古诗词

怀古一百韵寄张敏之

耶律楚材

兴亡千古事,胜负一枰棋。xīng wáng qiān gǔ shì,shèng fù yī píng qí。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。gǎn hèn kōng xīng tàn,bēi yín nǎi fù shī。
三皇崇道德,五帝重仁慈。sān huáng chóng dào dé,wǔ dì zhòng rén cí。
礼废三王谢,权兴五伯漓。lǐ fèi sān wáng xiè,quán xīng wǔ bó lí。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。fén shū xián kǒng mèng,jùn fǎ yòng gāo sī。
政出人思乱,身亡国亦随。zhèng chū rén sī luàn,shēn wáng guó yì suí。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。ā fáng xiū xiàng wèi,xú fú mì líng zhī。
偶语真虚禁,长城信谩为。ǒu yǔ zhēn xū jìn,zhǎng chéng xìn mán wèi。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。zhǐ zhī qín shī lù,bù jué chǔ wáng zhuī。
约法三章日,恩垂四百基。yuē fǎ sān zhāng rì,ēn chuí sì bǎi jī。
汉兴学校启,文作典章施。hàn xīng xué xiào qǐ,wén zuò diǎn zhāng shī。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。dú wǔ pí zhōng xià,qióng bīng rǎng sì yí。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。sì jūn ēn shāo shī,liú shì dé nán shuāi。
新室虽兴难,真人已御期。xīn shì suī xīng nán,zhēn rén yǐ yù qī。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。wèi wú jiāng fèn qǐ,líng xiàn zì huāng xī。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。zéi zi quán yí hàn,jiān chén wù zhù méi。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。sān cháo rú zhì dǐng,sì hǎi ruò fén sī。
才奉山阳主,已生司马师。cái fèng shān yáng zhǔ,yǐ shēng sī mǎ shī。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。zhòng móu fú mèng dé,gé liàng bèi cáo pī。
惟晋成独统,平吴混八维。wéi jìn chéng dú tǒng,píng wú hùn bā wéi。
有初终鲜克,居治乱谁思。yǒu chū zhōng xiān kè,jū zhì luàn shuí sī。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。chán bìn chōng lán yē,yáng chē rào zhú qí。
孙谋无远虑,神器委痴儿。sūn móu wú yuǎn lǜ,shén qì wěi chī ér。
国事归椒室,民饥询肉糜。guó shì guī jiāo shì,mín jī xún ròu mí。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。wèi rén mèi shū mài,wén má wèn guān sī。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。wèi guàn cháng jǐ jiàn,hé céng yǐ yù zhī。
五胡云扰攘,六代电奔驰。wǔ hú yún rǎo rǎng,liù dài diàn bēn chí。
川谷流腥血,郊原厌积尸。chuān gǔ liú xīng xuè,jiāo yuán yàn jī shī。
天光分耀日,地里裂瓜时。tiān guāng fēn yào rì,dì lǐ liè guā shí。
历数当归李,驱除暂假隋。lì shù dāng guī lǐ,qū chú zàn jiǎ suí。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。xī chuí kāi shàn shàn,dōng bǐ tǎo gāo lì。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。luán jià rú jiāng guó,lóng zhōu fàn biàn yī。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。jǐn fān zhē shuǐ miàn,fěn làng wū hé méi。
府藏金帛积,生灵气力疲。fǔ cáng jīn bó jī,shēng líng qì lì pí。
盗贼天下起,章奏禁中欺。dào zéi tiān xià qǐ,zhāng zòu jìn zhōng qī。
海内空龙战,河东有凤姿。hǎi nèi kōng lóng zhàn,hé dōng yǒu fèng zī。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。yuán róng zhǎn yīng quǎn,jié lì zhù xióng pí。
奉表遵朝命,尊王建义旗。fèng biǎo zūn cháo mìng,zūn wáng jiàn yì qí。
经营于盗手,禅让托君辞。jīng yíng yú dào shǒu,chán ràng tuō jūn cí。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。háo zhé guī wú gòu,yào huāng rù wǒ jī。
太宗真令主,贞观有皇规。tài zōng zhēn lìng zhǔ,zhēn guān yǒu huáng guī。
正美开元治,俄成天宝悲。zhèng měi kāi yuán zhì,é chéng tiān bǎo bēi。
曲江还故里,林甫领台司。qū jiāng hái gù lǐ,lín fǔ lǐng tái sī。
裂土封三国,缠头爱八姨。liè tǔ fēng sān guó,chán tóu ài bā yí。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。ní shang yóu wèi bà,pí gǔ hèn lái chí。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。nì kòu líng dān quē,jūn wáng shě cuì méi。
两京贼党灭,方镇重权移。liǎng jīng zéi dǎng miè,fāng zhèn zhòng quán yí。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。zhū lǐ yuán kān tàn,shí liú yì kě chī。
九州重搆乱,五代荐荒饥。jiǔ zhōu zhòng gòu luàn,wǔ dài jiàn huāng jī。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。liáo sòng fēn nán běi,wēng sūn jiǎng lǐ yí。
宣和风侈靡,教主德庸卑。xuān hé fēng chǐ mí,jiào zhǔ dé yōng bēi。
