古诗词

白居易

春游二

白居易

下马二林寺,翛然进轻策。xià mǎ èr lín sì,xiāo rán jìn qīng cè。
朝为公府吏,暮作灵山客。cháo wèi gōng fǔ lì,mù zuò líng shān kè。
二月匡庐北,冰雪始消释。èr yuè kuāng lú běi,bīng xuě shǐ xiāo shì。
阳丛抽茗芽,阴窦泄泉脉。yáng cóng chōu míng yá,yīn dòu xiè quán mài。
熙熙风土暖,蔼蔼云岚积。xī xī fēng tǔ nuǎn,ǎi ǎi yún lán jī。
散作万壑春,凝为一气碧。sàn zuò wàn hè chūn,níng wèi yī qì bì。
身闲易飘泊,官散无牵迫。shēn xián yì piāo pō,guān sàn wú qiān pò。
缅彼十八人,古今同此适。miǎn bǐ shí bā rén,gǔ jīn tóng cǐ shì。
是年淮寇起,处处兴兵革。shì nián huái kòu qǐ,chù chù xīng bīng gé。
智士劳思谋,戎臣苦征役。zhì shì láo sī móu,róng chén kǔ zhēng yì。
独有不才者,山中弄泉石。dú yǒu bù cái zhě,shān zhōng nòng quán shí。

出山吟

白居易

朝咏游仙诗,暮歌采薇曲。cháo yǒng yóu xiān shī,mù gē cǎi wēi qū。
卧云坐白石,山中十五宿。wò yún zuò bái shí,shān zhōng shí wǔ sù。
行随出洞水,回别缘岩竹。xíng suí chū dòng shuǐ,huí bié yuán yán zhú。
早晚重来游,心期瑶草绿。zǎo wǎn zhòng lái yóu,xīn qī yáo cǎo lǜ。

岁暮

白居易

已任时命去,亦从岁月除。yǐ rèn shí mìng qù,yì cóng suì yuè chú。
中心一调伏,外累尽空虚。zhōng xīn yī diào fú,wài lèi jǐn kōng xū。
名宦意已矣,林泉计何如。míng huàn yì yǐ yǐ,lín quán jì hé rú。
拟近东林寺,溪边结一庐。nǐ jìn dōng lín sì,xī biān jié yī lú。

闻早莺

白居易

日出眠未起,屋头闻早莺。rì chū mián wèi qǐ,wū tóu wén zǎo yīng。
忽如上林晓,万年枝上鸣。hū rú shàng lín xiǎo,wàn nián zhī shàng míng。
忆为近臣时,秉笔直承明。yì wèi jìn chén shí,bǐng bǐ zhí chéng míng。
春深视草暇,旦暮闻此声。chūn shēn shì cǎo xiá,dàn mù wén cǐ shēng。
今闻在何处,寂莫浔阳城。jīn wén zài hé chù,jì mò xún yáng chéng。
鸟声信如一,分别在人情。niǎo shēng xìn rú yī,fēn bié zài rén qíng。
不作天涯意,岂殊禁中听。bù zuò tiān yá yì,qǐ shū jìn zhōng tīng。

栽杉

白居易

劲叶森利剑,孤茎挺端标。jìn yè sēn lì jiàn,gū jīng tǐng duān biāo。
才高四五尺,势若干青霄。cái gāo sì wǔ chǐ,shì ruò gàn qīng xiāo。
移栽东窗前,爱尔寒不凋。yí zāi dōng chuāng qián,ài ěr hán bù diāo。
病夫卧相对,日夕闲萧萧。bìng fū wò xiāng duì,rì xī xián xiāo xiāo。
昨为山中树,今为檐下条。zuó wèi shān zhōng shù,jīn wèi yán xià tiáo。
虽然遇赏玩,无乃近尘嚣。suī rán yù shǎng wán,wú nǎi jìn chén xiāo。
犹胜涧谷底,埋没随众樵。yóu shèng jiàn gǔ dǐ,mái méi suí zhòng qiáo。
不见郁郁松,委质山上苗。bù jiàn yù yù sōng,wěi zhì shān shàng miáo。

