古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

次韵子瞻广陵会三同舍各以其字为韵刘贡甫

苏辙

贡甫少多才,交游一何众。gòng fǔ shǎo duō cái,jiāo yóu yī hé zhòng。
谈词坐倾倒,玉麈日挥弄。tán cí zuò qīng dào,yù zhǔ rì huī nòng。
逡巡不为虐,巧捷有微中。qūn xún bù wèi nüè,qiǎo jié yǒu wēi zhōng。
群情忌超迈,微过出嘲讽。qún qíng jì chāo mài,wēi guò chū cháo fěng。
南迁时已久,未见肯力贡。nán qiān shí yǐ jiǔ,wèi jiàn kěn lì gòng。
舌在终自奇,髀满安足痛。shé zài zhōng zì qí,bì mǎn ān zú tòng。
人生百年内,仅比一朝梦。rén shēng bǎi nián nèi,jǐn bǐ yī cháo mèng。
骎骎就消涸,斗水倾漏瓮。qīn qīn jiù xiāo hé,dòu shuǐ qīng lòu wèng。
江淮未可嫌,迟晚聊自送。jiāng huái wèi kě xián,chí wǎn liáo zì sòng。
试观终日闲,何似两耳哄。shì guān zhōng rì xián,hé shì liǎng ěr hǒng。

次韵子瞻广陵会三同舍各以其字为韵孙巨源

苏辙

巨源学从横,世事夙讨论。jù yuán xué cóng héng,shì shì sù tǎo lùn。
著书十万字,辩如白波翻。zhù shū shí wàn zì,biàn rú bái bō fān。
谏垣适多事,忧心生病根。jiàn yuán shì duō shì,yōu xīn shēng bìng gēn。
立谈信无补,闭口出国门。lì tán xìn wú bǔ,bì kǒu chū guó mén。
弃置卧江海,闵嘿宁复言。qì zhì wò jiāng hǎi,mǐn hēi níng fù yán。
朝行共长叹,逐客继二孙。cháo xíng gòng zhǎng tàn,zhú kè jì èr sūn。
南方固乡党,谪官侣鹤猿。nán fāng gù xiāng dǎng,zhé guān lǚ hè yuán。
风俗未宁静,朋党争排跟。fēng sú wèi níng jìng,péng dǎng zhēng pái gēn。
引去良自得,浊清在澄源。yǐn qù liáng zì dé,zhuó qīng zài chéng yuán。
往者未可招,冠盖方骏奔。wǎng zhě wèi kě zhāo,guān gài fāng jùn bēn。

次韵子瞻广陵会三同舍各以其字为韵刘莘老

苏辙

莘老奋徒步,首与观国宾。shēn lǎo fèn tú bù,shǒu yǔ guān guó bīn。
俨然自约束,被服韨与绅。yǎn rán zì yuē shù,bèi fú fú yǔ shēn。
黾勉丞相府,接迹舆台臣。mǐn miǎn chéng xiāng fǔ,jiē jì yú tái chén。
顾嫌任安躁,未忍裂坐茵。gù xián rèn ān zào,wèi rěn liè zuò yīn。
推置冠獬豸,谓言我比邻。tuī zhì guān xiè zhì,wèi yán wǒ bǐ lín。
三晋固多士,肮脏存斯人。sān jìn gù duō shì,āng zàng cún sī rén。
窜责不敢辞,狂言见天真。cuàn zé bù gǎn cí,kuáng yán jiàn tiān zhēn。
南方异风俗,强食鱼尾莘。nán fāng yì fēng sú,qiáng shí yú wěi shēn。
应同贾太傅,抱屈耻自陈。yīng tóng jiǎ tài fù,bào qū chǐ zì chén。
犹有痛哭书,受釐定何辰。yóu yǒu tòng kū shū,shòu lí dìng hé chén。

