古诗词

杜甫

遣兴五首

杜甫

长陵锐头儿,出猎待明发。zhǎng líng ruì tóu ér,chū liè dài míng fā。
骍弓金爪镝,白马蹴微雪。xīng gōng jīn zhǎo dī,bái mǎ cù wēi xuě。
未知所驰逐,但见暮光灭。wèi zhī suǒ chí zhú,dàn jiàn mù guāng miè。
归来悬两狼,门户有旌节。guī lái xuán liǎng láng,mén hù yǒu jīng jié。

遣兴五首

杜甫

漆有用而割,膏以明自煎。qī yǒu yòng ér gē,gāo yǐ míng zì jiān。
兰摧白露下,桂折秋风前。lán cuī bái lù xià,guì zhé qiū fēng qián。
府中罗旧尹,沙道尚依然。fǔ zhōng luó jiù yǐn,shā dào shàng yī rán。
赫赫萧京兆,今为时所怜。hè hè xiāo jīng zhào,jīn wèi shí suǒ lián。

遣兴五首

杜甫

猛虎凭其威,往往遭急缚。měng hǔ píng qí wēi,wǎng wǎng zāo jí fù。
雷吼徒咆哮,枝撑已在脚。léi hǒu tú páo xiāo,zhī chēng yǐ zài jiǎo。
忽看皮寝处,无复睛闪烁。hū kàn pí qǐn chù,wú fù jīng shǎn shuò。
人有甚于斯,足以劝元恶。rén yǒu shén yú sī,zú yǐ quàn yuán è。

遣兴五首

杜甫

朝逢富家葬,前后皆辉光。cháo féng fù jiā zàng,qián hòu jiē huī guāng。
共指亲戚大,缌麻百夫行。gòng zhǐ qīn qī dà,sī má bǎi fū xíng。
送者各有死,不须羡其强。sòng zhě gè yǒu sǐ,bù xū xiàn qí qiáng。
君看束练去,亦得归山冈。jūn kàn shù liàn qù,yì dé guī shān gāng。

别赞上人

杜甫

百川日东流,客去亦不息。bǎi chuān rì dōng liú,kè qù yì bù xī。
我生苦漂荡,何时有终极。wǒ shēng kǔ piāo dàng,hé shí yǒu zhōng jí。
赞公释门老,放逐来上国。zàn gōng shì mén lǎo,fàng zhú lái shàng guó。
还为世尘婴,颇带憔悴色。hái wèi shì chén yīng,pǒ dài qiáo cuì sè。
杨枝晨在手,豆子雨已熟。yáng zhī chén zài shǒu,dòu zi yǔ yǐ shú。
是身如浮云,安可限南北。shì shēn rú fú yún,ān kě xiàn nán běi。
异县逢旧友,初忻写胸臆。yì xiàn féng jiù yǒu,chū xīn xiě xiōng yì。
天长关塞寒,岁暮饥冻逼。tiān zhǎng guān sāi hán,suì mù jī dòng bī。
野风吹征衣,欲别向曛黑。yě fēng chuī zhēng yī,yù bié xiàng xūn hēi。
马嘶思故枥,归鸟尽敛翼。mǎ sī sī gù lì,guī niǎo jǐn liǎn yì。
古来聚散地,宿昔长荆棘。gǔ lái jù sàn dì,sù xī zhǎng jīng jí。
相看俱衰年,出处各努力。xiāng kàn jù shuāi nián,chū chù gè nǔ lì。

