古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

送赵㞦

苏辙

世人何局促,奔走鬓苍苍。shì rén hé jú cù,bēn zǒu bìn cāng cāng。
闻道馀杭守,独游何有乡。wén dào yú háng shǒu,dú yóu hé yǒu xiāng。
禅心朝吐月,元气夜生光。chán xīn cháo tǔ yuè,yuán qì yè shēng guāng。
清静安罢瘵,宽仁服暴强。qīng jìng ān bà zhài,kuān rén fú bào qiáng。
声名高一世,风采见诸郎。shēng míng gāo yī shì,fēng cǎi jiàn zhū láng。
谒帝朱为绂,还家彩作裳。yè dì zhū wèi fú,hái jiā cǎi zuò shang。
经过留画舫,谈笑接清觞。jīng guò liú huà fǎng,tán xiào jiē qīng shāng。
问讯颜依旧,峥嵘岁自长。wèn xùn yán yī jiù,zhēng róng suì zì zhǎng。
人生真几许,世味不堪尝。rén shēng zhēn jǐ xǔ,shì wèi bù kān cháng。
归去闻诗罢,求余却老方。guī qù wén shī bà,qiú yú què lǎo fāng。

自柘城还府马上

苏辙

春色无人见,兹行偶众先。chūn sè wú rén jiàn,zī xíng ǒu zhòng xiān。
柳黄新过雨,麦绿稍铺田。liǔ huáng xīn guò yǔ,mài lǜ shāo pù tián。
河润兼冰散,禽声向日圆。hé rùn jiān bīng sàn,qín shēng xiàng rì yuán。
城池高受雾,濉涣暖生烟。chéng chí gāo shòu wù,suī huàn nuǎn shēng yān。
送客情初恶,还家意稍便。sòng kè qíng chū è,hái jiā yì shāo biàn。
旋闻夫事起,已过佛灯然。xuán wén fū shì qǐ,yǐ guò fú dēng rán。
簿领何时毕,尘埃空自怜。bù lǐng hé shí bì,chén āi kōng zì lián。
南湖渐可到,早治木兰船。nán hú jiàn kě dào,zǎo zhì mù lán chuán。

次韵刘贡父登黄楼怀子瞻二首

苏辙

青山开四面,白水绕三禺。qīng shān kāi sì miàn,bái shuǐ rào sān yú。
野阔时闻籁,人闲旧据梧。yě kuò shí wén lài,rén xián jiù jù wú。
画船留上客,遗迹问田夫。huà chuán liú shàng kè,yí jì wèn tián fū。
事少日常饮,才疏世未须。shì shǎo rì cháng yǐn,cái shū shì wèi xū。
决河初荐至,胜事偶相俱。jué hé chū jiàn zhì,shèng shì ǒu xiāng jù。
燕子卑无取,滕王远可模。yàn zi bēi wú qǔ,téng wáng yuǎn kě mó。
飞涛隐睥睨,落日丽浮图。fēi tāo yǐn pì nì,luò rì lì fú tú。
同舍新持节,专城敢遽呼。tóng shě xīn chí jié,zhuān chéng gǎn jù hū。
未迎行部驾,已放下淮舻。wèi yíng xíng bù jià,yǐ fàng xià huái lú。
试问登消暑,如何楚与吴。shì wèn dēng xiāo shǔ,rú hé chǔ yǔ wú。

次韵刘贡父登黄楼怀子瞻二首

苏辙

蔼蔼才名世,骎骎日转禺。ǎi ǎi cái míng shì,qīn qīn rì zhuǎn yú。
一时同接淅,平昔共栖梧。yī shí tóng jiē xī,píng xī gòng qī wú。
揽辔真壮士,拥旄良丈夫。lǎn pèi zhēn zhuàng shì,yōng máo liáng zhàng fū。
尘埃脱缁绶,水石慰霜须。chén āi tuō zī shòu,shuǐ shí wèi shuāng xū。
胜地来相失,清樽未暇俱。shèng dì lái xiāng shī,qīng zūn wèi xiá jù。
射馀空见帖,铸罢祗观模。shè yú kōng jiàn tiē,zhù bà zhī guān mó。
归计何当决,徂年贵早图。guī jì hé dāng jué,cú nián guì zǎo tú。
槛中终为食,韝上耻闻呼。kǎn zhōng zhōng wèi shí,gōu shàng chǐ wén hū。
顾我千羊毳,平生一钓舻。gù wǒ qiān yáng cuì,píng shēng yī diào lú。
微官不须满,也复试游吴。wēi guān bù xū mǎn,yě fù shì yóu wú。