和子瞻金山

苏辙

长江欲尽阔无边,金山当中唯一石。zhǎng jiāng yù jǐn kuò wú biān,jīn shān dāng zhōng wéi yī shí。
潮平风静日浮海,缥缈楼台转金碧。cháo píng fēng jìng rì fú hǎi,piāo miǎo lóu tái zhuǎn jīn bì。
瓜洲初见石头城,城下波涛与海平。guā zhōu chū jiàn shí tóu chéng,chéng xià bō tāo yǔ hǎi píng。
中流转柂疑无岸,泊舟未定僧先迎。zhōng liú zhuǎn yí yí wú àn,pō zhōu wèi dìng sēng xiān yíng。
山中岑寂恐未足,复将江水绕山麓。shān zhōng cén jì kǒng wèi zú,fù jiāng jiāng shuǐ rào shān lù。
四无邻家群动息,钟声铿锽答山谷。sì wú lín jiā qún dòng xī,zhōng shēng kēng huáng dá shān gǔ。
乌鸢力薄堕中路,惟有胡鹰石上宿。wū yuān lì báo duò zhōng lù,wéi yǒu hú yīng shí shàng sù。
谁知江海多行舟,游人上下夺岩幽。shuí zhī jiāng hǎi duō xíng zhōu,yóu rén shàng xià duó yán yōu。
老僧心定身不定,送往迎来何时竟。lǎo sēng xīn dìng shēn bù dìng,sòng wǎng yíng lái hé shí jìng。
朝游未厌夜未归,爱山如此如公稀。cháo yóu wèi yàn yè wèi guī,ài shān rú cǐ rú gōng xī。
不待游人尽归去,恐公未识山中趣。bù dài yóu rén jǐn guī qù,kǒng gōng wèi shí shān zhōng qù。

和子瞻焦山

苏辙

金山游遍入焦山,舟轻帆急须臾间。jīn shān yóu biàn rù jiāo shān,zhōu qīng fān jí xū yú jiān。
涉江已远风浪阔,游人到此皆争还。shè jiāng yǐ yuǎn fēng làng kuò,yóu rén dào cǐ jiē zhēng hái。
山头冉冉万竿竹,楼阁不见门长关。shān tóu rǎn rǎn wàn gān zhú,lóu gé bù jiàn mén zhǎng guān。
金山共此一江水,只有胜绝无此闲。jīn shān gòng cǐ yī jiāng shuǐ,zhǐ yǒu shèng jué wú cǐ xián。
野僧终日饱一饭,与世相视如髦蛮。yě sēng zhōng rì bǎo yī fàn,yǔ shì xiāng shì rú máo mán。
门无舟楫断还往,说法教化鼋鼍顽。mén wú zhōu jí duàn hái wǎng,shuō fǎ jiào huà yuán tuó wán。
偶然客至话乡国,西望落日低铜镮。ǒu rán kè zhì huà xiāng guó,xī wàng luò rì dī tóng huán。
岷峨正在日入处,想象积雪堆青鬟。mín é zhèng zài rì rù chù,xiǎng xiàng jī xuě duī qīng huán。
稻田一顷良自给,仕宦不返知谁扳。dào tián yī qǐng liáng zì gěi,shì huàn bù fǎn zhī shuí bān。
久安禄廪农事废,强弓一弛无由弯。jiǔ ān lù lǐn nóng shì fèi,qiáng gōng yī chí wú yóu wān。
行逢佳处辄叹息,想见茅屋藏榛菅。xíng féng jiā chù zhé tàn xī,xiǎng jiàn máo wū cáng zhēn jiān。
我知此地便堪隐,稻苗旆旆鱼斑斑。wǒ zhī cǐ dì biàn kān yǐn,dào miáo pèi pèi yú bān bān。

