古诗词

苏辙

次韵毛君感事书怀

苏辙

种棠经岁便成科,秋雨调匀气渐和。zhǒng táng jīng suì biàn chéng kē,qiū yǔ diào yún qì jiàn hé。
才力有馀嫌事少,风情无限觉诗多。cái lì yǒu yú xián shì shǎo,fēng qíng wú xiàn jué shī duō。
长松更老仍添节,古井虽深自不波。zhǎng sōng gèng lǎo réng tiān jié,gǔ jǐng suī shēn zì bù bō。
宴坐山房人岂识,一尊聊且慰蹉跎。yàn zuò shān fáng rén qǐ shí,yī zūn liáo qiě wèi cuō tuó。

和胡教授蒙太守策试诸生

苏辙

著籍初同阙里多,采芹先致鲁风和。zhù jí chū tóng quē lǐ duō,cǎi qín xiān zhì lǔ fēng hé。
欲将大策观胸胆,尽召中堂列雁鹅。yù jiāng dà cè guān xiōng dǎn,jǐn zhào zhōng táng liè yàn é。
终日正言何忌讳,几人馀力尚委蛇。zhōng rì zhèng yán hé jì huì,jǐ rén yú lì shàng wěi shé。
岂惟太守知为政,仍见先生善设科。qǐ wéi tài shǒu zhī wèi zhèng,réng jiàn xiān shēng shàn shè kē。

次韵毛君病中菊未开

苏辙

病肺秋深雾雨伤,旧缯故絮喜清凉。bìng fèi qiū shēn wù yǔ shāng,jiù zēng gù xù xǐ qīng liáng。
菊花金粟未曾吐,桂酒鹅儿空自黄。jú huā jīn sù wèi céng tǔ,guì jiǔ é ér kōng zì huáng。
草木亦知年有闰,风霜渐近月方阳。cǎo mù yì zhī nián yǒu rùn,fēng shuāng jiàn jìn yuè fāng yáng。
得诗闻道维摩病,欲到毗耶言已忘。dé shī wén dào wéi mó bìng,yù dào pí yé yán yǐ wàng。

雨中宿酒务

苏辙

微官终日守糟缸,风雨凄凉夜渡江。wēi guān zhōng rì shǒu zāo gāng,fēng yǔ qī liáng yè dù jiāng。
早岁谬知儒术贵,安眠近喜壮心降。zǎo suì miù zhī rú shù guì,ān mián jìn xǐ zhuàng xīn jiàng。
夜深唧唧醅鸣瓮,睡起萧萧叶打窗。yè shēn jī jī pēi míng wèng,shuì qǐ xiāo xiāo yè dǎ chuāng。
阮籍作官都为酒,不须分别恨南邦。ruǎn jí zuò guān dōu wèi jiǔ,bù xū fēn bié hèn nán bāng。

次韵毛君经旬不用鞭扑

苏辙

共喜秋深酒未醇,官曹休假不须旬。gòng xǐ qiū shēn jiǔ wèi chún,guān cáo xiū jiǎ bù xū xún。
政宽境内棠阴合,讼去庭中草色新。zhèng kuān jìng nèi táng yīn hé,sòng qù tíng zhōng cǎo sè xīn。
不惜牛刀时一割,已因鼷鼠发千钧。bù xī niú dāo shí yī gē,yǐ yīn xī shǔ fā qiān jūn。
岁终谁为公书考,岂止江西第一人。suì zhōng shuí wèi gōng shū kǎo,qǐ zhǐ jiāng xī dì yī rén。

次韵李抚辰屯田修州门

苏辙

六月江涛壁垒颓,苍崖翠甓就新台。liù yuè jiāng tāo bì lěi tuí,cāng yá cuì pì jiù xīn tái。
咄嗟双阙还依旧,咫尺群山信有材。duō jiē shuāng quē hái yī jiù,zhǐ chǐ qún shān xìn yǒu cái。
画戟风生两衙退,飞桥日出万人来。huà jǐ fēng shēng liǎng yá tuì,fēi qiáo rì chū wàn rén lái。
不因毁圮催兴筑,谁见雍容治剧才。bù yīn huǐ pǐ cuī xīng zhù,shuí jiàn yōng róng zhì jù cái。

衢州赵阅道少师濯缨亭

苏辙

挂冠缨上已无尘,犹爱溪光碧照人。guà guān yīng shàng yǐ wú chén,yóu ài xī guāng bì zhào rén。
点检旧游黄石在,扫除诸念白鸥亲。diǎn jiǎn jiù yóu huáng shí zài,sǎo chú zhū niàn bái ōu qīn。
一尊父老囊金尽,三径松筠生事贫。yī zūn fù lǎo náng jīn jǐn,sān jìng sōng yún shēng shì pín。
他日南公数人物,丹青添入县图新。tā rì nán gōng shù rén wù,dān qīng tiān rù xiàn tú xīn。

