古诗词

游龙目井感赋百韵

陈肇兴

夙披县图经,龙目称幽奇。sù pī xiàn tú jīng,lóng mù chēng yōu qí。
抱此一十年,欲见更无期。bào cǐ yī shí nián,yù jiàn gèng wú qī。
甲寅春三月,往教海之涯。jiǎ yín chūn sān yuè,wǎng jiào hǎi zhī yá。
因与龙目近,遂起观泉思。yīn yǔ lóng mù jìn,suì qǐ guān quán sī。
携筇招野叟,道我与前驰。xié qióng zhāo yě sǒu,dào wǒ yǔ qián chí。
靡靡逾阡陌,数里无烟炊。mí mí yú qiān mò,shù lǐ wú yān chuī。
榛?积碎瓦,颓垣压茅茨。zhēn máng jī suì wǎ,tuí yuán yā máo cí。
十室无一存,存者唯石基。shí shì wú yī cún,cún zhě wéi shí jī。
彳亍到井陉,萧瑟尤堪悲。chì chù dào jǐng xíng,xiāo sè yóu kān bēi。
两目复何有,一水空清漪。liǎng mù fù hé yǒu,yī shuǐ kōng qīng yī。
菪菪涧中石,毵毵井中苔。dàng dàng jiàn zhōng shí,sān sān jǐng zhōng tái。
草花黄白色,不辨薋菉葹。cǎo huā huáng bái sè,bù biàn cí lù shī。
维时日亭午,我行颇倦疲。wéi shí rì tíng wǔ,wǒ xíng pǒ juàn pí。
披襟席地坐,对叟发长噫:我昔按图经,龙目不似兹。pī jīn xí dì zuò,duì sǒu fā zhǎng yī wǒ xī àn tú jīng,lóng mù bù shì zī。
得毋人好事,好景凭意摛。dé wú rén hǎo shì,hǎo jǐng píng yì chī。
野叟闻之泣,抆泪煎致辞:伊昔称乐土,俯仰皆有资。yě sǒu wén zhī qì,wěn lèi jiān zhì cí yī xī chēng lè tǔ,fǔ yǎng jiē yǒu zī。
所赖贤父母,宽猛政并施。suǒ lài xián fù mǔ,kuān měng zhèng bìng shī。
夜眠少闭户,年凶不啼饥。yè mián shǎo bì hù,nián xiōng bù tí jī。
堂堂杨明公,版筑相地宜。táng táng yáng míng gōng,bǎn zhù xiāng dì yí。
城建三十载,黎庶无猜疑。chéng jiàn sān shí zài,lí shù wú cāi yí。
漳、泉若家室,出入相怡怡。zhāng quán ruò jiā shì,chū rù xiāng yí yí。
鸡黍罗盘错,醇醪满缶卮。jī shǔ luó pán cuò,chún láo mǎn fǒu zhī。
腊蜡常酬酢,秋冬有馈遗。là là cháng chóu cù,qiū dōng yǒu kuì yí。
尔时双龙目,夹井大如箕。ěr shí shuāng lóng mù,jiā jǐng dà rú jī。
泠泠喷其下,清冽甘如饴。líng líng pēn qí xià,qīng liè gān rú yí。
前面栽修竹,后面植芳篱。qián miàn zāi xiū zhú,hòu miàn zhí fāng lí。
十步一屋,五步一茅篱。shí bù yī wū,wǔ bù yī máo lí。
禽鸟鸣春夏,花果色参差。qín niǎo míng chūn xià,huā guǒ sè cān chà。
种种好光景,顾盼解人颐。zhǒng zhǒng hǎo guāng jǐng,gù pàn jiě rén yí。
嗣后太平日,文武多恬熙。sì hòu tài píng rì,wén wǔ duō tián xī。
黠吏若狨鬼,健役如虎?。xiá lì ruò róng guǐ,jiàn yì rú hǔ。