过李生

白居易

蘋小蒲叶短,南湖春水生。píng xiǎo pú yè duǎn,nán hú chūn shuǐ shēng。
子近湖边住,静境称高情。zi jìn hú biān zhù,jìng jìng chēng gāo qíng。
我为郡司马,散拙无所营。wǒ wèi jùn sī mǎ,sàn zhuō wú suǒ yíng。
使君知性野,衙退任闲行。shǐ jūn zhī xìng yě,yá tuì rèn xián xíng。
行携小榼出,逢花辄独倾。xíng xié xiǎo kē chū,féng huā zhé dú qīng。
半酣到子舍,下马扣柴荆。bàn hān dào zi shě,xià mǎ kòu chái jīng。
何以引我步,绕篱竹万茎。hé yǐ yǐn wǒ bù,rào lí zhú wàn jīng。
何以醒我酒,吴音吟一声。hé yǐ xǐng wǒ jiǔ,wú yīn yín yī shēng。
须臾进野饭,饭稻茹芹英。xū yú jìn yě fàn,fàn dào rú qín yīng。
白瓯青竹箸,俭洁无膻腥。bái ōu qīng zhú zhù,jiǎn jié wú shān xīng。
欲去复裴回,夕鸦已飞鸣。yù qù fù péi huí,xī yā yǐ fēi míng。
何当重游此,待君湖水平。hé dāng zhòng yóu cǐ,dài jūn hú shuǐ píng。

咏意

白居易

常闻南华经,巧劳智忧愁。cháng wén nán huá jīng,qiǎo láo zhì yōu chóu。
不如无能者,饱食但遨游。bù rú wú néng zhě,bǎo shí dàn áo yóu。
平生爱慕道,今日近此流。píng shēng ài mù dào,jīn rì jìn cǐ liú。
自来浔阳郡,四序忽已周。zì lái xún yáng jùn,sì xù hū yǐ zhōu。
不分物黑白,但与时沈浮。bù fēn wù hēi bái,dàn yǔ shí shěn fú。
朝餐夕安寝,用是为身谋。cháo cān xī ān qǐn,yòng shì wèi shēn móu。
此外即闲放,时寻山水幽。cǐ wài jí xián fàng,shí xún shān shuǐ yōu。
春游慧远寺,秋上庾公楼。chūn yóu huì yuǎn sì,qiū shàng yǔ gōng lóu。
或吟诗一章,或饮茶一瓯。huò yín shī yī zhāng,huò yǐn chá yī ōu。
身心一无系,浩浩如虚舟。shēn xīn yī wú xì,hào hào rú xū zhōu。
富贵亦有苦,苦在心危忧。fù guì yì yǒu kǔ,kǔ zài xīn wēi yōu。
贫贱亦有乐,乐在身自由。pín jiàn yì yǒu lè,lè zài shēn zì yóu。

食笋

白居易

此州乃竹乡,春笋满山谷。cǐ zhōu nǎi zhú xiāng,chūn sǔn mǎn shān gǔ。
山夫折盈抱,抱来早市鬻。shān fū zhé yíng bào,bào lái zǎo shì yù。
物以多为贱,双钱易一束。wù yǐ duō wèi jiàn,shuāng qián yì yī shù。
置之炊甑中,与饭同时熟。zhì zhī chuī zèng zhōng,yǔ fàn tóng shí shú。
紫箨坼故锦,素肌擘新玉。zǐ tuò chè gù jǐn,sù jī bāi xīn yù。
每日遂加餐,经时不思肉。měi rì suì jiā cān,jīng shí bù sī ròu。
久为京洛客,此味常不足。jiǔ wèi jīng luò kè,cǐ wèi cháng bù zú。
且食勿踟蹰,南风吹作竹。qiě shí wù chí chú,nán fēng chuī zuò zhú。

