古诗词

怀古一百韵寄张敏之

耶律楚材

兴亡千古事,胜负一枰棋。xīng wáng qiān gǔ shì,shèng fù yī píng qí。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。gǎn hèn kōng xīng tàn,bēi yín nǎi fù shī。
三皇崇道德,五帝重仁慈。sān huáng chóng dào dé,wǔ dì zhòng rén cí。
礼废三王谢,权兴五伯漓。lǐ fèi sān wáng xiè,quán xīng wǔ bó lí。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。fén shū xián kǒng mèng,jùn fǎ yòng gāo sī。
政出人思乱,身亡国亦随。zhèng chū rén sī luàn,shēn wáng guó yì suí。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。ā fáng xiū xiàng wèi,xú fú mì líng zhī。
偶语真虚禁,长城信谩为。ǒu yǔ zhēn xū jìn,zhǎng chéng xìn mán wèi。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。zhǐ zhī qín shī lù,bù jué chǔ wáng zhuī。
约法三章日,恩垂四百基。yuē fǎ sān zhāng rì,ēn chuí sì bǎi jī。
汉兴学校启,文作典章施。hàn xīng xué xiào qǐ,wén zuò diǎn zhāng shī。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。dú wǔ pí zhōng xià,qióng bīng rǎng sì yí。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。sì jūn ēn shāo shī,liú shì dé nán shuāi。
新室虽兴难,真人已御期。xīn shì suī xīng nán,zhēn rén yǐ yù qī。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。wèi wú jiāng fèn qǐ,líng xiàn zì huāng xī。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。zéi zi quán yí hàn,jiān chén wù zhù méi。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。sān cháo rú zhì dǐng,sì hǎi ruò fén sī。
才奉山阳主,已生司马师。cái fèng shān yáng zhǔ,yǐ shēng sī mǎ shī。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。zhòng móu fú mèng dé,gé liàng bèi cáo pī。
惟晋成独统,平吴混八维。wéi jìn chéng dú tǒng,píng wú hùn bā wéi。
有初终鲜克,居治乱谁思。yǒu chū zhōng xiān kè,jū zhì luàn shuí sī。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。chán bìn chōng lán yē,yáng chē rào zhú qí。
孙谋无远虑,神器委痴儿。sūn móu wú yuǎn lǜ,shén qì wěi chī ér。
国事归椒室,民饥询肉糜。guó shì guī jiāo shì,mín jī xún ròu mí。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。wèi rén mèi shū mài,wén má wèn guān sī。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。wèi guàn cháng jǐ jiàn,hé céng yǐ yù zhī。
五胡云扰攘,六代电奔驰。wǔ hú yún rǎo rǎng,liù dài diàn bēn chí。
川谷流腥血,郊原厌积尸。chuān gǔ liú xīng xuè,jiāo yuán yàn jī shī。
天光分耀日,地里裂瓜时。tiān guāng fēn yào rì,dì lǐ liè guā shí。
历数当归李,驱除暂假隋。lì shù dāng guī lǐ,qū chú zàn jiǎ suí。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。xī chuí kāi shàn shàn,dōng bǐ tǎo gāo lì。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。luán jià rú jiāng guó,lóng zhōu fàn biàn yī。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。jǐn fān zhē shuǐ miàn,fěn làng wū hé méi。
府藏金帛积,生灵气力疲。fǔ cáng jīn bó jī,shēng líng qì lì pí。
盗贼天下起,章奏禁中欺。dào zéi tiān xià qǐ,zhāng zòu jìn zhōng qī。
海内空龙战,河东有凤姿。hǎi nèi kōng lóng zhàn,hé dōng yǒu fèng zī。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。yuán róng zhǎn yīng quǎn,jié lì zhù xióng pí。
奉表遵朝命,尊王建义旗。fèng biǎo zūn cháo mìng,zūn wáng jiàn yì qí。
经营于盗手,禅让托君辞。jīng yíng yú dào shǒu,chán ràng tuō jūn cí。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。háo zhé guī wú gòu,yào huāng rù wǒ jī。
太宗真令主,贞观有皇规。tài zōng zhēn lìng zhǔ,zhēn guān yǒu huáng guī。
正美开元治,俄成天宝悲。zhèng měi kāi yuán zhì,é chéng tiān bǎo bēi。
曲江还故里,林甫领台司。qū jiāng hái gù lǐ,lín fǔ lǐng tái sī。
裂土封三国,缠头爱八姨。liè tǔ fēng sān guó,chán tóu ài bā yí。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。ní shang yóu wèi bà,pí gǔ hèn lái chí。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。nì kòu líng dān quē,jūn wáng shě cuì méi。
两京贼党灭,方镇重权移。liǎng jīng zéi dǎng miè,fāng zhèn zhòng quán yí。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。zhū lǐ yuán kān tàn,shí liú yì kě chī。
九州重搆乱,五代荐荒饥。jiǔ zhōu zhòng gòu luàn,wǔ dài jiàn huāng jī。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。liáo sòng fēn nán běi,wēng sūn jiǎng lǐ yí。
宣和风侈靡,教主德庸卑。xuān hé fēng chǐ mí,jiào zhǔ dé yōng bēi。
