá,gèng xū zhe yì chá zī méng。

训蒙绝句任重

朱熹

气无强弱志为先,努力便行休放肩。qì wú qiáng ruò zhì wèi xiān,nǔ lì biàn xíng xiū fàng jiān。
挨得一番难境界,便添脊骨一番坚。āi dé yī fān nán jìng jiè,biàn tiān jí gǔ yī fān jiān。

训蒙绝句万物皆备于我

朱熹

万物当须以理观,不离太极是其源。wàn wù dāng xū yǐ lǐ guān,bù lí tài jí shì qí yuán。
故须万类皆我具,只为中心太极存。gù xū wàn lèi jiē wǒ jù,zhǐ wèi zhōng xīn tài jí cún。

训蒙绝句难言

朱熹

难言非谓不容言,谓状其中体段难。nán yán fēi wèi bù róng yán,wèi zhuàng qí zhōng tǐ duàn nán。
须是养成天地塞,却将正直反而观。xū shì yǎng chéng tiān dì sāi,què jiāng zhèng zhí fǎn ér guān。

训蒙绝句四十五十无闻

朱熹

圣人接物本于仁,罕以深言拒绝人。shèng rén jiē wù běn yú rén,hǎn yǐ shēn yán jù jué rén。
不足畏辞严且截,急将此意省吾身。bù zú wèi cí yán qiě jié,jí jiāng cǐ yì shěng wú shēn。

训蒙绝句九思

朱熹

人之进学在于思,思则能知是与非。rén zhī jìn xué zài yú sī,sī zé néng zhī shì yǔ fēi。
但得用心纯熟后,自然发处有思随。dàn dé yòng xīn chún shú hòu,zì rán fā chù yǒu sī suí。

训蒙绝句辞达而已二首

朱熹

方识圣门辞达旨,作文之法在其中。fāng shí shèng mén cí dá zhǐ,zuò wén zhī fǎ zài qí zhōng。
但将正意由辞出,此外徒劳苦用功。dàn jiāng zhèng yì yóu cí chū,cǐ wài tú láo kǔ yòng gōng。

训蒙绝句辞达而已二首

朱熹

因辞可以验人心,心地开明辞必明。yīn cí kě yǐ yàn rén xīn,xīn dì kāi míng cí bì míng。
试把正人文字看,何尝巧滞与艰深。shì bǎ zhèng rén wén zì kàn,hé cháng qiǎo zhì yǔ jiān shēn。

训蒙绝句君子去仁

朱熹

谁云贫贱人难处,只为重轻权倒持。shuí yún pín jiàn rén nán chù,zhǐ wèi zhòng qīng quán dào chí。
钓渭耕莘皆往辙,圣贤不法我何归。diào wèi gēng shēn jiē wǎng zhé,shèng xián bù fǎ wǒ hé guī。

训蒙绝句就有道而正

朱熹

差以毫厘大乱真,苟羞就正堕终身。chà yǐ háo lí dà luàn zhēn,gǒu xiū jiù zhèng duò zhōng shēn。
不惟枉费穷年力,反作滔天祸世人。bù wéi wǎng fèi qióng nián lì,fǎn zuò tāo tiān huò shì rén。