古诗词

戏咏端州石砚放言

黎遂球

我闻自昔盘古既开乾坤异,爰以轻清为天重浊为地。wǒ wén zì xī pán gǔ jì kāi qián kūn yì,yuán yǐ qīng qīng wèi tiān zhòng zhuó wèi dì。
惟有磊磊落落之石质重而韵清,在乎山水之间各安置。wéi yǒu lěi lěi luò luò zhī shí zhì zhòng ér yùn qīng,zài hū shān shuǐ zhī jiān gè ān zhì。
奈何天无石,肆有触之崩而柱折。nài hé tiān wú shí,sì yǒu chù zhī bēng ér zhù zhé。
有女娲取而炼以补之,所馀者青玄赤白皆分别。yǒu nǚ wā qǔ ér liàn yǐ bǔ zhī,suǒ yú zhě qīng xuán chì bái jiē fēn bié。
迨夫百千万年,有祖龙骑之向东,而端州之石亶称奇绝。dài fū bǎi qiān wàn nián,yǒu zǔ lóng qí zhī xiàng dōng,ér duān zhōu zhī shí dǎn chēng qí jué。
此石当时既补天,至今天色尚依然。cǐ shí dāng shí jì bǔ tiān,zhì jīn tiān sè shàng yī rán。
云胡得此以为砚,我想女娲岂难煮而燥之,乃听其益笔发墨呵气则泉。yún hú dé cǐ yǐ wèi yàn,wǒ xiǎng nǚ wā qǐ nán zhǔ ér zào zhī,nǎi tīng qí yì bǐ fā mò hē qì zé quán。
吁嗟乎,女娲何不悟补天之微理,惜也此彼不知此。xū jiē hū,nǚ wā hé bù wù bǔ tiān zhī wēi lǐ,xī yě cǐ bǐ bù zhī cǐ。
粤自苍颉作书混沌凿,伏义八卦聊为尔。yuè zì cāng jié zuò shū hùn dùn záo,fú yì bā guà liáo wèi ěr。
而乃上典谟,下风史。ér nǎi shàng diǎn mó,xià fēng shǐ。
民伪兹,圣人死。mín wěi zī,shèng rén sǐ。
东家老儒炼六经以补之,而大儒曰仁,小儒曰理。dōng jiā lǎo rú liàn liù jīng yǐ bǔ zhī,ér dà rú yuē rén,xiǎo rú yuē lǐ。
岂若太古三民,不相往来而已。qǐ ruò tài gǔ sān mín,bù xiāng wǎng lái ér yǐ。
祖龙焚书亦似矣,而何复有管城子。zǔ lóng fén shū yì shì yǐ,ér hé fù yǒu guǎn chéng zi。
管城子,舍此石而不可得。guǎn chéng zi,shě cǐ shí ér bù kě dé。
又千百年,而山之混沌是与人而俱蚀。yòu qiān bǎi nián,ér shān zhī hùn dùn shì yǔ rén ér jù shí。
八分变体点画便,遂使君子小人交相美其文墨。bā fēn biàn tǐ diǎn huà biàn,suì shǐ jūn zi xiǎo rén jiāo xiāng měi qí wén mò。
尔来文妖墨祟皆绝奇。ěr lái wén yāo mò suì jiē jué qí。
家家书,人人诗。jiā jiā shū,rén rén shī。