郭纶

苏辙

郭纶本蕃种,骑斗雄西戎。guō lún běn fān zhǒng,qí dòu xióng xī róng。
流落初无罪,因循遂龙钟。liú luò chū wú zuì,yīn xún suì lóng zhōng。
嘉州已经岁,见我涕无穷。jiā zhōu yǐ jīng suì,jiàn wǒ tì wú qióng。
自言将家子,少小学弯弓。zì yán jiāng jiā zi,shǎo xiǎo xué wān gōng。
长遇西鄙乱,走马救边烽。zhǎng yù xī bǐ luàn,zǒu mǎ jiù biān fēng。
手挑丈八矛,所往如投空。shǒu tiāo zhàng bā máo,suǒ wǎng rú tóu kōng。
平生事苦战,数与大寇逢。píng shēng shì kǔ zhàn,shù yǔ dà kòu féng。
昔在定川寨,贼来如群蜂。xī zài dìng chuān zhài,zéi lái rú qún fēng。
万骑拥酋帅,自谓白相公。wàn qí yōng qiú shuài,zì wèi bái xiāng gōng。
挥兵取其元,模糊腥血红。huī bīng qǔ qí yuán,mó hú xīng xuè hóng。
战胜士气振,赴敌如旋风。zhàn shèng shì qì zhèn,fù dí rú xuán fēng。
蚩蚩毡裘将,不信勇且忠。chī chī zhān qiú jiāng,bù xìn yǒng qiě zhōng。
遥语相劝诱,一矢摧厥胸。yáo yǔ xiāng quàn yòu,yī shǐ cuī jué xiōng。
短兵接死地,日落沙尘蒙。duǎn bīng jiē sǐ dì,rì luò shā chén méng。
驰归不敢息,马口衔折锋。chí guī bù gǎn xī,mǎ kǒu xián zhé fēng。
谁知八尺躯,脱命万死中。shuí zhī bā chǐ qū,tuō mìng wàn sǐ zhōng。
忽闻南蛮叛,羽檄行匆匆。hū wén nán mán pàn,yǔ xí xíng cōng cōng。
将兵赴危难,瘴雾不辞冲。jiāng bīng fù wēi nán,zhàng wù bù cí chōng。
行经贺州城,寂寞无人踪。xíng jīng hè zhōu chéng,jì mò wú rén zōng。
攀堞莽不见,入据为筑墉。pān dié mǎng bù jiàn,rù jù wèi zhù yōng。
一旦贼兵下,百计烧且攻。yī dàn zéi bīng xià,bǎi jì shāo qiě gōng。
三日不能陷,救至遂得通。sān rì bù néng xiàn,jiù zhì suì dé tōng。
崎岖有成绩,元帅多异同。qí qū yǒu chéng jì,yuán shuài duō yì tóng。
有功不见赏,憔悴落巴賨。yǒu gōng bù jiàn shǎng,qiáo cuì luò bā cóng。
已矣谁复信,言之气恟恟。yǐ yǐ shuí fù xìn,yán zhī qì xiōng xiōng。
予不识郭纶,闻此为敛容。yǔ bù shí guō lún,wén cǐ wèi liǎn róng。
一夫何足言,窃恐悲群雄。yī fū hé zú yán,qiè kǒng bēi qún xióng。
此非介子推,安肯不计功。cǐ fēi jiè zi tuī,ān kěn bù jì gōng。
郭纶未尝败,用之可前锋。guō lún wèi cháng bài,yòng zhī kě qián fēng。

初发嘉州

苏辙

放舟沫江滨,往意念荆楚。fàng zhōu mò jiāng bīn,wǎng yì niàn jīng chǔ。
击鼓树两旗,势如远征戍。jī gǔ shù liǎng qí,shì rú yuǎn zhēng shù。
纷纷上船人,橹急不容语。fēn fēn shàng chuán rén,lǔ jí bù róng yǔ。
余生虽江阳,未省至嘉树。yú shēng suī jiāng yáng,wèi shěng zhì jiā shù。
巉巉九顶峰,可爱不可住。chán chán jiǔ dǐng fēng,kě ài bù kě zhù。
飞舟过山足,佛脚见江浒。fēi zhōu guò shān zú,fú jiǎo jiàn jiāng hǔ。
舟人尽敛容,竞欲揖其拇。zhōu rén jǐn liǎn róng,jìng yù yī qí mǔ。
俄顷已不见,乌牛在中渚。é qǐng yǐ bù jiàn,wū niú zài zhōng zhǔ。
移舟近山阴,壁峭上无路。yí zhōu jìn shān yīn,bì qiào shàng wú lù。
云有古郭生,此地苦笺注。yún yǒu gǔ guō shēng,cǐ dì kǔ jiān zhù。
区区辨虫鱼,尔雅细分缕。qū qū biàn chóng yú,ěr yǎ xì fēn lǚ。
洗砚去残墨,遍水如黑雾。xǐ yàn qù cán mò,biàn shuǐ rú hēi wù。
至今江上鱼,顶有遗墨处。zhì jīn jiāng shàng yú,dǐng yǒu yí mò chù。
览物悲古人,嗟此空自苦。lǎn wù bēi gǔ rén,jiē cǐ kōng zì kǔ。
余今方南行,朝夕事鸣橹。yú jīn fāng nán xíng,cháo xī shì míng lǔ。
至楚不复留,上马千里去。zhì chǔ bù fù liú,shàng mǎ qiān lǐ qù。
谁能居深山,永与禽兽伍。shuí néng jū shēn shān,yǒng yǔ qín shòu wǔ。
此事谁是非,行行重回顾。cǐ shì shuí shì fēi,xíng xíng zhòng huí gù。

