古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

戏作家酿二首

苏辙

我饮半合耳,晨兴不可无。wǒ yǐn bàn hé ěr,chén xīng bù kě wú。
千钱买一斗,众口分须臾。qiān qián mǎi yī dòu,zhòng kǒu fēn xū yú。
月俸本有助,法许吏未俞。yuè fèng běn yǒu zhù,fǎ xǔ lì wèi yú。
悯悯坐相视,馋涎落盘盂。mǐn mǐn zuò xiāng shì,chán xián luò pán yú。
颍潩旧乏水,粳糯贵如珠。yǐng yì jiù fá shuǐ,jīng nuò guì rú zhū。
今年利陂堨,碓声喧里闾。jīn nián lì bēi yè,duì shēng xuān lǐ lǘ。
典衣易钟釜,入瓮生醍醐。diǎn yī yì zhōng fǔ,rù wèng shēng tí hú。
欢欣走童孺,左右陈肴蔬。huān xīn zǒu tóng rú,zuǒ yòu chén yáo shū。
细酌奉翁媪,馀润沾庖厨。xì zhuó fèng wēng ǎo,yú rùn zhān páo chú。
诘朝日南至,相戒留全壶。jí cháo rì nán zhì,xiāng jiè liú quán hú。
一家有喜色,经冬可无沽。yī jiā yǒu xǐ sè,jīng dōng kě wú gū。
莫怪杜拾遗,斗水宽忧虞。mò guài dù shí yí,dòu shuǐ kuān yōu yú。

冬至雪

苏辙

旱久魃不死,连阴未成雪。hàn jiǔ bá bù sǐ,lián yīn wèi chéng xuě。
微阳九地来,颠风三日发。wēi yáng jiǔ dì lái,diān fēng sān rì fā。
父老窃相语,号令风为节。fù lǎo qiè xiāng yǔ,hào lìng fēng wèi jié。
讲武罢冬夫,畿甸休保甲。jiǎng wǔ bà dōng fū,jī diān xiū bǎo jiǎ。
累囚出死地,冗官去烦杂。lèi qiú chū sǐ dì,rǒng guān qù fán zá。
手诏可人心,吾君信明哲。shǒu zhào kě rén xīn,wú jūn xìn míng zhé。
风频雪犹吝,来岁恐无麦。fēng pín xuě yóu lìn,lái suì kǒng wú mài。
天公听一言,惟幸早诛魃。tiān gōng tīng yī yán,wéi xìng zǎo zhū bá。

春后望雪

苏辙

秋雨仅熟禾,冬雪不掩块。qiū yǔ jǐn shú hé,dōng xuě bù yǎn kuài。
温风搜麦根,天意欲为害。wēn fēng sōu mài gēn,tiān yì yù wèi hài。
老农强推测,妄谓春当改。lǎo nóng qiáng tuī cè,wàng wèi chūn dāng gǎi。
三阳已换节,六出尚茫昧。sān yáng yǐ huàn jié,liù chū shàng máng mèi。
朝看扶桑暾,夜听土囊噫。cháo kàn fú sāng tūn,yè tīng tǔ náng yī。
仓场久空竭,榆枣方伐卖。cāng chǎng jiǔ kōng jié,yú zǎo fāng fá mài。
丁夫病风热,孺子作疮疥。dīng fū bìng fēng rè,rú zi zuò chuāng jiè。
无知此何辜,得罪彼有在。wú zhī cǐ hé gū,dé zuì bǐ yǒu zài。
造物伊谁憎,亦复自无奈。zào wù yī shuí zēng,yì fù zì wú nài。
慎勿翻雪海,冻馁无疆界。shèn wù fān xuě hǎi,dòng něi wú jiāng jiè。

除夜

苏辙

年更六十七,旬满三百六。nián gèng liù shí qī,xún mǎn sān bǎi liù。
俯仰定何为,万事如转毂。fǔ yǎng dìng hé wèi,wàn shì rú zhuǎn gǔ。
禅心澹不起,非人自歌哭。chán xīn dàn bù qǐ,fēi rén zì gē kū。
芸芸初莫御,势尽行将复。yún yún chū mò yù,shì jǐn xíng jiāng fù。
学道道可成,无心心每足。xué dào dào kě chéng,wú xīn xīn měi zú。
守岁听儿曹,自笑未免俗。shǒu suì tīng ér cáo,zì xiào wèi miǎn sú。

喜雨

苏辙

历时书不雨,此法存春秋。lì shí shū bù yǔ,cǐ fǎ cún chūn qiū。
我请诛旱魃,天公信闻不。wǒ qǐng zhū hàn bá,tiān gōng xìn wén bù。
魃去未出门,油云裹嵩丘。bá qù wèi chū mén,yóu yún guǒ sōng qiū。
蒙蒙三日雨,入土如膏流。méng méng sān rì yǔ,rù tǔ rú gāo liú。
二麦返生意,百草萌芽抽。èr mài fǎn shēng yì,bǎi cǎo méng yá chōu。
农夫但相贺,漫不知其由。nóng fū dàn xiāng hè,màn bù zhī qí yóu。
魃来有巢穴,遗卵遍九州。bá lái yǒu cháo xué,yí luǎn biàn jiǔ zhōu。
一扫不能尽,馀孽未遽休。yī sǎo bù néng jǐn,yú niè wèi jù xiū。
安得风雨师,速遣雷霆搜。ān dé fēng yǔ shī,sù qiǎn léi tíng sōu。
众魃诚已去,秋成傥无忧。zhòng bá chéng yǐ qù,qiū chéng tǎng wú yōu。