背约绝邻好,兴师借寇资。bèi yuē jué lín hǎo,xīng shī jiè kòu zī。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。xuán zhī sàng chún chǐ,hé shì chè fān lí。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。shī dì rén jiē yuàn,méng chén huǐ kě zhuī。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。liáo jiā zūn hàn zhì,kǒng jiào zǔ xuān ní。
焕若文章备,康哉政事熙。huàn ruò wén zhāng bèi,kāng zāi zhèng shì xī。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。cháo tíng yán gǔn miǎn,jiāo miào zòu xūn chí。
校猎温驰射,行营习正奇。xiào liè wēn chí shè,xíng yíng xí zhèng qí。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。nán zhōu zǒu yù bó,zhū guó wèi biān chī。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。tiān zuò jiāo rén shàng,cháo xiān pàn hǎi yá。
未终三百祀,不免一朝危。wèi zhōng sān bǎi sì,bù miǎn yī cháo wēi。
鸭绿金朝起,桑干玉玺遗。yā lǜ jīn cháo qǐ,sāng gàn yù xǐ yí。
后辽兴大石,西域统龟兹。hòu liáo xīng dà shí,xī yù tǒng guī zī。
万里威声震,百年名教垂。wàn lǐ wēi shēng zhèn,bǎi nián míng jiào chuí。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。wǔ yuán píng sòng dì,yīn lǐ zá zōng jī。
治国崇文事,拔贤尚赋词。zhì guó chóng wén shì,bá xián shàng fù cí。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。bāng chāng jūn luò ruì,liú yù lì qīng zī。
大定民兴咏,明昌物适宜。dà dìng mín xīng yǒng,míng chāng wù shì yí。
日中须景昃,月满必光亏。rì zhōng xū jǐng zè,yuè mǎn bì guāng kuī。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。zhǒu yè dú fū nán,qiū xū qī miào huī。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。běi cháo tiān fǔ yòu,nán guó sú chuāng yí。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。tiān zi qián xún shòu,zōng chén yán shǒu pí。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。shān xī jǐn jīng zhǐ,hé shuò bàn chái lí。
食尽谋安出,兵羸力不支。shí jǐn móu ān chū,bīng léi lì bù zhī。
长围重数匝,久困再周期。zhǎng wéi zhòng shù zā,jiǔ kùn zài zhōu qī。
太液生秋草,姑苏游野麋。tài yè shēng qiū cǎo,gū sū yóu yě mí。
忠臣全节死,馀众入降麾。zhōng chén quán jié sǐ,yú zhòng rù jiàng huī。
文献生三子,东丹第八枝。wén xiàn shēng sān zi,dōng dān dì bā zhī。
虚名如画饼,遗业学为箕。xū míng rú huà bǐng,yí yè xué wèi jī。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。zì xiào péng chuí bìn,shuí lián xuě mǎn zī。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。fǔ yīng zhǎng gǎn kǎi,sāo shǒu jǐ jiē zī。
车盖知何处,衣冠问阿谁。chē gài zhī hé chù,yī guān wèn ā shuí。
自天明下诏,知我素通蓍。zì tiān míng xià zhào,zhī wǒ sù tōng shī。
发轫装琴剑,登车执策绥。fā rèn zhuāng qín jiàn,dēng chē zhí cè suí。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。qióng lú huò bái hēi,yì qí bàn huáng pī。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。féi luán bái rú hù,qióng jiāng gān shì yí。
天山连北府,瀚海过西伊。tiān shān lián běi fǔ,hàn hǎi guò xī yī。
天马穷渤澥,神兵过月氏。tiān mǎ qióng bó xiè,shén bīng guò yuè shì。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。gǎn ēn chéng shèng chì,jì zhù dào xún sī。
春色多红树,秋波总绿陂。chūn sè duō hóng shù,qiū bō zǒng lǜ bēi。
不须赊酒饮,随分有驴骑。bù xū shē jiǔ yǐn,suí fēn yǒu lǘ qí。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。quǎn mǔ qī hé sù,yuán lín zú guǒ lí。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。chōng jīng guāng càn yù,zhǔ fàn huá liú shi。
圣祖方轻举,明君应乐推。shèng zǔ fāng qīng jǔ,míng jūn yīng lè tuī。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。lóng tíng chén dà lǐ,yuán miào xiàn míng zī。
万国朝金陛,千官列玉墀。wàn guó cháo jīn bì,qiān guān liè yù chí。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。qiú xián wèi fǔ bì,jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
才德真为慊,颠危不解持。cái dé zhēn wèi qiàn,diān wēi bù jiě chí。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。yuàn cóng mí lù xìng,qǐ liàn fèng huáng chí。
投老谁为伴,黄山有敏之。tóu lǎo shuí wèi bàn,huáng shān yǒu mǐn zhī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