游石门涧

白居易

石门无旧径,披榛访遗迹。shí mén wú jiù jìng,pī zhēn fǎng yí jì。
时逢山水秋,清辉如古昔。shí féng shān shuǐ qiū,qīng huī rú gǔ xī。
常闻慧远辈,题诗此岩壁。cháng wén huì yuǎn bèi,tí shī cǐ yán bì。
云覆莓苔封,苍然无处觅。yún fù méi tái fēng,cāng rán wú chù mì。
萧疏野生竹,崩剥多年石。xiāo shū yě shēng zhú,bēng bō duō nián shí。
自从东晋后,无复人游历。zì cóng dōng jìn hòu,wú fù rén yóu lì。
独有秋涧声,潺湲空旦夕。dú yǒu qiū jiàn shēng,chán yuán kōng dàn xī。

题元十八溪亭

白居易

怪君不喜仕,又不游州里。guài jūn bù xǐ shì,yòu bù yóu zhōu lǐ。
今日到幽居,了然知所以。jīn rì dào yōu jū,le rán zhī suǒ yǐ。
宿君石溪亭,潺湲声满耳。sù jūn shí xī tíng,chán yuán shēng mǎn ěr。
饮君螺杯酒,醉卧不能起。yǐn jūn luó bēi jiǔ,zuì wò bù néng qǐ。
见君五老峰,益悔居城市。jiàn jūn wǔ lǎo fēng,yì huǐ jū chéng shì。
爱君三男儿,始叹身无子。ài jūn sān nán ér,shǐ tàn shēn wú zi。
余方炉峰下,结室为居士。yú fāng lú fēng xià,jié shì wèi jū shì。
山北与山东,往来从此始。shān běi yǔ shān dōng,wǎng lái cóng cǐ shǐ。

香炉峰下新置草堂即事咏怀题于石上

白居易

香炉峰北面,遗爱寺西偏。xiāng lú fēng běi miàn,yí ài sì xī piān。
白石何凿凿,清流亦潺潺。bái shí hé záo záo,qīng liú yì chán chán。
有松数十株,有竹千馀竿。yǒu sōng shù shí zhū,yǒu zhú qiān yú gān。
松张翠伞盖,竹倚青琅玕。sōng zhāng cuì sǎn gài,zhú yǐ qīng láng gān。
其下无人居,悠哉多岁年。qí xià wú rén jū,yōu zāi duō suì nián。
有时聚猿鸟,终日空风烟。yǒu shí jù yuán niǎo,zhōng rì kōng fēng yān。
时有沈冥子,姓白字乐天。shí yǒu shěn míng zi,xìng bái zì lè tiān。
平生无所好,见此心依然。píng shēng wú suǒ hǎo,jiàn cǐ xīn yī rán。
如获终老地,忽乎不知还。rú huò zhōng lǎo dì,hū hū bù zhī hái。
架岩结茅宇,斫壑开茶园。jià yán jié máo yǔ,zhuó hè kāi chá yuán。
何以洗我耳,屋头飞落泉。hé yǐ xǐ wǒ ěr,wū tóu fēi luò quán。
何以净我眼,砌下生白莲。hé yǐ jìng wǒ yǎn,qì xià shēng bái lián。
左手携一壶,右手挈五弦。zuǒ shǒu xié yī hú,yòu shǒu qiè wǔ xián。
傲然意自足,箕踞于其间。ào rán yì zì zú,jī jù yú qí jiān。
兴酣仰天歌,歌中聊寄言。xīng hān yǎng tiān gē,gē zhōng liáo jì yán。
言我本野夫,误为世网牵。yán wǒ běn yě fū,wù wèi shì wǎng qiān。
时来昔捧日,老去今归山。shí lái xī pěng rì,lǎo qù jīn guī shān。
倦鸟得茂树,涸鱼返清源。juàn niǎo dé mào shù,hé yú fǎn qīng yuán。
舍此欲焉往,人间多险艰。shě cǐ yù yān wǎng,rén jiān duō xiǎn jiān。