万丈潭

杜甫

青溪合冥莫,神物有显晦。qīng xī hé míng mò,shén wù yǒu xiǎn huì。
龙依积水蟠,窟压万丈内。lóng yī jī shuǐ pán,kū yā wàn zhàng nèi。
局步凌垠堮,侧身下烟霭。jú bù líng yín è,cè shēn xià yān ǎi。
前临洪涛宽,却立苍石大。qián lín hóng tāo kuān,què lì cāng shí dà。
山色一径尽,崖绝两壁对。shān sè yī jìng jǐn,yá jué liǎng bì duì。
削成根虚无,倒影垂澹瀩。xuē chéng gēn xū wú,dào yǐng chuí dàn duì。
黑如湾澴底,清见光炯碎。hēi rú wān huán dǐ,qīng jiàn guāng jiǒng suì。
孤云倒来深,飞鸟不在外。gū yún dào lái shēn,fēi niǎo bù zài wài。
高萝成帷幄,寒木累旌旆。gāo luó chéng wéi wò,hán mù lèi jīng pèi。
远川曲通流,嵌窦潜泄濑。yuǎn chuān qū tōng liú,qiàn dòu qián xiè lài。
造幽无人境,发兴自我辈。zào yōu wú rén jìng,fā xīng zì wǒ bèi。
告归遗恨多,将老斯游最。gào guī yí hèn duō,jiāng lǎo sī yóu zuì。
闭藏修鳞蛰,出入巨石碍。bì cáng xiū lín zhé,chū rù jù shí ài。
何事暑天过,快意风雨会。hé shì shǔ tiān guò,kuài yì fēng yǔ huì。

两当县吴十侍御江上宅

杜甫

寒城朝烟澹,山谷落叶赤。hán chéng cháo yān dàn,shān gǔ luò yè chì。
阴风千里来,吹汝江上宅。yīn fēng qiān lǐ lái,chuī rǔ jiāng shàng zhái。
鹍鸡号枉渚,日色傍阡陌。kūn jī hào wǎng zhǔ,rì sè bàng qiān mò。
借问持斧翁,几年长沙客。jiè wèn chí fǔ wēng,jǐ nián zhǎng shā kè。
哀哀失木狖,矫矫避弓翮。āi āi shī mù yòu,jiǎo jiǎo bì gōng hé。
亦知故乡乐,未敢思夙昔。yì zhī gù xiāng lè,wèi gǎn sī sù xī。
昔在凤翔都,共通金闺籍。xī zài fèng xiáng dōu,gòng tōng jīn guī jí。
天子犹蒙尘,东郊暗长戟。tiān zi yóu méng chén,dōng jiāo àn zhǎng jǐ。
兵家忌间谍,此辈常接迹。bīng jiā jì jiān dié,cǐ bèi cháng jiē jì。
台中领举劾,君必慎剖析。tái zhōng lǐng jǔ hé,jūn bì shèn pōu xī。
不忍杀无辜,所以分白黑。bù rěn shā wú gū,suǒ yǐ fēn bái hēi。
上官权许与,失意见迁斥。shàng guān quán xǔ yǔ,shī yì jiàn qiān chì。
仲尼甘旅人,向子识损益。zhòng ní gān lǚ rén,xiàng zi shí sǔn yì。
朝廷非不知,闭口休叹息。cháo tíng fēi bù zhī,bì kǒu xiū tàn xī。
余时忝诤臣,丹陛实咫尺。yú shí tiǎn zhèng chén,dān bì shí zhǐ chǐ。
相看受狼狈,至死难塞责。xiāng kàn shòu láng bèi,zhì sǐ nán sāi zé。
行迈心多违,出门无与适。xíng mài xīn duō wéi,chū mén wú yǔ shì。
于公负明义,惆怅头更白。yú gōng fù míng yì,chóu chàng tóu gèng bái。

发秦州

杜甫

我衰更懒拙,生事不自谋。wǒ shuāi gèng lǎn zhuō,shēng shì bù zì móu。
无食问乐土,无衣思南州。wú shí wèn lè tǔ,wú yī sī nán zhōu。
汉源十月交,天气凉如秋。hàn yuán shí yuè jiāo,tiān qì liáng rú qiū。
草木未黄落,况闻山水幽。cǎo mù wèi huáng luò,kuàng wén shān shuǐ yōu。
栗亭名更佳,下有良田畴。lì tíng míng gèng jiā,xià yǒu liáng tián chóu。
充肠多薯蓣,崖蜜亦易求。chōng cháng duō shǔ yù,yá mì yì yì qiú。
密竹复冬笋,清池可方舟。mì zhú fù dōng sǔn,qīng chí kě fāng zhōu。
虽伤旅寓远,庶遂平生游。suī shāng lǚ yù yuǎn,shù suì píng shēng yóu。
此邦俯要冲,实恐人事稠。cǐ bāng fǔ yào chōng,shí kǒng rén shì chóu。
应接非本性,登临未销忧。yīng jiē fēi běn xìng,dēng lín wèi xiāo yōu。
溪谷无异石,塞田始微收。xī gǔ wú yì shí,sāi tián shǐ wēi shōu。
岂复慰老夫,惘然难久留。qǐ fù wèi lǎo fū,wǎng rán nán jiǔ liú。
日色隐孤戍,乌啼满城头。rì sè yǐn gū shù,wū tí mǎn chéng tóu。
中宵驱车去,饮马寒塘流。zhōng xiāo qū chē qù,yǐn mǎ hán táng liú。
磊落星月高,苍茫云雾浮。lěi luò xīng yuè gāo,cāng máng yún wù fú。
大哉乾坤内,吾道长悠悠。dà zāi qián kūn nèi,wú dào zhǎng yōu yōu。