次韵子瞻游甘露寺

苏辙

去国日已远,涉江岁将阑。qù guó rì yǐ yuǎn,shè jiāng suì jiāng lán。
东南富山水,跬步留清欢。dōng nán fù shān shuǐ,kuǐ bù liú qīng huān。
迁延废行迈,忽忘身在官。qiān yán fèi xíng mài,hū wàng shēn zài guān。
清晨涉甘露,乘高弃征鞍。qīng chén shè gān lù,chéng gāo qì zhēng ān。
超然脱阛阓,穿云抚朱栏。chāo rán tuō huán huì,chuān yún fǔ zhū lán。
下视万物微,惟觉沧海宽。xià shì wàn wù wēi,wéi jué cāng hǎi kuān。
潮来声汹汹,望极空漫漫。cháo lái shēng xiōng xiōng,wàng jí kōng màn màn。
一一渡海舶,冉冉移樯竿。yī yī dù hǎi bó,rǎn rǎn yí qiáng gān。
水怪时出没,群嬉类豭羱。shuǐ guài shí chū méi,qún xī lèi jiā yuán。
幽阴自生火,青荧复谁钻。yōu yīn zì shēng huǒ,qīng yíng fù shuí zuān。
石头古天险,凭恃分权瞒。shí tóu gǔ tiān xiǎn,píng shì fēn quán mán。
疑城曜远目,来骑惊新观。yí chéng yào yuǎn mù,lái qí jīng xīn guān。
聚散定王业,成毁犹月团。jù sàn dìng wáng yè,chéng huǐ yóu yuè tuán。
金山百围石,岌岌随涛澜。jīn shān bǎi wéi shí,jí jí suí tāo lán。
犹疑汉宫廷,屹立承露盘。yóu yí hàn gōng tíng,yì lì chéng lù pán。
狂波恣吞噬,万古嗟独完。kuáng bō zì tūn shì,wàn gǔ jiē dú wán。
凝眸厌滉漾,绕屋行盘跚。níng móu yàn huàng yàng,rào wū xíng pán shān。
此寺历今古,遗迹皆龙鸾。cǐ sì lì jīn gǔ,yí jì jiē lóng luán。
孔明所坐石,牂䍽非人刊。kǒng míng suǒ zuò shí,zāng lì fēi rén kān。
经霜众草短,积雨青苔寒。jīng shuāng zhòng cǎo duǎn,jī yǔ qīng tái hán。
萧翁嗜佛法,大福将力干。xiāo wēng shì fú fǎ,dà fú jiāng lì gàn。
坡陀故镬在,甲错苍龙蟠。pō tuó gù huò zài,jiǎ cuò cāng lóng pán。
卫公秉节制,佛骨埋金棺。wèi gōng bǐng jié zhì,fú gǔ mái jīn guān。
长松看百尺,画像留三叹。zhǎng sōng kàn bǎi chǐ,huà xiàng liú sān tàn。
新诗语何丽,传读纸遂刓。xīn shī yǔ hé lì,chuán dú zhǐ suì wán。
嗟我本渔钓,江湖心所安。jiē wǒ běn yú diào,jiāng hú xīn suǒ ān。
方为笼中闭,仰羡天际抟。fāng wèi lóng zhōng bì,yǎng xiàn tiān jì tuán。
游观惜不与,赋咏嗟独难。yóu guān xī bù yǔ,fù yǒng jiē dú nán。
俸禄藉升斗,齑盐嗜咸酸。fèng lù jí shēng dòu,jī yán shì xián suān。
何时扁舟去,不俟官长弹。hé shí biǎn zhōu qù,bù qí guān zhǎng dàn。