茶花二首

苏辙

黄檗春芽大麦粗,倾山倒谷采无馀。huáng bò chūn yá dà mài cū,qīng shān dào gǔ cǎi wú yú。
久疑残蘖阳和尽,尚有幽花霰雪初。jiǔ yí cán niè yáng hé jǐn,shàng yǒu yōu huā xiàn xuě chū。
耿耿清香崖菊淡,依依秀色岭梅如。gěng gěng qīng xiāng yá jú dàn,yī yī xiù sè lǐng méi rú。
经冬结子犹堪种,一亩荒园试为锄。jīng dōng jié zi yóu kān zhǒng,yī mǔ huāng yuán shì wèi chú。

茶花二首

苏辙

细嚼花须味亦长,新芽一粟叶间藏。xì jué huā xū wèi yì zhǎng,xīn yá yī sù yè jiān cáng。
稍经腊雪侵肌瘦,旋得春雷发地狂。shāo jīng là xuě qīn jī shòu,xuán dé chūn léi fā dì kuáng。
开落空山谁比数,烝烹来岁最先尝。kāi luò kōng shān shuí bǐ shù,zhēng pēng lái suì zuì xiān cháng。
枝枯叶硬天真在,踏遍牛羊未改香。zhī kū yè yìng tiān zhēn zài,tà biàn niú yáng wèi gǎi xiāng。

临江萧氏家宝堂

苏辙

高人不解作生涯,唯有中堂书五车。gāo rén bù jiě zuò shēng yá,wéi yǒu zhōng táng shū wǔ chē。
竹简多于孔氏壁,牙签新似邺侯家。zhú jiǎn duō yú kǒng shì bì,yá qiān xīn shì yè hóu jiā。
田园岂是子孙计,青紫今为里巷夸。tián yuán qǐ shì zi sūn jì,qīng zǐ jīn wèi lǐ xiàng kuā。
富贵早知皆有命,君应未厌十年赊。fù guì zǎo zhī jiē yǒu mìng,jūn yīng wèi yàn shí nián shē。

陪毛君游黄仙观

苏辙

李叟仙居仍近市,黄公道院亦依城。lǐ sǒu xiān jū réng jìn shì,huáng gōng dào yuàn yì yī chéng。
定应昔日山林地,未有今时鸡犬声。dìng yīng xī rì shān lín dì,wèi yǒu jīn shí jī quǎn shēng。
白鹤翻飞终不返,黄冠憔悴只躬耕。bái hè fān fēi zhōng bù fǎn,huáng guān qiáo cuì zhǐ gōng gēng。
试从车骑寻遗迹,恐有居人解养生。shì cóng chē qí xún yí jì,kǒng yǒu jū rén jiě yǎng shēng。

次韵王适梅花

苏辙

江梅似欲竞新年,照水窥林态愈妍。jiāng méi shì yù jìng xīn nián,zhào shuǐ kuī lín tài yù yán。
霜重清香浑欲滴,月明素质自生烟。shuāng zhòng qīng xiāng hún yù dī,yuè míng sù zhì zì shēng yān。
未成细实酸犹薄,半落南枝意可怜。wèi chéng xì shí suān yóu báo,bàn luò nán zhī yì kě lián。
谁写江西风物样,徐家旧有数枝传。shuí xiě jiāng xī fēng wù yàng,xú jiā jiù yǒu shù zhī chuán。

次韵王适春雪二首其一

苏辙

江南春候寒犹剧,细雨风吹作雪花。jiāng nán chūn hòu hán yóu jù,xì yǔ fēng chuī zuò xuě huā。
中夜窗扉初晃漾,平明草木半低斜。zhōng yè chuāng fēi chū huǎng yàng,píng míng cǎo mù bàn dī xié。
润催江柳排金绿,光杂山茶点绛葩。rùn cuī jiāng liǔ pái jīn lǜ,guāng zá shān chá diǎn jiàng pā。
老病不堪乘晓出,纷纷能使发增华。lǎo bìng bù kān chéng xiǎo chū,fēn fēn néng shǐ fā zēng huá。

