古诗词

杜甫

戏赠友二首

杜甫

元年建巳月,郎有焦校书。yuán nián jiàn sì yuè,láng yǒu jiāo xiào shū。
自夸足膂力,能骑生马驹。zì kuā zú lǚ lì,néng qí shēng mǎ jū。
一朝被马踏,唇裂版齿无。yī cháo bèi mǎ tà,chún liè bǎn chǐ wú。
壮心不肯已,欲得东擒胡。zhuàng xīn bù kěn yǐ,yù dé dōng qín hú。

遭田父泥饮美严中丞

杜甫

步屧随春风,村村自花柳。bù xiè suí chūn fēng,cūn cūn zì huā liǔ。
田翁逼社日,邀我尝春酒。tián wēng bī shè rì,yāo wǒ cháng chūn jiǔ。
酒酣夸新尹,畜眼未见有。jiǔ hān kuā xīn yǐn,chù yǎn wèi jiàn yǒu。
回头指大男,渠是弓弩手。huí tóu zhǐ dà nán,qú shì gōng nǔ shǒu。
名在飞骑籍,长番岁时久。míng zài fēi qí jí,zhǎng fān suì shí jiǔ。
前日放营农,辛苦救衰朽。qián rì fàng yíng nóng,xīn kǔ jiù shuāi xiǔ。
差料死则已,誓不举家走。chà liào sǐ zé yǐ,shì bù jǔ jiā zǒu。
今年大作社,拾遗能住否。jīn nián dà zuò shè,shí yí néng zhù fǒu。
叫妇开大瓶,盆中为吾取。jiào fù kāi dà píng,pén zhōng wèi wú qǔ。
感此气扬扬,须知风化首。gǎn cǐ qì yáng yáng,xū zhī fēng huà shǒu。
语多虽杂乱,说尹终在口。yǔ duō suī zá luàn,shuō yǐn zhōng zài kǒu。
朝来偶然出,自卯将及酉。cháo lái ǒu rán chū,zì mǎo jiāng jí yǒu。
久客惜人情,如何拒邻叟。jiǔ kè xī rén qíng,rú hé jù lín sǒu。
高声索果栗,欲起时被肘。gāo shēng suǒ guǒ lì,yù qǐ shí bèi zhǒu。
指挥过无礼,未觉村野丑。zhǐ huī guò wú lǐ,wèi jué cūn yě chǒu。
月出遮我留,仍嗔问升斗。yuè chū zhē wǒ liú,réng chēn wèn shēng dòu。

喜雨

杜甫

春旱天地昏,日色赤如血。chūn hàn tiān dì hūn,rì sè chì rú xuè。
农事都已休,兵戈况骚屑。nóng shì dōu yǐ xiū,bīng gē kuàng sāo xiè。
巴人困军须,恸哭厚土热。bā rén kùn jūn xū,tòng kū hòu tǔ rè。
沧江夜来雨,真宰罪一雪。cāng jiāng yè lái yǔ,zhēn zǎi zuì yī xuě。
谷根小苏息,沴气终不灭。gǔ gēn xiǎo sū xī,lì qì zhōng bù miè。
何由见宁岁,解我忧思结。hé yóu jiàn níng suì,jiě wǒ yōu sī jié。
峥嵘群山云,交会未断绝。zhēng róng qún shān yún,jiāo huì wèi duàn jué。
安得鞭雷公,滂沱洗吴越。ān dé biān léi gōng,pāng tuó xǐ wú yuè。

渔阳

杜甫

渔阳突骑犹精锐,赫赫雍王都节制。yú yáng tū qí yóu jīng ruì,hè hè yōng wáng dōu jié zhì。
猛将飘然恐后时,本朝不入非高计。měng jiāng piāo rán kǒng hòu shí,běn cháo bù rù fēi gāo jì。
禄山北筑雄武城,旧防败走归其营。lù shān běi zhù xióng wǔ chéng,jiù fáng bài zǒu guī qí yíng。
系书请问燕耆旧,今日何须十万兵。xì shū qǐng wèn yàn qí jiù,jīn rì hé xū shí wàn bīng。

天边行

杜甫

天边老人归未得,日暮东临大江哭。tiān biān lǎo rén guī wèi dé,rì mù dōng lín dà jiāng kū。
陇右河源不种田,胡骑羌兵入巴蜀。lǒng yòu hé yuán bù zhǒng tián,hú qí qiāng bīng rù bā shǔ。
洪涛滔天风拔木,前飞秃鹙后鸿鹄。hóng tāo tāo tiān fēng bá mù,qián fēi tū qiū hòu hóng gǔ。
九度附书向洛阳,十年骨肉无消息。jiǔ dù fù shū xiàng luò yáng,shí nián gǔ ròu wú xiāo xī。

