古诗词

王安石

寄慎伯筠

王安石

世网挂士如蛛丝,大不及取小缀之。shì wǎng guà shì rú zhū sī,dà bù jí qǔ xiǎo zhuì zhī。
宜乎倜傥不低敛,醉脚踏倒青天低。yí hū tì tǎng bù dī liǎn,zuì jiǎo tà dào qīng tiān dī。
前日才能始谁播,一口惊张万夸和。qián rì cái néng shǐ shuí bō,yī kǒu jīng zhāng wàn kuā hé。
雷公诉帝喘欲吹,咸恐声名塞天破。léi gōng sù dì chuǎn yù chuī,xián kǒng shēng míng sāi tiān pò。
文章喜以怪自娱,不肯裁缩要有馀。wén zhāng xǐ yǐ guài zì yú,bù kěn cái suō yào yǒu yú。
多为峭句不姿媚,天骨老硬无皮肤。duō wèi qiào jù bù zī mèi,tiān gǔ lǎo yìng wú pí fū。
人传书染莫对当,破卵惊出鸾凤翔。rén chuán shū rǎn mò duì dāng,pò luǎn jīng chū luán fèng xiáng。
人间下笔不肯屈,铁索急缠蛟龙僵。rén jiān xià bǐ bù kěn qū,tiě suǒ jí chán jiāo lóng jiāng。
少年意气强不羁,虎胁插翼白日飞。shǎo nián yì qì qiáng bù jī,hǔ xié chā yì bái rì fēi。
欲将独立夸万世,笑诮李白为痴儿。yù jiāng dú lì kuā wàn shì,xiào qiào lǐ bái wèi chī ér。
四天无壁才可家,醉胆愤痒遣酒拿。sì tiān wú bì cái kě jiā,zuì dǎn fèn yǎng qiǎn jiǔ ná。
欲偷北斗酌竭酒,力拔太华镳鲸牙。yù tōu běi dòu zhuó jié jiǔ,lì bá tài huá biāo jīng yá。
世儒口软声似蝇,好于壮士为忌憎。shì rú kǒu ruǎn shēng shì yíng,hǎo yú zhuàng shì wèi jì zēng。
我独久仰愿一见,浩歌不敢儿女声。wǒ dú jiǔ yǎng yuàn yī jiàn,hào gē bù gǎn ér nǚ shēng。

望晼

王安石

亘天青郁郁,千峰互崷崒。gèn tiān qīng yù yù,qiān fēng hù qiú zú。
放马倚长崖,烟云争吐没。fàng mǎ yǐ zhǎng yá,yān yún zhēng tǔ méi。
远疑嵩华低,近岂潜衡匹。yuǎn yí sōng huá dī,jìn qǐ qián héng pǐ。
奚为鲜眺览,过者辄仓卒。xī wèi xiān tiào lǎn,guò zhě zhé cāng zú。
吾将凌其巅,震荡睨溟渤。wú jiāng líng qí diān,zhèn dàng nì míng bó。
旁行告予言,世孰于此忽。páng xíng gào yǔ yán,shì shú yú cǐ hū。
邃深不可俯,储藏尽妖物。suì shēn bù kě fǔ,chǔ cáng jǐn yāo wù。
踊跃狼虎群,蜿蜒蛇虺窟。yǒng yuè láng hǔ qún,wān yán shé huī kū。
惜哉危绝山,岁久沉汨没。xī zāi wēi jué shān,suì jiǔ chén mì méi。
谁将除茀涂,万里游人出。shuí jiāng chú fú tú,wàn lǐ yóu rén chū。

