古诗词

琴道喻五十韵以勉忘忧进道

耶律楚材

昔我学鼓琴,豪气凌青天。xī wǒ xué gǔ qín,háo qì líng qīng tiān。
轻笑此小技,何必师成连。qīng xiào cǐ xiǎo jì,hé bì shī chéng lián。
宝架翻旧谱,对谱寻冰弦。bǎo jià fān jiù pǔ,duì pǔ xún bīng xián。
自弹数十弄,以为无差肩。zì dàn shù shí nòng,yǐ wèi wú chà jiān。
有客来劝予,因举庄生篇。yǒu kè lái quàn yǔ,yīn jǔ zhuāng shēng piān。
时君方诵书,轮扁居其前。shí jūn fāng sòng shū,lún biǎn jū qí qián。
释椎而入请,何故读残编。shì chuí ér rù qǐng,hé gù dú cán biān。
上古已久矣,不得见圣贤。shàng gǔ yǐ jiǔ yǐ,bù dé jiàn shèng xián。
遗书糟粕馀,与道云泥悬。yí shū zāo pò yú,yǔ dào yún ní xuán。
臣年七十秋,双鬓如垂绵。chén nián qī shí qiū,shuāng bìn rú chuí mián。
斫轮固小巧,巧性非方圆。zhuó lún gù xiǎo qiǎo,qiǎo xìng fēi fāng yuán。
心手两相应,不能语子焉。xīn shǒu liǎng xiāng yīng,bù néng yǔ zi yān。
是知圣人道,安得形言诠。shì zhī shèng rén dào,ān dé xíng yán quán。
至今千载间,此论不可迁。zhì jīn qiān zài jiān,cǐ lùn bù kě qiān。
琴书纸上语,妙趣焉能传?qín shū zhǐ shàng yǔ,miào qù yān néng chuán?
不学妄穿凿,是为谁之愆。bù xué wàng chuān záo,shì wèi shuí zhī qiān。
今方谒弭君,服膺乃拳拳。jīn fāng yè mǐ jūn,fú yīng nǎi quán quán。
相对授指诀,初请歌水仙。xiāng duì shòu zhǐ jué,chū qǐng gē shuǐ xiān。
吟猱不逾矩,节奏能平平。yín náo bù yú jǔ,jié zòu néng píng píng。
起伏与神会,态状如云烟。qǐ fú yǔ shén huì,tài zhuàng rú yún yān。
朝夕从之游,琴事得大全。cháo xī cóng zhī yóu,qín shì dé dà quán。
小艺尚如此,大道宁不然。xiǎo yì shàng rú cǐ,dà dào níng bù rán。
当年嗜佛书,经论穷疏笺。dāng nián shì fú shū,jīng lùn qióng shū jiān。
公案助谈柄,卖弄猾头禅。gōng àn zhù tán bǐng,mài nòng huá tóu chán。
一遇万松师,驽骀蒙策鞭。yī yù wàn sōng shī,nú dài méng cè biān。
委身事洒扫,抠衣且三年。wěi shēn shì sǎ sǎo,kōu yī qiě sān nián。
圆教摄万法,始觉担板偏。yuán jiào shè wàn fǎ,shǐ jué dān bǎn piān。
回视平昔学,尚未及埃涓。huí shì píng xī xué,shàng wèi jí āi juān。
渐能入堂奥,稍稍穷高坚。jiàn néng rù táng ào,shāo shāo qióng gāo jiān。
疑团一旦碎,桶底七八穿。yí tuán yī dàn suì,tǒng dǐ qī bā chuān。
洪炉片雪飞,石上栽白莲。hóng lú piàn xuě fēi,shí shàng zāi bái lián。
佛祖立下风,俯视威音先。fú zǔ lì xià fēng,fǔ shì wēi yīn xiān。
忘忧西域时,师我求真筌。wàng yōu xī yù shí,shī wǒ qiú zhēn quán。
经今十五春,进退犹迁延。jīng jīn shí wǔ chūn,jìn tuì yóu qiān yán。
望涯自退缩,甘心嗟无缘。wàng yá zì tuì suō,gān xīn jiē wú yuán。
将求无价宝,未肯酬一钱。jiāng qiú wú jià bǎo,wèi kěn chóu yī qián。
未启半篑土,欲酌九仞泉。wèi qǐ bàn kuì tǔ,yù zhuó jiǔ rèn quán。
美玉付良工,良工得雕镌。měi yù fù liáng gōng,liáng gōng dé diāo juān。
良金不受冶,徒费炉韝煽。liáng jīn bù shòu yě,tú fèi lú gōu shān。
闻君近好琴,停烛夜不眠。wén jūn jìn hǎo qín,tíng zhú yè bù mián。
弹之未期月,曲调能相联。dàn zhī wèi qī yuè,qū diào néng xiāng lián。
君初未弹时,曾不知勾蠲。jūn chū wèi dàn shí,céng bù zhī gōu juān。
学道亦如此,惟患无精专。xué dào yì rú cǐ,wéi huàn wú jīng zhuān。
谁无摩尼珠,谁无般若船。shuí wú mó ní zhū,shuí wú bān ruò chuán。
立志勿犹豫,叩参宜勉旃。lì zhì wù yóu yù,kòu cān yí miǎn zhān。
他时大彻悟,沛然如决川。tā shí dà chè wù,pèi rán rú jué chuān。
毛端吞巨海,芥子含大千。máo duān tūn jù hǎi,jiè zi hán dà qiān。
瞬息一世过,生死相萦缠。shùn xī yī shì guò,shēng sǐ xiāng yíng chán。
此生不得觉,旷劫徒悲煎。cǐ shēng bù dé jué,kuàng jié tú bēi jiān。
吾言真药石,疗子沈疴痊。wú yán zhēn yào shí,liáo zi shěn kē quán。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