宝此一片石,而矻矻然仰天而思。bǎo cǐ yī piàn shí,ér kū kū rán yǎng tiān ér sī。
镂心刻骨,以裂此浑浑之元气。lòu xīn kè gǔ,yǐ liè cǐ hún hún zhī yuán qì。
吁嗟乎,我欲补之,而几夜可补也。xū jiē hū,wǒ yù bǔ zhī,ér jǐ yè kě bǔ yě。
我欲毁此石以补之,夫谁解其意者。wǒ yù huǐ cǐ shí yǐ bǔ zhī,fū shuí jiě qí yì zhě。
我闻石之精,与三皇五帝在天之灵而俱愁。wǒ wén shí zhī jīng,yǔ sān huáng wǔ dì zài tiān zhī líng ér jù chóu。
夫何寸裂我石,而圣人之糟粕,尽以供伪儒之摹写。fū hé cùn liè wǒ shí,ér shèng rén zhī zāo pò,jǐn yǐ gōng wěi rú zhī mó xiě。
岂不闻当尧之时水逆行,泛滥于天下使禹治之。qǐ bù wén dāng yáo zhī shí shuǐ nì xíng,fàn làn yú tiān xià shǐ yǔ zhì zhī。
巨灵一擘,水皆东泻。jù líng yī bāi,shuǐ jiē dōng xiè。
夫石可擘,则亦可取而为砚。fū shí kě bāi,zé yì kě qǔ ér wèi yàn。
禹若曰,余知其然。yǔ ruò yuē,yú zhī qí rán。
肆任土作贡,惟有怪石浮磬,与筱簜竹箭。sì rèn tǔ zuò gòng,wéi yǒu guài shí fú qìng,yǔ xiǎo dàng zhú jiàn。
无毛颖管,无砚田片。wú máo yǐng guǎn,wú yàn tián piàn。
何意于今数千年,山灵剥面谁为怜。hé yì yú jīn shù qiān nián,shān líng bō miàn shuí wèi lián。
我今一片大于拳,取而怀之袖中。wǒ jīn yī piàn dà yú quán,qǔ ér huái zhī xiù zhōng。
是亦伪儒之流也。shì yì wěi rú zhī liú yě。
安得圣人尽驱此衣冠之盗,置之标枝野鹿之田。ān dé shèng rén jǐn qū cǐ yī guān zhī dào,zhì zhī biāo zhī yě lù zhī tián。
使之思悠悠,腹便便。shǐ zhī sī yōu yōu,fù biàn biàn。
礼仪三百,威仪三千,还之未始有始之前。lǐ yí sān bǎi,wēi yí sān qiān,hái zhī wèi shǐ yǒu shǐ zhī qián。
谁为福始,谁为祸先。shuí wèi fú shǐ,shuí wèi huò xiān。
无表无得,日出而作,日入而眠。wú biǎo wú dé,rì chū ér zuò,rì rù ér mián。
我亦投此石于众人,众人不受,投彼女娲,女祸亦不必以供其补天。wǒ yì tóu cǐ shí yú zhòng rén,zhòng rén bù shòu,tóu bǐ nǚ wā,nǚ huò yì bù bì yǐ gōng qí bǔ tiān。
夫何使我与文妖墨祟争此一片石,不耕获不菑畬,惟蠡测夫脉望之残编。fū hé shǐ wǒ yǔ wén yāo mò suì zhēng cǐ yī piàn shí,bù gēng huò bù zāi shē,wéi lí cè fū mài wàng zhī cán biān。

