古诗词

白居易

郡亭

白居易

平旦起视事,亭午卧掩关。píng dàn qǐ shì shì,tíng wǔ wò yǎn guān。
除亲簿领外,多在琴书前。chú qīn bù lǐng wài,duō zài qín shū qián。
况有虚白亭,坐见海门山。kuàng yǒu xū bái tíng,zuò jiàn hǎi mén shān。
潮来一凭槛,宾至一开筵。cháo lái yī píng kǎn,bīn zhì yī kāi yán。
终朝对云水,有时听管弦。zhōng cháo duì yún shuǐ,yǒu shí tīng guǎn xián。
持此聊过日,非忙亦非闲。chí cǐ liáo guò rì,fēi máng yì fēi xián。
山林太寂莫,朝阙空喧烦。shān lín tài jì mò,cháo quē kōng xuān fán。
唯兹郡閤内,嚣静得中间。wéi zī jùn gé nèi,xiāo jìng dé zhōng jiān。

咏怀

白居易

昔为凤阁郎,今为二千石。xī wèi fèng gé láng,jīn wèi èr qiān shí。
自觉不如今,人言不如昔。zì jué bù rú jīn,rén yán bù rú xī。
昔虽居近密,终日多忧惕。xī suī jū jìn mì,zhōng rì duō yōu tì。
有诗不敢吟,有酒不敢吃。yǒu shī bù gǎn yín,yǒu jiǔ bù gǎn chī。
今虽在疏远,竟岁无牵役。jīn suī zài shū yuǎn,jìng suì wú qiān yì。
饱食坐终朝,长歌醉通夕。bǎo shí zuò zhōng cháo,zhǎng gē zuì tōng xī。
人生百年内,疾速如过隙。rén shēng bǎi nián nèi,jí sù rú guò xì。
先务身安闲,次要心欢适。xiān wù shēn ān xián,cì yào xīn huān shì。
事有得而失,物有损而益。shì yǒu dé ér shī,wù yǒu sǔn ér yì。
所以见道人,观心不观迹。suǒ yǐ jiàn dào rén,guān xīn bù guān jì。

立春后五日

白居易

立春后五日,春态纷婀娜。lì chūn hòu wǔ rì,chūn tài fēn ē nà。
白日斜渐长,碧云低欲堕。bái rì xié jiàn zhǎng,bì yún dī yù duò。
残冰坼玉片,新萼排红颗。cán bīng chè yù piàn,xīn è pái hóng kē。
遇物尽欣欣,爱春非独我。yù wù jǐn xīn xīn,ài chūn fēi dú wǒ。
迎芳后园立,就暖前檐作。yíng fāng hòu yuán lì,jiù nuǎn qián yán zuò。
还有惆怅心,欲别红炉火。hái yǒu chóu chàng xīn,yù bié hóng lú huǒ。

郡中即事

白居易

漫漫潮初平,熙熙春日至。màn màn cháo chū píng,xī xī chūn rì zhì。
空阔远江山,晴明好天气。kōng kuò yuǎn jiāng shān,qíng míng hǎo tiān qì。
外有适意物,中无系心事。wài yǒu shì yì wù,zhōng wú xì xīn shì。
数篇对竹吟,一杯望云醉。shù piān duì zhú yín,yī bēi wàng yún zuì。
行携杖扶力,卧读书取睡。xíng xié zhàng fú lì,wò dú shū qǔ shuì。
久养病形骸,深谙闲气味。jiǔ yǎng bìng xíng hái,shēn ān xián qì wèi。
遥思九城陌,扰扰趋名利。yáo sī jiǔ chéng mò,rǎo rǎo qū míng lì。
今朝是双日,朝谒多轩骑。jīn cháo shì shuāng rì,cháo yè duō xuān qí。
宠者防悔尤,权者怀忧畏。chǒng zhě fáng huǐ yóu,quán zhě huái yōu wèi。
为报高车盖,恐非真富贵。wèi bào gāo chē gài,kǒng fēi zhēn fù guì。