新火

苏辙

百口共一灶,终年事烹煎。bǎi kǒu gòng yī zào,zhōng nián shì pēng jiān。
力耕饲饥馋,灶敝火亦烦。lì gēng sì jī chán,zào bì huǒ yì fán。
昨日一百五,老稚俱食寒。zuó rì yī bǎi wǔ,lǎo zhì jù shí hán。
呼童戛枯竹,粲然吐青烟。hū tóng jiá kū zhú,càn rán tǔ qīng yān。
适从何方来,荧荧百家传。shì cóng hé fāng lái,yíng yíng bǎi jiā chuán。
性火出真空,应量曾无边。xìng huǒ chū zhēn kōng,yīng liàng céng wú biān。
老病何所求,石瓶煮寒泉。lǎo bìng hé suǒ qiú,shí píng zhǔ hán quán。
敛为一夫用,无心固当然。liǎn wèi yī fū yòng,wú xīn gù dāng rán。

次韵和人咏酴醾

苏辙

蜀中酴醾生如积,开落春风山寂寂。shǔ zhōng tú mí shēng rú jī,kāi luò chūn fēng shān jì jì。
已怜正发香晻暧,犹爱未开光的皪。yǐ lián zhèng fā xiāng àn ài,yóu ài wèi kāi guāng de lì。
半垂野水弱如坠,直上长松勇无敌。bàn chuí yě shuǐ ruò rú zhuì,zhí shàng zhǎng sōng yǒng wú dí。
风中娜娜应数丈,月下煌煌真一色。fēng zhōng nà nà yīng shù zhàng,yuè xià huáng huáng zhēn yī sè。
故园闻道开愈繁,老人自恨归无日。gù yuán wén dào kāi yù fán,lǎo rén zì hèn guī wú rì。
百花已过春欲莫,燕坐绳床空数息。bǎi huā yǐ guò chūn yù mò,yàn zuò shéng chuáng kōng shù xī。
朝来满把得幽香,案头乱插铜瓶湿。cháo lái mǎn bǎ dé yōu xiāng,àn tóu luàn chā tóng píng shī。
一番花蕊转头空,谁能往问天台拾。yī fān huā ruǐ zhuǎn tóu kōng,shuí néng wǎng wèn tiān tái shí。

闲居五咏杜门

苏辙

可怜杜门久,不觉杜门非。kě lián dù mén jiǔ,bù jué dù mén fēi。
床锐日日销,髀肉年年肥。chuáng ruì rì rì xiāo,bì ròu nián nián féi。
眼暗书罢读,肺病酒亦稀。yǎn àn shū bà dú,fèi bìng jiǔ yì xī。
经年客不至,不冠仍不衣。jīng nián kè bù zhì,bù guān réng bù yī。
视听了不昧,色声久已微。shì tīng le bù mèi,sè shēng jiǔ yǐ wēi。
终然浑为一,谁言我无归。zhōng rán hún wèi yī,shuí yán wǒ wú guī。

闲居五咏杜门

苏辙

少年常病肺,纳息肺自敛。shǎo nián cháng bìng fèi,nà xī fèi zì liǎn。
灵液洗昏烦,百药无此验。líng yè xǐ hūn fán,bǎi yào wú cǐ yàn。
尔来观坐忘,一语顿非渐。ěr lái guān zuò wàng,yī yǔ dùn fēi jiàn。
道妙有至力,端能破诸暗。dào miào yǒu zhì lì,duān néng pò zhū àn。
跏趺百无营,纯白乃受染。jiā fū bǎi wú yíng,chún bái nǎi shòu rǎn。
至人不妄言,此说岂吾僭。zhì rén bù wàng yán,cǐ shuō qǐ wú jiàn。

闲居五咏杜门

苏辙

习气不易除,书魔闲即至。xí qì bù yì chú,shū mó xián jí zhì。
图史纷满前,展卷辄忘睡。tú shǐ fēn mǎn qián,zhǎn juǎn zhé wàng shuì。
古今浩无垠,得失同一轨。gǔ jīn hào wú yín,dé shī tóng yī guǐ。
前人已不悟,今人复如此。qián rén yǐ bù wù,jīn rén fù rú cǐ。
悯然嫠妇忧,嗟哉肉食鄙。mǐn rán lí fù yōu,jiē zāi ròu shí bǐ。
掩卷勿重陈,恸哭伤人气。yǎn juǎn wù zhòng chén,tòng kū shāng rén qì。