黎遂球

明广东番禺人,字美周。天启七年举人。再应会试不第。善诗、古文,工画山水。崇祯中,陈子壮荐遂球为经济名儒,以母老不赴。明亡,方应陈子壮荐,为南明隆武朝,兵部职方司主事,提督广东兵援赣州,城破殉难。谥忠悯。有《莲须阁诗文集》。 黎遂球的作品>>

猜您喜欢

拟古少年从军四首

黎遂球

状貌若妇人,力能挽强弓。zhuàng mào ruò fù rén,lì néng wǎn qiáng gōng。
岂是木兰女,无劳认雌雄。qǐ shì mù lán nǚ,wú láo rèn cí xióng。
昨日绣旗下,金甲腾乌龙。zuó rì xiù qí xià,jīn jiǎ téng wū lóng。
胡儿皆叹惜,阏氏在其中。hú ér jiē tàn xī,è shì zài qí zhōng。
惟恐生得我,引去驰下风。wéi kǒng shēng dé wǒ,yǐn qù chí xià fēng。
陈平有心计,恨不携我从。chén píng yǒu xīn jì,hèn bù xié wǒ cóng。
虽能解重围,亦笑非奇功。suī néng jiě zhòng wéi,yì xiào fēi qí gōng。

拟古少年从军四首

黎遂球

据鞍斩单于,拔纛戏旋舞。jù ān zhǎn dān yú,bá dào xì xuán wǔ。
馀勇无所施,搏得阴山虎。yú yǒng wú suǒ shī,bó dé yīn shān hǔ。
献馘入汉廷,金印照旗鼓。xiàn guó rù hàn tíng,jīn yìn zhào qí gǔ。
拜爵当上公,赏赉出珍宝。bài jué dāng shàng gōng,shǎng lài chū zhēn bǎo。
主上方好少,分功殊黜武。zhǔ shàng fāng hǎo shǎo,fēn gōng shū chù wǔ。
列侯半男宠,自愧同姣好。liè hóu bàn nán chǒng,zì kuì tóng jiāo hǎo。
惟愿归南山,射猎能供母。wéi yuàn guī nán shān,shè liè néng gōng mǔ。

述古

黎遂球

北风何萧萧,感慨过易水。běi fēng hé xiāo xiāo,gǎn kǎi guò yì shuǐ。
蛮夷一少年,矫矫今壮士。mán yí yī shǎo nián,jiǎo jiǎo jīn zhuàng shì。
药囊提匕首,殿柱空复倚。yào náng tí bǐ shǒu,diàn zhù kōng fù yǐ。
迟发失所期,燕丹匪知己。chí fā shī suǒ qī,yàn dān fěi zhī jǐ。
饮酒荆卿怒,俯笑田光耻。yǐn jiǔ jīng qīng nù,fǔ xiào tián guāng chǐ。
徒令高渐离,击筑入秦市。tú lìng gāo jiàn lí,jī zhù rù qín shì。

述古

黎遂球

梦蝶枕髑髅,观鱼有至乐。mèng dié zhěn dú lóu,guān yú yǒu zhì lè。
涂龟曳其尾,犠牲任燔烙。tú guī yè qí wěi,xī shēng rèn fán lào。
彭殇既可齐,鹏鴳应同适。péng shāng jì kě qí,péng yàn yīng tóng shì。
把酒上濠梁,不见庄生迹。bǎ jiǔ shàng háo liáng,bù jiàn zhuāng shēng jì。
人生百年间,与运为顺逆。rén shēng bǎi nián jiān,yǔ yùn wèi shùn nì。
存神蛰龙蛇,良玉瑑圭璧。cún shén zhé lóng shé,liáng yù zhuàn guī bì。
往来莫或知,出处无损益。wǎng lái mò huò zhī,chū chù wú sǔn yì。
曰予事驱驰,岩栖渺何择。yuē yǔ shì qū chí,yán qī miǎo hé zé。
揆彼逍遥游,谁为腐鼠吓。kuí bǐ xiāo yáo yóu,shuí wèi fǔ shǔ xià。

述古

黎遂球

九月塞门寒,将军远围猎。jiǔ yuè sāi mén hán,jiāng jūn yuǎn wéi liè。
酒性渴复怒,虎血骑生歃。jiǔ xìng kě fù nù,hǔ xuè qí shēng shà。
满酌饮□头,龆龀不堪漆。mǎn zhuó yǐn tóu,tiáo chèn bù kān qī。
何人武灵服,骑射群椎髻。hé rén wǔ líng fú,qí shè qún chuí jì。
将军运猿臂,雕弓胜重革。jiāng jūn yùn yuán bì,diāo gōng shèng zhòng gé。
杀□勿杀降,封侯强气魄。shā wù shā jiàng,fēng hóu qiáng qì pò。