贾非熊饯余用其韵

耶律楚材

銮辔和鸣车指南,廷臣自愧侍龙骖。luán pèi hé míng chē zhǐ nán,tíng chén zì kuì shì lóng cān。
平生慷慨贞夫一,万里别来益友三。píng shēng kāng kǎi zhēn fū yī,wàn lǐ bié lái yì yǒu sān。
老子此行无酒债,故人归计有禅庵。lǎo zi cǐ xíng wú jiǔ zhài,gù rén guī jì yǒu chán ān。
白云野衲皆宗匠,道服因缘好细参。bái yún yě nà jiē zōng jiàng,dào fú yīn yuán hǎo xì cān。

和松月野衲海上人见寄二诗其一

耶律楚材

游子痴愚莫识家,牛车远弃爱羊车。yóu zi chī yú mò shí jiā,niú chē yuǎn qì ài yáng chē。
汪洋渤海龙宫藏,涓滴波澜坎井蛙。wāng yáng bó hǎi lóng gōng cáng,juān dī bō lán kǎn jǐng wā。
迷后万言犹是少,悟来千里不为赊。mí hòu wàn yán yóu shì shǎo,wù lái qiān lǐ bù wèi shē。
丛林衲子空行脚,绕遍天涯与海涯。cóng lín nà zi kōng xíng jiǎo,rào biàn tiān yá yǔ hǎi yá。

用李德恒韵

耶律楚材

吾子栖迟尚布衣,挑灯弹铗壮歌悲。wú zi qī chí shàng bù yī,tiāo dēng dàn jiá zhuàng gē bēi。
阮生固已开青眼,马氏元来有白眉。ruǎn shēng gù yǐ kāi qīng yǎn,mǎ shì yuán lái yǒu bái méi。
运拙巢由真可慕,时亨房杜不难为。yùn zhuō cháo yóu zhēn kě mù,shí hēng fáng dù bù nán wèi。
男儿用舍奚忧喜,三径耕耘足自资。nán ér yòng shě xī yōu xǐ,sān jìng gēng yún zú zì zī。

