古诗词

戏咏端州石砚放言

黎遂球

我闻自昔盘古既开乾坤异,爰以轻清为天重浊为地。wǒ wén zì xī pán gǔ jì kāi qián kūn yì,yuán yǐ qīng qīng wèi tiān zhòng zhuó wèi dì。
惟有磊磊落落之石质重而韵清,在乎山水之间各安置。wéi yǒu lěi lěi luò luò zhī shí zhì zhòng ér yùn qīng,zài hū shān shuǐ zhī jiān gè ān zhì。
奈何天无石,肆有触之崩而柱折。nài hé tiān wú shí,sì yǒu chù zhī bēng ér zhù zhé。
有女娲取而炼以补之,所馀者青玄赤白皆分别。yǒu nǚ wā qǔ ér liàn yǐ bǔ zhī,suǒ yú zhě qīng xuán chì bái jiē fēn bié。
迨夫百千万年,有祖龙骑之向东,而端州之石亶称奇绝。dài fū bǎi qiān wàn nián,yǒu zǔ lóng qí zhī xiàng dōng,ér duān zhōu zhī shí dǎn chēng qí jué。
此石当时既补天,至今天色尚依然。cǐ shí dāng shí jì bǔ tiān,zhì jīn tiān sè shàng yī rán。
云胡得此以为砚,我想女娲岂难煮而燥之,乃听其益笔发墨呵气则泉。yún hú dé cǐ yǐ wèi yàn,wǒ xiǎng nǚ wā qǐ nán zhǔ ér zào zhī,nǎi tīng qí yì bǐ fā mò hē qì zé quán。
吁嗟乎,女娲何不悟补天之微理,惜也此彼不知此。xū jiē hū,nǚ wā hé bù wù bǔ tiān zhī wēi lǐ,xī yě cǐ bǐ bù zhī cǐ。
粤自苍颉作书混沌凿,伏义八卦聊为尔。yuè zì cāng jié zuò shū hùn dùn záo,fú yì bā guà liáo wèi ěr。
而乃上典谟,下风史。ér nǎi shàng diǎn mó,xià fēng shǐ。
民伪兹,圣人死。mín wěi zī,shèng rén sǐ。
东家老儒炼六经以补之,而大儒曰仁,小儒曰理。dōng jiā lǎo rú liàn liù jīng yǐ bǔ zhī,ér dà rú yuē rén,xiǎo rú yuē lǐ。
岂若太古三民,不相往来而已。qǐ ruò tài gǔ sān mín,bù xiāng wǎng lái ér yǐ。
祖龙焚书亦似矣,而何复有管城子。zǔ lóng fén shū yì shì yǐ,ér hé fù yǒu guǎn chéng zi。
管城子,舍此石而不可得。guǎn chéng zi,shě cǐ shí ér bù kě dé。
又千百年,而山之混沌是与人而俱蚀。yòu qiān bǎi nián,ér shān zhī hùn dùn shì yǔ rén ér jù shí。
八分变体点画便,遂使君子小人交相美其文墨。bā fēn biàn tǐ diǎn huà biàn,suì shǐ jūn zi xiǎo rén jiāo xiāng měi qí wén mò。
尔来文妖墨祟皆绝奇。ěr lái wén yāo mò suì jiē jué qí。
家家书,人人诗。jiā jiā shū,rén rén shī。
宝此一片石,而矻矻然仰天而思。bǎo cǐ yī piàn shí,ér kū kū rán yǎng tiān ér sī。
镂心刻骨,以裂此浑浑之元气。lòu xīn kè gǔ,yǐ liè cǐ hún hún zhī yuán qì。
吁嗟乎,我欲补之,而几夜可补也。xū jiē hū,wǒ yù bǔ zhī,ér jǐ yè kě bǔ yě。
我欲毁此石以补之,夫谁解其意者。wǒ yù huǐ cǐ shí yǐ bǔ zhī,fū shuí jiě qí yì zhě。
我闻石之精,与三皇五帝在天之灵而俱愁。wǒ wén shí zhī jīng,yǔ sān huáng wǔ dì zài tiān zhī líng ér jù chóu。
夫何寸裂我石,而圣人之糟粕,尽以供伪儒之摹写。fū hé cùn liè wǒ shí,ér shèng rén zhī zāo pò,jǐn yǐ gōng wěi rú zhī mó xiě。
岂不闻当尧之时水逆行,泛滥于天下使禹治之。qǐ bù wén dāng yáo zhī shí shuǐ nì xíng,fàn làn yú tiān xià shǐ yǔ zhì zhī。
巨灵一擘,水皆东泻。jù líng yī bāi,shuǐ jiē dōng xiè。
夫石可擘,则亦可取而为砚。fū shí kě bāi,zé yì kě qǔ ér wèi yàn。
禹若曰,余知其然。yǔ ruò yuē,yú zhī qí rán。
肆任土作贡,惟有怪石浮磬,与筱簜竹箭。sì rèn tǔ zuò gòng,wéi yǒu guài shí fú qìng,yǔ xiǎo dàng zhú jiàn。
无毛颖管,无砚田片。wú máo yǐng guǎn,wú yàn tián piàn。
何意于今数千年,山灵剥面谁为怜。hé yì yú jīn shù qiān nián,shān líng bō miàn shuí wèi lián。
我今一片大于拳,取而怀之袖中。wǒ jīn yī piàn dà yú quán,qǔ ér huái zhī xiù zhōng。
是亦伪儒之流也。shì yì wěi rú zhī liú yě。
安得圣人尽驱此衣冠之盗,置之标枝野鹿之田。ān dé shèng rén jǐn qū cǐ yī guān zhī dào,zhì zhī biāo zhī yě lù zhī tián。
使之思悠悠,腹便便。shǐ zhī sī yōu yōu,fù biàn biàn。
礼仪三百,威仪三千,还之未始有始之前。lǐ yí sān bǎi,wēi yí sān qiān,hái zhī wèi shǐ yǒu shǐ zhī qián。
谁为福始,谁为祸先。shuí wèi fú shǐ,shuí wèi huò xiān。
无表无得,日出而作,日入而眠。wú biǎo wú dé,rì chū ér zuò,rì rù ér mián。
我亦投此石于众人,众人不受,投彼女娲,女祸亦不必以供其补天。wǒ yì tóu cǐ shí yú zhòng rén,zhòng rén bù shòu,tóu bǐ nǚ wā,nǚ huò yì bù bì yǐ gōng qí bǔ tiān。
夫何使我与文妖墨祟争此一片石,不耕获不菑畬,惟蠡测夫脉望之残编。fū hé shǐ wǒ yǔ wén yāo mò suì zhēng cǐ yī piàn shí,bù gēng huò bù zāi shē,wéi lí cè fū mài wàng zhī cán biān。