背约绝邻好,兴师借寇资。bèi yuē jué lín hǎo,xīng shī jiè kòu zī。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。xuán zhī sàng chún chǐ,hé shì chè fān lí。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。shī dì rén jiē yuàn,méng chén huǐ kě zhuī。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。liáo jiā zūn hàn zhì,kǒng jiào zǔ xuān ní。
焕若文章备,康哉政事熙。huàn ruò wén zhāng bèi,kāng zāi zhèng shì xī。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。cháo tíng yán gǔn miǎn,jiāo miào zòu xūn chí。
校猎温驰射,行营习正奇。xiào liè wēn chí shè,xíng yíng xí zhèng qí。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。nán zhōu zǒu yù bó,zhū guó wèi biān chī。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。tiān zuò jiāo rén shàng,cháo xiān pàn hǎi yá。
未终三百祀,不免一朝危。wèi zhōng sān bǎi sì,bù miǎn yī cháo wēi。
鸭绿金朝起,桑干玉玺遗。yā lǜ jīn cháo qǐ,sāng gàn yù xǐ yí。
后辽兴大石,西域统龟兹。hòu liáo xīng dà shí,xī yù tǒng guī zī。
万里威声震,百年名教垂。wàn lǐ wēi shēng zhèn,bǎi nián míng jiào chuí。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。wǔ yuán píng sòng dì,yīn lǐ zá zōng jī。
治国崇文事,拔贤尚赋词。zhì guó chóng wén shì,bá xián shàng fù cí。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。bāng chāng jūn luò ruì,liú yù lì qīng zī。
大定民兴咏,明昌物适宜。dà dìng mín xīng yǒng,míng chāng wù shì yí。
日中须景昃,月满必光亏。rì zhōng xū jǐng zè,yuè mǎn bì guāng kuī。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。zhǒu yè dú fū nán,qiū xū qī miào huī。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。běi cháo tiān fǔ yòu,nán guó sú chuāng yí。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。tiān zi qián xún shòu,zōng chén yán shǒu pí。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。shān xī jǐn jīng zhǐ,hé shuò bàn chái lí。
食尽谋安出,兵羸力不支。shí jǐn móu ān chū,bīng léi lì bù zhī。
长围重数匝,久困再周期。zhǎng wéi zhòng shù zā,jiǔ kùn zài zhōu qī。
太液生秋草,姑苏游野麋。tài yè shēng qiū cǎo,gū sū yóu yě mí。
忠臣全节死,馀众入降麾。zhōng chén quán jié sǐ,yú zhòng rù jiàng huī。
文献生三子,东丹第八枝。wén xiàn shēng sān zi,dōng dān dì bā zhī。
虚名如画饼,遗业学为箕。xū míng rú huà bǐng,yí yè xué wèi jī。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。zì xiào péng chuí bìn,shuí lián xuě mǎn zī。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。fǔ yīng zhǎng gǎn kǎi,sāo shǒu jǐ jiē zī。
车盖知何处,衣冠问阿谁。chē gài zhī hé chù,yī guān wèn ā shuí。
自天明下诏,知我素通蓍。zì tiān míng xià zhào,zhī wǒ sù tōng shī。
发轫装琴剑,登车执策绥。fā rèn zhuāng qín jiàn,dēng chē zhí cè suí。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。qióng lú huò bái hēi,yì qí bàn huáng pī。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。féi luán bái rú hù,qióng jiāng gān shì yí。
天山连北府,瀚海过西伊。tiān shān lián běi fǔ,hàn hǎi guò xī yī。
天马穷渤澥,神兵过月氏。tiān mǎ qióng bó xiè,shén bīng guò yuè shì。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。gǎn ēn chéng shèng chì,jì zhù dào xún sī。
春色多红树,秋波总绿陂。chūn sè duō hóng shù,qiū bō zǒng lǜ bēi。
不须赊酒饮,随分有驴骑。bù xū shē jiǔ yǐn,suí fēn yǒu lǘ qí。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。quǎn mǔ qī hé sù,yuán lín zú guǒ lí。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。chōng jīng guāng càn yù,zhǔ fàn huá liú shi。
圣祖方轻举,明君应乐推。shèng zǔ fāng qīng jǔ,míng jūn yīng lè tuī。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。lóng tíng chén dà lǐ,yuán miào xiàn míng zī。
万国朝金陛,千官列玉墀。wàn guó cháo jīn bì,qiān guān liè yù chí。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。qiú xián wèi fǔ bì,jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
才德真为慊,颠危不解持。cái dé zhēn wèi qiàn,diān wēi bù jiě chí。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。yuàn cóng mí lù xìng,qǐ liàn fèng huáng chí。
投老谁为伴,黄山有敏之。tóu lǎo shuí wèi bàn,huáng shān yǒu mǐn zhī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