草堂前新开一池养鱼种荷日有幽趣

白居易

淙淙三峡水,浩浩万顷陂。cóng cóng sān xiá shuǐ,hào hào wàn qǐng bēi。
未如新塘上,微风动涟漪。wèi rú xīn táng shàng,wēi fēng dòng lián yī。
小萍加泛泛,初蒲正离离。xiǎo píng jiā fàn fàn,chū pú zhèng lí lí。
红鲤二三寸,白莲八九枝。hóng lǐ èr sān cùn,bái lián bā jiǔ zhī。
绕水欲成径,护堤方插篱。rào shuǐ yù chéng jìng,hù dī fāng chā lí。
已被山中客,呼作白家池。yǐ bèi shān zhōng kè,hū zuò bái jiā chí。

白云期

白居易

三十气太状,胸中多是非。sān shí qì tài zhuàng,xiōng zhōng duō shì fēi。
六十身太老,四体不支持。liù shí shēn tài lǎo,sì tǐ bù zhī chí。
四十至五十,正是退闲时。sì shí zhì wǔ shí,zhèng shì tuì xián shí。
年长识命分,心慵少营为。nián zhǎng shí mìng fēn,xīn yōng shǎo yíng wèi。
见酒兴犹在,登山力未衰。jiàn jiǔ xīng yóu zài,dēng shān lì wèi shuāi。
吾年幸当此,且与白云期。wú nián xìng dāng cǐ,qiě yǔ bái yún qī。

登香炉峰顶

白居易

迢迢香炉峰,心存耳目想。tiáo tiáo xiāng lú fēng,xīn cún ěr mù xiǎng。
终年牵物役,今日方一往。zhōng nián qiān wù yì,jīn rì fāng yī wǎng。
攀萝蹋危石,手足劳俯仰。pān luó tà wēi shí,shǒu zú láo fǔ yǎng。
同游三四人,两人不敢上。tóng yóu sān sì rén,liǎng rén bù gǎn shàng。
上到峰之顶,目眩神恍恍。shàng dào fēng zhī dǐng,mù xuàn shén huǎng huǎng。
高低有万寻,阔狭无数丈。gāo dī yǒu wàn xún,kuò xiá wú shù zhàng。
不穷视听界,焉识宇宙广。bù qióng shì tīng jiè,yān shí yǔ zhòu guǎng。
江水细如绳,湓城小于掌。jiāng shuǐ xì rú shéng,pén chéng xiǎo yú zhǎng。
纷吾何屑屑,未能脱尘鞅。fēn wú hé xiè xiè,wèi néng tuō chén yāng。
归去思自嗟,低头入蚁壤。guī qù sī zì jiē,dī tóu rù yǐ rǎng。

答崔侍郎钱舍人书问因继以诗

白居易

旦暮两蔬食,日中一闲眠。dàn mù liǎng shū shí,rì zhōng yī xián mián。
便是了一日,如此已三年。biàn shì le yī rì,rú cǐ yǐ sān nián。
心不择时适,足不拣地安。xīn bù zé shí shì,zú bù jiǎn dì ān。
穷通与远近,一贯无两端。qióng tōng yǔ yuǎn jìn,yī guàn wú liǎng duān。
常见今之人,其心或不然。cháng jiàn jīn zhī rén,qí xīn huò bù rán。
在劳则念息,处静已思喧。zài láo zé niàn xī,chù jìng yǐ sī xuān。
如是用身心,无乃自伤残。rú shì yòng shēn xīn,wú nǎi zì shāng cán。
坐输忧恼便,安得形神全。zuò shū yōu nǎo biàn,ān dé xíng shén quán。
吾有二道友,蔼蔼崔与钱。wú yǒu èr dào yǒu,ǎi ǎi cuī yǔ qián。
同飞青云路,独堕黄泥泉。tóng fēi qīng yún lù,dú duò huáng ní quán。
岁暮物万变,故情何不迁?suì mù wù wàn biàn,gù qíng hé bù qiān?
应为平生心,与我同一源。yīng wèi píng shēng xīn,yǔ wǒ tóng yī yuán。
帝乡远于日,美人高在天。dì xiāng yuǎn yú rì,měi rén gāo zài tiān。
谁谓万里别,常若在目前。shuí wèi wàn lǐ bié,cháng ruò zài mù qián。
泥泉乐者鱼,云路游者鸾。ní quán lè zhě yú,yún lù yóu zhě luán。
勿言云泥异,同在逍遥间。wù yán yún ní yì,tóng zài xiāo yáo jiān。
因君问心地,书后偶成篇。yīn jūn wèn xīn dì,shū hòu ǒu chéng piān。
慎勿说向人,人多笑此言。shèn wù shuō xiàng rén,rén duō xiào cǐ yán。

