古诗词

擢彼乔松一首

刘基

擢彼乔松,在彼丘阿。zhuó bǐ qiáo sōng,zài bǐ qiū ā。
岁莫凄风,飒为枯柯。suì mò qī fēng,sà wèi kū kē。
忧来伤心,云如之何。yōu lái shāng xīn,yún rú zhī hé。
瞻彼昊天,曷其有宜。zhān bǐ hào tiān,hé qí yǒu yí。
天降淫德,痡于下国。tiān jiàng yín dé,fū yú xià guó。
稻粱黍稷,暨于螟蜮。dào liáng shǔ jì,jì yú míng yù。
不稼不穑,寇攘以食。bù jià bù sè,kòu rǎng yǐ shí。
哀此下民,曷其有极。āi cǐ xià mín,hé qí yǒu jí。
心之忧矣,如烹如煎。xīn zhī yōu yǐ,rú pēng rú jiān。
丧乱靡底,如渊如泉。sàng luàn mí dǐ,rú yuān rú quán。
如彼奥草,孔蔓以延。rú bǐ ào cǎo,kǒng màn yǐ yán。
呜呼昊天,伊谁之愆。wū hū hào tiān,yī shuí zhī qiān。
有罻者罿,曷施于宇。yǒu wèi zhě chōng,hé shī yú yǔ。
胡罾于林,觊彼鲂鱮。hú zēng yú lín,jì bǐ fáng xù。
小人所怃,君子所与。xiǎo rén suǒ wǔ,jūn zi suǒ yǔ。
弗询弗犹,曷其有愈。fú xún fú yóu,hé qí yǒu yù。
君子不畏,乱日以炽。jūn zi bù wèi,luàn rì yǐ chì。
君子不忧,乱日以悠。jūn zi bù yōu,luàn rì yǐ yōu。
正言谔谔,謟言诺诺。zhèng yán è è,tāo yán nuò nuò。
欢言孔怡,丧乱所基。huān yán kǒng yí,sàng luàn suǒ jī。
邦家维车,庶民维舆。bāng jiā wéi chē,shù mín wéi yú。
庶僚维服,大臣维御。shù liáo wéi fú,dà chén wéi yù。
慎尔驱驰,俾险作夷。shèn ěr qū chí,bǐ xiǎn zuò yí。
无然汶汶,无俾车偾。wú rán wèn wèn,wú bǐ chē fèn。
无曰予知,民各有思。wú yuē yǔ zhī,mín gè yǒu sī。
无曰予圣,庶民孔竞。wú yuē yǔ shèng,shù mín kǒng jìng。
无竞维德,四方之则。wú jìng wéi dé,sì fāng zhī zé。
无为回遹,以纵枉慝。wú wèi huí yù,yǐ zòng wǎng tè。
瞻彼高原,翳翳其云。zhān bǐ gāo yuán,yì yì qí yún。
眄彼大水,浩矣无津。miǎn bǐ dà shuǐ,hào yǐ wú jīn。
嗷嗷飞雁,各念尔群。áo áo fēi yàn,gè niàn ěr qún。
哀我人斯,胡胥以沦。āi wǒ rén sī,hú xū yǐ lún。
莫高匪天,莫明匪日。mò gāo fěi tiān,mò míng fěi rì。
何纤勿冒,何昧勿晢。hé xiān wù mào,hé mèi wù zhé。
维此圣人,庶民是葵。wéi cǐ shèng rén,shù mín shì kuí。
维彼愚人,则各有谋。wéi bǐ yú rén,zé gè yǒu móu。
原隰之瘁,夫妇云之。yuán xí zhī cuì,fū fù yún zhī。
闾巷之呻,君子闻之。lǘ xiàng zhī shēn,jūn zi wén zhī。
弗闻弗惟,则各有思。fú wén fú wéi,zé gè yǒu sī。
式谤式詈,腑肠以离。shì bàng shì lì,fǔ cháng yǐ lí。
谷斯之秕,农以为殃。gǔ sī zhī bǐ,nóng yǐ wèi yāng。
匪鹰匪隼,曷云能翔。fěi yīng fěi sǔn,hé yún néng xiáng。
维天有船,不可以航。wéi tiān yǒu chuán,bù kě yǐ háng。
眷言顾之,心焉恻伤。juàn yán gù zhī,xīn yān cè shāng。
相彼茂草,飞鸟依之。xiāng bǐ mào cǎo,fēi niǎo yī zhī。
淠彼深渊,鲂鲤归之。pì bǐ shēn yuān,fáng lǐ guī zhī。
靡依靡归,胡能勿悲。mí yī mí guī,hú néng wù bēi。
我有隐忧,人莫之知。wǒ yǒu yǐn yōu,rén mò zhī zhī。
中途有棘,庶民伐之。zhōng tú yǒu jí,shù mín fá zhī。
执讯弗笃,君子堲之。zhí xùn fú dǔ,jūn zi cí zhī。
不瞆不聋,孰填尔聪。bù kuì bù lóng,shú tián ěr cōng。
靡瞻靡顾,自贻伊瞽。mí zhān mí gù,zì yí yī gǔ。
如彼沸鼎,无增尔薪。rú bǐ fèi dǐng,wú zēng ěr xīn。
无从尔言,以逖远人。wú cóng ěr yán,yǐ tì yuǎn rén。
迩人营营,远人兢兢。ěr rén yíng yíng,yuǎn rén jīng jīng。
弗讹尔心,曷其有惩。fú é ěr xīn,hé qí yǒu chéng。
嗟尔君子,戒慎尔止。jiē ěr jūn zi,jiè shèn ěr zhǐ。
靡谦不光,靡盈不毁。mí qiān bù guāng,mí yíng bù huǐ。
维山有杞,维泽有芷。wéi shān yǒu qǐ,wéi zé yǒu zhǐ。
庶民所履,维君子使。shù mín suǒ lǚ,wéi jūn zi shǐ。
陟彼高原,维风飗飗。zhì bǐ gāo yuán,wéi fēng liú liú。
靡草不凋,无木不刘。mí cǎo bù diāo,wú mù bù liú。
忧来伤心,如焚如抽。yōu lái shāng xīn,rú fén rú chōu。
瞻仰昊天,曷其有瘳。zhān yǎng hào tiān,hé qí yǒu chōu。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