西域元日

耶律楚材

凌晨随分备樽罍,辟疫屠苏饮一杯。líng chén suí fēn bèi zūn léi,pì yì tú sū yǐn yī bēi。
迂叟不令书郁垒,痴儿刚要画钟馗。yū sǒu bù lìng shū yù lěi,chī ér gāng yào huà zhōng kuí。
新愁又逐东风至,旧信难随春日来。xīn chóu yòu zhú dōng fēng zhì,jiù xìn nán suí chūn rì lái。
又向边城添一岁,天涯飘泊几时回。yòu xiàng biān chéng tiān yī suì,tiān yá piāo pō jǐ shí huí。

西域寄中州禅老

耶律楚材

吾师道化震清都,奔逸绝尘我不如。wú shī dào huà zhèn qīng dōu,bēn yì jué chén wǒ bù rú。
近日虚传三岛信,几年不得万松书。jìn rì xū chuán sān dǎo xìn,jǐ nián bù dé wàn sōng shū。
宗门淘汰犹嫌少,习气薰蒸尚未除。zōng mén táo tài yóu xián shǎo,xí qì xūn zhēng shàng wèi chú。
惆怅天涯沦落客,临风不是忆鲈鱼。chóu chàng tiān yá lún luò kè,lín fēng bù shì yì lú yú。

蒲华城梦万松老人

耶律楚材

华亭仿佛旧时舟,又见吾师钓直钩。huá tíng fǎng fú jiù shí zhōu,yòu jiàn wú shī diào zhí gōu。
只道梦中重作梦,不知愁底更添愁。zhǐ dào mèng zhōng zhòng zuò mèng,bù zhī chóu dǐ gèng tiān chóu。
曾参活句垂青眼,未得生侯已白头。céng cān huó jù chuí qīng yǎn,wèi dé shēng hóu yǐ bái tóu。
撇下尘嚣归去好,谁能骑鹤上扬州。piē xià chén xiāo guī qù hǎo,shuí néng qí hè shàng yáng zhōu。