次韵王适新燕

苏辙

好雨纤纤润客衣,新来双燕力犹微。hǎo yǔ xiān xiān rùn kè yī,xīn lái shuāng yàn lì yóu wēi。
似嫌春早无人见,故待帘开掠地飞。shì xián chūn zǎo wú rén jiàn,gù dài lián kāi lüè dì fēi。
南国花期知不远,中原寒剧未应归。nán guó huā qī zhī bù yuǎn,zhōng yuán hán jù wèi yīng guī。
养雏不怕巢成早,记取朝朝为启扉。yǎng chú bù pà cháo chéng zǎo,jì qǔ cháo cháo wèi qǐ fēi。

官居即事

苏辙

官局纷纭簿领迷,生缘琐细老农齐。guān jú fēn yún bù lǐng mí,shēng yuán suǒ xì lǎo nóng qí。
偷安旋种十年木,肉食还须五母鸡。tōu ān xuán zhǒng shí nián mù,ròu shí hái xū wǔ mǔ jī。
对酒不尝怜酤榷,钓鱼无术漫临溪。duì jiǔ bù cháng lián gū què,diào yú wú shù màn lín xī。
此身已分长贫贱,执爨缝裳愧老妻。cǐ shēn yǐ fēn zhǎng pín jiàn,zhí cuàn fèng shang kuì lǎo qī。

送王适徐州赴举

苏辙

送别江南春雨淫,北方谁是子知音。sòng bié jiāng nán chūn yǔ yín,běi fāng shuí shì zi zhī yīn。
性如白玉烧犹冷,文似朱弦叩愈深。xìng rú bái yù shāo yóu lěng,wén shì zhū xián kòu yù shēn。
万里同舟宽老病,一杯分袂发悲吟。wàn lǐ tóng zhōu kuān lǎo bìng,yī bēi fēn mèi fā bēi yín。
明年榜上看名姓,杨柳春风正似今。míng nián bǎng shàng kàn míng xìng,yáng liǔ chūn fēng zhèng shì jīn。

游吴氏园

苏辙

细雨作寒晴便暖,好风吹袂意初佳。xì yǔ zuò hán qíng biàn nuǎn,hǎo fēng chuī mèi yì chū jiā。
清池解洗春心热,红艳能添醉眼花。qīng chí jiě xǐ chūn xīn rè,hóng yàn néng tiān zuì yǎn huā。
紫竹暗生岷岫笋,山丹强比洛人家。zǐ zhú àn shēng mín xiù sǔn,shān dān qiáng bǐ luò rén jiā。
怜渠巧与闲官便,申退来游未觉赊。lián qú qiǎo yǔ xián guān biàn,shēn tuì lái yóu wèi jué shē。

次韵毛君游陈氏园

苏辙

增筑园亭草木新,损花风雨怨频频。zēng zhù yuán tíng cǎo mù xīn,sǔn huā fēng yǔ yuàn pín pín。
筼筜似欲迎初暑,芍药犹堪送晚春。yún dāng shì yù yíng chū shǔ,sháo yào yóu kān sòng wǎn chūn。
薄暮出城仍有伴,携壶藉草更无巡。báo mù chū chéng réng yǒu bàn,xié hú jí cǎo gèng wú xún。
归轩有喜知谁见,道上从横满醉人。guī xuān yǒu xǐ zhī shuí jiàn,dào shàng cóng héng mǎn zuì rén。

竞渡

苏辙

史君欲听榜人讴,一夜江波拍岸流。shǐ jūn yù tīng bǎng rén ōu,yī yè jiāng bō pāi àn liú。
父老不知招屈恨,少年争作弄潮游。fù lǎo bù zhī zhāo qū hèn,shǎo nián zhēng zuò nòng cháo yóu。
长鲸破浪聊堪比,小旆逆风殊未收。zhǎng jīng pò làng liáo kān bǐ,xiǎo pèi nì fēng shū wèi shōu。
角胜争先非老事,凭栏寓目思悠悠。jiǎo shèng zhēng xiān fēi lǎo shì,píng lán yù mù sī yōu yōu。

送姜司马

苏辙

七岁立谈明主前,江湖晚节弄渔船。qī suì lì tán míng zhǔ qián,jiāng hú wǎn jié nòng yú chuán。
斗鸡谁识城东老,丧马方知塞上贤。dòu jī shuí shí chéng dōng lǎo,sàng mǎ fāng zhī sāi shàng xián。
生计未成归去咏,草书时发醉中颠。shēng jì wèi chéng guī qù yǒng,cǎo shū shí fā zuì zhōng diān。
当年不解看齐物,气踊如山谁见怜。dāng nián bù jiě kàn qí wù,qì yǒng rú shān shuí jiàn lián。