古诗词

擢彼乔松一首

刘基

擢彼乔松,在彼丘阿。zhuó bǐ qiáo sōng,zài bǐ qiū ā。
岁莫凄风,飒为枯柯。suì mò qī fēng,sà wèi kū kē。
忧来伤心,云如之何。yōu lái shāng xīn,yún rú zhī hé。
瞻彼昊天,曷其有宜。zhān bǐ hào tiān,hé qí yǒu yí。
天降淫德,痡于下国。tiān jiàng yín dé,fū yú xià guó。
稻粱黍稷,暨于螟蜮。dào liáng shǔ jì,jì yú míng yù。
不稼不穑,寇攘以食。bù jià bù sè,kòu rǎng yǐ shí。
哀此下民,曷其有极。āi cǐ xià mín,hé qí yǒu jí。
心之忧矣,如烹如煎。xīn zhī yōu yǐ,rú pēng rú jiān。
丧乱靡底,如渊如泉。sàng luàn mí dǐ,rú yuān rú quán。
如彼奥草,孔蔓以延。rú bǐ ào cǎo,kǒng màn yǐ yán。
呜呼昊天,伊谁之愆。wū hū hào tiān,yī shuí zhī qiān。
有罻者罿,曷施于宇。yǒu wèi zhě chōng,hé shī yú yǔ。
胡罾于林,觊彼鲂鱮。hú zēng yú lín,jì bǐ fáng xù。
小人所怃,君子所与。xiǎo rén suǒ wǔ,jūn zi suǒ yǔ。
弗询弗犹,曷其有愈。fú xún fú yóu,hé qí yǒu yù。
君子不畏,乱日以炽。jūn zi bù wèi,luàn rì yǐ chì。
君子不忧,乱日以悠。jūn zi bù yōu,luàn rì yǐ yōu。
正言谔谔,謟言诺诺。zhèng yán è è,tāo yán nuò nuò。
欢言孔怡,丧乱所基。huān yán kǒng yí,sàng luàn suǒ jī。
邦家维车,庶民维舆。bāng jiā wéi chē,shù mín wéi yú。
庶僚维服,大臣维御。shù liáo wéi fú,dà chén wéi yù。
慎尔驱驰,俾险作夷。shèn ěr qū chí,bǐ xiǎn zuò yí。
无然汶汶,无俾车偾。wú rán wèn wèn,wú bǐ chē fèn。
无曰予知,民各有思。wú yuē yǔ zhī,mín gè yǒu sī。
无曰予圣,庶民孔竞。wú yuē yǔ shèng,shù mín kǒng jìng。
无竞维德,四方之则。wú jìng wéi dé,sì fāng zhī zé。
无为回遹,以纵枉慝。wú wèi huí yù,yǐ zòng wǎng tè。
瞻彼高原,翳翳其云。zhān bǐ gāo yuán,yì yì qí yún。
眄彼大水,浩矣无津。miǎn bǐ dà shuǐ,hào yǐ wú jīn。
嗷嗷飞雁,各念尔群。áo áo fēi yàn,gè niàn ěr qún。
哀我人斯,胡胥以沦。āi wǒ rén sī,hú xū yǐ lún。
莫高匪天,莫明匪日。mò gāo fěi tiān,mò míng fěi rì。
何纤勿冒,何昧勿晢。hé xiān wù mào,hé mèi wù zhé。
维此圣人,庶民是葵。wéi cǐ shèng rén,shù mín shì kuí。
维彼愚人,则各有谋。wéi bǐ yú rén,zé gè yǒu móu。
原隰之瘁,夫妇云之。yuán xí zhī cuì,fū fù yún zhī。
闾巷之呻,君子闻之。lǘ xiàng zhī shēn,jūn zi wén zhī。
弗闻弗惟,则各有思。fú wén fú wéi,zé gè yǒu sī。
式谤式詈,腑肠以离。shì bàng shì lì,fǔ cháng yǐ lí。
谷斯之秕,农以为殃。gǔ sī zhī bǐ,nóng yǐ wèi yāng。
匪鹰匪隼,曷云能翔。fěi yīng fěi sǔn,hé yún néng xiáng。
维天有船,不可以航。wéi tiān yǒu chuán,bù kě yǐ háng。
眷言顾之,心焉恻伤。juàn yán gù zhī,xīn yān cè shāng。
相彼茂草,飞鸟依之。xiāng bǐ mào cǎo,fēi niǎo yī zhī。
淠彼深渊,鲂鲤归之。pì bǐ shēn yuān,fáng lǐ guī zhī。
靡依靡归,胡能勿悲。mí yī mí guī,hú néng wù bēi。
我有隐忧,人莫之知。wǒ yǒu yǐn yōu,rén mò zhī zhī。
中途有棘,庶民伐之。zhōng tú yǒu jí,shù mín fá zhī。
执讯弗笃,君子堲之。zhí xùn fú dǔ,jūn zi cí zhī。
不瞆不聋,孰填尔聪。bù kuì bù lóng,shú tián ěr cōng。
靡瞻靡顾,自贻伊瞽。mí zhān mí gù,zì yí yī gǔ。
如彼沸鼎,无增尔薪。rú bǐ fèi dǐng,wú zēng ěr xīn。
无从尔言,以逖远人。wú cóng ěr yán,yǐ tì yuǎn rén。
迩人营营,远人兢兢。ěr rén yíng yíng,yuǎn rén jīng jīng。
弗讹尔心,曷其有惩。fú é ěr xīn,hé qí yǒu chéng。
嗟尔君子,戒慎尔止。jiē ěr jūn zi,jiè shèn ěr zhǐ。
靡谦不光,靡盈不毁。mí qiān bù guāng,mí yíng bù huǐ。
维山有杞,维泽有芷。wéi shān yǒu qǐ,wéi zé yǒu zhǐ。
庶民所履,维君子使。shù mín suǒ lǚ,wéi jūn zi shǐ。
陟彼高原,维风飗飗。zhì bǐ gāo yuán,wéi fēng liú liú。
靡草不凋,无木不刘。mí cǎo bù diāo,wú mù bù liú。
忧来伤心,如焚如抽。yōu lái shāng xīn,rú fén rú chōu。
瞻仰昊天,曷其有瘳。zhān yǎng hào tiān,hé qí yǒu chōu。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