寄巨川宣抚

耶律楚材

历数兴亡掌上看,提兵一战领清官。lì shù xīng wáng zhǎng shàng kàn,tí bīng yī zhàn lǐng qīng guān。
马前草诏珠玑润,纸上挥毫风雨寒。mǎ qián cǎo zhào zhū jī rùn,zhǐ shàng huī háo fēng yǔ hán。
昔日谈禅明法界,而今崇道倡香坛。xī rì tán chán míng fǎ jiè,ér jīn chóng dào chàng xiāng tán。
诸行百辅君都占,潦倒鲰生何处安。zhū xíng bǎi fǔ jūn dōu zhàn,lǎo dào zōu shēng hé chù ān。

寄南塘老人张子真

耶律楚材

张侯风味讵能忘,黄米曾令我一尝。zhāng hóu fēng wèi jù néng wàng,huáng mǐ céng lìng wǒ yī cháng。
抵死解官违北阙,达生遁世钓南塘。dǐ sǐ jiě guān wéi běi quē,dá shēng dùn shì diào nán táng。
知来何假灵龟兆,作赋能陈瑞鹤祥。zhī lái hé jiǎ líng guī zhào,zuò fù néng chén ruì hè xiáng。
岂是西边无土物,不如诗句寄东阳。qǐ shì xī biān wú tǔ wù,bù rú shī jù jì dōng yáng。

观瑞鹤诗卷独子进治书无诗

耶律楚材

丁年兰省识君初,缓步鸣珂游帝都。dīng nián lán shěng shí jūn chū,huǎn bù míng kē yóu dì dōu。
象简常陪天仗立,玉骢曾使禁臣趋。xiàng jiǎn cháng péi tiān zhàng lì,yù cōng céng shǐ jìn chén qū。
只贪殢酒长安市,不肯题诗瑞应图。zhǐ tān tì jiǔ zhǎng ān shì,bù kěn tí shī ruì yīng tú。
我念李侯端的意,大都好事不如无。wǒ niàn lǐ hóu duān de yì,dà dōu hǎo shì bù rú wú。

寄德明

耶律楚材

英侯志节本凌云,尚自飘零故国尘。yīng hóu zhì jié běn líng yún,shàng zì piāo líng gù guó chén。
有道且同麋鹿友,谈玄能说虎狼仁。yǒu dào qiě tóng mí lù yǒu,tán xuán néng shuō hǔ láng rén。
幸然不全饱死鬼,可惜空吟笑杀人。xìng rán bù quán bǎo sǐ guǐ,kě xī kōng yín xiào shā rén。
弥勒下生何太早,莫随邪见说无因。mí lēi xià shēng hé tài zǎo,mò suí xié jiàn shuō wú yīn。

寄清溪居士秀玉

耶律楚材

鹪鹩犹欠一枝栖,不得燕山半土犁。jiāo liáo yóu qiàn yī zhī qī,bù dé yàn shān bàn tǔ lí。
时复有琴歌碧玉,年来无梦绕清溪。shí fù yǒu qín gē bì yù,nián lái wú mèng rào qīng xī。
数行文字聊遮眼,半纸功名苦噬脐。shù xíng wén zì liáo zhē yǎn,bàn zhǐ gōng míng kǔ shì qí。
回首故人今健否,馀生甘老碧云西。huí shǒu gù rén jīn jiàn fǒu,yú shēng gān lǎo bì yún xī。

戏秀玉

耶律楚材

清溪掀倒打油房,五卫凋零三径荒。qīng xī xiān dào dǎ yóu fáng,wǔ wèi diāo líng sān jìng huāng。
未信塞翁嗟失马,须知御寇觅亡羊。wèi xìn sāi wēng jiē shī mǎ,xū zhī yù kòu mì wáng yáng。
东湖菡萏从君赏,西域蒲萄输我尝。dōng hú hàn dàn cóng jūn shǎng,xī yù pú táo shū wǒ cháng。
各在天涯会何日,临风休忘老髯郎。gè zài tiān yá huì hé rì,lín fēng xiū wàng lǎo rán láng。

