古诗词

擢彼乔松一首

刘基

擢彼乔松,在彼丘阿。zhuó bǐ qiáo sōng,zài bǐ qiū ā。
岁莫凄风,飒为枯柯。suì mò qī fēng,sà wèi kū kē。
忧来伤心,云如之何。yōu lái shāng xīn,yún rú zhī hé。
瞻彼昊天,曷其有宜。zhān bǐ hào tiān,hé qí yǒu yí。
天降淫德,痡于下国。tiān jiàng yín dé,fū yú xià guó。
稻粱黍稷,暨于螟蜮。dào liáng shǔ jì,jì yú míng yù。
不稼不穑,寇攘以食。bù jià bù sè,kòu rǎng yǐ shí。
哀此下民,曷其有极。āi cǐ xià mín,hé qí yǒu jí。
心之忧矣,如烹如煎。xīn zhī yōu yǐ,rú pēng rú jiān。
丧乱靡底,如渊如泉。sàng luàn mí dǐ,rú yuān rú quán。
如彼奥草,孔蔓以延。rú bǐ ào cǎo,kǒng màn yǐ yán。
呜呼昊天,伊谁之愆。wū hū hào tiān,yī shuí zhī qiān。
有罻者罿,曷施于宇。yǒu wèi zhě chōng,hé shī yú yǔ。
胡罾于林,觊彼鲂鱮。hú zēng yú lín,jì bǐ fáng xù。
小人所怃,君子所与。xiǎo rén suǒ wǔ,jūn zi suǒ yǔ。
弗询弗犹,曷其有愈。fú xún fú yóu,hé qí yǒu yù。
君子不畏,乱日以炽。jūn zi bù wèi,luàn rì yǐ chì。
君子不忧,乱日以悠。jūn zi bù yōu,luàn rì yǐ yōu。
正言谔谔,謟言诺诺。zhèng yán è è,tāo yán nuò nuò。
欢言孔怡,丧乱所基。huān yán kǒng yí,sàng luàn suǒ jī。
邦家维车,庶民维舆。bāng jiā wéi chē,shù mín wéi yú。
庶僚维服,大臣维御。shù liáo wéi fú,dà chén wéi yù。
慎尔驱驰,俾险作夷。shèn ěr qū chí,bǐ xiǎn zuò yí。
无然汶汶,无俾车偾。wú rán wèn wèn,wú bǐ chē fèn。
无曰予知,民各有思。wú yuē yǔ zhī,mín gè yǒu sī。
无曰予圣,庶民孔竞。wú yuē yǔ shèng,shù mín kǒng jìng。
无竞维德,四方之则。wú jìng wéi dé,sì fāng zhī zé。
无为回遹,以纵枉慝。wú wèi huí yù,yǐ zòng wǎng tè。
瞻彼高原,翳翳其云。zhān bǐ gāo yuán,yì yì qí yún。
眄彼大水,浩矣无津。miǎn bǐ dà shuǐ,hào yǐ wú jīn。
嗷嗷飞雁,各念尔群。áo áo fēi yàn,gè niàn ěr qún。
哀我人斯,胡胥以沦。āi wǒ rén sī,hú xū yǐ lún。
莫高匪天,莫明匪日。mò gāo fěi tiān,mò míng fěi rì。
何纤勿冒,何昧勿晢。hé xiān wù mào,hé mèi wù zhé。
维此圣人,庶民是葵。wéi cǐ shèng rén,shù mín shì kuí。
维彼愚人,则各有谋。wéi bǐ yú rén,zé gè yǒu móu。
原隰之瘁,夫妇云之。yuán xí zhī cuì,fū fù yún zhī。
闾巷之呻,君子闻之。lǘ xiàng zhī shēn,jūn zi wén zhī。
弗闻弗惟,则各有思。fú wén fú wéi,zé gè yǒu sī。
式谤式詈,腑肠以离。shì bàng shì lì,fǔ cháng yǐ lí。
谷斯之秕,农以为殃。gǔ sī zhī bǐ,nóng yǐ wèi yāng。
匪鹰匪隼,曷云能翔。fěi yīng fěi sǔn,hé yún néng xiáng。
维天有船,不可以航。wéi tiān yǒu chuán,bù kě yǐ háng。
眷言顾之,心焉恻伤。juàn yán gù zhī,xīn yān cè shāng。
相彼茂草,飞鸟依之。xiāng bǐ mào cǎo,fēi niǎo yī zhī。
淠彼深渊,鲂鲤归之。pì bǐ shēn yuān,fáng lǐ guī zhī。
靡依靡归,胡能勿悲。mí yī mí guī,hú néng wù bēi。
我有隐忧,人莫之知。wǒ yǒu yǐn yōu,rén mò zhī zhī。
中途有棘,庶民伐之。zhōng tú yǒu jí,shù mín fá zhī。
执讯弗笃,君子堲之。zhí xùn fú dǔ,jūn zi cí zhī。
不瞆不聋,孰填尔聪。bù kuì bù lóng,shú tián ěr cōng。
靡瞻靡顾,自贻伊瞽。mí zhān mí gù,zì yí yī gǔ。
如彼沸鼎,无增尔薪。rú bǐ fèi dǐng,wú zēng ěr xīn。
无从尔言,以逖远人。wú cóng ěr yán,yǐ tì yuǎn rén。
迩人营营,远人兢兢。ěr rén yíng yíng,yuǎn rén jīng jīng。
弗讹尔心,曷其有惩。fú é ěr xīn,hé qí yǒu chéng。
嗟尔君子,戒慎尔止。jiē ěr jūn zi,jiè shèn ěr zhǐ。
靡谦不光,靡盈不毁。mí qiān bù guāng,mí yíng bù huǐ。
维山有杞,维泽有芷。wéi shān yǒu qǐ,wéi zé yǒu zhǐ。
庶民所履,维君子使。shù mín suǒ lǚ,wéi jūn zi shǐ。
陟彼高原,维风飗飗。zhì bǐ gāo yuán,wéi fēng liú liú。
靡草不凋,无木不刘。mí cǎo bù diāo,wú mù bù liú。
忧来伤心,如焚如抽。yōu lái shāng xīn,rú fén rú chōu。
瞻仰昊天,曷其有瘳。zhān yǎng hào tiān,hé qí yǒu chōu。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