松月老人寄诗因用元韵

耶律楚材

谈禅讲教不知家,芳草漫漫去路差。tán chán jiǎng jiào bù zhī jiā,fāng cǎo màn màn qù lù chà。
杓卜虚声禾老鼓,盘星错认洞山麻。biāo bo xū shēng hé lǎo gǔ,pán xīng cuò rèn dòng shān má。
全无去就论空色,谁有心情说照遮。quán wú qù jiù lùn kōng sè,shuí yǒu xīn qíng shuō zhào zhē。
松月野僧须荐取,钓鱼人是老玄沙。sōng yuè yě sēng xū jiàn qǔ,diào yú rén shì lǎo xuán shā。

和薛正之韵

耶律楚材

天涯倚遍塞城楼,凝望冥鸿空自羞。tiān yá yǐ biàn sāi chéng lóu,níng wàng míng hóng kōng zì xiū。
礼义不张真我恨,干戈未戢是吾忧。lǐ yì bù zhāng zhēn wǒ hèn,gàn gē wèi jí shì wú yōu。
每怜丹凤能择食,常笑黄能误上钩。měi lián dān fèng néng zé shí,cháng xiào huáng néng wù shàng gōu。
何日解荣偿旧约,扁舟蓑笠五湖游。hé rì jiě róng cháng jiù yuē,biǎn zhōu suō lì wǔ hú yóu。

用李邦瑞韵

耶律楚材

沈沈北海雪波深,老眼增明寸碧琴。shěn shěn běi hǎi xuě bō shēn,lǎo yǎn zēng míng cùn bì qín。
未得一江活物水,何酬四海望云心。wèi dé yī jiāng huó wù shuǐ,hé chóu sì hǎi wàng yún xīn。
我生有遇千年会,自愧难为三日霖。wǒ shēng yǒu yù qiān nián huì,zì kuì nán wèi sān rì lín。
吾子佞然虚赞德,临风羞继谪仙吟。wú zi nìng rán xū zàn dé,lín fēng xiū jì zhé xiān yín。

寄平阳净名润老

耶律楚材

驿骑新从平水回,知公无恙笑颜开。yì qí xīn cóng píng shuǐ huí,zhī gōng wú yàng xiào yán kāi。
出门不剪闲庭草,退步从生古殿苔。chū mén bù jiǎn xián tíng cǎo,tuì bù cóng shēng gǔ diàn tái。
玉锁何须絟彩凤,金钩毋得钓黄鲐。yù suǒ hé xū quán cǎi fèng,jīn gōu wú dé diào huáng tái。
夜深织就无纹锦,但有人来寄个来。yè shēn zhī jiù wú wén jǐn,dàn yǒu rén lái jì gè lái。

和李茂才寄景贤韵

耶律楚材

醒时还醉醉还醒,尚忆轮台饮兴清。xǐng shí hái zuì zuì hái xǐng,shàng yì lún tái yǐn xīng qīng。
瀚海波涛君忍听,天山风雪我难行。hàn hǎi bō tāo jūn rěn tīng,tiān shān fēng xuě wǒ nán xíng。
好学慷慨英雄操,毋傲辛酸儿女情。hǎo xué kāng kǎi yīng xióng cāo,wú ào xīn suān ér nǚ qíng。
但得胸中空洒洒,天涯何处不安生。dàn dé xiōng zhōng kōng sǎ sǎ,tiān yá hé chù bù ān shēng。

除戎堂二首

耶律楚材

除戎堂主震威名,一扫尘氛消未萌。chú róng táng zhǔ zhèn wēi míng,yī sǎo chén fēn xiāo wèi méng。
不出户庭成庙算,折冲樽俎有奇兵。bù chū hù tíng chéng miào suàn,zhé chōng zūn zǔ yǒu qí bīng。
何须公瑾长江险,安用蒙恬万里城。hé xū gōng jǐn zhǎng jiāng xiǎn,ān yòng méng tián wàn lǐ chéng。
坐镇大河兵偃息,居延不复塞尘惊。zuò zhèn dà hé bīng yǎn xī,jū yán bù fù sāi chén jīng。