赤谷

杜甫

天寒霜雪繁,游子有所之。tiān hán shuāng xuě fán,yóu zi yǒu suǒ zhī。
岂但岁月暮,重来未有期。qǐ dàn suì yuè mù,zhòng lái wèi yǒu qī。
晨发赤谷亭,险艰方自兹。chén fā chì gǔ tíng,xiǎn jiān fāng zì zī。
乱石无改辙,我车已载脂。luàn shí wú gǎi zhé,wǒ chē yǐ zài zhī。
山深苦多风,落日童稚饥。shān shēn kǔ duō fēng,luò rì tóng zhì jī。
悄然村墟迥,烟火何由追。qiāo rán cūn xū jiǒng,yān huǒ hé yóu zhuī。
贫病转零落,故乡不可思。pín bìng zhuǎn líng luò,gù xiāng bù kě sī。
常恐死道路,永为高人嗤。cháng kǒng sǐ dào lù,yǒng wèi gāo rén chī。

铁堂峡

杜甫

山风吹游子,缥缈乘险绝。shān fēng chuī yóu zi,piāo miǎo chéng xiǎn jué。
峡形藏堂隍,壁色立积铁。xiá xíng cáng táng huáng,bì sè lì jī tiě。
径摩穹苍蟠,石与厚地裂。jìng mó qióng cāng pán,shí yǔ hòu dì liè。
修纤无垠竹,嵌空太始雪。xiū xiān wú yín zhú,qiàn kōng tài shǐ xuě。
威迟哀壑底,徒旅惨不悦。wēi chí āi hè dǐ,tú lǚ cǎn bù yuè。
水寒长冰横,我马骨正折。shuǐ hán zhǎng bīng héng,wǒ mǎ gǔ zhèng zhé。
生涯抵弧矢,盗贼殊未灭。shēng yá dǐ hú shǐ,dào zéi shū wèi miè。
飘蓬逾三年,回首肝肺热。piāo péng yú sān nián,huí shǒu gān fèi rè。

盐井

杜甫

卤中草木白,青者官盐烟。lǔ zhōng cǎo mù bái,qīng zhě guān yán yān。
官作既有程,煮盐烟在川。guān zuò jì yǒu chéng,zhǔ yán yān zài chuān。
汲井岁榾榾,出车日连连。jí jǐng suì gǔ gǔ,chū chē rì lián lián。
自公斗三百,转致斛六千。zì gōng dòu sān bǎi,zhuǎn zhì hú liù qiān。
君子慎止足,小人苦喧阗。jūn zi shèn zhǐ zú,xiǎo rén kǔ xuān tián。
我何良叹嗟,物理固自然。wǒ hé liáng tàn jiē,wù lǐ gù zì rán。

寒硖

杜甫

行迈日悄悄,山谷势多端。xíng mài rì qiāo qiāo,shān gǔ shì duō duān。
云门转绝岸,积阻霾天寒。yún mén zhuǎn jué àn,jī zǔ mái tiān hán。
寒硖不可度,我实衣裳单。hán xiá bù kě dù,wǒ shí yī shang dān。
况当仲冬交,溯沿增波澜。kuàng dāng zhòng dōng jiāo,sù yán zēng bō lán。
野人寻烟语,行子傍水餐。yě rén xún yān yǔ,xíng zi bàng shuǐ cān。
此生免荷殳,未敢辞路难。cǐ shēng miǎn hé shū,wèi gǎn cí lù nán。

