古诗词

擢彼乔松一首

刘基

擢彼乔松,在彼丘阿。zhuó bǐ qiáo sōng,zài bǐ qiū ā。
岁莫凄风,飒为枯柯。suì mò qī fēng,sà wèi kū kē。
忧来伤心,云如之何。yōu lái shāng xīn,yún rú zhī hé。
瞻彼昊天,曷其有宜。zhān bǐ hào tiān,hé qí yǒu yí。
天降淫德,痡于下国。tiān jiàng yín dé,fū yú xià guó。
稻粱黍稷,暨于螟蜮。dào liáng shǔ jì,jì yú míng yù。
不稼不穑,寇攘以食。bù jià bù sè,kòu rǎng yǐ shí。
哀此下民,曷其有极。āi cǐ xià mín,hé qí yǒu jí。
心之忧矣,如烹如煎。xīn zhī yōu yǐ,rú pēng rú jiān。
丧乱靡底,如渊如泉。sàng luàn mí dǐ,rú yuān rú quán。
如彼奥草,孔蔓以延。rú bǐ ào cǎo,kǒng màn yǐ yán。
呜呼昊天,伊谁之愆。wū hū hào tiān,yī shuí zhī qiān。
有罻者罿,曷施于宇。yǒu wèi zhě chōng,hé shī yú yǔ。
胡罾于林,觊彼鲂鱮。hú zēng yú lín,jì bǐ fáng xù。
小人所怃,君子所与。xiǎo rén suǒ wǔ,jūn zi suǒ yǔ。
弗询弗犹,曷其有愈。fú xún fú yóu,hé qí yǒu yù。
君子不畏,乱日以炽。jūn zi bù wèi,luàn rì yǐ chì。
君子不忧,乱日以悠。jūn zi bù yōu,luàn rì yǐ yōu。
正言谔谔,謟言诺诺。zhèng yán è è,tāo yán nuò nuò。
欢言孔怡,丧乱所基。huān yán kǒng yí,sàng luàn suǒ jī。
邦家维车,庶民维舆。bāng jiā wéi chē,shù mín wéi yú。
庶僚维服,大臣维御。shù liáo wéi fú,dà chén wéi yù。
慎尔驱驰,俾险作夷。shèn ěr qū chí,bǐ xiǎn zuò yí。
无然汶汶,无俾车偾。wú rán wèn wèn,wú bǐ chē fèn。
无曰予知,民各有思。wú yuē yǔ zhī,mín gè yǒu sī。
无曰予圣,庶民孔竞。wú yuē yǔ shèng,shù mín kǒng jìng。
无竞维德,四方之则。wú jìng wéi dé,sì fāng zhī zé。
无为回遹,以纵枉慝。wú wèi huí yù,yǐ zòng wǎng tè。
瞻彼高原,翳翳其云。zhān bǐ gāo yuán,yì yì qí yún。
眄彼大水,浩矣无津。miǎn bǐ dà shuǐ,hào yǐ wú jīn。
嗷嗷飞雁,各念尔群。áo áo fēi yàn,gè niàn ěr qún。
哀我人斯,胡胥以沦。āi wǒ rén sī,hú xū yǐ lún。
莫高匪天,莫明匪日。mò gāo fěi tiān,mò míng fěi rì。
何纤勿冒,何昧勿晢。hé xiān wù mào,hé mèi wù zhé。
维此圣人,庶民是葵。wéi cǐ shèng rén,shù mín shì kuí。
维彼愚人,则各有谋。wéi bǐ yú rén,zé gè yǒu móu。
原隰之瘁,夫妇云之。yuán xí zhī cuì,fū fù yún zhī。
闾巷之呻,君子闻之。lǘ xiàng zhī shēn,jūn zi wén zhī。
弗闻弗惟,则各有思。fú wén fú wéi,zé gè yǒu sī。
式谤式詈,腑肠以离。shì bàng shì lì,fǔ cháng yǐ lí。
谷斯之秕,农以为殃。gǔ sī zhī bǐ,nóng yǐ wèi yāng。
匪鹰匪隼,曷云能翔。fěi yīng fěi sǔn,hé yún néng xiáng。
维天有船,不可以航。wéi tiān yǒu chuán,bù kě yǐ háng。
眷言顾之,心焉恻伤。juàn yán gù zhī,xīn yān cè shāng。
相彼茂草,飞鸟依之。xiāng bǐ mào cǎo,fēi niǎo yī zhī。
淠彼深渊,鲂鲤归之。pì bǐ shēn yuān,fáng lǐ guī zhī。
靡依靡归,胡能勿悲。mí yī mí guī,hú néng wù bēi。
我有隐忧,人莫之知。wǒ yǒu yǐn yōu,rén mò zhī zhī。
中途有棘,庶民伐之。zhōng tú yǒu jí,shù mín fá zhī。
执讯弗笃,君子堲之。zhí xùn fú dǔ,jūn zi cí zhī。
不瞆不聋,孰填尔聪。bù kuì bù lóng,shú tián ěr cōng。
靡瞻靡顾,自贻伊瞽。mí zhān mí gù,zì yí yī gǔ。
如彼沸鼎,无增尔薪。rú bǐ fèi dǐng,wú zēng ěr xīn。
无从尔言,以逖远人。wú cóng ěr yán,yǐ tì yuǎn rén。
迩人营营,远人兢兢。ěr rén yíng yíng,yuǎn rén jīng jīng。
弗讹尔心,曷其有惩。fú é ěr xīn,hé qí yǒu chéng。
嗟尔君子,戒慎尔止。jiē ěr jūn zi,jiè shèn ěr zhǐ。
靡谦不光,靡盈不毁。mí qiān bù guāng,mí yíng bù huǐ。
维山有杞,维泽有芷。wéi shān yǒu qǐ,wéi zé yǒu zhǐ。
庶民所履,维君子使。shù mín suǒ lǚ,wéi jūn zi shǐ。
陟彼高原,维风飗飗。zhì bǐ gāo yuán,wéi fēng liú liú。
靡草不凋,无木不刘。mí cǎo bù diāo,wú mù bù liú。
忧来伤心,如焚如抽。yōu lái shāng xīn,rú fén rú chōu。
瞻仰昊天,曷其有瘳。zhān yǎng hào tiān,hé qí yǒu chōu。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