述古

黎遂球

项王起江东,所志在富贵。xiàng wáng qǐ jiāng dōng,suǒ zhì zài fù guì。
意得气易馁,为时岂不利。yì dé qì yì něi,wèi shí qǐ bù lì。
初吉示必死,终凶在分地。chū jí shì bì sǐ,zhōng xiōng zài fēn dì。
衣绣恐夜长,立霸徒自恣。yī xiù kǒng yè zhǎng,lì bà tú zì zì。
不敢续亡秦,鸿门乃儿戏。bù gǎn xù wáng qín,hóng mén nǎi ér xì。
汉本无小让,楚已失大计。hàn běn wú xiǎo ràng,chǔ yǐ shī dà jì。
平间亦既行,越反岂无意。píng jiān yì jì xíng,yuè fǎn qǐ wú yì。
往来苦楚兵,并力寔斗智。wǎng lái kǔ chǔ bīng,bìng lì shí dòu zhì。
至今阴陵道,夜雨英雄泪。zhì jīn yīn líng dào,yè yǔ yīng xióng lèi。
思归岂成王,豁达终独帝。sī guī qǐ chéng wáng,huō dá zhōng dú dì。

述古

黎遂球

于公昔治狱,平恕民无冤。yú gōng xī zhì yù,píng shù mín wú yuān。
师伯去下邳,神醉临俎樽。shī bó qù xià pī,shén zuì lín zǔ zūn。
或有鹿夹毂,宛彼高其门。huò yǒu lù jiā gǔ,wǎn bǐ gāo qí mén。
至今传淮阴,宦辙一何尊。zhì jīn chuán huái yīn,huàn zhé yī hé zūn。
硕鼠与苍鹰,比比胡足言。shuò shǔ yǔ cāng yīng,bǐ bǐ hú zú yán。
矧复受纵指,区区报雠恩。shěn fù shòu zòng zhǐ,qū qū bào chóu ēn。

述古

黎遂球

积怨岂无自,忘怀良亦难。jī yuàn qǐ wú zì,wàng huái liáng yì nán。
睚眦相往复,切骨有馀叹。yá zì xiāng wǎng fù,qiè gǔ yǒu yú tàn。
爰丝毁绛侯,后乃与交欢。yuán sī huǐ jiàng hóu,hòu nǎi yǔ jiāo huān。
上前辱赵谈,所以能自安。shàng qián rǔ zhào tán,suǒ yǐ néng zì ān。
鼌错中其祸,东市摧心肝。cháo cuò zhōng qí huò,dōng shì cuī xīn gān。
错亦始恶丝,案受吴王钱。cuò yì shǐ è sī,àn shòu wú wáng qián。
毒害有交报,刺客无终贤。dú hài yǒu jiāo bào,cì kè wú zhōng xián。
不如彼从史,醇醪醉寒天。bù rú bǐ cóng shǐ,chún láo zuì hán tiān。

述古

黎遂球

西施乃殊色,始亦教歌舞。xī shī nǎi shū sè,shǐ yì jiào gē wǔ。
艳女待为容,大臣宜握吐。yàn nǚ dài wèi róng,dà chén yí wò tǔ。
美袖掩空长,鸩媒困延伫。měi xiù yǎn kōng zhǎng,zhèn méi kùn yán zhù。
寂寂苎罗村,春花几风雨。jì jì zhù luó cūn,chūn huā jǐ fēng yǔ。

述古

黎遂球

翔鸟无定栖,飞龙无亢鳞。xiáng niǎo wú dìng qī,fēi lóng wú kàng lín。
韩信在淮阴,饥饿不谋身。hán xìn zài huái yīn,jī è bù móu shēn。
进食岂望报,斯言良有神。jìn shí qǐ wàng bào,sī yán liáng yǒu shén。
区区王齐楚,兔死狗亦烹。qū qū wáng qí chǔ,tù sǐ gǒu yì pēng。
孰与从赤松,辟谷留主恩。shú yǔ cóng chì sōng,pì gǔ liú zhǔ ēn。
千秋漂母祠,堪与黄石邻。qiān qiū piāo mǔ cí,kān yǔ huáng shí lín。