遣兴

刘基

白日下西岑,空庭生夕阴。bái rì xià xī cén,kōng tíng shēng xī yīn。
郊原过雨色,钟梵隔墙音。jiāo yuán guò yǔ sè,zhōng fàn gé qiáng yīn。
有感忧思积,无能老病深。yǒu gǎn yōu sī jī,wú néng lǎo bìng shēn。
露从河汉落,不觉满衣襟。lù cóng hé hàn luò,bù jué mǎn yī jīn。

遣兴

刘基

月是今宵满,花从昨夜开。yuè shì jīn xiāo mǎn,huā cóng zuó yè kāi。
看花嗟寂寞,对月且徘徊。kàn huā jiē jì mò,duì yuè qiě pái huái。
白发添无数,青春去不回。bái fā tiān wú shù,qīng chūn qù bù huí。
莫思人隔世,聊乐酒盈杯。mò sī rén gé shì,liáo lè jiǔ yíng bēi。

送人赴德清税

刘基

镜湖木叶落,震泽水波生。jìng hú mù yè luò,zhèn zé shuǐ bō shēng。
凫雁冲人起,笙歌送客行。fú yàn chōng rén qǐ,shēng gē sòng kè xíng。
盐津鱼罟集,乘屋茧丝明。yán jīn yú gǔ jí,chéng wū jiǎn sī míng。
王税随时足,吟哦待太平。wáng shuì suí shí zú,yín ó dài tài píng。