道逢剽劫贼,摇手谢不知。dào féng piāo jié zéi,yáo shǒu xiè bù zhī。
肩舆下蔀屋,凛凛生威仪。jiān yú xià bù wū,lǐn lǐn shēng wēi yí。
从行六七人,沿路索朱提。cóng xíng liù qī rén,yán lù suǒ zhū tí。
更诱愚顽辈,鹬蚌互相持。gèng yòu yú wán bèi,yù bàng hù xiāng chí。
就中亨渔利,生死两瑕疵。jiù zhōng hēng yú lì,shēng sǐ liǎng xiá cī。
死者卧沙砾,生者受鞭棰。sǐ zhě wò shā lì,shēng zhě shòu biān chuí。
黔娄杀黎首,倚顿遭羁縻。qián lóu shā lí shǒu,yǐ dùn zāo jī mí。
一纸县官帖,十户中人资。yī zhǐ xiàn guān tiē,shí hù zhōng rén zī。
因之升平民,渐渐相凌欺。yīn zhī shēng píng mín,jiàn jiàn xiāng líng qī。
或以众暴寡,弱肉强食之;或以贫虐富,攘夺耕田牺。huò yǐ zhòng bào guǎ,ruò ròu qiáng shí zhī;huò yǐ pín nüè fù,rǎng duó gēng tián xī。
以此积习久,气类判蚩蚩。yǐ cǐ jī xí jiǔ,qì lèi pàn chī chī。
一人搆其衅,千百持械随。yī rén gòu qí xìn,qiān bǎi chí xiè suí。
甥舅为仇敌,乡里相烂糜。shēng jiù wèi chóu dí,xiāng lǐ xiāng làn mí。
村庄纵燎火,田园罢耘耔。cūn zhuāng zòng liáo huǒ,tián yuán bà yún zǐ。
所争非城野,杀人以为嬉。suǒ zhēng fēi chéng yě,shā rén yǐ wèi xī。
遗祸及泉石,阿护身不支。yí huò jí quán shí,ā hù shēn bù zhī。
健儿持刀来,佥谓龙在斯。jiàn ér chí dāo lái,qiān wèi lóng zài sī。
长绳曳之走,斫碎如蛤蜊。zhǎng shéng yè zhī zǒu,zhuó suì rú há lí。
迩来又十载,人情更险巘。ěr lái yòu shí zài,rén qíng gèng xiǎn yǎn。
得失起鸡虫,杀戮到妻儿。dé shī qǐ jī chóng,shā lù dào qī ér。
发冢抛骸骨,剖腹吞心脾。fā zhǒng pāo hái gǔ,pōu fù tūn xīn pí。
浮云淡白日,十里无人窥。fú yún dàn bái rì,shí lǐ wú rén kuī。
去岁东螺人,沟洫角雄雌。qù suì dōng luó rén,gōu xù jiǎo xióng cí。
风波平地起,□炮声如䢮。fēng bō píng dì qǐ,pào shēng rú lèi。
逃遁或不及,怯命饱豾貙。táo dùn huò bù jí,qiè mìng bǎo pī chū。
而我六旬叟,奔走筋力羸。ér wǒ liù xún sǒu,bēn zǒu jīn lì léi。
亦复携童孙,驰骋效騧骊。yì fù xié tóng sūn,chí chěng xiào guā lí。
衣服置畛隰,农具去路岐。yī fú zhì zhěn xí,nóng jù qù lù qí。
仓卒离乡井,狼狈依山陲。cāng zú lí xiāng jǐng,láng bèi yī shān chuí。
渴饮涧中水,饥餐山上葵。kě yǐn jiàn zhōng shuǐ,jī cān shān shàng kuí。
隆冬寒气裂,妻子服绤絺。lóng dōng hán qì liè,qī zi fú xì chī。
中夜仰天卧,飒飒悲风吹。zhōng yè yǎng tiān wò,sà sà bēi fēng chuī。