苦战行

杜甫

苦战身死马将军,自云伏波之子孙。kǔ zhàn shēn sǐ mǎ jiāng jūn,zì yún fú bō zhī zi sūn。
干戈未定失壮士,使我叹恨伤精魂。gàn gē wèi dìng shī zhuàng shì,shǐ wǒ tàn hèn shāng jīng hún。
去年江南讨狂贼,临江把臂难再得。qù nián jiāng nán tǎo kuáng zéi,lín jiāng bǎ bì nán zài dé。
别时孤云今不飞,时独看云泪横臆。bié shí gū yún jīn bù fēi,shí dú kàn yún lèi héng yì。

去秋行

杜甫

去秋涪江木落时,臂枪走马谁家儿。qù qiū fú jiāng mù luò shí,bì qiāng zǒu mǎ shuí jiā ér。
到今不知白骨处,部曲有去皆无归。dào jīn bù zhī bái gǔ chù,bù qū yǒu qù jiē wú guī。
遂州城中汉节在,遂州城外巴人稀。suì zhōu chéng zhōng hàn jié zài,suì zhōu chéng wài bā rén xī。
战场冤魂每夜哭,空令野营猛士悲。zhàn chǎng yuān hún měi yè kū,kōng lìng yě yíng měng shì bēi。

述古三首

杜甫

赤骥顿长缨,非无万里姿。chì jì dùn zhǎng yīng,fēi wú wàn lǐ zī。
悲鸣泪至地,为问驭者谁。bēi míng lèi zhì dì,wèi wèn yù zhě shuí。
凤凰从东来,何意复高飞。fèng huáng cóng dōng lái,hé yì fù gāo fēi。
竹花不结实,念子忍朝饥。zhú huā bù jié shí,niàn zi rěn cháo jī。
古时君臣合,可以物理推。gǔ shí jūn chén hé,kě yǐ wù lǐ tuī。
贤人识定分,进退固其宜。xián rén shí dìng fēn,jìn tuì gù qí yí。

述古三首

杜甫

市人日中集,于利竞锥刀。shì rén rì zhōng jí,yú lì jìng zhuī dāo。
置膏烈火上,哀哀自煎熬。zhì gāo liè huǒ shàng,āi āi zì jiān áo。
农人望岁稔,相率除蓬蒿。nóng rén wàng suì rěn,xiāng lǜ chú péng hāo。
所务谷为本,邪赢无乃劳。suǒ wù gǔ wèi běn,xié yíng wú nǎi láo。
舜举十六相,身尊道何高。shùn jǔ shí liù xiāng,shēn zūn dào hé gāo。
秦时任商鞅,法令如牛毛。qín shí rèn shāng yāng,fǎ lìng rú niú máo。

述古三首

杜甫

汉光得天下,祚永固有开。hàn guāng dé tiān xià,zuò yǒng gù yǒu kāi。
岂惟高祖圣,功自萧曹来。qǐ wéi gāo zǔ shèng,gōng zì xiāo cáo lái。
经纶中兴业,何代无长才。jīng lún zhōng xīng yè,hé dài wú zhǎng cái。
吾慕寇邓勋,济时信良哉。wú mù kòu dèng xūn,jì shí xìn liáng zāi。
耿贾亦宗臣,羽翼共裴回。gěng jiǎ yì zōng chén,yǔ yì gòng péi huí。
休运终四百,图画在云台。xiū yùn zhōng sì bǎi,tú huà zài yún tái。

观打鱼歌

杜甫

绵州江水之东津,鲂鱼鱍鱍色胜银。mián zhōu jiāng shuǐ zhī dōng jīn,fáng yú bō bō sè shèng yín。
渔人漾舟沈大网,截江一拥数百鳞。yú rén yàng zhōu shěn dà wǎng,jié jiāng yī yōng shù bǎi lín。
众鱼常才尽却弃,赤鲤腾出如有神。zhòng yú cháng cái jǐn què qì,chì lǐ téng chū rú yǒu shén。
潜龙无声老蛟怒,回风飒飒吹沙尘。qián lóng wú shēng lǎo jiāo nù,huí fēng sà sà chuī shā chén。
饔子左右挥双刀,脍飞金盘白雪高。yōng zi zuǒ yòu huī shuāng dāo,kuài fēi jīn pán bái xuě gāo。
徐州秃尾不足忆,汉阴槎头远遁逃。xú zhōu tū wěi bù zú yì,hàn yīn chá tóu yuǎn dùn táo。
鲂鱼肥美知第一,既饱欢娱亦萧瑟。fáng yú féi měi zhī dì yī,jì bǎo huān yú yì xiāo sè。
君不见朝来割素鬐,咫尺波涛永相失。jūn bù jiàn cháo lái gē sù qí,zhǐ chǐ bō tāo yǒng xiāng shī。