次韵子瞻游孤山访惠勤惠思

苏辙

鸟依山,鱼依湖,但有所有无所无。niǎo yī shān,yú yī hú,dàn yǒu suǒ yǒu wú suǒ wú。
轻舟沿溯穷远近,肩舆上下更传呼。qīng zhōu yán sù qióng yuǎn jìn,jiān yú shàng xià gèng chuán hū。
翩然独往不携孥,兼擅鱼鸟两所娱。piān rán dú wǎng bù xié nú,jiān shàn yú niǎo liǎng suǒ yú。
困依岩石坐巉绝,行牵翠蔓随缠纡。kùn yī yán shí zuò chán jué,xíng qiān cuì màn suí chán yū。
道逢勤思访其庐,诵诗清切秋蝉孤。dào féng qín sī fǎng qí lú,sòng shī qīng qiè qiū chán gū。
隐居羞踏陌上土,何人起爱轮下蒲。yǐn jū xiū tà mò shàng tǔ,hé rén qǐ ài lún xià pú。
水南巷中罗百夫,鸡鸣朝谒至日晡。shuǐ nán xiàng zhōng luó bǎi fū,jī míng cháo yè zhì rì bū。
人生变化安可料,怜汝久遁终无图。rén shēng biàn huà ān kě liào,lián rǔ jiǔ dùn zhōng wú tú。
凫鹥不足鹤有馀,一俯一仰戚与蘧。fú yī bù zú hè yǒu yú,yī fǔ yī yǎng qī yǔ qú。
嗟我久欲从逃逋,方圆不敢左右摹。jiē wǒ jiǔ yù cóng táo bū,fāng yuán bù gǎn zuǒ yòu mó。

赠提刑贾司门青

苏辙

前年乘舟护南河,宛丘官舍酣且歌。qián nián chéng zhōu hù nán hé,wǎn qiū guān shě hān qiě gē。
去年持节忧犴狱,驱车道路日不足。qù nián chí jié yōu àn yù,qū chē dào lù rì bù zú。
今年春风尘土黄,远赴三州议繇役。jīn nián chūn fēng chén tǔ huáng,yuǎn fù sān zhōu yì yáo yì。
天子忧民法令新,整齐百事无闲人。tiān zi yōu mín fǎ lìng xīn,zhěng qí bǎi shì wú xián rén。
苗耘发栉何时已,回首昔游如梦寐。miáo yún fā zhì hé shí yǐ,huí shǒu xī yóu rú mèng mèi。
区区学舍曾未知,春晚日长唯有睡。qū qū xué shě céng wèi zhī,chūn wǎn rì zhǎng wéi yǒu shuì。
才智有馀安得闲,疏慵顾我自当然。cái zhì yǒu yú ān dé xián,shū yōng gù wǒ zì dāng rán。
喜君未忘太平事,独称赦书旌孝子。xǐ jūn wèi wàng tài píng shì,dú chēng shè shū jīng xiào zi。

次韵子瞻见寄

苏辙

我将西归老故丘,长江欲济无行舟。wǒ jiāng xī guī lǎo gù qiū,zhǎng jiāng yù jì wú xíng zhōu。
宦游已如马受轭,衰病拟学龟藏头。huàn yóu yǐ rú mǎ shòu è,shuāi bìng nǐ xué guī cáng tóu。
三年学舍百不与,糜费廪粟常惭羞。sān nián xué shě bǎi bù yǔ,mí fèi lǐn sù cháng cán xiū。
矫时自信力不足,从政敢谓学已优。jiǎo shí zì xìn lì bù zú,cóng zhèng gǎn wèi xué yǐ yōu。
闭门却扫谁与语,昼梦时作钧天游。bì mén què sǎo shuí yǔ yǔ,zhòu mèng shí zuò jūn tiān yóu。
自从四方多法律,深山更深逃无术。zì cóng sì fāng duō fǎ lǜ,shēn shān gèng shēn táo wú shù。
众人奔走我独闲,何异端居割蜂蜜。zhòng rén bēn zǒu wǒ dú xián,hé yì duān jū gē fēng mì。
怀安已久心自知,弹劾未至理先屈。huái ān yǐ jiǔ xīn zì zhī,dàn hé wèi zhì lǐ xiān qū。
馀杭军府百事劳,经年未见持干旄。yú háng jūn fǔ bǎi shì láo,jīng nián wèi jiàn chí gàn máo。
贾生作傅无封事,屈平忧世多离骚。jiǎ shēng zuò fù wú fēng shì,qū píng yōu shì duō lí sāo。
烦刑弊法非公耻,怒马奔车忌鞭棰。fán xíng bì fǎ fēi gōng chǐ,nù mǎ bēn chē jì biān chuí。
藐藐何自听谆谆,谔谔未必贤唯唯。miǎo miǎo hé zì tīng zhūn zhūn,è è wèi bì xián wéi wéi。
求田问舍古所非,荒畦弊宅今馀几。qiú tián wèn shě gǔ suǒ fēi,huāng qí bì zhái jīn yú jǐ。
出从王事当有程,去须膰肉嫌无名。chū cóng wáng shì dāng yǒu chéng,qù xū fán ròu xián wú míng。
扫除百忧唯有酒,未退聊取身心轻。sǎo chú bǎi yōu wéi yǒu jiǔ,wèi tuì liáo qǔ shēn xīn qīng。