题秋江独钓图

刘基

秋风江上垂纶客,知是严陵是太公?qiū fēng jiāng shàng chuí lún kè,zhī shì yán líng shì tài gōng?
细水浮岚天与碧,斜阳炙面脸生红。xì shuǐ fú lán tiān yǔ bì,xié yáng zhì miàn liǎn shēng hóng。
形容想像丹青在,岁月荒凉草泽空。xíng róng xiǎng xiàng dān qīng zài,suì yuè huāng liáng cǎo zé kōng。
日暮忽然闻欸乃,蓼花枫叶忘西东。rì mù hū rán wén āi nǎi,liǎo huā fēng yè wàng xī dōng。

题墨竹

刘基

苍梧山下无穷竹,尽是湘妃泪种成。cāng wú shān xià wú qióng zhú,jǐn shì xiāng fēi lèi zhǒng chéng。
烟雨不销千古恨,佩环虚度九秋声。yān yǔ bù xiāo qiān gǔ hèn,pèi huán xū dù jiǔ qiū shēng。
见愁牧竖乘时伐,可待伶伦学凤鸣。jiàn chóu mù shù chéng shí fá,kě dài líng lún xué fèng míng。
独立凄凉对图画,为君惆怅一沾缨。dú lì qī liáng duì tú huà,wèi jūn chóu chàng yī zhān yīng。

雪中有怀章三益叶景渊

刘基

岁莫怀人雪满天,饥乌病客对凄然。suì mò huái rén xuě mǎn tiān,jī wū bìng kè duì qī rán。
地炉无火同谁坐,石砚生冰尽日眠。dì lú wú huǒ tóng shuí zuò,shí yàn shēng bīng jǐn rì mián。
栗里何时归白发,茅檐几处起青烟。lì lǐ hé shí guī bái fā,máo yán jǐ chù qǐ qīng yān。
稻畦麦陇看春及,土膏泉滋谶有年。dào qí mài lǒng kàn chūn jí,tǔ gāo quán zī chèn yǒu nián。