起视故闾里,暧暧见竿旗。qǐ shì gù lǘ lǐ,ài ài jiàn gān qí。
凉月照荒野,白骨何累累。liáng yuè zhào huāng yě,bái gǔ hé lèi lèi。
今春干戈息,花草无芳蕤。jīn chūn gàn gē xī,huā cǎo wú fāng ruí。
归来见空壁,膏血犹淋漓。guī lái jiàn kōng bì,gāo xuè yóu lín lí。
房屋既荡尽,竹木无条枝。fáng wū jì dàng jǐn,zhú mù wú tiáo zhī。
冽彼山下泉,沙淤塞流澌。liè bǐ shān xià quán,shā yū sāi liú sī。
荷锸一为凿,涓滴始涟洏。hé chā yī wèi záo,juān dī shǐ lián ér。
君今睹灰烬,慎勿古人嗤。jūn jīn dǔ huī jìn,shèn wù gǔ rén chī。
古人原不诈,先生来则迟。gǔ rén yuán bù zhà,xiān shēng lái zé chí。
我听此言罢,呜咽泪双垂。wǒ tīng cǐ yán bà,wū yàn lèi shuāng chuí。
昔闻汉成帝,北宫流漫弥;又闻郁林郡,涸泽兆癃罢。xī wén hàn chéng dì,běi gōng liú màn mí;yòu wén yù lín jùn,hé zé zhào lóng bà。
由来古灵井,气数关盛衰。yóu lái gǔ líng jǐng,qì shù guān shèng shuāi。
此井岂其然,零落人所为。cǐ jǐng qǐ qí rán,líng luò rén suǒ wèi。
台阳古荒服,沧桑无定时。tái yáng gǔ huāng fú,cāng sāng wú dìng shí。
自入版图后,二百年有奇。zì rù bǎn tú hòu,èr bǎi nián yǒu qí。
五方错杂处,王化所难治。wǔ fāng cuò zá chù,wáng huà suǒ nán zhì。
太守自廉洁,县令自仁慈。tài shǒu zì lián jié,xiàn lìng zì rén cí。
哀哀尔漳、泉,灾害实自贻。āi āi ěr zhāng quán,zāi hài shí zì yí。
东家持戈挺,西家列矛鍦。dōng jiā chí gē tǐng,xī jiā liè máo shī。
尔燬我田屋,我夺尔膏脂。ěr huǐ wǒ tián wū,wǒ duó ěr gāo zhī。
均之一自杀,相去不毫厘。jūn zhī yī zì shā,xiāng qù bù háo lí。
我愿尔父兄,子弟戒循规;更愿尔乡党,仁义相切偲。wǒ yuàn ěr fù xiōng,zi dì jiè xún guī;gèng yuàn ěr xiāng dǎng,rén yì xiāng qiè cāi。
乾坤有剥复,日月有盈亏。qián kūn yǒu bō fù,rì yuè yǒu yíng kuī。
苟能推心腹,四海皆埙籯。gǒu néng tuī xīn fù,sì hǎi jiē xūn yíng。
百岁永无患,福禄天尔绥。bǎi suì yǒng wú huàn,fú lù tiān ěr suí。
何必愤失所,喋喋相謷訾。hé bì fèn shī suǒ,dié dié xiāng áo zī。
我志托山水,我心念疮痍。wǒ zhì tuō shān shuǐ,wǒ xīn niàn chuāng yí。
先忧而后乐,此语本吾师。xiān yōu ér hòu lè,cǐ yǔ běn wú shī。
区区一井间,何足系安危!所嗟填壑者,十稔两流离。qū qū yī jǐng jiān,hé zú xì ān wēi!suǒ jiē tián hè zhě,shí rěn liǎng liú lí。
悲悯恐无益,慷慨发歌诗。bēi mǐn kǒng wú yì,kāng kǎi fā gē shī。
寄语采风者,陈之贤有司。jì yǔ cǎi fēng zhě,chén zhī xián yǒu sī。