再和倒用前韵

刘基

天官垂象焕空青,会合徒闻帝子灵。tiān guān chuí xiàng huàn kōng qīng,huì hé tú wén dì zi líng。
三武夜开千石簴,两旗晨轙七香軿。sān wǔ yè kāi qiān shí jù,liǎng qí chén yǐ qī xiāng píng。
房帷瓜果纷祠祀,霄汉云霓隔晦冥。fáng wéi guā guǒ fēn cí sì,xiāo hàn yún ní gé huì míng。
惆怅多忧江海客,登楼独自看台星。chóu chàng duō yōu jiāng hǎi kè,dēng lóu dú zì kàn tái xīng。

病足戏呈石末公

刘基

旻天容我作支离,病疟才除足就羸。mín tiān róng wǒ zuò zhī lí,bìng nüè cái chú zú jiù léi。
跬步不妨犹似鳖,踔行那得更怜夔。kuǐ bù bù fáng yóu shì biē,chuō xíng nà dé gèng lián kuí。
抱珍献楚何堪再,斫树收庞亦未迟。bào zhēn xiàn chǔ hé kān zài,zhuó shù shōu páng yì wèi chí。
塞叟于今知匪祸,周鸡从此免为犠。sāi sǒu yú jīn zhī fěi huò,zhōu jī cóng cǐ miǎn wèi xī。

遣闷呈石末公

刘基

公庭春树秋重绿,但见鸤鸠日日鸣。gōng tíng chūn shù qiū zhòng lǜ,dàn jiàn shī jiū rì rì míng。
不雨正当三伏热,看云无柰百忧生。bù yǔ zhèng dāng sān fú rè,kàn yún wú nài bǎi yōu shēng。
草间群盗俱縻爵,天下何人尚力耕。cǎo jiān qún dào jù mí jué,tiān xià hé rén shàng lì gēng。
汉法几时还再复,白头犹得咏升平。hàn fǎ jǐ shí hái zài fù,bái tóu yóu dé yǒng shēng píng。