汝瘿和王仲仪

王安石

汝水出山险,汝民多病瘿。rǔ shuǐ chū shān xiǎn,rǔ mín duō bìng yǐng。
或如鸟粻满,或若猿嗛并。huò rú niǎo zhāng mǎn,huò ruò yuán qiǎn bìng。
女惭高掩襟,男大阔裁领。nǚ cán gāo yǎn jīn,nán dà kuò cái lǐng。
饮水疑注壶,吐词侔有梗。yǐn shuǐ yí zhù hú,tǔ cí móu yǒu gěng。
樗里既已闻,杜预亦不幸。chū lǐ jì yǐ wén,dù yù yì bù xìng。
秦人号智囊,吴瓠挂狗颈。qín rén hào zhì náng,wú hù guà gǒu jǐng。
??常柱颐,伶仃安及胫。lěi huǐ cháng zhù yí,líng dīng ān jí jìng。
只欲仰问天,无由俯窥井。zhǐ yù yǎng wèn tiān,wú yóu fǔ kuī jǐng。
挟带岁月深,冒犯风霜冷。xié dài suì yuè shēn,mào fàn fēng shuāng lěng。
厌恶虽自知,剖割且谁肯。yàn è suī zì zhī,pōu gē qiě shuí kěn。
不惟羞把镜,仍亦愁吊影。bù wéi xiū bǎ jìng,réng yì chóu diào yǐng。
内疗烦羊靥,外砭废针颖。nèi liáo fán yáng yè,wài biān fèi zhēn yǐng。
在木曰楠榴,刳之可曰皿。zài mù yuē nán liú,kū zhī kě yuē mǐn。
此诚无所用,既有何能屏。cǐ chéng wú suǒ yòng,jì yǒu hé néng píng。
膨脝厕元首,臃肿异胪顶。péng hēng cè yuán shǒu,yōng zhǒng yì lú dǐng。
难将面目施,可与胞胎逞。nán jiāng miàn mù shī,kě yǔ bāo tāi chěng。
贤哉临汝守,世德调金鼎。xián zāi lín rǔ shǒu,shì dé diào jīn dǐng。
珉俗虽丑乖,教令日修整。mín sú suī chǒu guāi,jiào lìng rì xiū zhěng。
风土恐随改,晨昏忧虑省。fēng tǔ kǒng suí gǎi,chén hūn yōu lǜ shěng。
傥欲觐慈颜,名城不难请。tǎng yù jìn cí yán,míng chéng bù nán qǐng。

三月十日韩子华招饮归城

王安石

清明晓赴韩侯家,自买白杏丁香花。qīng míng xiǎo fù hán hóu jiā,zì mǎi bái xìng dīng xiāng huā。
雀眼涂金银篾笼,贮在当庭呼舞娃。què yǎn tú jīn yín miè lóng,zhù zài dāng tíng hū wǔ wá。
舞娃聊捧笑向客,不顾插坏新乌纱。wǔ wá liáo pěng xiào xiàng kè,bù gù chā huài xīn wū shā。
朝来我舍报生子,贺劝大白浮红霞。cháo lái wǒ shě bào shēng zi,hè quàn dà bái fú hóng xiá。
酒狂有持梧桐板,暴谑一似渔阳挝。jiǔ kuáng yǒu chí wú tóng bǎn,bào xuè yī shì yú yáng wō。
袒裼击鼓祢处士,当时偶脱猛虎牙。tǎn tì jī gǔ mí chù shì,dāng shí ǒu tuō měng hǔ yá。
褊衷不容又何益,鹦鹉洲上空蒹葭。biǎn zhōng bù róng yòu hé yì,yīng wǔ zhōu shàng kōng jiān jiā。

勿去草

王安石

勿去草,草无恶,若比世俗俗浮薄。wù qù cǎo,cǎo wú è,ruò bǐ shì sú sú fú báo。
君不见长安公卿家,公卿盛时客如麻。jūn bù jiàn zhǎng ān gōng qīng jiā,gōng qīng shèng shí kè rú má。
公卿去后门无车,惟有芳草年年佳。gōng qīng qù hòu mén wú chē,wéi yǒu fāng cǎo nián nián jiā。
又不见千里万里江湖滨,触目凄凄无故人。yòu bù jiàn qiān lǐ wàn lǐ jiāng hú bīn,chù mù qī qī wú gù rén。
惟有芳草随车轮。wéi yǒu fāng cǎo suí chē lún。
一日还旧居,门前草先锄。yī rì hái jiù jū,mén qián cǎo xiān chú。
草于主人实无负,主人于草宜何如。cǎo yú zhǔ rén shí wú fù,zhǔ rén yú cǎo yí hé rú。
勿去草,草无恶,若比世俗俗浮薄。wù qù cǎo,cǎo wú è,ruò bǐ shì sú sú fú báo。

东城

王安石

昔予出东城,初见垄上耕。xī yǔ chū dōng chéng,chū jiàn lǒng shàng gēng。
忽忽日北至,岁月良可惊。hū hū rì běi zhì,suì yuè liáng kě jīng。
虽云一草死,万物尚华荣。suī yún yī cǎo sǐ,wàn wù shàng huá róng。
谁能当此时,叹息微阴生。shuí néng dāng cǐ shí,tàn xī wēi yīn shēng。