又观打鱼

杜甫

苍江鱼子清晨集,设网提纲万鱼急。cāng jiāng yú zi qīng chén jí,shè wǎng tí gāng wàn yú jí。
能者操舟疾若风,撑突波涛挺叉入。néng zhě cāo zhōu jí ruò fēng,chēng tū bō tāo tǐng chā rù。
小鱼脱漏不可记,半死半生犹戢戢。xiǎo yú tuō lòu bù kě jì,bàn sǐ bàn shēng yóu jí jí。
大鱼伤损皆垂头,屈强泥沙有时立。dà yú shāng sǔn jiē chuí tóu,qū qiáng ní shā yǒu shí lì。
东津观鱼已再来,主人罢鲙还倾杯。dōng jīn guān yú yǐ zài lái,zhǔ rén bà kuài hái qīng bēi。
日暮蛟龙改窟穴,山根鳣鲔随云雷。rì mù jiāo lóng gǎi kū xué,shān gēn zhān wěi suí yún léi。
干戈兵革斗未止,凤凰麒麟安在哉?gàn gē bīng gé dòu wèi zhǐ,fèng huáng qí lín ān zài zāi?
吾徒胡为纵此乐,暴殄天物圣所哀。wú tú hú wèi zòng cǐ lè,bào tiǎn tiān wù shèng suǒ āi。

越王楼歌

杜甫

绵州州府何磊落,显庆年中越王作。mián zhōu zhōu fǔ hé lěi luò,xiǎn qìng nián zhōng yuè wáng zuò。
孤城西北起高楼,碧瓦朱甍照城郭。gū chéng xī běi qǐ gāo lóu,bì wǎ zhū méng zhào chéng guō。
楼下长江百丈清,山头落日半轮明。lóu xià zhǎng jiāng bǎi zhàng qīng,shān tóu luò rì bàn lún míng。
君王旧迹今人赏,转见千秋万古情。jūn wáng jiù jì jīn rén shǎng,zhuǎn jiàn qiān qiū wàn gǔ qíng。

海棕行

杜甫

左绵公馆清江濆,海棕一株高入云。zuǒ mián gōng guǎn qīng jiāng fén,hǎi zōng yī zhū gāo rù yún。
龙鳞犀甲相错落,苍棱白皮十抱文。lóng lín xī jiǎ xiāng cuò luò,cāng léng bái pí shí bào wén。
自是众木乱纷纷,海棕焉知身出群。zì shì zhòng mù luàn fēn fēn,hǎi zōng yān zhī shēn chū qún。
移栽北辰不可得,时有西域胡僧识。yí zāi běi chén bù kě dé,shí yǒu xī yù hú sēng shí。

姜楚公画角鹰歌

杜甫

楚公画鹰鹰戴角,杀气森森到幽朔。chǔ gōng huà yīng yīng dài jiǎo,shā qì sēn sēn dào yōu shuò。
观者贪愁掣臂飞,画师不是无心学。guān zhě tān chóu chè bì fēi,huà shī bù shì wú xīn xué。
此鹰写真在左绵,却嗟真骨遂虚传。cǐ yīng xiě zhēn zài zuǒ mián,què jiē zhēn gǔ suì xū chuán。
梁间燕雀休惊怕,亦未抟空上九天。liáng jiān yàn què xiū jīng pà,yì wèi tuán kōng shàng jiǔ tiān。

相逢歌

杜甫

我行入东川,十步一回首。wǒ xíng rù dōng chuān,shí bù yī huí shǒu。
城都乱罢气萧飒,浣花草堂亦何有。chéng dōu luàn bà qì xiāo sà,huàn huā cǎo táng yì hé yǒu。
梓中豪俊大者谁,本州从事知名久。zǐ zhōng háo jùn dà zhě shuí,běn zhōu cóng shì zhī míng jiǔ。
把臂开尊饮我酒,酒酣击剑蛟龙吼。bǎ bì kāi zūn yǐn wǒ jiǔ,jiǔ hān jī jiàn jiāo lóng hǒu。
乌帽拂尘青螺粟,紫衣将炙绯衣走。wū mào fú chén qīng luó sù,zǐ yī jiāng zhì fēi yī zǒu。
铜盘烧蜡光吐日,夜如何其初促膝。tóng pán shāo là guāng tǔ rì,yè rú hé qí chū cù xī。
黄昏始扣主人门,谁谓俄顷胶在漆。huáng hūn shǐ kòu zhǔ rén mén,shuí wèi é qǐng jiāo zài qī。
万事尽付形骸外,百年未见欢娱毕。wàn shì jǐn fù xíng hái wài,bǎi nián wèi jiàn huān yú bì。
神倾意豁真佳士,久客多忧今愈疾。shén qīng yì huō zhēn jiā shì,jiǔ kè duō yōu jīn yù jí。
高视乾坤又可愁,一躯交态同悠悠。gāo shì qián kūn yòu kě chóu,yī qū jiāo tài tóng yōu yōu。
垂老遇君未恨晚,似君须向古人求。chuí lǎo yù jūn wèi hèn wǎn,shì jūn xū xiàng gǔ rén qiú。