庭前萱草花落巳久至秋复开感而作诗柬石末公

刘基

露下蛩鸣寒气催,蒹葭叶响雁归来。lù xià qióng míng hán qì cuī,jiān jiā yè xiǎng yàn guī lái。
鬓毛巳为忧生白,萱草何须晚更开。bìn máo sì wèi yōu shēng bái,xuān cǎo hé xū wǎn gèng kāi。
袅袅悲风吹落木,炎炎赤日走黄埃。niǎo niǎo bēi fēng chuī luò mù,yán yán chì rì zǒu huáng āi。
干戈未了仍饥馑,人事天时总可哀。gàn gē wèi le réng jī jǐn,rén shì tiān shí zǒng kě āi。

次韵和石末公闵雨诗

刘基

腾云降雨指龙功,况复山川祭秩隆。téng yún jiàng yǔ zhǐ lóng gōng,kuàng fù shān chuān jì zhì lóng。
岂意愆阳为沴气,忽过炎夏到秋风。qǐ yì qiān yáng wèi lì qì,hū guò yán xià dào qiū fēng。
祈年劳酒仪徒备,登谷尝新望巳空。qí nián láo jiǔ yí tú bèi,dēng gǔ cháng xīn wàng sì kōng。
享祀未应无报称,可堪不杀待时丰。xiǎng sì wèi yīng wú bào chēng,kě kān bù shā dài shí fēng。

再用韵

刘基

旱魃为妖殄岁功,田畴龟坼遍污隆。hàn bá wèi yāo tiǎn suì gōng,tián chóu guī chè biàn wū lóng。
无多过雨才鸣叶,不定行云又逐风。wú duō guò yǔ cái míng yè,bù dìng xíng yún yòu zhú fēng。
蔓草荒烟秋社迥,黄沙白苇暮江空。màn cǎo huāng yān qiū shè jiǒng,huáng shā bái wěi mù jiāng kōng。
愁来漫忆淳于祝,却愧灵祗享祀丰。chóu lái màn yì chún yú zhù,què kuì líng zhī xiǎng sì fēng。

妙成观道士刘云心挽诗

刘基

少微星下葬神仙,白玉楼中迓翠軿。shǎo wēi xīng xià zàng shén xiān,bái yù lóu zhōng yà cuì píng。
弟子焚香玄鹤逝,天官肃驾紫鸾翩。dì zi fén xiāng xuán hè shì,tiān guān sù jià zǐ luán piān。
金丹缥缈空山月,铁笛凄凉远树烟。jīn dān piāo miǎo kōng shān yuè,tiě dí qī liáng yuǎn shù yān。
溪上故人如见问,碧桃花里过年年。xī shàng gù rén rú jiàn wèn,bì táo huā lǐ guò nián nián。

次韵和石末公闻海上使命之作因念西州怆然有感二首

刘基

巫闾析木天空阔,桐柏终南水乱流。wū lǘ xī mù tiān kōng kuò,tóng bǎi zhōng nán shuǐ luàn liú。
邑里萧条无吠狗,田畴芜秽少耕牛。yì lǐ xiāo tiáo wú fèi gǒu,tián chóu wú huì shǎo gēng niú。
萋萋蔓草随人远,淡淡残阳向客留。qī qī màn cǎo suí rén yuǎn,dàn dàn cán yáng xiàng kè liú。
迟莫飘零偏感旧,几回垂泪睇神州。chí mò piāo líng piān gǎn jiù,jǐ huí chuí lèi dì shén zhōu。

次韵和石末公闻海上使命之作因念西州怆然有感二首

刘基

弟子舆尸漫有师,圮桥谁共老人期。dì zi yú shī màn yǒu shī,pǐ qiáo shuí gòng lǎo rén qī。
龙鱼并出应难识,樗栎无庸幸见遗。lóng yú bìng chū yīng nán shí,chū lì wú yōng xìng jiàn yí。
每上楼台瞻北极,愿闻波浪帖南陲。měi shàng lóu tái zhān běi jí,yuàn wén bō làng tiē nán chuí。
吴山越水元相接,莫更中流下铁椎。wú shān yuè shuǐ yuán xiāng jiē,mò gèng zhōng liú xià tiě chuí。