感兴三首

刘基

春院微风柏叶垂,朝寒坐看雀争枝。chūn yuàn wēi fēng bǎi yè chuí,cháo hán zuò kàn què zhēng zhī。
娟娟坠雨抛苍藓,点点轻花赴绿池。juān juān zhuì yǔ pāo cāng xiǎn,diǎn diǎn qīng huā fù lǜ chí。
景物关情悲自老,江山满目惜时危。jǐng wù guān qíng bēi zì lǎo,jiāng shān mǎn mù xī shí wēi。
长生应有真仙诀,漫把黄金驻黑髭。zhǎng shēng yīng yǒu zhēn xiān jué,màn bǎ huáng jīn zhù hēi zī。

五月二十九日喜雨奉贺石末元帅

刘基

使君设醮天皇格,道士陈章玉女开。shǐ jūn shè jiào tiān huáng gé,dào shì chén zhāng yù nǚ kāi。
遂遣赤松来作雨,更教玄武下乘雷。suì qiǎn chì sōng lái zuò yǔ,gèng jiào xuán wǔ xià chéng léi。
凉飙细拂花间入,润色新从草际回。liáng biāo xì fú huā jiān rù,rùn sè xīn cóng cǎo jì huí。
岂但农夫堪一饱,野人亦有酒盈杯。qǐ dàn nóng fū kān yī bǎo,yě rén yì yǒu jiǔ yíng bēi。

次韵和石末元帅见赠二首

刘基

雨过前溪晓色新,山城草木静埃尘。yǔ guò qián xī xiǎo sè xīn,shān chéng cǎo mù jìng āi chén。
殊方负固犹蜗角,此地偷安赖虎臣。shū fāng fù gù yóu wō jiǎo,cǐ dì tōu ān lài hǔ chén。
高阁绿萝相对晚,画阑红药不胜春。gāo gé lǜ luó xiāng duì wǎn,huà lán hóng yào bù shèng chūn。
谁怜衰病兼疏拙,标泊东西一旅人。shuí lián shuāi bìng jiān shū zhuō,biāo pō dōng xī yī lǚ rén。