过宜宾见夷中乱山

苏辙

江流日益深,民语渐已变。jiāng liú rì yì shēn,mín yǔ jiàn yǐ biàn。
岸阔山尽平,连峰远非汉。àn kuò shān jǐn píng,lián fēng yuǎn fēi hàn。
惨惨瘴气青,薄薄寒日暖。cǎn cǎn zhàng qì qīng,báo báo hán rì nuǎn。
峰峦若崖石,草木条干短。fēng luán ruò yá shí,cǎo mù tiáo gàn duǎn。
遥想彼居人,状类麇鹿窜。yáo xiǎng bǐ jū rén,zhuàng lèi jūn lù cuàn。
何时遂平定,戍卒从此返。hé shí suì píng dìng,shù zú cóng cǐ fǎn。

夜泊牛口

苏辙

行过石壁尽,夜泊牛口渚。xíng guò shí bì jǐn,yè pō niú kǒu zhǔ。
野老三四家,寒灯照疏树。yě lǎo sān sì jiā,hán dēng zhào shū shù。
见我各无言,倚石但箕踞。jiàn wǒ gè wú yán,yǐ shí dàn jī jù。
水寒双胫长,坏裤不蔽股。shuǐ hán shuāng jìng zhǎng,huài kù bù bì gǔ。
日莫江上归,潜鱼远难捕。rì mò jiāng shàng guī,qián yú yuǎn nán bǔ。
稻饭不满盂,饥卧冷彻曙。dào fàn bù mǎn yú,jī wò lěng chè shǔ。
安知城市欢,守此田野趣。ān zhī chéng shì huān,shǒu cǐ tián yě qù。
只应长冻饥,寒暑不能苦。zhǐ yīng zhǎng dòng jī,hán shǔ bù néng kǔ。

舟中听琴

苏辙

江流浩浩群动息,琴声琅琅中夜鸣。jiāng liú hào hào qún dòng xī,qín shēng láng láng zhōng yè míng。
水深天阔音响远,仰视牛斗皆从横。shuǐ shēn tiān kuò yīn xiǎng yuǎn,yǎng shì niú dòu jiē cóng héng。
昔有至人爱奇曲,学之三岁终无成。xī yǒu zhì rén ài qí qū,xué zhī sān suì zhōng wú chéng。
一朝随师过沧海,留置绝岛不复迎。yī cháo suí shī guò cāng hǎi,liú zhì jué dǎo bù fù yíng。
终年见怪心自感,海水震掉鱼龙惊。zhōng nián jiàn guài xīn zì gǎn,hǎi shuǐ zhèn diào yú lóng jīng。
翻回荡潏有遗韵,琴意忽忽从此生。fān huí dàng yù yǒu yí yùn,qín yì hū hū cóng cǐ shēng。
师来迎笑问所得,抚手无言心已明。shī lái yíng xiào wèn suǒ dé,fǔ shǒu wú yán xīn yǐ míng。
世人嚣嚣好丝竹,撞钟击鼓浪谓荣。shì rén xiāo xiāo hǎo sī zhú,zhuàng zhōng jī gǔ làng wèi róng。
安知江琴韵超绝,摆耳大笑不肯听。ān zhī jiāng qín yùn chāo jué,bǎi ěr dà xiào bù kěn tīng。

泊南井口期任遵圣

苏辙

期君荒江濆,未至望已极。qī jūn huāng jiāng fén,wèi zhì wàng yǐ jí。
朔风吹乌裘,隐隐沙上立。shuò fēng chuī wū qiú,yǐn yǐn shā shàng lì。
愧余后期至,先到犯寒色。kuì yú hòu qī zhì,xiān dào fàn hán sè。
既泊问所如,归去已无及。jì pō wèn suǒ rú,guī qù yǐ wú jí。
系舟重相邀,雨冷涂路湿。xì zhōu zhòng xiāng yāo,yǔ lěng tú lù shī。