题钓雪图

刘基

雪暗洲渚白,江清蒲柳寒。xuě àn zhōu zhǔ bái,jiāng qīng pú liǔ hán。
悠扬双短棹,汗漫一鱼竿。yōu yáng shuāng duǎn zhào,hàn màn yī yú gān。
忽忆沧浪曲,因悲行路难。hū yì cāng làng qū,yīn bēi xíng lù nán。
蛟鼍正骄恣,还为尔长叹。jiāo tuó zhèng jiāo zì,hái wèi ěr zhǎng tàn。

送僧家奴参政赴河东宣慰使

刘基

河中形胜地,关塞接一胀。hé zhōng xíng shèng dì,guān sāi jiē yī zhàng。
白草连沙漠,黄河入晋阳。bái cǎo lián shā mò,huáng hé rù jìn yáng。
老臣持黄钺,大阃壮金汤。lǎo chén chí huáng yuè,dà kǔn zhuàng jīn tāng。
昭代思贤佐,须公在庙堂。zhāo dài sī xián zuǒ,xū gōng zài miào táng。

送僧家奴参政赴河东宣慰使

刘基

帅阃诸藩上,元戎朔漠间。shuài kǔn zhū fān shàng,yuán róng shuò mò jiān。
天低焉邑塞,河入雁门关。tiān dī yān yì sāi,hé rù yàn mén guān。
落日旌麾静,高风堡障闲。luò rì jīng huī jìng,gāo fēng bǎo zhàng xián。
旬宣推硕望,喜色动龙颜。xún xuān tuī shuò wàng,xǐ sè dòng lóng yán。

次韵和谦上人秋兴一首

刘基

山云满地起秋涛,凉叶惊风下九皋。shān yún mǎn dì qǐ qiū tāo,liáng yè jīng fēng xià jiǔ gāo。
药笼空闻收马勃,弦歌岂复用牛刀。yào lóng kōng wén shōu mǎ bó,xián gē qǐ fù yòng niú dāo。
草间狐兔营三窟,天上龙螭昧六韬。cǎo jiān hú tù yíng sān kū,tiān shàng lóng chī mèi liù tāo。
周汉中兴还有日,载歌赤伏咏嵩高。zhōu hàn zhōng xīng hái yǒu rì,zài gē chì fú yǒng sōng gāo。

闻高邮纳款漫成口号

刘基

闻道高邮巳彻围,却愁淮甸未全归。wén dào gāo yóu sì chè wéi,què chóu huái diān wèi quán guī。
圣朝雅重怀柔策,诸将当知虏掠非。shèng cháo yǎ zhòng huái róu cè,zhū jiāng dāng zhī lǔ lüè fēi。
尧帝封疆元荡荡,世皇功业甚巍巍。yáo dì fēng jiāng yuán dàng dàng,shì huáng gōng yè shén wēi wēi。
忠臣义士同休戚,纵欲偷安总祸机。zhōng chén yì shì tóng xiū qī,zòng yù tōu ān zǒng huò jī。

春兴

刘基

近闻丹诏出天闱,圣主鸣谦下土知。jìn wén dān zhào chū tiān wéi,shèng zhǔ míng qiān xià tǔ zhī。
岂意豺狼犹桀黠,未随干羽格庭墀。qǐ yì chái láng yóu jié xiá,wèi suí gàn yǔ gé tíng chí。
四郊多垒忠臣耻,百战无前壮士规。sì jiāo duō lěi zhōng chén chǐ,bǎi zhàn wú qián zhuàng shì guī。
寄语总戎熊虎耐,莫教长愧伐檀诗。jì yǔ zǒng róng xióng hǔ nài,mò jiào zhǎng kuì fá tán shī。