次韵和石末元帅见赠二首

刘基

元戎玉帐拥旌麾,武略文韬并出奇。yuán róng yù zhàng yōng jīng huī,wǔ lüè wén tāo bìng chū qí。
构厦可堪无大匠,安邦曾见活危棋。gòu shà kě kān wú dà jiàng,ān bāng céng jiàn huó wēi qí。
此时山斗归民望,他日龙螭简帝思。cǐ shí shān dòu guī mín wàng,tā rì lóng chī jiǎn dì sī。
我辈迂狂垂世务,趍风执御更何疑。wǒ bèi yū kuáng chuí shì wù,chí fēng zhí yù gèng hé yí。

用前喜雨韵寄呈石末元帅时戍卒有不轨谋蓄而未发公治之以意卒遂返正故发之以言且并志祈雨有应也

刘基

将军渡水流澌合,太守弯弧巨石开。jiāng jūn dù shuǐ liú sī hé,tài shǒu wān hú jù shí kāi。
但觉诚心通日月,不知生意在风雷。dàn jué chéng xīn tōng rì yuè,bù zhī shēng yì zài fēng léi。
思莼未许归张翰,结草终当获杜回。sī chún wèi xǔ guī zhāng hàn,jié cǎo zhōng dāng huò dù huí。
可怪疏狂谪仙子,兼旬浪饮六千杯。kě guài shū kuáng zhé xiān zi,jiān xún làng yǐn liù qiān bēi。

雨中寄季山甫二首

刘基

山雨随风去复来,南明晚色动楼台。shān yǔ suí fēng qù fù lái,nán míng wǎn sè dòng lóu tái。
犹怜仗节中郎在,不见乘槎使者回。yóu lián zhàng jié zhōng láng zài,bù jiàn chéng chá shǐ zhě huí。
感兴诗成聊自遣,忘忧花好为谁开。gǎn xīng shī chéng liáo zì qiǎn,wàng yōu huā hǎo wèi shuí kāi。
偏嫌近水多蝼蝈,永夜喧呼聒梦回。piān xián jìn shuǐ duō lóu guō,yǒng yè xuān hū guā mèng huí。

雨中寄季山甫二首

刘基

长夜雨多泥没车,白日闭门人迹疏。zhǎng yè yǔ duō ní méi chē,bái rì bì mén rén jì shū。
阶下水衣看上壁,庭前檐溜欲成渠。jiē xià shuǐ yī kàn shàng bì,tíng qián yán liū yù chéng qú。
闲花自发无劳种,蔓草从生不遣锄。xián huā zì fā wú láo zhǒng,màn cǎo cóng shēng bù qiǎn chú。
想见幽栖张仲蔚,蓬蒿如树塞园庐。xiǎng jiàn yōu qī zhāng zhòng wèi,péng hāo rú shù sāi yuán lú。

题紫虚观用周伯温韵

刘基

少微山直太微宫,山下楼台起半空。shǎo wēi shān zhí tài wēi gōng,shān xià lóu tái qǐ bàn kōng。
丹井石床缠地络,琼窗翠户出天风。dān jǐng shí chuáng chán dì luò,qióng chuāng cuì hù chū tiān fēng。
传闻仙子常时到,应是神霄有路通。chuán wén xiān zi cháng shí dào,yīng shì shén xiāo yǒu lù tōng。
会待九秋明月夜,高吹铁笛上青葱。huì dài jiǔ qiū míng yuè yè,gāo chuī tiě dí shàng qīng cōng。

题紫虚道士晚翠楼

刘基

晚翠楼子好溪南,溪山四围开蔚蓝。wǎn cuì lóu zi hǎo xī nán,xī shān sì wéi kāi wèi lán。
微阴草色尽平地,落日木杪生浮岚。wēi yīn cǎo sè jǐn píng dì,luò rì mù miǎo shēng fú lán。
岩畔竹柏密先暝,池中芰荷香欲酣。yán pàn zhú bǎi mì xiān míng,chí zhōng jì hé xiāng yù hān。
闻说仙人徐泰定,骑鸾到此每停骖。wén shuō xiān rén xú tài dìng,qí luán dào cǐ měi tíng cān。