白发

刘基

白发应同春草茎,风吹一夜满头生。bái fā yīng tóng chūn cǎo jīng,fēng chuī yī yè mǎn tóu shēng。
欲收浮艳归根柢,故遣芳菲定老成。yù shōu fú yàn guī gēn dǐ,gù qiǎn fāng fēi dìng lǎo chéng。
碧瓦晓霜怜变灭,纸窗宵月妒分明。bì wǎ xiǎo shuāng lián biàn miè,zhǐ chuāng xiāo yuè dù fēn míng。
据鞍上马非吾事,赖尔妆严意不轻。jù ān shàng mǎ fēi wú shì,lài ěr zhuāng yán yì bù qīng。

愁感代哭

刘基

燕鸿北去又南来,断垄荒冈几劫灰。yàn hóng běi qù yòu nán lái,duàn lǒng huāng gāng jǐ jié huī。
慈母矶寒风落木,望夫石老雨添苔。cí mǔ jī hán fēng luò mù,wàng fū shí lǎo yǔ tiān tái。
江流定与天河合,客泪还经地底回。jiāng liú dìng yǔ tiān hé hé,kè lèi hái jīng dì dǐ huí。
未必春光便销歇,白华犹发烧残梅。wèi bì chūn guāng biàn xiāo xiē,bái huá yóu fā shāo cán méi。

冬至

刘基

冬至微阳斡化机,闭关独坐正相宜。dōng zhì wēi yáng wò huà jī,bì guān dú zuò zhèng xiāng yí。
白杨风扫经霜叶,翠柏冰凝泣露枝。bái yáng fēng sǎo jīng shuāng yè,cuì bǎi bīng níng qì lù zhī。
日转天南林影觉,春生地底水泉知。rì zhuǎn tiān nán lín yǐng jué,chūn shēng dì dǐ shuǐ quán zhī。
物华过眼成今古,愁绝看云有所思。wù huá guò yǎn chéng jīn gǔ,chóu jué kàn yún yǒu suǒ sī。

黄州团湖董氏镜心楼

刘基

团湖四面开明镜,中有高楼接泰清。tuán hú sì miàn kāi míng jìng,zhōng yǒu gāo lóu jiē tài qīng。
绛气往来蟾影入,碧光浮动日华生。jiàng qì wǎng lái chán yǐng rù,bì guāng fú dòng rì huá shēng。
云间灭凤孤飞下,空里游鱼作队行。yún jiān miè fèng gū fēi xià,kōng lǐ yóu yú zuò duì xíng。
安得翠軿呼弄玉,金银台上卧吹笙。ān dé cuì píng hū nòng yù,jīn yín tái shàng wò chuī shēng。

寄黄仲美

刘基

二十年前别故人,乾坤何处不风尘。èr shí nián qián bié gù rén,qián kūn hé chù bù fēng chén。
玉缸阻对檐花夕,素发羞同野草春。yù gāng zǔ duì yán huā xī,sù fā xiū tóng yě cǎo chūn。
紫极星辰空有象,青冥波浪杳无津。zǐ jí xīng chén kōng yǒu xiàng,qīng míng bō làng yǎo wú jīn。
欢华过眼成今昔,苦忆元方泪满巾。huān huá guò yǎn chéng jīn xī,kǔ yì yuán fāng lèi mǎn jīn。

春城

刘基

春尽江城不见花,似知白发畏韶华。chūn jǐn jiāng chéng bù jiàn huā,shì zhī bái fā wèi sháo huá。
战争故习俱无赖,丧乱馀生未有涯。zhàn zhēng gù xí jù wú lài,sàng luàn yú shēng wèi yǒu yá。
三岛虹蜺昏日月,二仪风雨化龙蛇。sān dǎo hóng ní hūn rì yuè,èr yí fēng yǔ huà lóng shé。
何年百谷归沧海,寻取河源泛客槎。hé nián bǎi gǔ guī cāng hǎi,xún qǔ hé yuán fàn kè chá。