再用韵答严衍二上人

刘基

负郭无田生事疏,微官巳谢不须除。fù guō wú tián shēng shì shū,wēi guān sì xiè bù xū chú。
散愁漫入高僧舍,乘兴还过野老居。sàn chóu màn rù gāo sēng shě,chéng xīng hái guò yě lǎo jū。
草冷虫声悲杼轴,霜馀蕉叶碎缄书。cǎo lěng chóng shēng bēi zhù zhóu,shuāng yú jiāo yè suì jiān shū。
黄花素发相将暮,独立凄凉忆往初。huáng huā sù fā xiāng jiāng mù,dú lì qī liáng yì wǎng chū。

又用韵答严上人

刘基

中夜登楼望紫微,北辰不动众星依。zhōng yè dēng lóu wàng zǐ wēi,běi chén bù dòng zhòng xīng yī。
由来赤日行黄道,多事玄云变白衣。yóu lái chì rì xíng huáng dào,duō shì xuán yún biàn bái yī。
雪下蓬莱三岛隔,涛翻沧海万鱼飞。xuě xià péng lái sān dǎo gé,tāo fān cāng hǎi wàn yú fēi。
圣君宵旰惟恭巳,早晚阳和斡化机。shèng jūn xiāo gàn wéi gōng sì,zǎo wǎn yáng hé wò huà jī。

次韵和孟伯真感兴诗

刘基

避难移家适远乡,忧时一夜百回肠。bì nán yí jiā shì yuǎn xiāng,yōu shí yī yè bǎi huí cháng。
徒闻铁甲连戎垒,未睹钩车跨贼隍。tú wén tiě jiǎ lián róng lěi,wèi dǔ gōu chē kuà zéi huáng。
不共班超争食肉,欲寻木羽学休粮。bù gòng bān chāo zhēng shí ròu,yù xún mù yǔ xué xiū liáng。
磨崖可勒中兴颂,努力诸公佐有唐。mó yá kě lēi zhōng xīng sòng,nǔ lì zhū gōng zuǒ yǒu táng。

妙成观用何逸林通判韵

刘基

我访仙家溽暑前,青枫绿柳暗晴川。wǒ fǎng xiān jiā rù shǔ qián,qīng fēng lǜ liǔ àn qíng chuān。
竹根露湿登山屐,沙际鸥迎渡水船。zhú gēn lù shī dēng shān jī,shā jì ōu yíng dù shuǐ chuán。
云气长留虚白室,丹光直上蔚蓝天。yún qì zhǎng liú xū bái shì,dān guāng zhí shàng wèi lán tiān。
纯阳道士重来日,为问蓬莱是那边。chún yáng dào shì zhòng lái rì,wèi wèn péng lái shì nà biān。

得胡仲渊书欢喜成诗奉呈石末公兼简三益军咨

刘基

故人忽寄一封书,愁眼还明病亦无。gù rén hū jì yī fēng shū,chóu yǎn hái míng bìng yì wú。
风满高林归猛虎,月凉古冢散妖狐。fēng mǎn gāo lín guī měng hǔ,yuè liáng gǔ zhǒng sàn yāo hú。
大廷职贡当遄复,戎马资粮不再输。dà tíng zhí gòng dāng chuán fù,róng mǎ zī liáng bù zài shū。
更喜元侯契天意,良苗得雨应时苏。gèng xǐ yuán hóu qì tiān yì,liáng miáo dé yǔ yīng shí sū。

重阳日使者持诏用韵柬石末公

刘基

中元悲断羲和报,九日欢迎诏使来。zhōng yuán bēi duàn xī hé bào,jiǔ rì huān yíng zhào shǐ lái。
紫禁羽林分垒壁,清秋辰极照中台。zǐ jìn yǔ lín fēn lěi bì,qīng qiū chén jí zhào zhōng tái。
愿从黄石明三略,莫使诗人赋七哀。yuàn cóng huáng shí míng sān lüè,mò shǐ shī rén fù qī āi。
蚁垤牛涔休沸荡,泰山乔岳甚崔嵬。yǐ dié niú cén xiū fèi dàng,tài shān qiáo yuè shén cuī wéi。