叶叔安南溪草堂即事

刘基

溪上草堂盈十寻,疏杨密竹各成阴。xī shàng cǎo táng yíng shí xún,shū yáng mì zhú gè chéng yīn。
绿烟绕舍桑畦静,白水当门稻遂深。lǜ yān rào shě sāng qí jìng,bái shuǐ dāng mén dào suì shēn。
过雨忽翻金碧影,凉蜩乱发管弦音。guò yǔ hū fān jīn bì yǐng,liáng tiáo luàn fā guǎn xián yīn。
此时不省愁何在,坐到鸦喑月满林。cǐ shí bù shěng chóu hé zài,zuò dào yā yīn yuè mǎn lín。

妙成观北亭用何逸林韵

刘基

最爱云山满目前,更怜亭榭俯清川。zuì ài yún shān mǎn mù qián,gèng lián tíng xiè fǔ qīng chuān。
草深林蔼迷樵径,花落岩霏点客船。cǎo shēn lín ǎi mí qiáo jìng,huā luò yán fēi diǎn kè chuán。
碧涧金芝新出地,丹崖石穴旧通天。bì jiàn jīn zhī xīn chū dì,dān yá shí xué jiù tōng tiān。
神仙应在楼头上,翠羽霓旌下日边。shén xiān yīng zài lóu tóu shàng,cuì yǔ ní jīng xià rì biān。

以梨饷石末公侑之以诗

刘基

山人见饷含消实,青紫相排个个圆。shān rén jiàn xiǎng hán xiāo shí,qīng zǐ xiāng pái gè gè yuán。
共道解烦同绛雪,也知止渴胜甘泉。gòng dào jiě fán tóng jiàng xuě,yě zhī zhǐ kě shèng gān quán。
种从汉武樊川得,名并张公大谷传。zhǒng cóng hàn wǔ fán chuān dé,míng bìng zhāng gōng dà gǔ chuán。
珍重使君方闵雨,急须走送涤熬煎。zhēn zhòng shǐ jūn fāng mǐn yǔ,jí xū zǒu sòng dí áo jiān。

遣闷柬石末公

刘基

绿杨落尽白杨枯,坐石徒令岁月徂。lǜ yáng luò jǐn bái yáng kū,zuò shí tú lìng suì yuè cú。
尚想藩臣知患盗,岂期驿使似投巫。shàng xiǎng fān chén zhī huàn dào,qǐ qī yì shǐ shì tóu wū。
当时粳稻通辽海,今日风涛隔具区。dāng shí jīng dào tōng liáo hǎi,jīn rì fēng tāo gé jù qū。
豺獭可堪专节钺,衣冠何以拔泥涂?chái tǎ kě kān zhuān jié yuè,yī guān hé yǐ bá ní tú?

次韵和石末公中秋不见月诗

刘基

一年明月中秋好,万里长空此夜阴。yī nián míng yuè zhōng qiū hǎo,wàn lǐ zhǎng kōng cǐ yè yīn。
雨晕青灯昏远思,虫鸣黄叶乱乡心。yǔ yūn qīng dēng hūn yuǎn sī,chóng míng huáng yè luàn xiāng xīn。
见愁盗贼氛犹恶,莫怪乾坤气尚淫。jiàn chóu dào zéi fēn yóu è,mò guài qián kūn qì shàng yín。
便欲扪萝上天柱,九霄风露恐难禁。biàn yù mén luó shàng tiān zhù,jiǔ xiāo fēng lù kǒng nán jìn。

次韵和石末公七夕诗

刘基

天上传闻会两星,清秋夜色湛玄冥。tiān shàng chuán wén huì liǎng xīng,qīng qiū yè sè zhàn xuán míng。
蚌胎隐见银蟾窟,鹊翼高低玉女軿。bàng tāi yǐn jiàn yín chán kū,què yì gāo dī yù nǚ píng。
一水经年才邂逅,七襄终日岂神灵。yī shuǐ jīng nián cái xiè hòu,qī xiāng zhōng rì qǐ shén líng。
劳生厌事惟思睡,独卧无心觐帝青。láo shēng yàn shì wéi sī shuì,dú wò wú xīn jìn dì qīng。