除戎堂二首

耶律楚材

除戎厅事筑城阿,烽火平安师旅和。chú róng tīng shì zhù chéng ā,fēng huǒ píng ān shī lǚ hé。
远胜长城欺李绩,徒标铜柱笑伏波。yuǎn shèng zhǎng chéng qī lǐ jì,tú biāo tóng zhù xiào fú bō。
服心不用七擒策,御侮何劳三箭歌。fú xīn bù yòng qī qín cè,yù wǔ hé láo sān jiàn gē。
高枕幽窗无一事,西人不敢牧长河。gāo zhěn yōu chuāng wú yī shì,xī rén bù gǎn mù zhǎng hé。

和北京张天佐见寄

耶律楚材

寓迹龙庭积有年,功名已后祖生鞭。yù jì lóng tíng jī yǒu nián,gōng míng yǐ hòu zǔ shēng biān。
销金众口嫉居士,好事独君慕湛然。xiāo jīn zhòng kǒu jí jū shì,hǎo shì dú jūn mù zhàn rán。
许远云山分袂别,几时风雨对床眠。xǔ yuǎn yún shān fēn mèi bié,jǐ shí fēng yǔ duì chuáng mián。
琼华赠我将何报,聊寄江南古样弦。qióng huá zèng wǒ jiāng hé bào,liáo jì jiāng nán gǔ yàng xián。

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

临行不暇别圆明,禅客机关百变生。lín xíng bù xiá bié yuán míng,chán kè jī guān bǎi biàn shēng。
明月清风都不会,落花流水两无情。míng yuè qīng fēng dōu bù huì,luò huā liú shuǐ liǎng wú qíng。
只知常谒摩诃院,谁道曾离归化城。zhǐ zhī cháng yè mó hē yuàn,shuí dào céng lí guī huà chéng。
宾主相忘非聚散,笑谈松竹自清声。bīn zhǔ xiāng wàng fēi jù sàn,xiào tán sōng zhú zì qīng shēng。

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

新诗入手眼增明,老作机锋太峻生。xīn shī rù shǒu yǎn zēng míng,lǎo zuò jī fēng tài jùn shēng。
略叙寒温闲礼数,过承褒赏假人情。lüè xù hán wēn xián lǐ shù,guò chéng bāo shǎng jiǎ rén qíng。
羡君奋迅超真地,笑我徘徊恋化城。xiàn jūn fèn xùn chāo zhēn dì,xiào wǒ pái huái liàn huà chéng。
且喜武川归海若,狂流万派尽消声。qiě xǐ wǔ chuān guī hǎi ruò,kuáng liú wàn pài jǐn xiāo shēng。

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

我爱圆明道眼明,简书时复寄鲰生。wǒ ài yuán míng dào yǎn míng,jiǎn shū shí fù jì zōu shēng。
谈真辨妄输达士,背正归邪笑世情。tán zhēn biàn wàng shū dá shì,bèi zhèng guī xié xiào shì qíng。
且隐骊珠光万丈,奚贪尺璧价连城。qiě yǐn lí zhū guāng wàn zhàng,xī tān chǐ bì jià lián chéng。
穹庐高枕无馀事,静听潮轰北海声。qióng lú gāo zhěn wú yú shì,jìng tīng cháo hōng běi hǎi shēng。

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

归与不得效渊明,细碎功名误此生。guī yǔ bù dé xiào yuān míng,xì suì gōng míng wù cǐ shēng。
客里正如闲气味,病来犹有好心情。kè lǐ zhèng rú xián qì wèi,bìng lái yóu yǒu hǎo xīn qíng。
冰弦罢品昭君曲,醉墨闲题苏武城。bīng xián bà pǐn zhāo jūn qū,zuì mò xián tí sū wǔ chéng。
受用观音法无尽,悲笳风送两三声。shòu yòng guān yīn fǎ wú jǐn,bēi jiā fēng sòng liǎng sān shēng。