春雁楼边三两声,东天回首望归程。chūn yàn lóu biān sān liǎng shēng,dōng tiān huí shǒu wàng guī chéng。
山青水碧伤心切,李白桃红照眼明。shān qīng shuǐ bì shāng xīn qiè,lǐ bái táo hóng zhào yǎn míng。
几树绿杨摇客恨,一川芳草惹羁情。jǐ shù lǜ yáng yáo kè hèn,yī chuān fāng cǎo rě jī qíng。
天兵几日归东阙,万国欢声贺太平。tiān bīng jǐ rì guī dōng quē,wàn guó huān shēng hè tài píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

河中二月好踏青,且莫临风叹客程。hé zhōng èr yuè hǎo tà qīng,qiě mò lín fēng tàn kè chéng。
溪畔数枝红杏浅,墙头半点小桃明。xī pàn shù zhī hóng xìng qiǎn,qiáng tóu bàn diǎn xiǎo táo míng。
谁知西域逢佳景,始信东君不世情。shuí zhī xī yù féng jiā jǐng,shǐ xìn dōng jūn bù shì qíng。
圆沼方池三百所,澄澄春水一时平。yuán zhǎo fāng chí sān bǎi suǒ,chéng chéng chūn shuǐ yī shí píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

二月河中草木青,芳菲次第有期程。èr yuè hé zhōng cǎo mù qīng,fāng fēi cì dì yǒu qī chéng。
花藏径畔春泉碧,云散林梢晚照明。huā cáng jìng pàn chūn quán bì,yún sàn lín shāo wǎn zhào míng。
含笑山桃还似识,相亲水鸟自忘情。hán xiào shān táo hái shì shí,xiāng qīn shuǐ niǎo zì wàng qíng。
遐方且喜丰年兆,万顷青青麦浪平。xiá fāng qiě xǐ fēng nián zhào,wàn qǐng qīng qīng mài làng píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