黎遂球

明广东番禺人,字美周。天启七年举人。再应会试不第。善诗、古文,工画山水。崇祯中,陈子壮荐遂球为经济名儒,以母老不赴。明亡,方应陈子壮荐,为南明隆武朝,兵部职方司主事,提督广东兵援赣州,城破殉难。谥忠悯。有《莲须阁诗文集》。 黎遂球的作品>>

猜您喜欢

寒榻病馀笑目前景物都无可咏因戏作天上宫词十首

黎遂球

兔宫闲敞洞门深,捣药房栊尽蘸金。tù gōng xián chǎng dòng mén shēn,dǎo yào fáng lóng jǐn zhàn jīn。
宫女等闲花底坐,桂枝偷得与人簪。gōng nǚ děng xián huā dǐ zuò,guì zhī tōu dé yǔ rén zān。

寒榻病馀笑目前景物都无可咏因戏作天上宫词十首

黎遂球

花开明月不容行,昨日弹章到立清。huā kāi míng yuè bù róng xíng,zuó rì dàn zhāng dào lì qīng。
廉得天台近时事,监真添设许多名。lián dé tiān tái jìn shí shì,jiān zhēn tiān shè xǔ duō míng。

寒榻病馀笑目前景物都无可咏因戏作天上宫词十首

黎遂球

钧天随演羽衣班,押领盘旋教未闲。jūn tiān suí yǎn yǔ yī bān,yā lǐng pán xuán jiào wèi xián。
只为李郎偷学去,又调新曲别人间。zhǐ wèi lǐ láng tōu xué qù,yòu diào xīn qū bié rén jiān。