寄张子闻

耶律楚材

忆昔携琴论太玄,湛然初识子闻贤。yì xī xié qín lùn tài xuán,zhàn rán chū shí zi wén xián。
回头葱岭仍千里,分手松轩已五年。huí tóu cōng lǐng réng qiān lǐ,fēn shǒu sōng xuān yǐ wǔ nián。
东望卢龙倾玉表,西来青鸟阙金笺。dōng wàng lú lóng qīng yù biǎo,xī lái qīng niǎo quē jīn jiān。
几时重会燕山道,一曲临风奏水仙。jǐ shí zhòng huì yàn shān dào,yī qū lín fēng zòu shuǐ xiān。

寄用之侍郎

耶律楚材

蓬莱怜我寄芳笺,劝我无忘仁义先。péng lái lián wǒ jì fāng jiān,quàn wǒ wú wàng rén yì xiān。
几句良言甜似蜜,数行温语暖于绵。jǐ jù liáng yán tián shì mì,shù xíng wēn yǔ nuǎn yú mián。
从来谁识龟毛拂,到底难调胶柱弦。cóng lái shuí shí guī máo fú,dào dǐ nán diào jiāo zhù xián。
用我必行周孔教,舍予不负万松轩。yòng wǒ bì xíng zhōu kǒng jiào,shě yǔ bù fù wàn sōng xuān。

和正卿待制韵

耶律楚材

布袖龙钟两眼尘,丹诚如旧白头新。bù xiù lóng zhōng liǎng yǎn chén,dān chéng rú jiù bái tóu xīn。
暮云西畔犹怀汉,晓日东边才是秦。mù yún xī pàn yóu huái hàn,xiǎo rì dōng biān cái shì qín。
酒贱不妨连夜醉,花繁长发四时春。jiǔ jiàn bù fáng lián yè zuì,huā fán zhǎng fā sì shí chūn。
花繁酒贱无佳思,谁念天涯万里人。huā fán jiǔ jiàn wú jiā sī,shuí niàn tiān yá wàn lǐ rén。

寄仲文尚书

耶律楚材

仲文曾作黑头公,辅弼明时播美风。zhòng wén céng zuò hēi tóu gōng,fǔ bì míng shí bō měi fēng。
治粟货泉流冀北,提刑奸迹屏胶东。zhì sù huò quán liú jì běi,tí xíng jiān jì píng jiāo dōng。
笑观桃李新恩遍,拜扫松楸老计终。xiào guān táo lǐ xīn ēn biàn,bài sǎo sōng qiū lǎo jì zhōng。
西域故人增喜色,万全良策不谋同。xī yù gù rén zēng xǐ sè,wàn quán liáng cè bù móu tóng。

雪轩老人邦杰久不惠书作诗怨之

耶律楚材

当时倾盖便忘年,别后春风五度迁。dāng shí qīng gài biàn wàng nián,bié hòu chūn fēng wǔ dù qiān。
万里西行愁似海,千山东望远如天。wàn lǐ xī xíng chóu shì hǎi,qiān shān dōng wàng yuǎn rú tiān。
不闻旧信传梅岭,试道新诗怨雪轩。bù wén jiù xìn chuán méi lǐng,shì dào xīn shī yuàn xuě xuān。
更上危楼一回首,朝云深处是燕然。gèng shàng wēi lóu yī huí shǒu,cháo yún shēn chù shì yàn rán。

谢王清甫惠书

耶律楚材

西征万里扈銮舆,高阁文章束石渠。xī zhēng wàn lǐ hù luán yú,gāo gé wén zhāng shù shí qú。
只道昔年周梦蝶,却疑今日我为鱼。zhǐ dào xī nián zhōu mèng dié,què yí jīn rì wǒ wèi yú。
一簪华发垂垂老,两眼黄尘事事疏。yī zān huá fā chuí chuí lǎo,liǎng yǎn huáng chén shì shì shū。
多谢贵人怜远客,东风时有寄来书。duō xiè guì rén lián yuǎn kè,dōng fēng shí yǒu jì lái shū。