再用前韵

刘基

常闻星宿能环拱,未见江河解逆流。cháng wén xīng sù néng huán gǒng,wèi jiàn jiāng hé jiě nì liú。
无肉可供徐勉狗,有刍难啖景升牛。wú ròu kě gōng xú miǎn gǒu,yǒu chú nán dàn jǐng shēng niú。
梧桐冷落鸾先逝,芦荻苍茫雁独留。wú tóng lěng luò luán xiān shì,lú dí cāng máng yàn dú liú。
苏息疲氓还有术,那无一斗博凉州。sū xī pí máng hái yǒu shù,nà wú yī dòu bó liáng zhōu。

再用前韵

刘基

大阃寻常弃郑师,后人休望及瓜期。dà kǔn xún cháng qì zhèng shī,hòu rén xiū wàng jí guā qī。
豺狼封豕咸登用,都邑人民委若遗。chái láng fēng shǐ xián dēng yòng,dōu yì rén mín wěi ruò yí。
曾见羌夷皆内地,忍闻淮济是边陲。céng jiàn qiāng yí jiē nèi dì,rěn wén huái jì shì biān chuí。
经纶事业君当念,闻道任嚣髻已椎。jīng lún shì yè jūn dāng niàn,wén dào rèn xiāo jì yǐ chuí。

次韵和石末公感兴见寄

刘基

使君学术似文翁,奕世流芳缉武功。shǐ jūn xué shù shì wén wēng,yì shì liú fāng jī wǔ gōng。
赤芾青衿来燕喜,黄童白叟望车攻。chì fèi qīng jīn lái yàn xǐ,huáng tóng bái sǒu wàng chē gōng。
笔端波浪翻三峡,旗尾龙蛇动八风。bǐ duān bō làng fān sān xiá,qí wěi lóng shé dòng bā fēng。
惭愧谫才多谬误,忧时独有此心同。cán kuì jiǎn cái duō miù wù,yōu shí dú yǒu cǐ xīn tóng。

驿传杭台消息石末公有诗见寄次韵奉和并寓悲感二首

刘基

被谗去国终思楚,厚貌深情漫剧秦。bèi chán qù guó zhōng sī chǔ,hòu mào shēn qíng màn jù qín。
禾识庞萌直老贼,妄期侯景作忠臣。hé shí páng méng zhí lǎo zéi,wàng qī hóu jǐng zuò zhōng chén。
池鱼幕燕依栖浅,轩鹤冠猴宠渥新。chí yú mù yàn yī qī qiǎn,xuān hè guān hóu chǒng wò xīn。
何处荃兰不萧艾,种蔬犹得养闲身。hé chù quán lán bù xiāo ài,zhǒng shū yóu dé yǎng xián shēn。

驿传杭台消息石末公有诗见寄次韵奉和并寓悲感二首

刘基

丧乱如川未有涯,悲风满地是虫沙。sàng luàn rú chuān wèi yǒu yá,bēi fēng mǎn dì shì chóng shā。
衰迟两臂从生柳,疾病双眸但陨花。shuāi chí liǎng bì cóng shēng liǔ,jí bìng shuāng móu dàn yǔn huā。
暗蛩寒蝉秋色老,丹枫紫菊夕阳斜。àn qióng hán chán qiū sè lǎo,dān fēng zǐ jú xī yáng xié。
颇闻四国思郇伯,尚想诗人赋木瓜。pǒ wén sì guó sī huán bó,shàng xiǎng shī rén fù mù guā。

次韵和石末公无题之作

刘基

秋风袅袅作商音,落叶枯荄日夜深。qiū fēng niǎo niǎo zuò shāng yīn,luò yè kū gāi rì yè shēn。
巳为抵乌投白璧,徒劳点铁冀黄金。sì wèi dǐ wū tóu bái bì,tú láo diǎn tiě jì huáng jīn。
轩辕未必迷襄野,夸父终当死邓林。xuān yuán wèi bì mí xiāng yě,kuā fù zhōng dāng sǐ dèng lín。
笑撚东篱菊花蕊,天寒岁晚尔知心。xiào niǎn dōng lí jú huā ruǐ,tiān hán suì wǎn ěr zhī xīn。