寒榻病馀笑目前景物都无可咏因戏作天上宫词十首

黎遂球

殿前新发谪仙行,赐与生花管一茎。diàn qián xīn fā zhé xiān xíng,cì yǔ shēng huā guǎn yī jīng。
更有石田青玉片,着教无事自供耕。gèng yǒu shí tián qīng yù piàn,zhe jiào wú shì zì gōng gēng。

寒榻病馀笑目前景物都无可咏因戏作天上宫词十首

黎遂球

子晋飞琼两队分,宴酣新曲奏犹纷。zi jìn fēi qióng liǎng duì fēn,yàn hān xīn qū zòu yóu fēn。
仙家乐府都翻尽,阿母前头唱白云。xiān jiā lè fǔ dōu fān jǐn,ā mǔ qián tóu chàng bái yún。

无题和彭飞仲二首

黎遂球

湿雨丝丝薄暮天,倦来深对落花眠。shī yǔ sī sī báo mù tiān,juàn lái shēn duì luò huā mián。
分明梦觉闻鹦鹉,莫是即来未敢前。fēn míng mèng jué wén yīng wǔ,mò shì jí lái wèi gǎn qián。

无题和彭飞仲二首

黎遂球

小楼相对日搔然,刺得疏棂纸半穿。xiǎo lóu xiāng duì rì sāo rán,cì dé shū líng zhǐ bàn chuān。
望去小亭深不见,竹枝梧叶半窗烟。wàng qù xiǎo tíng shēn bù jiàn,zhú zhī wú yè bàn chuāng yān。

商妇词

黎遂球

天边云涌浪花红,日落当门海外峰。tiān biān yún yǒng làng huā hóng,rì luò dāng mén hǎi wài fēng。
望得远帆犹不辨,江鱼多趁石犹风。wàng dé yuǎn fān yóu bù biàn,jiāng yú duō chèn shí yóu fēng。

为欧子建先生题薛洪度像

黎遂球

菖蒲花发月光馀,尚见当年女较书。chāng pú huā fā yuè guāng yú,shàng jiàn dāng nián nǚ jiào shū。
倘得画他鹦鹉舌,斋头应亦浣花居。tǎng dé huà tā yīng wǔ shé,zhāi tóu yīng yì huàn huā jū。

山中

黎遂球

寂寂春眠野梦多,酒醒那识夜如何。jì jì chūn mián yě mèng duō,jiǔ xǐng nà shí yè rú hé。
山中惯不闻鸡犬,只是天明鸟便歌。shān zhōng guàn bù wén jī quǎn,zhǐ shì tiān míng niǎo biàn gē。

木犀花底

黎遂球

木樨花底月微光,香浸单杉杏影黄。mù xī huā dǐ yuè wēi guāng,xiāng jìn dān shān xìng yǐng huáng。
一笑入林双不见,却教群伴看迷藏。yī xiào rù lín shuāng bù jiàn,què jiào qún bàn kàn mí cáng。

端州归兴二首

黎遂球

蹉跎何意便经春,梦绕斋头一斗尘。cuō tuó hé yì biàn jīng chūn,mèng rào zhāi tóu yī dòu chén。
薝卜海棠开正了,昼晴知待赏花人。zhān bo hǎi táng kāi zhèng le,zhòu qíng zhī dài shǎng huā rén。

端州归兴二首

黎遂球

岩前初试薄春衣,未遍登临兴已违。yán qián chū shì báo chūn yī,wèi biàn dēng lín xīng yǐ wéi。
独爱石头能具眼,故迟双桨待邀归。dú ài shí tóu néng jù yǎn,gù chí shuāng jiǎng dài yāo guī。

舟行漫成二首

黎遂球

一幅蓬窗尺许天,有时连翠有时烟。yī fú péng chuāng chǐ xǔ tiān,yǒu shí lián cuì yǒu shí yān。
多因索句高眠却,失看梅花水驿前。duō yīn suǒ jù gāo mián què,shī kàn méi huā shuǐ yì qián。

舟行漫成二首

黎遂球

熌映疏灯后更先,寒芦□起石林边。shǎn yìng shū dēng hòu gèng xiān,hán lú qǐ shí lín biān。
孤舟去往真无定,占得泉声近处眠。gū zhōu qù wǎng zhēn wú dìng,zhàn dé quán shēng jìn chù mián。