郡斋暇日辱常州陈郎中使君早春晚坐水西馆书事诗十六韵见寄亦以十六韵酬之

白居易

新年多暇日,晏起褰帘坐。xīn nián duō xiá rì,yàn qǐ qiān lián zuò。
睡足心更慵,日高头未裹。shuì zú xīn gèng yōng,rì gāo tóu wèi guǒ。
徐倾下药酒,稍爇煎茶火。xú qīng xià yào jiǔ,shāo ruò jiān chá huǒ。
谁伴寂寥身,无弦琴在左。shuí bàn jì liáo shēn,wú xián qín zài zuǒ。
遥思毗陵馆,春深物袅娜。yáo sī pí líng guǎn,chūn shēn wù niǎo nà。
波拂黄柳梢,风摇白梅朵。bō fú huáng liǔ shāo,fēng yáo bái méi duǒ。
衙门排晓戟,铃阁开朝锁。yá mén pái xiǎo jǐ,líng gé kāi cháo suǒ。
太守水西来,朱衣垂素舸。tài shǒu shuǐ xī lái,zhū yī chuí sù gě。
良辰不易得,佳会无由果。liáng chén bù yì dé,jiā huì wú yóu guǒ。
五马正相望,双鱼忽前堕。wǔ mǎ zhèng xiāng wàng,shuāng yú hū qián duò。
鱼中获瑰宝,持玩何磊砢。yú zhōng huò guī bǎo,chí wán hé lěi kē。
一百六十言,字字灵珠颗。yī bǎi liù shí yán,zì zì líng zhū kē。
上申心款曲,下叙时轗轲。shàng shēn xīn kuǎn qū,xià xù shí kǎn kē。
才富不如君,道孤还似我。cái fù bù rú jūn,dào gū hái shì wǒ。
敢辞官远慢,且贵身安妥。gǎn cí guān yuǎn màn,qiě guì shēn ān tuǒ。
勿复问荣枯,冥心无不可。wù fù wèn róng kū,míng xīn wú bù kě。

官舍

白居易

高树换新叶,阴阴覆地隅。gāo shù huàn xīn yè,yīn yīn fù dì yú。
何言太守宅,有似幽人居。hé yán tài shǒu zhái,yǒu shì yōu rén jū。
太守卧其下,闲慵两有馀。tài shǒu wò qí xià,xián yōng liǎng yǒu yú。
起尝一瓯茗,行读一卷书。qǐ cháng yī ōu míng,xíng dú yī juǎn shū。
早梅结青实,残樱落红珠。zǎo méi jié qīng shí,cán yīng luò hóng zhū。
稚女弄庭果,嬉戏牵人裾。zhì nǚ nòng tíng guǒ,xī xì qiān rén jū。
是日晚弥静,巢禽下相呼。shì rì wǎn mí jìng,cháo qín xià xiāng hū。
啧啧护儿鹊,哑哑母子乌。zé zé hù ér què,yǎ yǎ mǔ zi wū。
岂唯云鸟尔,吾亦引吾雏。qǐ wéi yún niǎo ěr,wú yì yǐn wú chú。

吾雏

白居易

吾雏字阿罗,阿罗才七龄。wú chú zì ā luó,ā luó cái qī líng。
嗟吾不才子,怜尔无弟兄。jiē wú bù cái zi,lián ěr wú dì xiōng。
抚养虽骄騃,性识颇聪明。fǔ yǎng suī jiāo ái,xìng shí pǒ cōng míng。
学母画眉样,效吾咏诗声。xué mǔ huà méi yàng,xiào wú yǒng shī shēng。
我齿今欲堕,汝齿昨始生。wǒ chǐ jīn yù duò,rǔ chǐ zuó shǐ shēng。
我头发尽落,汝顶髻初成。wǒ tóu fā jǐn luò,rǔ dǐng jì chū chéng。
老幼不相待,父衰汝孩婴。lǎo yòu bù xiāng dài,fù shuāi rǔ hái yīng。
缅想古人心,慈爱亦不轻。miǎn xiǎng gǔ rén xīn,cí ài yì bù qīng。
蔡邕念文姬,于公叹缇萦。cài yōng niàn wén jī,yú gōng tàn tí yíng。
敢求得汝力,但未忘父情。gǎn qiú dé rǔ lì,dàn wèi wàng fù qíng。