闲居五咏杜门

苏辙

我老未有宅,诸子以为言。wǒ lǎo wèi yǒu zhái,zhū zi yǐ wèi yán。
东家欲迁去,馀积尚可捐。dōng jiā yù qiān qù,yú jī shàng kě juān。
一费岂不病,百口傥获安。yī fèi qǐ bù bìng,bǎi kǒu tǎng huò ān。
田家伐榆枣,赋役输缗钱。tián jiā fá yú zǎo,fù yì shū mín qián。
长大可双栋,琐细堪尺椽。zhǎng dà kě shuāng dòng,suǒ xì kān chǐ chuán。
生理付儿曹,老幸食且眠。shēng lǐ fù ér cáo,lǎo xìng shí qiě mián。

闲居五咏杜门

苏辙

前年买南园,本为一亩竹。qián nián mǎi nán yuán,běn wèi yī mǔ zhú。
稍去千百竿,欲广西南屋。shāo qù qiān bǎi gān,yù guǎng xī nán wū。
本心初不尔,百口居未足。běn xīn chū bù ěr,bǎi kǒu jū wèi zú。
黾勉斤斧馀,惭愧琅玕绿。mǐn miǎn jīn fǔ yú,cán kuì láng gān lǜ。
东园有馀地,补种何年复。dōng yuán yǒu yú dì,bǔ zhǒng hé nián fù。
凛凛岁寒姿,馀木非此族。lǐn lǐn suì hán zī,yú mù fēi cǐ zú。

次迟韵示陈天倪秀才侄孙元老主簿

苏辙

茅檐有佳客,肃肃清风兴。máo yán yǒu jiā kè,sù sù qīng fēng xīng。
吾孙成均来,左右皆良朋。wú sūn chéng jūn lái,zuǒ yòu jiē liáng péng。
为怜众兄弟,将冠未有称。wèi lián zhòng xiōng dì,jiāng guān wèi yǒu chēng。
条枚失熂燎,中林化薪蒸。tiáo méi shī xì liáo,zhōng lín huà xīn zhēng。
老夫方苦贫,不办酒如渑。lǎo fū fāng kǔ pín,bù bàn jiǔ rú miǎn。
夏田已失麦,种豆喜多蝇。xià tián yǐ shī mài,zhǒng dòu xǐ duō yíng。
何以待君子,箪瓢容一升。hé yǐ dài jūn zi,dān piáo róng yī shēng。
君来岂非误,门庭冷如冰。jūn lái qǐ fēi wù,mén tíng lěng rú bīng。

再次前韵示元老

苏辙

豪杰多自悟,不待文王兴。háo jié duō zì wù,bù dài wén wáng xīng。
四方有馀师,十室岂无朋。sì fāng yǒu yú shī,shí shì qǐ wú péng。
我老不知时,早岁谁误称。wǒ lǎo bù zhī shí,zǎo suì shuí wù chēng。
归来理茅屋,对客食藜蒸。guī lái lǐ máo wū,duì kè shí lí zhēng。
遇渴即饮水,何尝问淄渑。yù kě jí yǐn shuǐ,hé cháng wèn zī miǎn。
冠裳强包裹,毁誉如飞蝇。guān shang qiáng bāo guǒ,huǐ yù rú fēi yíng。
植根久已尔,苕颖日自升。zhí gēn jiǔ yǐ ěr,sháo yǐng rì zì shēng。
忘我亦忘法,无冰知消冰。wàng wǒ yì wàng fǎ,wú bīng zhī xiāo bīng。

逊往泉城穫麦

苏辙

少年食稻不食粟,老居颍川稻不足。shǎo nián shí dào bù shí sù,lǎo jū yǐng chuān dào bù zú。
人言小麦胜西川,雪花落磨煮成玉。rén yán xiǎo mài shèng xī chuān,xuě huā luò mó zhǔ chéng yù。
冷淘槐叶冰上齿,汤饼羊羹火入腹。lěng táo huái yè bīng shàng chǐ,tāng bǐng yáng gēng huǒ rù fù。
五年随俗粗得饱,晨朝稻米才供粥。wǔ nián suí sú cū dé bǎo,chén cháo dào mǐ cái gōng zhōu。
儿曹知我老且馋,触热泉城正三伏。ér cáo zhī wǒ lǎo qiě chán,chù rè quán chéng zhèng sān fú。
田家有信呼即来,亭午驱牛汗如浴。tián jiā yǒu xìn hū jí lái,tíng wǔ qū niú hàn rú yù。
吾儿生来读书史,不惯田间争斗斛。wú ér shēng lái dú shū shǐ,bù guàn tián jiān zhēng dòu hú。
今年久旱麦粒细,及半罢休饶老宿。jīn nián jiǔ hàn mài lì xì,jí bàn bà xiū ráo lǎo sù。
归来烂熳煞苍耳,来岁未知还尔熟。guī lái làn màn shā cāng ěr,lái suì wèi zhī hái ěr shú。
百口且留终岁储,贫交强半仓无谷。bǎi kǒu qiě liú zhōng suì chǔ,pín jiāo qiáng bàn cāng wú gǔ。