赵少师自南都访欧阳少师于颍州

苏辙

公居颍水上,德与颍水清。gōng jū yǐng shuǐ shàng,dé yǔ yǐng shuǐ qīng。
身闲道转胜,内足无复营。shēn xián dào zhuǎn shèng,nèi zú wú fù yíng。
平昔富交游,开门坐常盈。píng xī fù jiāo yóu,kāi mén zuò cháng yíng。
退居万事乐,独恨无友生。tuì jū wàn shì lè,dú hèn wú yǒu shēng。
汝颍亦多士,后来非老成。rǔ yǐng yì duō shì,hòu lái fēi lǎo chéng。
赵公平生旧,情好均弟兄。zhào gōng píng shēng jiù,qíng hǎo jūn dì xiōng。
少年结意气,晚岁齐功名。shǎo nián jié yì qì,wǎn suì qí gōng míng。
携手践廊庙,蹑足辞钧衡。xié shǒu jiàn láng miào,niè zú cí jūn héng。
徜徉里闾间,脱略世俗萦。cháng yáng lǐ lǘ jiān,tuō lüè shì sú yíng。
兴来忽命驾,一往千里轻。xīng lái hū mìng jià,yī wǎng qiān lǐ qīng。
白发俨相映,元勋各峥嵘。bái fā yǎn xiāng yìng,yuán xūn gè zhēng róng。
人生会面难,此会有馀情。rén shēng huì miàn nán,cǐ huì yǒu yú qíng。
遨游西湖中,仲夏草木荣。áo yóu xī hú zhōng,zhòng xià cǎo mù róng。
壶觞列四坐,歌舞罗前楹。hú shāng liè sì zuò,gē wǔ luó qián yíng。
画舫极沿溯,肩舆并逢迎。huà fǎng jí yán sù,jiān yú bìng féng yíng。
棹进凫鸭乱,乐作虫鱼惊。zhào jìn fú yā luàn,lè zuò chóng yú jīng。
近寺骈履迹,高台吹笑声。jìn sì pián lǚ jì,gāo tái chuī xiào shēng。
往事语京洛,馀欢发吟赓。wǎng shì yǔ jīng luò,yú huān fā yín gēng。
拳拳主人厚,款款来客诚。quán quán zhǔ rén hòu,kuǎn kuǎn lái kè chéng。
此乐有时尽,此好何由倾。cǐ lè yǒu shí jǐn,cǐ hǎo hé yóu qīng。