述古

黎遂球

贱日众所弃,贵恨结交迟。jiàn rì zhòng suǒ qì,guì hèn jié jiāo chí。
不见朱翁子,采薪恧其妻。bù jiàn zhū wēng zi,cǎi xīn nǜ qí qī。
卓女信淫奔,乃在倦游时。zhuó nǚ xìn yín bēn,nǎi zài juàn yóu shí。
激昂负弩过,忸怩乘传归。jī áng fù nǔ guò,niǔ ní chéng chuán guī。
拙哉蜀王孙,知音羞女儿。zhuō zāi shǔ wáng sūn,zhī yīn xiū nǚ ér。

述古

黎遂球

曾参不杀人,慈母终下机。céng cān bù shā rén,cí mǔ zhōng xià jī。
无兄云盗嫂,世事皆可疑。wú xiōng yún dào sǎo,shì shì jiē kě yí。
因识秋胡妇,却金惭所之。yīn shí qiū hú fù,què jīn cán suǒ zhī。
冶容既若诲,何以规男儿。yě róng jì ruò huì,hé yǐ guī nán ér。
皎洁美罗敷,曾来使君思。jiǎo jié měi luó fū,céng lái shǐ jūn sī。
罗敷但采桑,使君岂无妻。luó fū dàn cǎi sāng,shǐ jūn qǐ wú qī。
君子防未然,淑慎各自持。jūn zi fáng wèi rán,shū shèn gè zì chí。

度岭作二首

黎遂球

山腰如美人,假寐春亭蚤。shān yāo rú měi rén,jiǎ mèi chūn tíng zǎo。
长袖拥云鬟,舞带垂芳草。zhǎng xiù yōng yún huán,wǔ dài chuí fāng cǎo。
树雀斜翠钗,溪谷漾锦袄。shù què xié cuì chāi,xī gǔ yàng jǐn ǎo。
画眉侈京兆,复有张郎好。huà méi chǐ jīng zhào,fù yǒu zhāng láng hǎo。
结束洵多才,可怜金鉴老。jié shù xún duō cái,kě lián jīn jiàn lǎo。
时人尚新妆,落梅风莫扫。shí rén shàng xīn zhuāng,luò méi fēng mò sǎo。

度岭作二首

黎遂球

怪石与古松,林立如甲士。guài shí yǔ gǔ sōng,lín lì rú jiǎ shì。
铜鳞作而怒,铁盾绚犀兕。tóng lín zuò ér nù,tiě dùn xuàn xī sì。
不肯受秦封,鞭笞焉及此。bù kěn shòu qín fēng,biān chī yān jí cǐ。
往见梅将军,功归汉天子。wǎng jiàn méi jiāng jūn,gōng guī hàn tiān zi。
至今往来人,向午如趋市。zhì jīn wǎng lái rén,xiàng wǔ rú qū shì。
金梁待翡翠,明珠疑薏苡。jīn liáng dài fěi cuì,míng zhū yí yì yǐ。
亦有吴隐之,吟诗酌江水。yì yǒu wú yǐn zhī,yín shī zhuó jiāng shuǐ。

古词二首

黎遂球

公输刻木凤,多年犹未成。gōng shū kè mù fèng,duō nián yóu wèi chéng。
众人重公输,始便求凤形。zhòng rén zhòng gōng shū,shǐ biàn qiú fèng xíng。
及其似龟蛇,翻讶公输名。jí qí shì guī shé,fān yà gōng shū míng。
勿复与相语,但须吾技精。wù fù yǔ xiāng yǔ,dàn xū wú jì jīng。
忽闻云中笑,纵似何足惊。hū wén yún zhōng xiào,zòng shì hé zú jīng。
不见丹山雏,出卵能飞鸣。bù jiàn dān shān chú,chū luǎn néng fēi míng。