题小桥前新竹招客

白居易

雁齿小红桥,垂檐低白屋。yàn chǐ xiǎo hóng qiáo,chuí yán dī bái wū。
桥前何所有,苒苒新生竹。qiáo qián hé suǒ yǒu,rǎn rǎn xīn shēng zhú。
皮开坼褐锦,节露抽青玉。pí kāi chè hè jǐn,jié lù chōu qīng yù。
筠翠如可餐,粉霜不忍触。yún cuì rú kě cān,fěn shuāng bù rěn chù。
闲吟声未已,幽玩心难足。xián yín shēng wèi yǐ,yōu wán xīn nán zú。
管领好风烟,轻欺凡草木。guǎn lǐng hǎo fēng yān,qīng qī fán cǎo mù。
谁能有月夜,伴我林中宿。shuí néng yǒu yuè yè,bàn wǒ lín zhōng sù。
为君倾一杯,狂歌竹枝曲。wèi jūn qīng yī bēi,kuáng gē zhú zhī qū。

严十八郎中在郡日改制东南楼因名清辉未立标榜徵归郎署予既到郡性爱楼居宴游其间颇有幽致聊成十韵兼戏寄严

白居易

严郎置兹楼,立名曰清辉。yán láng zhì zī lóu,lì míng yuē qīng huī。
未及署花榜,遽徵还粉闱。wèi jí shǔ huā bǎng,jù zhēng hái fěn wéi。
去来三四年,尘土登者稀。qù lái sān sì nián,chén tǔ dēng zhě xī。
今春新太守,洒扫施帘帏。jīn chūn xīn tài shǒu,sǎ sǎo shī lián wéi。
院柳烟婀娜,檐花雪霏微。yuàn liǔ yān ē nà,yán huā xuě fēi wēi。
看山倚前户,待月阐东扉。kàn shān yǐ qián hù,dài yuè chǎn dōng fēi。
碧窗戛瑶瑟,朱阑飘舞衣。bì chuāng jiá yáo sè,zhū lán piāo wǔ yī。
烧香卷幕坐,风燕双双飞。shāo xiāng juǎn mù zuò,fēng yàn shuāng shuāng fēi。
君作不得住,我来幸因依。jūn zuò bù dé zhù,wǒ lái xìng yīn yī。
始知天地间,灵境有所归。shǐ zhī tiān dì jiān,líng jìng yǒu suǒ guī。

南亭对酒送春

白居易

含桃实已落,红薇花尚熏。hán táo shí yǐ luò,hóng wēi huā shàng xūn。
冉冉三月尽,晚莺城上闻。rǎn rǎn sān yuè jǐn,wǎn yīng chéng shàng wén。
独持一杯酒,南亭送残春。dú chí yī bēi jiǔ,nán tíng sòng cán chūn。
半酣忽长歌,歌中何所云。bàn hān hū zhǎng gē,gē zhōng hé suǒ yún。
云我五十馀,未是苦老人。yún wǒ wǔ shí yú,wèi shì kǔ lǎo rén。
刺史二千石,亦不为贱贫。cì shǐ èr qiān shí,yì bù wèi jiàn pín。
天下三品官,多老于我身。tiān xià sān pǐn guān,duō lǎo yú wǒ shēn。
同年登第者,零落无一分。tóng nián dēng dì zhě,líng luò wú yī fēn。
亲故半为鬼,僮仆多见孙。qīn gù bàn wèi guǐ,tóng pū duō jiàn sūn。
念此聊自解,逢酒且欢欣。niàn cǐ liáo zì jiě,féng jiǔ qiě huān xīn。

玩新庭树因咏所怀

白居易

霭霭四月初,新树叶成阴。ǎi ǎi sì yuè chū,xīn shù yè chéng yīn。
动摇风景丽,盖覆庭院深。dòng yáo fēng jǐng lì,gài fù tíng yuàn shēn。
下有无事人,竟日此幽寻。xià yǒu wú shì rén,jìng rì cǐ yōu xún。
岂惟玩时物,亦可开烦襟。qǐ wéi wán shí wù,yì kě kāi fán jīn。
时与道人语,或听诗客吟。shí yǔ dào rén yǔ,huò tīng shī kè yín。
度春足芳色,入夜多鸣禽。dù chūn zú fāng sè,rù yè duō míng qín。
偶得幽闲境,遂忘尘俗心。ǒu dé yōu xián jìng,suì wàng chén sú xīn。
始知真隐者,不必在山林。shǐ zhī zhēn yǐn zhě,bù bì zài shān lín。