苏辙

前年见君河之浦,东风吹河沙如雾。qián nián jiàn jūn hé zhī pǔ,dōng fēng chuī hé shā rú wù。
北潭杨柳强知春,樽酒相携终日语。běi tán yáng liǔ qiáng zhī chūn,zūn jiǔ xiāng xié zhōng rì yǔ。
君家东南风气清,谪官河壖不称情。jūn jiā dōng nán fēng qì qīng,zhé guān hé ruán bù chēng qíng。
一麾夏口亦何有,高楼黄鹤慰平生。yī huī xià kǒu yì hé yǒu,gāo lóu huáng hè wèi píng shēng。
荆江洞庭春浪起,汉沔初来入江水。jīng jiāng dòng tíng chūn làng qǐ,hàn miǎn chū lái rù jiāng shuǐ。
岸头南北不相知,惟见风涛涌天地。àn tóu nán běi bù xiāng zhī,wéi jiàn fēng tāo yǒng tiān dì。
巫峡潇湘万里船,中流鼓楫四茫然。wū xiá xiāo xiāng wàn lǐ chuán,zhōng liú gǔ jí sì máng rán。
高城枕山望如带,华榱照日光流渊。gāo chéng zhěn shān wàng rú dài,huá cuī zhào rì guāng liú yuān。
楼上骚人多古意,坐忘朝市无穷事。lóu shàng sāo rén duō gǔ yì,zuò wàng cháo shì wú qióng shì。
谁道武昌岸下鱼,不如建业城边水。shuí dào wǔ chāng àn xià yú,bù rú jiàn yè chéng biān shuǐ。

和子瞻宿临安净土寺

苏辙

四方清净居,多被僧所占。sì fāng qīng jìng jū,duō bèi sēng suǒ zhàn。
既无世俗营,百事得丰赡。jì wú shì sú yíng,bǎi shì dé fēng shàn。
家居每纷薄,奉养出寒欠。jiā jū měi fēn báo,fèng yǎng chū hán qiàn。
昔年旅东都,局促吁已厌。xī nián lǚ dōng dōu,jú cù xū yǐ yàn。
城西近精庐,长老时一觇。chéng xī jìn jīng lú,zhǎng lǎo shí yī chān。
每来获所求,食饱山茶酽。měi lái huò suǒ qiú,shí bǎo shān chá yàn。
尘埃就汤沐,垢腻脱巾韂。chén āi jiù tāng mù,gòu nì tuō jīn chàn。
不知禅味深,但取饥肠餍。bù zhī chán wèi shēn,dàn qǔ jī cháng yàn。
京城苦烦溷,物景费治染。jīng chéng kǔ fán hùn,wù jǐng fèi zhì rǎn。
吴都况清华,观刹吐光艳。wú dōu kuàng qīng huá,guān shā tǔ guāng yàn。
石矼度空阔,泉溜泻深堑。shí gāng dù kōng kuò,quán liū xiè shēn qiàn。
经过未足多,终老应长歉。jīng guò wèi zú duō,zhōng lǎo yīng zhǎng qiàn。

和子瞻自净土步至功臣寺

苏辙

山平村坞连,野寺钟相答。shān píng cūn wù lián,yě sì zhōng xiāng dá。
晚阴生林莽,落日犹在塔。wǎn yīn shēng lín mǎng,luò rì yóu zài tǎ。
行招两社僧,共步青山月。xíng zhāo liǎng shè sēng,gòng bù qīng shān yuè。
送客渡石桥,迎客出林樾。sòng kè dù shí qiáo,yíng kè chū lín yuè。
幽寻本真性,往事听徐说。yōu xún běn zhēn xìng,wǎng shì tīng xú shuō。
钱王方壮年,此邦事轻侠。qián wáng fāng zhuàng nián,cǐ bāng shì qīng xiá。
乡人鄙贫贱,异类识英杰。xiāng rén bǐ pín jiàn,yì lèi shí yīng jié。
立石象兴王,遗迹今岌嶪。lì shí xiàng xīng wáng,yí jì jīn jí yè。
功勋三吴定,富贵四海甲。gōng xūn sān wú dìng,fù guì sì hǎi jiǎ。
归来父老藏,崇高畏摧压。guī lái fù lǎo cáng,chóng gāo wèi cuī yā。
诗人巧讥病,牛领恣挑抉。shī rén qiǎo jī bìng,niú lǐng zì tiāo jué。
流传后世人,谈笑资口舌。liú chuán hòu shì rén,tán xiào zī kǒu shé。
是非亦已矣,兴废何仓卒。shì fēi yì yǐ yǐ,xīng fèi hé cāng zú。
持归问禅翁,笑指浮沤没。chí guī wèn chán wēng,xiào zhǐ fú ōu méi。