江上早起

苏辙

晨兴孤舟上,盥濯夜气清。chén xīng gū zhōu shàng,guàn zhuó yè qì qīng。
整巾未皇坐,双橹轧已鸣。zhěng jīn wèi huáng zuò,shuāng lǔ yà yǐ míng。
日出江雾散,江上山从横。rì chū jiāng wù sàn,jiāng shàng shān cóng héng。
区区茅舍翁,晓出露气腥。qū qū máo shě wēng,xiǎo chū lù qì xīng。
收筒得大鲤,爱惜不忍烹。shōu tǒng dé dà lǐ,ài xī bù rěn pēng。
持之易斗粟,朝饭厌鱼羹。chí zhī yì dòu sù,cháo fàn yàn yú gēng。
萧萧远风起,泛泛野雁惊。xiāo xiāo yuǎn fēng qǐ,fàn fàn yě yàn jīng。
忽过百馀里,山水互变更。hū guò bǎi yú lǐ,shān shuǐ hù biàn gèng。
逢舟问所如,彼此不知名。féng zhōu wèn suǒ rú,bǐ cǐ bù zhī míng。
超超江湖间,殊胜地上行。chāo chāo jiāng hú jiān,shū shèng dì shàng xíng。
旦游市井喧,莫宿无人声。dàn yóu shì jǐng xuān,mò sù wú rén shēng。
江上诚足乐,无怪陶朱生。jiāng shàng chéng zú lè,wú guài táo zhū shēng。

江上看山

苏辙

朝看江上枯崖山,憔悴荒榛赤如赭。cháo kàn jiāng shàng kū yá shān,qiáo cuì huāng zhēn chì rú zhě。
莫行百里一回头,落日孤云霭新画。mò xíng bǎi lǐ yī huí tóu,luò rì gū yún ǎi xīn huà。
前山更远色更深,谁知可爱信如今。qián shān gèng yuǎn sè gèng shēn,shuí zhī kě ài xìn rú jīn。
唯有巫山最秾秀,依然不负远来心。wéi yǒu wū shān zuì nóng xiù,yī rán bù fù yuǎn lái xīn。

屈原塔

苏辙

屈原遗宅秭归山,南宾古者巴子国。qū yuán yí zhái zǐ guī shān,nán bīn gǔ zhě bā zi guó。
山中遗塔知几年,过者迟疑不能识。shān zhōng yí tǎ zhī jǐ nián,guò zhě chí yí bù néng shí。
浮图高绝谁所为,原死岂复待汝力。fú tú gāo jué shuí suǒ wèi,yuán sǐ qǐ fù dài rǔ lì。
临江慷慨心自明,南访重华讼孤直。lín jiāng kāng kǎi xīn zì míng,nán fǎng zhòng huá sòng gū zhí。
世人不知徒悲伤,强为筑土高岌岌。shì rén bù zhī tú bēi shāng,qiáng wèi zhù tǔ gāo jí jí。

严颜碑

苏辙

古碑残缺不可读,远人爱惜未忍磨。gǔ bēi cán quē bù kě dú,yuǎn rén ài xī wèi rěn mó。
相传昔者严太守,刻石千岁字已讹。xiāng chuán xī zhě yán tài shǒu,kè shí qiān suì zì yǐ é。
严颜平生吾不记,独忆城破节最高。yán yán píng shēng wú bù jì,dú yì chéng pò jié zuì gāo。
被擒不辱古亦有,吾爱善折张飞豪。bèi qín bù rǔ gǔ yì yǒu,wú ài shàn zhé zhāng fēi háo。
军中生死何足怪,乘胜使气可若何。jūn zhōng shēng sǐ hé zú guài,chéng shèng shǐ qì kě ruò hé。
斫头徐死子无怒,我岂畏死如儿曹。zhuó tóu xú sǐ zi wú nù,wǒ qǐ wèi sǐ rú ér cáo。
匹夫受戮或不避,所重壮气吞黄河。pǐ fū shòu lù huò bù bì,suǒ zhòng zhuàng qì tūn huáng hé。
临危闲暇有如此,览碑慷慨思横戈。lín wēi xián xiá yǒu rú cǐ,lǎn bēi kāng kǎi sī héng gē。

望夫台

苏辙

江上孤峰石为骨,望夫不来空独立。jiāng shàng gū fēng shí wèi gǔ,wàng fū bù lái kōng dú lì。
去时江水拍山流,去后江移水成碛。qù shí jiāng shuǐ pāi shān liú,qù hòu jiāng yí shuǐ chéng qì。
江移岸改安可知,独与高山化为石。jiāng yí àn gǎi ān kě zhī,dú yǔ gāo shān huà wèi shí。
山高身在心不移,慰尔行人远行役。shān gāo shēn zài xīn bù yí,wèi ěr xíng rén yuǎn xíng yì。