哀贤亭

王安石

黄鸟哀子车,强埋非天为。huáng niǎo āi zi chē,qiáng mái fēi tiān wèi。
天夺不待老,还能使人悲。tiān duó bù dài lǎo,hái néng shǐ rén bēi。
马侯东南秀,鞭策要路驰。mǎ hóu dōng nán xiù,biān cè yào lù chí。
归骨万里州,乃当强壮时。guī gǔ wàn lǐ zhōu,nǎi dāng qiáng zhuàng shí。
墓门闭空原,白日无履綦。mù mén bì kōng yuán,bái rì wú lǚ qí。
苍苍柏与松,浩浩山风吹。cāng cāng bǎi yǔ sōng,hào hào shān fēng chuī。
我初羞夷吾,鲍叔亦我知。wǒ chū xiū yí wú,bào shū yì wǒ zhī。
终欲往一恸,咏言慰孤嫠。zhōng yù wǎng yī tòng,yǒng yán wèi gū lí。

梁王吹台

王安石

繁台繁姓人,埋灭为蒿蓬。fán tái fán xìng rén,mái miè wèi hāo péng。
况乃汉骄子,魂游谁肯逢。kuàng nǎi hàn jiāo zi,hún yóu shuí kěn féng。
缅思当盛时,警跸在虚空。miǎn sī dāng shèng shí,jǐng bì zài xū kōng。
蛾眉倚高寒,环佩吹玲珑。é méi yǐ gāo hán,huán pèi chuī líng lóng。
大梁千万家,回首云蒙蒙。dà liáng qiān wàn jiā,huí shǒu yún méng méng。
仰不见王处,云间指青红。yǎng bù jiàn wáng chù,yún jiān zhǐ qīng hóng。
宾客有司马,邹枚避其锋。bīn kè yǒu sī mǎ,zōu méi bì qí fēng。
洒笔飞鸟上,为王赋雌雄。sǎ bǐ fēi niǎo shàng,wèi wáng fù cí xióng。
惜今此不传,楚辞擅无穷。xī jīn cǐ bù chuán,chǔ cí shàn wú qióng。
空馀一丘土,千载播悲风。kōng yú yī qiū tǔ,qiān zài bō bēi fēng。

灵山寺

王安石

灵山名谁自,波涛截孤峰。líng shān míng shuí zì,bō tāo jié gū fēng。
何年佛子住,四面凭危空。hé nián fú zi zhù,sì miàn píng wēi kōng。
折椽与裂瓦,委弃填西东。zhé chuán yǔ liè wǎ,wěi qì tián xī dōng。
库廊行抑首,居者莽谁容。kù láng xíng yì shǒu,jū zhě mǎng shuí róng。
吾舟维其侧,落日生秋风。wú zhōu wéi qí cè,luò rì shēng qiū fēng。
瞰崖聊寄目,万物极纤秾。kàn yá liáo jì mù,wàn wù jí xiān nóng。
震荡江海思,洗涤堙郁中。zhèn dàng jiāng hǎi sī,xǐ dí yīn yù zhōng。
胡为嬉游人,过此无留踪。hú wèi xī yóu rén,guò cǐ wú liú zōng。
景岂龙游殊,盛衰浩无穷。jǐng qǐ lóng yóu shū,shèng shuāi hào wú qióng。
吾闻世所好,楼殿浮青红。wú wén shì suǒ hǎo,lóu diàn fú qīng hóng。
那知山水乐,岂在豪华宫。nà zhī shān shuǐ lè,qǐ zài háo huá gōng。
世好□变尔,感激难为工。shì hǎo biàn ěr,gǎn jī nán wèi gōng。

白鸥

王安石

江鸥好羽毛,玉雪无尘垢。jiāng ōu hǎo yǔ máo,yù xuě wú chén gòu。
灭没波浪间,生涯亦何有。miè méi bō làng jiān,shēng yá yì hé yǒu。
雄雌屡惊矫,机弋常纷纠。xióng cí lǚ jīng jiǎo,jī yì cháng fēn jiū。
顾我独无心,相随如得友。gù wǒ dú wú xīn,xiāng suí rú dé yǒu。
飘然纷华地,此物乖隔久。piāo rán fēn huá dì,cǐ wù guāi gé jiǔ。
白发望东南,春江绿如酒。bái fā wàng dōng nán,chūn jiāng lǜ rú jiǔ。