法镜寺

杜甫

身危适他州,勉强终劳苦。shēn wēi shì tā zhōu,miǎn qiáng zhōng láo kǔ。
神伤山行深,愁破崖寺古。shén shāng shān xíng shēn,chóu pò yá sì gǔ。
婵娟碧鲜净,萧摵寒箨聚。chán juān bì xiān jìng,xiāo shè hán tuò jù。
回回山根水,冉冉松上雨。huí huí shān gēn shuǐ,rǎn rǎn sōng shàng yǔ。
泄云蒙清晨,初日翳复吐。xiè yún méng qīng chén,chū rì yì fù tǔ。
朱甍半光炯,户牖粲可数。zhū méng bàn guāng jiǒng,hù yǒu càn kě shù。
拄策忘前期,出萝已亭午。zhǔ cè wàng qián qī,chū luó yǐ tíng wǔ。
冥冥子规叫,微径不复取。míng míng zi guī jiào,wēi jìng bù fù qǔ。

青阳峡

杜甫

塞外苦厌山,南行道弥恶。sāi wài kǔ yàn shān,nán xíng dào mí è。
冈峦相经亘,云水气参错。gāng luán xiāng jīng gèn,yún shuǐ qì cān cuò。
林迥硖角来,天窄壁面削。lín jiǒng xiá jiǎo lái,tiān zhǎi bì miàn xuē。
溪西五里石,奋怒向我落。xī xī wǔ lǐ shí,fèn nù xiàng wǒ luò。
仰看日车侧,俯恐坤轴弱。yǎng kàn rì chē cè,fǔ kǒng kūn zhóu ruò。
魑魅啸有风,霜霰浩漠漠。chī mèi xiào yǒu fēng,shuāng xiàn hào mò mò。
昨忆逾陇坂,高秋视吴岳。zuó yì yú lǒng bǎn,gāo qiū shì wú yuè。
东笑莲华卑,北知崆峒薄。dōng xiào lián huá bēi,běi zhī kōng dòng báo。
超然侔壮观,已谓殷寥廓。chāo rán móu zhuàng guān,yǐ wèi yīn liáo kuò。
突兀犹趁人,及兹叹冥莫。tū wù yóu chèn rén,jí zī tàn míng mò。

龙门镇

杜甫

细泉兼轻冰,沮洳栈道湿。xì quán jiān qīng bīng,jǔ rù zhàn dào shī。
不辞辛苦行,迫此短景急。bù cí xīn kǔ xíng,pò cǐ duǎn jǐng jí。
石门雪云隘,古镇峰峦集。shí mén xuě yún ài,gǔ zhèn fēng luán jí。
旌竿暮惨澹,风水白刃涩。jīng gān mù cǎn dàn,fēng shuǐ bái rèn sè。
胡马屯成皋,防虞此何及。hú mǎ tún chéng gāo,fáng yú cǐ hé jí。
嗟尔远戍人,山寒夜中泣。jiē ěr yuǎn shù rén,shān hán yè zhōng qì。

石龛

杜甫

熊罴哮我东,虎豹号我西。xióng pí xiāo wǒ dōng,hǔ bào hào wǒ xī。
我后鬼长啸,我前狨又啼。wǒ hòu guǐ zhǎng xiào,wǒ qián róng yòu tí。
天寒昏无日,山远道路迷。tiān hán hūn wú rì,shān yuǎn dào lù mí。
驱车石龛下,仲冬见虹蜺。qū chē shí kān xià,zhòng dōng jiàn hóng ní。
伐竹者谁子,悲歌上云梯。fá zhú zhě shuí zi,bēi gē shàng yún tī。
为官采美箭,五岁供梁齐。wèi guān cǎi měi jiàn,wǔ suì gōng liáng qí。
苦云直簳尽,无以充提携。kǔ yún zhí gǎn jǐn,wú yǐ chōng tí xié。
奈何渔阳骑,飒飒惊烝黎。nài hé yú yáng qí,sà sà jīng zhēng lí。