陈肇兴

陈肇兴,字伯康,号陶村。台湾府彰化县治(今彰化市)人。咸丰三年(1853)入庠邑,补廪膳生。从鹿港拔贡廖春波读书于彰化白沙书院,学习四始六义及唐宋明清诗,表现极为突出。和蔡德芳、曾惟精、廖景瀛合称「白沙书院四杰」。咸丰九年(1859)中举,曾建古香楼作为书房及居处,以读书歌咏自娱。同治元年(1862)戴潮春起事,陈肇兴拒绝戴氏之拉拢,遂遁入武西堡(今南投县集集)之牛牯岭山中。是年七月谋刺戴氏不成,几度濒于险境。闰八月避入集集山中,虽身在军旅,夜晚得閒时,往往秉烛赋诗,追悼阵亡战士,详录戴案经过,题为《咄咄吟》,乃台湾重要的历史文献。同治三年(1864)事平,陈肇兴返回乡里,设帐授学,门生有杨馨兰、杨春华、吴德功、许尚贤等,多为俊才之士。著有《陶村诗稿》六卷,并《咄咄吟》二卷合刊。  陈肇兴的《陶村诗稿》写至戴案结束止,由此作可见清代中叶崛起的台湾士子,思想取向与价值判断。不仅有个人心灵世界及理想抱负的抒写,诗作的关怀重心亦往往与生民百姓密切相关。在形式上,陈氏习惯以长篇歌行来抒怀、言志,诗作风格雄健豪迈。门人吴德功在《陶村诗稿》序文中谓,肇兴之诗胎息于杜甫,可视为清中叶台湾文坛之「诗史」。《陶村诗稿》最早由门人林宗衡等校刊,光绪四年(1878)夏季初刻,乙未之役,版毁于兵燹。后彰化人杨珠浦在大正元年(1912)得抄本于书肆,遂于昭和二年(1937)重刊。民国五十一年(1962)台湾文献丛刊本据杨抄本排印;1971年郑喜夫以连横所藏原刊本为底本〖编者按:据连横《台湾诗荟》创刊号〈遗集待刊预告〉云:「彰化陈伯康孝廉著有《陶村诗稿》八卷,版久毁失,印本亦亡。全台仅存二部,一在余处,一为云林黄君丕承所藏。」〗,另以杨氏本、文丛本合校,是为郑校本。1992年龙文出版社据杨珠浦本重印,而将郑氏校本标注于眉批以供参考,编为「台湾先贤诗文集汇刊」第一集第四册。以下作品以杨珠浦版本(以下简称「杨本」)为底本,郑校本(以下简称「郑本」、「郑注」)为辅,进行编校。(施懿琳撰) 陈肇兴的作品>>

猜您喜欢

登镇海楼

陈肇兴

危楼岌嶪接三台,此日登临倦眼开。wēi lóu jí yè jiē sān tái,cǐ rì dēng lín juàn yǎn kāi。
山势欲随双塔去,潮声如控万峰来。shān shì yù suí shuāng tǎ qù,cháo shēng rú kòng wàn fēng lái。
屠龙旧业馀衰草,跃马当年剩故台。tú lóng jiù yè yú shuāi cǎo,yuè mǎ dāng nián shèng gù tái。
满目兴亡增感慨,振衣千仞少人陪。mǎn mù xīng wáng zēng gǎn kǎi,zhèn yī qiān rèn shǎo rén péi。

第一楼观榜

陈肇兴

买棹初从福地游,桂花香满越山秋。mǎi zhào chū cóng fú dì yóu,guì huā xiāng mǎn yuè shān qiū。
文章远溯千馀岁,姓氏高悬第一楼。wén zhāng yuǎn sù qiān yú suì,xìng shì gāo xuán dì yī lóu。
同榜人夸从古少,题名我爱得朋稠。tóng bǎng rén kuā cóng gǔ shǎo,tí míng wǒ ài dé péng chóu。
鲤庭回首黄泉隔,欲写泥金暗泪流。lǐ tíng huí shǒu huáng quán gé,yù xiě ní jīn àn lèi liú。

涌泉寺

陈肇兴

崱屴峰前万木黄,白云沧海两茫茫。zè lì fēng qián wàn mù huáng,bái yún cāng hǎi liǎng máng máng。
千年伏虎留孤寺,一脉来龙认故乡。qiān nián fú hǔ liú gū sì,yī mài lái lóng rèn gù xiāng。
饭鼓斋钟醒客梦,松声潭影绕禅房。fàn gǔ zhāi zhōng xǐng kè mèng,sōng shēng tán yǐng rào chán fáng。
登高眺望多佳趣,石刻挲摩到夕阳。dēng gāo tiào wàng duō jiā qù,shí kè sā mó dào xī yáng。