光禄坂

杜甫

山行落日下绝壁,西望千山万山赤。shān xíng luò rì xià jué bì,xī wàng qiān shān wàn shān chì。
树枝有鸟乱鸣时,暝色无人独归客。shù zhī yǒu niǎo luàn míng shí,míng sè wú rén dú guī kè。
马惊不忧深谷坠,草动只怕长弓射。mǎ jīng bù yōu shēn gǔ zhuì,cǎo dòng zhǐ pà zhǎng gōng shè。
安得更似开元中,道路即今多拥隔。ān dé gèng shì kāi yuán zhōng,dào lù jí jīn duō yōng gé。

冬到金华山观因得故拾遗陈公学堂遗迹

杜甫

涪右众山内,金华紫崔嵬。fú yòu zhòng shān nèi,jīn huá zǐ cuī wéi。
上有蔚蓝天,垂光抱琼台。shàng yǒu wèi lán tiān,chuí guāng bào qióng tái。
系舟接绝壁,杖策穷萦回。xì zhōu jiē jué bì,zhàng cè qióng yíng huí。
四顾俯层巅,澹然川谷开。sì gù fǔ céng diān,dàn rán chuān gǔ kāi。
雪岭日色死,霜鸿有馀哀。xuě lǐng rì sè sǐ,shuāng hóng yǒu yú āi。
焚香玉女跪,雾里仙人来。fén xiāng yù nǚ guì,wù lǐ xiān rén lái。
陈公读书堂,石柱仄青苔。chén gōng dú shū táng,shí zhù zè qīng tái。
悲风为我起,激烈伤雄才。bēi fēng wèi wǒ qǐ,jī liè shāng xióng cái。

陈拾遗故宅

杜甫

拾遗平昔居,大屋尚修椽。shí yí píng xī jū,dà wū shàng xiū chuán。
悠扬荒山日,惨澹故园烟。yōu yáng huāng shān rì,cǎn dàn gù yuán yān。
位下曷足伤,所贵者圣贤。wèi xià hé zú shāng,suǒ guì zhě shèng xián。
有才继骚雅,哲匠不比肩。yǒu cái jì sāo yǎ,zhé jiàng bù bǐ jiān。
公生扬马后,名与日月悬。gōng shēng yáng mǎ hòu,míng yǔ rì yuè xuán。
同游英俊人,多秉辅佐权。tóng yóu yīng jùn rén,duō bǐng fǔ zuǒ quán。
彦昭超玉价,郭振起通泉。yàn zhāo chāo yù jià,guō zhèn qǐ tōng quán。
到今素壁滑,洒翰银钩连。dào jīn sù bì huá,sǎ hàn yín gōu lián。
盛事会一时,此堂岂千年。shèng shì huì yī shí,cǐ táng qǐ qiān nián。
终古立忠义,感遇有遗编。zhōng gǔ lì zhōng yì,gǎn yù yǒu yí biān。

谒文公上方

杜甫

野寺隐乔木,山僧高下居。yě sì yǐn qiáo mù,shān sēng gāo xià jū。
石门日色异,绛气横扶疏。shí mén rì sè yì,jiàng qì héng fú shū。
窈窕入风磴,长芦纷卷舒。yǎo tiǎo rù fēng dèng,zhǎng lú fēn juǎn shū。
庭前猛虎卧,遂得文公庐。tíng qián měng hǔ wò,suì dé wén gōng lú。
俯视万家邑,烟尘对阶除。fǔ shì wàn jiā yì,yān chén duì jiē chú。
吾师雨花外,不下十年馀。wú shī yǔ huā wài,bù xià shí nián yú。
长者自布金,禅龛只晏如。zhǎng zhě zì bù jīn,chán kān zhǐ yàn rú。
大珠脱玷翳,白月当空虚。dà zhū tuō diàn yì,bái yuè dāng kōng xū。
甫也南北人,芜蔓少耘锄。fǔ yě nán běi rén,wú màn shǎo yún chú。
久遭诗酒污,何事忝簪裾。jiǔ zāo shī jiǔ wū,hé shì tiǎn zān jū。
王侯与蝼蚁,同尽随丘墟。wáng hóu yǔ lóu yǐ,tóng jǐn suí qiū xū。
愿闻第一义,回向心地初。yuàn wén dì yī yì,huí xiàng xīn dì chū。
金篦刮眼膜,价重百车渠。jīn bì guā yǎn mó,jià zhòng bǎi chē qú。
无生有汲引,兹理傥吹嘘。wú shēng yǒu jí yǐn,zī lǐ tǎng chuī xū。