积草岭

杜甫

连峰积长阴,白日递隐见。lián fēng jī zhǎng yīn,bái rì dì yǐn jiàn。
飕飕林响交,惨惨石壮变。sōu sōu lín xiǎng jiāo,cǎn cǎn shí zhuàng biàn。
山分积草岭,路异明水县。shān fēn jī cǎo lǐng,lù yì míng shuǐ xiàn。
旅泊吾道穷,衰年岁时倦。lǚ pō wú dào qióng,shuāi nián suì shí juàn。
卜居尚百里,休驾投诸彦。bo jū shàng bǎi lǐ,xiū jià tóu zhū yàn。
邑有佳主人,情如已会面。yì yǒu jiā zhǔ rén,qíng rú yǐ huì miàn。
来书语绝妙,远客惊深眷。lái shū yǔ jué miào,yuǎn kè jīng shēn juàn。
食蕨不愿馀,茅茨眼中见。shí jué bù yuàn yú,máo cí yǎn zhōng jiàn。

泥功

杜甫

朝行青泥上,暮在青泥中。cháo xíng qīng ní shàng,mù zài qīng ní zhōng。
泥泞非一时,版筑劳人功。ní nìng fēi yī shí,bǎn zhù láo rén gōng。
不畏道途永,乃将汨没同。bù wèi dào tú yǒng,nǎi jiāng mì méi tóng。
白马为铁骊,小儿成老翁。bái mǎ wèi tiě lí,xiǎo ér chéng lǎo wēng。
哀猿透却坠,死鹿力所穷。āi yuán tòu què zhuì,sǐ lù lì suǒ qióng。
寄语北来人,后来莫匆匆。jì yǔ běi lái rén,hòu lái mò cōng cōng。

凤凰台

杜甫

亭亭凤凰台,北对西康州。tíng tíng fèng huáng tái,běi duì xī kāng zhōu。
西伯今寂寞,凰声亦悠悠。xī bó jīn jì mò,huáng shēng yì yōu yōu。
山峻路绝踪,石林气高浮。shān jùn lù jué zōng,shí lín qì gāo fú。
安得万丈梯,为君上上头。ān dé wàn zhàng tī,wèi jūn shàng shàng tóu。
恐有无母雏,饥寒日啾啾。kǒng yǒu wú mǔ chú,jī hán rì jiū jiū。
我能剖心出,饮啄慰孤愁。wǒ néng pōu xīn chū,yǐn zhuó wèi gū chóu。
心以当竹实,炯然无外求。xīn yǐ dāng zhú shí,jiǒng rán wú wài qiú。
血以当醴泉,岂徒比清流。xuè yǐ dāng lǐ quán,qǐ tú bǐ qīng liú。
所贵王者瑞,敢辞微命休。suǒ guì wáng zhě ruì,gǎn cí wēi mìng xiū。
坐看彩翮长,举意八极周。zuò kàn cǎi hé zhǎng,jǔ yì bā jí zhōu。
自天衔瑞图,飞下十二楼。zì tiān xián ruì tú,fēi xià shí èr lóu。
图以奉至尊,凤以垂鸿猷。tú yǐ fèng zhì zūn,fèng yǐ chuí hóng yóu。
再光中兴业,一洗苍生忧。zài guāng zhōng xīng yè,yī xǐ cāng shēng yōu。
深衷正为此,群盗何淹留。shēn zhōng zhèng wèi cǐ,qún dào hé yān liú。

乾元中寓居同谷县作歌七首(其一)

杜甫

有客有客字子美,白头乱发垂过耳。yǒu kè yǒu kè zì zi měi,bái tóu luàn fā chuí guò ěr。
岁拾橡栗随狙公,天寒日暮山谷里。suì shí xiàng lì suí jū gōng,tiān hán rì mù shān gǔ lǐ。
中原无书归不得,手脚冻皴皮肉死。zhōng yuán wú shū guī bù dé,shǒu jiǎo dòng cūn pí ròu sǐ。
呜呼一歌兮歌已哀,悲风为我从天来。wū hū yī gē xī gē yǐ āi,bēi fēng wèi wǒ cóng tiān lái。