异域春郊草又青,故园东望远千程。yì yù chūn jiāo cǎo yòu qīng,gù yuán dōng wàng yuǎn qiān chéng。
临池嫩柳千丝碧,倚槛妖桃几点明。lín chí nèn liǔ qiān sī bì,yǐ kǎn yāo táo jǐ diǎn míng。
丹杏笑风真有意,白云送雨太无情。dān xìng xiào fēng zhēn yǒu yì,bái yún sòng yǔ tài wú qíng。
归来不识河中道,春水潺潺满路平。guī lái bù shí hé zhōng dào,chūn shuǐ chán chán mǎn lù píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

四海从来皆弟兄,西行谁复叹行程。sì hǎi cóng lái jiē dì xiōng,xī xíng shuí fù tàn xíng chéng。
既蒙倾盖心相许,得遇知音眼便明。jì méng qīng gài xīn xiāng xǔ,dé yù zhī yīn yǎn biàn míng。
金玉满堂违素志,云霞千顷适高情。jīn yù mǎn táng wéi sù zhì,yún xiá qiān qǐng shì gāo qíng。
庙堂自有夔龙在,安用微生措治平。miào táng zì yǒu kuí lóng zài,ān yòng wēi shēng cuò zhì píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

寓迹尘埃且乐生,垂天六翮敛鹏程。yù jì chén āi qiě lè shēng,chuí tiān liù hé liǎn péng chéng。
无缘未得风云会,有幸能瞻日月明。wú yuán wèi dé fēng yún huì,yǒu xìng néng zhān rì yuè míng。
出处随时全道用,穷通逐势叹人情。chū chù suí shí quán dào yòng,qióng tōng zhú shì tàn rén qíng。
凭谁为发丰城剑,一扫妖氛四海平。píng shuí wèi fā fēng chéng jiàn,yī sǎo yāo fēn sì hǎi píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

不如归去乐馀龄,百岁光阴有几程。bù rú guī qù lè yú líng,bǎi suì guāng yīn yǒu jǐ chéng。
文史三冬输曼倩,田园二顷忆渊明。wén shǐ sān dōng shū màn qiàn,tián yuán èr qǐng yì yuān míng。
宾朋冷落绝交分,亲戚团栾说话情。bīn péng lěng luò jué jiāo fēn,qīn qī tuán luán shuō huà qíng。
植杖耘耔聊自适,笑观南亩绿云平。zhí zhàng yún zǐ liáo zì shì,xiào guān nán mǔ lǜ yún píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

衰翁老矣倦功名,繁简行军笑李程。shuāi wēng lǎo yǐ juàn gōng míng,fán jiǎn xíng jūn xiào lǐ chéng。
牛粪火熟石炕暖,蛾连纸破瓦窗明。niú fèn huǒ shú shí kàng nuǎn,é lián zhǐ pò wǎ chuāng míng。
水中漉月消三毒,火里生莲屏六情。shuǐ zhōng lù yuè xiāo sān dú,huǒ lǐ shēng lián píng liù qíng。
野老不知天子力,讴歌鼓腹庆升平。yě lǎo bù zhī tiān zi lì,ōu gē gǔ fù qìng shēng píng。

游河中西园和王君玉韵四首

耶律楚材

万里东皇不失期,园林春老我来迟。wàn lǐ dōng huáng bù shī qī,yuán lín chūn lǎo wǒ lái chí。
漫天柳絮将飞日,遍地梨花半谢时。màn tiān liǔ xù jiāng fēi rì,biàn dì lí huā bàn xiè shí。
异域风光特秀丽,幽人佳句自清奇。yì yù fēng guāng tè xiù lì,yōu rén jiā jù zì qīng qí。
临风畅饮题玄语,方信无为无不为。lín fēng chàng yǐn tí xuán yǔ,fāng xìn wú wèi wú bù wèi。