舟中

刘基

雨翳青灯静客舟,轻寒只恋敞貂裘。yǔ yì qīng dēng jìng kè zhōu,qīng hán zhǐ liàn chǎng diāo qiú。
漫山薄雾穿窗温,漱石鸣泉拍枕流。màn shān báo wù chuān chuāng wēn,shù shí míng quán pāi zhěn liú。
身在壶中天万里,梦惊华表鹤千秋。shēn zài hú zhōng tiān wàn lǐ,mèng jīng huá biǎo hè qiān qiū。
愁来滴泪都成血,直到沧溟水尽头。chóu lái dī lèi dōu chéng xuè,zhí dào cāng míng shuǐ jǐn tóu。

至婺州闻官军自温处之江东所过皆空遂从间道还乡

刘基

闻道人家总避军,我亦独穿豺虎群。wén dào rén jiā zǒng bì jūn,wǒ yì dú chuān chái hǔ qún。
莫思身外路多棘,且喜雨晴山出云。mò sī shēn wài lù duō jí,qiě xǐ yǔ qíng shān chū yún。
林端石磴鹘自占,涧底风松猿共闻。lín duān shí dèng gǔ zì zhàn,jiàn dǐ fēng sōng yuán gòng wén。
他年想象或梦到,两鬓白雪应纷纷。tā nián xiǎng xiàng huò mèng dào,liǎng bìn bái xuě yīng fēn fēn。

遣兴

刘基

白露如珠滴素秋,啼螀络纬寂然收。bái lù rú zhū dī sù qiū,tí jiāng luò wěi jì rán shōu。
烟开碧水浮天远,月带银河入海流。yān kāi bì shuǐ fú tiān yuǎn,yuè dài yín hé rù hǎi liú。
艳艳霜林张绮缬,琤琤风叶落鸣球。yàn yàn shuāng lín zhāng qǐ xié,chēng chēng fēng yè luò míng qiú。
此时旅客篝灯坐,无柰黄昏一饷愁。cǐ shí lǚ kè gōu dēng zuò,wú nài huáng hūn yī xiǎng chóu。

摇落

刘基

摇落江天气惨凄,野黄云白惑东西。yáo luò jiāng tiān qì cǎn qī,yě huáng yún bái huò dōng xī。
可怜饥鼠当人立,无柰寒鸦向客啼。kě lián jī shǔ dāng rén lì,wú nài hán yā xiàng kè tí。
杳杳夕阳葭浦阔,茫茫秋水稻田低。yǎo yǎo xī yáng jiā pǔ kuò,máng máng qiū shuǐ dào tián dī。
销魂何地归衰疾,触处烟尘沸鼓鼙。xiāo hún hé dì guī shuāi jí,chù chù yān chén fèi gǔ pí。

秋夕

刘基

柏叶萧疏柳叶黄,露华如玉缀空廊。bǎi yè xiāo shū liǔ yè huáng,lù huá rú yù zhuì kōng láng。
丹心欲共灯花结,白发偏随漏水长。dān xīn yù gòng dēng huā jié,bái fā piān suí lòu shuǐ zhǎng。
月色故园同窈窕,虫声此夜独凄凉。yuè sè gù yuán tóng yǎo tiǎo,chóng shēng cǐ yè dú qī liáng。
寒鸦莫更啼金井,衰病能堪几断肠。hán yā mò gèng tí jīn jǐng,shuāi bìng néng kān jǐ duàn cháng。

越山亭晚望

刘基

越绝孤城枕海湄,越王亭下景迟迟。yuè jué gū chéng zhěn hǎi méi,yuè wáng tíng xià jǐng chí chí。
云埋夏后藏书穴,草没秦皇颂德碑。yún mái xià hòu cáng shū xué,cǎo méi qín huáng sòng dé bēi。
凿齿未驯虞礼乐,戈船犹驻汉旌旗。záo chǐ wèi xùn yú lǐ lè,gē chuán yóu zhù hàn jīng qí。
春风淡荡吹杨柳,笑看吴钩有所思。chūn fēng dàn dàng chuī yáng liǔ,xiào kàn wú gōu yǒu suǒ sī。