次韵子瞻游径山

苏辙

去年渡江爱吴山,忽忘蜀道轻秦川。qù nián dù jiāng ài wú shān,hū wàng shǔ dào qīng qín chuān。
钱塘后到山最胜,下枕湖水相萦旋。qián táng hòu dào shān zuì shèng,xià zhěn hú shuǐ xiāng yíng xuán。
坐疑吴会无复有,扁舟屡出凌涛渊。zuò yí wú huì wú fù yǒu,biǎn zhōu lǚ chū líng tāo yuān。
今秋复入径山寺,势压众岭皆摧颠。jīn qiū fù rù jìng shān sì,shì yā zhòng lǐng jiē cuī diān。
连峰沓嶂不知数,重重相抱如青莲。lián fēng dá zhàng bù zhī shù,zhòng zhòng xiāng bào rú qīng lián。
散为云雾翳星斗,聚作潭井藏蜿蜒。sàn wèi yún wù yì xīng dòu,jù zuò tán jǐng cáng wān yán。
钦翁未到人迹绝,千里受记来安禅。qīn wēng wèi dào rén jì jué,qiān lǐ shòu jì lái ān chán。
荒榛野草置茅屋,坐令海贾输金钱。huāng zhēn yě cǎo zhì máo wū,zuò lìng hǎi jiǎ shū jīn qián。
至今传法破烦恼,饱食过客容安眠。zhì jīn chuán fǎ pò fán nǎo,bǎo shí guò kè róng ān mián。
解装投锡不复去,纷纷四合来乌鸢。jiě zhuāng tóu xī bù fù qù,fēn fēn sì hé lái wū yuān。
或言此处犹未好,海上人少无烦煎。huò yán cǐ chù yóu wèi hǎo,hǎi shàng rén shǎo wú fán jiān。
天台雁荡最深秀,水惊石瘦尤清便。tiān tái yàn dàng zuì shēn xiù,shuǐ jīng shí shòu yóu qīng biàn。
青山独往无不可,论说好丑徒纷然。qīng shān dú wǎng wú bù kě,lùn shuō hǎo chǒu tú fēn rán。
终当直去无远近,藤鞋竹杖聊穷年。zhōng dāng zhí qù wú yuǎn jìn,téng xié zhú zhàng liáo qióng nián。

次韵子瞻自径山回宿湖上

苏辙

朝从径山来,泱莽径山色。cháo cóng jìng shān lái,yāng mǎng jìng shān sè。
莫从湖上归,滉漾湖光碧。mò cóng hú shàng guī,huàng yàng hú guāng bì。
借问泛湖舟,何似登山屐。jiè wèn fàn hú zhōu,hé shì dēng shān jī。
高怀厌朝市,远去忘忧慄。gāo huái yàn cháo shì,yuǎn qù wàng yōu lì。
目向幽人青,颜从浊醪赤。mù xiàng yōu rén qīng,yán cóng zhuó láo chì。
尘埃解罗网,宇宙为安宅。chén āi jiě luó wǎng,yǔ zhòu wèi ān zhái。
油然了无营,此意谁能诘。yóu rán le wú yíng,cǐ yì shuí néng jí。
嗟子别离久,欲往徒反侧。jiē zi bié lí jiǔ,yù wǎng tú fǎn cè。
留滞亦何为,空惊突深黑。liú zhì yì hé wèi,kōng jīng tū shēn hēi。