仲夏斋戒月

白居易

仲夏斋戒月,三旬断腥膻。zhòng xià zhāi jiè yuè,sān xún duàn xīng shān。
自觉心骨爽,行起身翩翩。zì jué xīn gǔ shuǎng,xíng qǐ shēn piān piān。
始知绝粒人,四体更轻便。shǐ zhī jué lì rén,sì tǐ gèng qīng biàn。
初能脱病患,久必成神仙。chū néng tuō bìng huàn,jiǔ bì chéng shén xiān。
御寇驭泠风,赤松游紫烟。yù kòu yù líng fēng,chì sōng yóu zǐ yān。
常疑此说谬,今乃知其然。cháng yí cǐ shuō miù,jīn nǎi zhī qí rán。
我今过半百,气衰神不全。wǒ jīn guò bàn bǎi,qì shuāi shén bù quán。
已垂两鬓丝,难补三丹田。yǐ chuí liǎng bìn sī,nán bǔ sān dān tián。
但减荤血味,稍结清净缘。dàn jiǎn hūn xuè wèi,shāo jié qīng jìng yuán。
脱巾且修养,聊以终天年。tuō jīn qiě xiū yǎng,liáo yǐ zhōng tiān nián。

除官去未间

白居易

除官去未间,半月恣游讨。chú guān qù wèi jiān,bàn yuè zì yóu tǎo。
朝寻霞外寺,暮宿波上岛。cháo xún xiá wài sì,mù sù bō shàng dǎo。
新树少于松,平湖半连草。xīn shù shǎo yú sōng,píng hú bàn lián cǎo。
跻攀有次第,赏玩无昏早。jī pān yǒu cì dì,shǎng wán wú hūn zǎo。
有时骑马醉,兀兀冥天造。yǒu shí qí mǎ zuì,wù wù míng tiān zào。
穷通与生死,其奈吾怀抱。qióng tōng yǔ shēng sǐ,qí nài wú huái bào。
江山信为美,齿发行将老。jiāng shān xìn wèi měi,chǐ fā xíng jiāng lǎo。
在郡诚未厌,归乡去亦好。zài jùn chéng wèi yàn,guī xiāng qù yì hǎo。

三年为刺史二首

白居易

三年为刺史,无政在人口。sān nián wèi cì shǐ,wú zhèng zài rén kǒu。
唯向城郡中,题诗十馀首。wéi xiàng chéng jùn zhōng,tí shī shí yú shǒu。
惭非甘棠咏,岂有思人不。cán fēi gān táng yǒng,qǐ yǒu sī rén bù。

别萱桂

白居易

使君竟不住,萱桂徒栽种。shǐ jūn jìng bù zhù,xuān guì tú zāi zhǒng。
桂有留人名,萱无忘忧用。guì yǒu liú rén míng,xuān wú wàng yōu yòng。
不如江畔月,步步来相送。bù rú jiāng pàn yuè,bù bù lái xiāng sòng。

自馀杭归宿淮口作

白居易

为郡已多暇,犹少勤吏职。wèi jùn yǐ duō xiá,yóu shǎo qín lì zhí。
罢郡更安闲,无所劳心力。bà jùn gèng ān xián,wú suǒ láo xīn lì。
舟行明月下,夜泊清淮北。zhōu xíng míng yuè xià,yè pō qīng huái běi。
岂止吾一身,举家同燕息。qǐ zhǐ wú yī shēn,jǔ jiā tóng yàn xī。
三年请禄俸,颇有馀衣食。sān nián qǐng lù fèng,pǒ yǒu yú yī shí。
乃至僮仆间,皆无冻馁色。nǎi zhì tóng pū jiān,jiē wú dòng něi sè。
行行弄云水,步步近乡国。xíng xíng nòng yún shuǐ,bù bù jìn xiāng guó。
妻子在我前,琴书在我侧。qī zi zài wǒ qián,qín shū zài wǒ cè。
此外吾不知,于焉心自得。cǐ wài wú bù zhī,yú yān xīn zì dé。