咏风

王安石

风从北海起,至此南海上。fēng cóng běi hǎi qǐ,zhì cǐ nán hǎi shàng。
问风来何事,去复欲何向。wèn fēng lái hé shì,qù fù yù hé xiàng。
谁遣汝而号,谁应汝而唱。shuí qiǎn rǔ ér hào,shuí yīng rǔ ér chàng。
汝于何时息,汝作无乃妄。rǔ yú hé shí xī,rǔ zuò wú nǎi wàng。
风初无一言,试以问云将。fēng chū wú yī yán,shì yǐ wèn yún jiāng。

白云

王安石

英英白云浮在天,下无根蒂旁无连。yīng yīng bái yún fú zài tiān,xià wú gēn dì páng wú lián。
西风来吹欲消散,落日起望心悠然。xī fēng lái chuī yù xiāo sàn,luò rì qǐ wàng xīn yōu rán。
愿回羲和借光景,常使秀色当檐边。yuàn huí xī hé jiè guāng jǐng,cháng shǐ xiù sè dāng yán biān。
时来不道能为雨,直以无心最可怜。shí lái bù dào néng wèi yǔ,zhí yǐ wú xīn zuì kě lián。

江邻几邀观三馆书画

王安石

五月秘府始曝书,一日江君来约予。wǔ yuè mì fǔ shǐ pù shū,yī rì jiāng jūn lái yuē yǔ。
世间虽有古画笔,可往共观临石渠。shì jiān suī yǒu gǔ huà bǐ,kě wǎng gòng guān lín shí qú。
我时冒热跨马去,开厨发匣鸣锁鱼。wǒ shí mào rè kuà mǎ qù,kāi chú fā xiá míng suǒ yú。
羲献墨迹十一卷,水玉作轴排疏疏。xī xiàn mò jì shí yī juǎn,shuǐ yù zuò zhóu pái shū shū。
最奇小楷乐毅论,永和题尾付官奴。zuì qí xiǎo kǎi lè yì lùn,yǒng hé tí wěi fù guān nú。
又有四山绝品画,戴嵩吴牛望青芜。yòu yǒu sì shān jué pǐn huà,dài sōng wú niú wàng qīng wú。
李成寒林树半枯,黄筌工妙白兔图。lǐ chéng hán lín shù bàn kū,huáng quán gōng miào bái tù tú。
不知名姓貌人物,二公对奕旁观俱。bù zhī míng xìng mào rén wù,èr gōng duì yì páng guān jù。
黄金错镂为投壶,粉幛复画一病夫。huáng jīn cuò lòu wèi tóu hú,fěn zhàng fù huà yī bìng fū。
后有女子执巾裾,床前红毯平火炉。hòu yǒu nǚ zi zhí jīn jū,chuáng qián hóng tǎn píng huǒ lú。
床上二姝展氍毹,绕床屏风山有无。chuáng shàng èr shū zhǎn qú shū,rào chuáng píng fēng shān yǒu wú。
堂上列画三重铺,此幅巧甚意思殊。táng shàng liè huà sān zhòng pù,cǐ fú qiǎo shén yì sī shū。
孰真孰假丹青摹,世事若此还可吁。shú zhēn shú jiǎ dān qīng mó,shì shì ruò cǐ hái kě xū。

河北民

王安石

河北民,生近二边长苦辛。hé běi mín,shēng jìn èr biān zhǎng kǔ xīn。
家家养子学耕织,输与官家事夷狄。jiā jiā yǎng zi xué gēng zhī,shū yǔ guān jiā shì yí dí。
今年大旱千里赤,州县仍催给河役。jīn nián dà hàn qiān lǐ chì,zhōu xiàn réng cuī gěi hé yì。
老小相携来就南,南人丰年自无食。lǎo xiǎo xiāng xié lái jiù nán,nán rén fēng nián zì wú shí。
悲愁白日天地昏,路旁过者无颜色。bēi chóu bái rì tiān dì hūn,lù páng guò zhě wú yán sè。
汝生不及贞观中,斗粟数钱无兵戎。rǔ shēng bù jí zhēn guān zhōng,dòu sù shù qián wú bīng róng。