涌泉寺

陈肇兴

绝壁崔嵬剑削成,扪萝直上旅魂惊。jué bì cuī wéi jiàn xuē chéng,mén luó zhí shàng lǚ hún jīng。
岚光倒映双江净,暑气全收六月晴。lán guāng dào yìng shuāng jiāng jìng,shǔ qì quán shōu liù yuè qíng。
槛外岛藏骑象国,望中烟起铃龙城。kǎn wài dǎo cáng qí xiàng guó,wàng zhōng yān qǐ líng lóng chéng。
紫阳墨迹今犹在,千古谁人续旧铭。zǐ yáng mò jì jīn yóu zài,qiān gǔ shuí rén xù jiù míng。

九日同诸友乌石山登高,用十研老人韵二首

陈肇兴

他乡九日共探幽,塔影岚光一望收。tā xiāng jiǔ rì gòng tàn yōu,tǎ yǐng lán guāng yī wàng shōu。
树色遥连烟市瞑,雁声高叫海门秋。shù sè yáo lián yān shì míng,yàn shēng gāo jiào hǎi mén qiū。
芙蓉四面摽仙掌,霹雳千年护石头。fú róng sì miàn biāo xiān zhǎng,pī lì qiān nián hù shí tóu。
吊古不须怀薛老,残碑断碣满山邱。diào gǔ bù xū huái xuē lǎo,cán bēi duàn jié mǎn shān qiū。

九日同诸友乌石山登高,用十研老人韵二首

陈肇兴

为耽幽胜步徐徐,步步回头胜有馀。wèi dān yōu shèng bù xú xú,bù bù huí tóu shèng yǒu yú。
剔遍悬崖摹石刻,搜残古刹下篮舆。tī biàn xuán yá mó shí kè,sōu cán gǔ shā xià lán yú。
丹萸白菊添幽契,碧藓苍苔见断书。dān yú bái jú tiān yōu qì,bì xiǎn cāng tái jiàn duàn shū。
拟向山僧乞半榻,他年长伴远公居。nǐ xiàng shān sēng qǐ bàn tà,tā nián zhǎng bàn yuǎn gōng jū。

李忠定公墓

陈肇兴

曾从青史仰经纶,才识忠贞两绝伦。céng cóng qīng shǐ yǎng jīng lún,cái shí zhōng zhēn liǎng jué lún。
十事果能回主眷,两宫何至陷胡尘。shí shì guǒ néng huí zhǔ juàn,liǎng gōng hé zhì xiàn hú chén。
金鱼玉带承先帝,神臂长弓走敌人。jīn yú yù dài chéng xiān dì,shén bì zhǎng gōng zǒu dí rén。
底事满朝容不得,暮年流滞瘴江滨。dǐ shì mǎn cháo róng bù dé,mù nián liú zhì zhàng jiāng bīn。

李忠定公墓

陈肇兴

放逐单州又万州,三山垂老竟勾留。fàng zhú dān zhōu yòu wàn zhōu,sān shān chuí lǎo jìng gōu liú。
万言不用书犹上,一赦难邀国可忧。wàn yán bù yòng shū yóu shàng,yī shè nán yāo guó kě yōu。
北使闻名还起敬,南朝搆陷反成仇。běi shǐ wén míng hái qǐ jìng,nán cháo gòu xiàn fǎn chéng chóu。
可怜坐失中兴策,千载魂空绕汴流。kě lián zuò shī zhōng xīng cè,qiān zài hún kōng rào biàn liú。

李忠定公墓

陈肇兴

十年提举洞霄宫,帝座虽遥梦寐通。shí nián tí jǔ dòng xiāo gōng,dì zuò suī yáo mèng mèi tōng。
去国惟闻争许翰,当时原不识陈东。qù guó wéi wén zhēng xǔ hàn,dāng shí yuán bù shí chén dōng。
两河形势烽烟外,万里江山指掌中。liǎng hé xíng shì fēng yān wài,wàn lǐ jiāng shān zhǐ zhǎng zhōng。
如此乾坤甘一掷,伤心苟活是高宗。rú cǐ qián kūn gān yī zhì,shāng xīn gǒu huó shì gāo zōng。