舟中李山人访宿

白居易

日暮舟悄悄,烟生水沈沈。rì mù zhōu qiāo qiāo,yān shēng shuǐ shěn shěn。
何以延宿客,夜酒与秋琴。hé yǐ yán sù kè,yè jiǔ yǔ qiū qín。
来客道门子,来自嵩高岑。lái kè dào mén zi,lái zì sōng gāo cén。
轩轩举云貌,豁豁开清襟。xuān xuān jǔ yún mào,huō huō kāi qīng jīn。
得意言语断,入玄滋味深。dé yì yán yǔ duàn,rù xuán zī wèi shēn。
默然相顾哂,心适而忘心。mò rán xiāng gù shěn,xīn shì ér wàng xīn。

洛下卜居

白居易

三年典郡归,所得非金帛。sān nián diǎn jùn guī,suǒ dé fēi jīn bó。
天竺石两片,华亭鹤一只。tiān zhú shí liǎng piàn,huá tíng hè yī zhǐ。
饮啄供稻粱,包裹用茵席。yǐn zhuó gōng dào liáng,bāo guǒ yòng yīn xí。
诚知是劳费,其奈心爱惜。chéng zhī shì láo fèi,qí nài xīn ài xī。
远从馀杭郭,同到洛阳陌。yuǎn cóng yú háng guō,tóng dào luò yáng mò。
下担拂云根,开笼展霜翮。xià dān fú yún gēn,kāi lóng zhǎn shuāng hé。
贞姿不可杂,高性宜其适。zhēn zī bù kě zá,gāo xìng yí qí shì。
遂就无尘坊,仍求有水宅。suì jiù wú chén fāng,réng qiú yǒu shuǐ zhái。
东南得幽境,树老寒泉碧。dōng nán dé yōu jìng,shù lǎo hán quán bì。
池畔多竹阴,门前少人迹。chí pàn duō zhú yīn,mén qián shǎo rén jì。
未请中庶禄,且脱双骖易。wèi qǐng zhōng shù lù,qiě tuō shuāng cān yì。
岂独为身谋,安吾鹤与石。qǐ dú wèi shēn móu,ān wú hè yǔ shí。

洛中偶作

白居易

五年职翰林,四年涖浔阳。wǔ nián zhí hàn lín,sì nián lì xún yáng。
一年巴郡守,半年南宫郎。yī nián bā jùn shǒu,bàn nián nán gōng láng。
二年直纶閤,三年刺史堂。èr nián zhí lún gé,sān nián cì shǐ táng。
凡此十五载,有诗千馀章。fán cǐ shí wǔ zài,yǒu shī qiān yú zhāng。
境兴周万象,土风备四方。jìng xīng zhōu wàn xiàng,tǔ fēng bèi sì fāng。
独无洛中作,能不心悢悢。dú wú luò zhōng zuò,néng bù xīn liàng liàng。
今为青宫长,始来游此乡。jīn wèi qīng gōng zhǎng,shǐ lái yóu cǐ xiāng。
裴回伊涧上,睥睨嵩少傍。péi huí yī jiàn shàng,pì nì sōng shǎo bàng。
遇物辄一咏,一咏倾一觞。yù wù zhé yī yǒng,yī yǒng qīng yī shāng。
笔下成释憾,卷中同补亡。bǐ xià chéng shì hàn,juǎn zhōng tóng bǔ wáng。
往往顾自哂,眼昏须鬓苍。wǎng wǎng gù zì shěn,yǎn hūn xū bìn cāng。
不知老将至,犹自放诗狂。bù zhī lǎo jiāng zhì,yóu zì fàng shī kuáng。

赠苏少府

白居易

籍甚二十年,今日方款颜。jí shén èr shí nián,jīn rì fāng kuǎn yán。
相送嵩洛下,论心杯酒间。xiāng sòng sōng luò xià,lùn xīn bēi jiǔ jiān。
河亚懒出入,府寮多闭关。hé yà lǎn chū rù,fǔ liáo duō bì guān。
苍发彼此老,白日寻常闲。cāng fā bǐ cǐ lǎo,bái rì xún cháng xián。
朝从携手出,暮思联骑还。cháo cóng xié shǒu chū,mù sī lián qí hái。
何当挈一榼,同宿龙门山。hé dāng qiè yī kē,tóng sù lóng mén shān。