游河中西园和王君玉韵四首

耶律楚材

清明出郭赴幽期,千里江山丽日迟。qīng míng chū guō fù yōu qī,qiān lǐ jiāng shān lì rì chí。
花叶不飞风定后,香尘微敛雨馀时。huā yè bù fēi fēng dìng hòu,xiāng chén wēi liǎn yǔ yú shí。
雕镌冰玉诗尤健,挥扫龙蛇字愈奇。diāo juān bīng yù shī yóu jiàn,huī sǎo lóng shé zì yù qí。
好字好诗独我得,不来赓和拟胡为。hǎo zì hǎo shī dú wǒ dé,bù lái gēng hé nǐ hú wèi。

游河中西园和王君玉韵四首

耶律楚材

异域逢君本不期,湛然深恨识君迟。yì yù féng jūn běn bù qī,zhàn rán shēn hèn shí jūn chí。
清诗厌世光千古,逸笔惊人自一时。qīng shī yàn shì guāng qiān gǔ,yì bǐ jīng rén zì yī shí。
字老本来遵雅淡,吟成元不尚新奇。zì lǎo běn lái zūn yǎ dàn,yín chéng yuán bù shàng xīn qí。
出伦诗笔服君妙,笑我区区亦强为。chū lún shī bǐ fú jūn miào,xiào wǒ qū qū yì qiáng wèi。

游河中西园和王君玉韵四首

耶律楚材

风云佳遇未能期,自是鱼龙上钓迟。fēng yún jiā yù wèi néng qī,zì shì yú lóng shàng diào chí。
岩穴潜藏难遁世,尘嚣俯仰且随时。yán xué qián cáng nán dùn shì,chén xiāo fǔ yǎng qiě suí shí。
百年富贵真堪叹,半纸功名未足奇。bǎi nián fù guì zhēn kān tàn,bàn zhǐ gōng míng wèi zú qí。
伴我琴书聊自适,生涯此外更何为。bàn wǒ qín shū liáo zì shì,shēng yá cǐ wài gèng hé wèi。

河中游西园四首

耶律楚材

河中春晚我邀宾,诗满云笺酒满巡。hé zhōng chūn wǎn wǒ yāo bīn,shī mǎn yún jiān jiǔ mǎn xún。
对景怕看红日暮,临池羞照白头新。duì jǐng pà kàn hóng rì mù,lín chí xiū zhào bái tóu xīn。
柳添翠色侵凌草,花落馀香著莫人。liǔ tiān cuì sè qīn líng cǎo,huā luò yú xiāng zhù mò rén。
且著新诗与芳酒,西园佳处送残春。qiě zhù xīn shī yǔ fāng jiǔ,xī yuán jiā chù sòng cán chūn。

河中游西园四首

耶律楚材

河中风物出乎伦,闲命金兰玉斝巡。hé zhōng fēng wù chū hū lún,xián mìng jīn lán yù jiǎ xún。
半笑梨花琼脸嫩,轻颦杨柳翠眉新。bàn xiào lí huā qióng liǎn nèn,qīng pín yáng liǔ cuì méi xīn。
衔泥紫燕先迎客,偷蕊黄蜂远趁人。xián ní zǐ yàn xiān yíng kè,tōu ruǐ huáng fēng yuǎn chèn rén。
日日西园寻胜概,莫教辜负客城春。rì rì xī yuán xún shèng gài,mò jiào gū fù kè chéng chūn。

河中游西园四首

耶律楚材

几年萍梗困边城,闲步西园试一巡。jǐ nián píng gěng kùn biān chéng,xián bù xī yuán shì yī xún。
圆沼印空明镜莹,芳莎藉地翠茵新。yuán zhǎo yìn kōng míng jìng yíng,fāng shā jí dì cuì yīn xīn。
幽禽有意如留客,野卉多情解笑人。yōu qín yǒu yì rú liú kè,yě huì duō qíng jiě xiào rén。
屈指知音今有几,与谁同享瓮头春。qū zhǐ zhī yīn jīn yǒu jǐ,yǔ shuí tóng xiǎng wèng tóu chūn。