烹葵

白居易

昨卧不夕食,今起乃朝饥。zuó wò bù xī shí,jīn qǐ nǎi cháo jī。
贫厨何所有,炊稻烹秋葵。pín chú hé suǒ yǒu,chuī dào pēng qiū kuí。
红粒香复软,绿英滑且肥。hóng lì xiāng fù ruǎn,lǜ yīng huá qiě féi。
饥来止于饱,饱后复何思。jī lái zhǐ yú bǎo,bǎo hòu fù hé sī。
忆昔荣遇日,迨今穷退时。yì xī róng yù rì,dài jīn qióng tuì shí。
今亦不冻馁,昔亦无馀资。jīn yì bù dòng něi,xī yì wú yú zī。
口既不减食,身又不减衣。kǒu jì bù jiǎn shí,shēn yòu bù jiǎn yī。
抚心私自问,何者是荣衰。fǔ xīn sī zì wèn,hé zhě shì róng shuāi。
勿学常人意,其间分是非。wù xué cháng rén yì,qí jiān fēn shì fēi。

小池二首

白居易

昼倦前斋热,晚爱小池清。zhòu juàn qián zhāi rè,wǎn ài xiǎo chí qīng。
映林馀景没,近水微凉生。yìng lín yú jǐng méi,jìn shuǐ wēi liáng shēng。
坐把蒲葵扇,闲吟三两声。zuò bǎ pú kuí shàn,xián yín sān liǎng shēng。

小池二首

白居易

有意不在大,湛湛方丈馀。yǒu yì bù zài dà,zhàn zhàn fāng zhàng yú。
荷侧泻清露,萍开见游鱼。hé cè xiè qīng lù,píng kāi jiàn yóu yú。
每一临此坐,忆归青溪居。měi yī lín cǐ zuò,yì guī qīng xī jū。

白居易

我心忘世久,世亦不我干。wǒ xīn wàng shì jiǔ,shì yì bù wǒ gàn。
遂成一无事,因得长掩关。suì chéng yī wú shì,yīn dé zhǎng yǎn guān。
掩关来几时,仿佛二三年。yǎn guān lái jǐ shí,fǎng fú èr sān nián。
著书已盈帙,生子欲能言。zhù shū yǐ yíng zhì,shēng zi yù néng yán。
始悟身向老,复悲世多艰。shǐ wù shēn xiàng lǎo,fù bēi shì duō jiān。
回顾趋时者,役役尘壤间。huí gù qū shí zhě,yì yì chén rǎng jiān。
岁暮竟何得,不如且安闲。suì mù jìng hé dé,bù rú qiě ān xián。

弄龟罗

白居易

有侄始六岁,字之为阿龟。yǒu zhí shǐ liù suì,zì zhī wèi ā guī。
有女生三年,其名曰罗儿。yǒu nǚ shēng sān nián,qí míng yuē luó ér。
一始学笑语,一能诵歌诗。yī shǐ xué xiào yǔ,yī néng sòng gē shī。
朝戏抱我足,夜眠枕我衣。cháo xì bào wǒ zú,yè mián zhěn wǒ yī。
汝生何其晚,我年行已衰。rǔ shēng hé qí wǎn,wǒ nián xíng yǐ shuāi。
物情小可念,人意老多慈。wù qíng xiǎo kě niàn,rén yì lǎo duō cí。
酒美竟须坏,月圆终有亏。jiǔ měi jìng xū huài,yuè yuán zhōng yǒu kuī。
亦如恩爱缘,乃是忧恼资。yì rú ēn ài yuán,nǎi shì yōu nǎo zī。
举世同此累,吾安能去之。jǔ shì tóng cǐ lèi,wú ān néng qù zhī。