李忠定公墓

陈肇兴

一身去住系苍生,南北同心仰大名。yī shēn qù zhù xì cāng shēng,nán běi tóng xīn yǎng dà míng。
宗、岳有谋偏不用,汪、黄和议究无成。zōng yuè yǒu móu piān bù yòng,wāng huáng hé yì jiū wú chéng。
空闻播越思航海,不见艰虞忆汴京。kōng wén bō yuè sī háng hǎi,bù jiàn jiān yú yì biàn jīng。
今日墓前桐口水,奔流犹作怒潮声。jīn rì mù qián tóng kǒu shuǐ,bēn liú yóu zuò nù cháo shēng。

红菊

陈肇兴

千红万紫尽凋残,秀色东篱绝可餐。qiān hóng wàn zǐ jǐn diāo cán,xiù sè dōng lí jué kě cān。
似为秋容多冷淡,故标秾艳傲严寒。shì wèi qiū róng duō lěng dàn,gù biāo nóng yàn ào yán hán。
妆成西子娇无力,泪洒明妃湿不干。zhuāng chéng xī zi jiāo wú lì,lèi sǎ míng fēi shī bù gàn。
最好纷纷红叶落,晚枫相映一林丹。zuì hǎo fēn fēn hóng yè luò,wǎn fēng xiāng yìng yī lín dān。

红菊

陈肇兴

小阳庭院小篱东,一色斓斑映晚枫。xiǎo yáng tíng yuàn xiǎo lí dōng,yī sè lán bān yìng wǎn fēng。
但保红颜全晚节,何曾薄命怨西风。dàn bǎo hóng yán quán wǎn jié,hé céng báo mìng yuàn xī fēng。
三秋换骨丹砂冷,万卉回头粉黛空。sān qiū huàn gǔ dān shā lěng,wàn huì huí tóu fěn dài kōng。
底事天心怜隐逸,与他富贵殿群红?dǐ shì tiān xīn lián yǐn yì,yǔ tā fù guì diàn qún hóng?

红菊

陈肇兴

别有朱英异国夸,芳名珍重谱桃花。bié yǒu zhū yīng yì guó kuā,fāng míng zhēn zhòng pǔ táo huā。
明明着雨胭脂湿,淡淡凝霜血点加。míng míng zhe yǔ yān zhī shī,dàn dàn níng shuāng xuè diǎn jiā。
老去陶公频中酒,年来屈子亦餐霞。lǎo qù táo gōng pín zhōng jiǔ,nián lái qū zi yì cān xiá。
故园九日多吟趣,好并丹萸插鬓斜。gù yuán jiǔ rì duō yín qù,hǎo bìng dān yú chā bìn xié。

红菊

陈肇兴

独抱丹心老更坚,重阳开到十分妍。dú bào dān xīn lǎo gèng jiān,zhòng yáng kāi dào shí fēn yán。
浓拖残照娇秋日,远映明霞媚晚天。nóng tuō cán zhào jiāo qiū rì,yuǎn yìng míng xiá mèi wǎn tiān。
消瘦容光如静女,蹒跚醉态似狂仙。xiāo shòu róng guāng rú jìng nǚ,pán shān zuì tài shì kuáng xiān。
几回为汝拈彤管,赋就安阳紫菊篇。jǐ huí wèi rǔ niān tóng guǎn,fù jiù ān yáng zǐ jú piān。

白菊

陈肇兴

似嫌秾艳不宜秋,洗尽铅华一色幽。shì xián nóng yàn bù yí qiū,xǐ jǐn qiān huá yī sè yōu。
露滴半阶无处觅,风来三径有香流。lù dī bàn jiē wú chù mì,fēng lái sān jìng yǒu xiāng liú。
当筵合配银为斝,插帽惊看雪满头。dāng yán hé pèi yín wèi jiǎ,chā mào jīng kàn xuě mǎn tóu。
白发他乡还对汝,重阳无限故园愁。bái fā tā xiāng hái duì rǔ,zhòng yáng wú xiàn gù yuán chóu。