君难托

王安石

槿花朝开暮还坠,妾身与花宁独异。jǐn huā cháo kāi mù hái zhuì,qiè shēn yǔ huā níng dú yì。
忆昔相逢俱少年,两情未许谁最先。yì xī xiāng féng jù shǎo nián,liǎng qíng wèi xǔ shuí zuì xiān。
感君绸缪逐君去,成君家计良辛苦。gǎn jūn chóu móu zhú jūn qù,chéng jūn jiā jì liáng xīn kǔ。
人事反复那能知,谗言入耳须臾离。rén shì fǎn fù nà néng zhī,chán yán rù ěr xū yú lí。
嫁时罗衣羞更着,如今始悟君难托。jià shí luó yī xiū gèng zhe,rú jīn shǐ wù jūn nán tuō。
君难托,妾亦不忘旧时约。jūn nán tuō,qiè yì bù wàng jiù shí yuē。

字谜诗二首

王安石

兄弟四人两人大,一人立地三人坐。xiōng dì sì rén liǎng rén dà,yī rén lì dì sān rén zuò。
家中更有一两口,任是凶年也得过。jiā zhōng gèng yǒu yī liǎng kǒu,rèn shì xiōng nián yě dé guò。

字谜诗二首

王安石

将军身是五行精,日日燕山望石城。jiāng jūn shēn shì wǔ xíng jīng,rì rì yàn shān wàng shí chéng。
待得功成身又退,空将心腹为苍生。dài dé gōng chéng shēn yòu tuì,kōng jiāng xīn fù wèi cāng shēng。

用字谜

王安石

一月又一月,两月共半边。yī yuè yòu yī yuè,liǎng yuè gòng bàn biān。
上有可耕之田,下有长流之川。shàng yǒu kě gēng zhī tián,xià yǒu zhǎng liú zhī chuān。
一家有六口,两口不团圆。yī jiā yǒu liù kǒu,liǎng kǒu bù tuán yuán。

胡氏逢原堂

王安石

我爱铜官好,君实家其间。wǒ ài tóng guān hǎo,jūn shí jiā qí jiān。
山水相萦萃,花卉矜春妍。shān shuǐ xiāng yíng cuì,huā huì jīn chūn yán。
有鸣林间禽,有跃池中鲜。yǒu míng lín jiān qín,yǒu yuè chí zhōng xiān。
叶山何嗟峨,秀峙东南偏。yè shān hé jiē é,xiù zhì dōng nán piān。
峰峦日在望,远色涵云边。fēng luán rì zài wàng,yuǎn sè hán yún biān。
宾客此遴集,觞饮常留连。bīn kè cǐ lín jí,shāng yǐn cháng liú lián。
君家世儒雅,子弟清风传。jūn jiā shì rú yǎ,zi dì qīng fēng chuán。
前日辟书堂,名之曰逢原。qián rì pì shū táng,míng zhī yuē féng yuán。
有志在古道,驰情慕高贤。yǒu zhì zài gǔ dào,chí qíng mù gāo xián。
深哉堂名意,推此宜勉?。shēn zāi táng míng yì,tuī cǐ yí miǎn。
木茂贵培本,流长思养源。mù mào guì péi běn,liú zhǎng sī yǎng yuán。
左右无不宜,愿献小诗篇。zuǒ yòu wú bù yí,yuàn xiàn xiǎo shī piān。

示杨德逢

王安石

我行其野,春日迟迟。wǒ xíng qí yě,chūn rì chí chí。
有菀者柳,在水之湄。yǒu wǎn zhě liǔ,zài shuǐ zhī méi。
有鸣仓庚,岂曰不时。yǒu míng cāng gēng,qǐ yuē bù shí。
求其友声,颉之颃之。qiú qí yǒu shēng,jié zhī háng zhī。
嗟我怀人,何日忘之。jiē wǒ huái rén,hé rì wàng zhī。
六日不詹,方何为期。liù rì bù zhān,fāng hé wèi qī。
期逝不至,我心西悲。qī shì bù zhì,wǒ xīn xī bēi。
跂予望之,其室则迩。qí yǔ wàng zhī,qí shì zé ěr。
一者之来,我心则喜。yī zhě zhī lái,wǒ xīn zé xǐ。
我之怀矣,升彼虚矣。wǒ zhī huái yǐ,shēng bǐ xū yǐ。
爱而不见,云何吁矣。ài ér bù jiàn,yún hé xū yǐ。