古诗词

苏辙

次韵王适元日并示曹焕二首

苏辙

放逐三年未遣回,复惊爆竹起春雷。fàng zhú sān nián wèi qiǎn huí,fù jīng bào zhú qǐ chūn léi。
祈年粗有樽中桂,寄远仍持岭上梅。qí nián cū yǒu zūn zhōng guì,jì yuǎn réng chí lǐng shàng méi。
莫笑牛狸抵羊酪,漫将崖蜜代官醅。mò xiào niú lí dǐ yáng lào,màn jiāng yá mì dài guān pēi。
二君未肯嫌贫病,犹得衰颜一笑开。èr jūn wèi kěn xián pín bìng,yóu dé shuāi yán yī xiào kāi。

和毛国镇白云庄五咏掬泉轩

苏辙

卜筑高深已有山,起居清润可无泉。bo zhù gāo shēn yǐ yǒu shān,qǐ jū qīng rùn kě wú quán。
穿墙白练秋声细,照屋清铜晓色鲜。chuān qiáng bái liàn qiū shēng xì,zhào wū qīng tóng xiǎo sè xiān。
已放鱼虾嫌跳掷,更除蘋藻任漪涟。yǐ fàng yú xiā xián tiào zhì,gèng chú píng zǎo rèn yī lián。
只应明月中霄下,长共禅心相向圆。zhǐ yīng míng yuè zhōng xiāo xià,zhǎng gòng chán xīn xiāng xiàng yuán。

和毛国镇白云庄五咏掬泉轩

苏辙

清溪似与隐君谋,故入堂前漫不收。qīng xī shì yǔ yǐn jūn móu,gù rù táng qián màn bù shōu。
盥手从今休汲井,浮觞取意便临流。guàn shǒu cóng jīn xiū jí jǐng,fú shāng qǔ yì biàn lín liú。
花漂涧谷来应远,石激琴筝久未休。huā piāo jiàn gǔ lái yīng yuǎn,shí jī qín zhēng jiǔ wèi xiū。
莫把朱栏强围绕,山家事事要清幽。mò bǎ zhū lán qiáng wéi rào,shān jiā shì shì yào qīng yōu。

和毛国镇白云庄五咏掬泉轩

苏辙

山似高人长远人,不登高处见无因。shān shì gāo rén zhǎng yuǎn rén,bù dēng gāo chù jiàn wú yīn。
筑台土石无多子,照眼峰峦得许新。zhù tái tǔ shí wú duō zi,zhào yǎn fēng luán dé xǔ xīn。
阵马奔腾时绝远,风涛舒卷忽无垠。zhèn mǎ bēn téng shí jué yuǎn,fēng tāo shū juǎn hū wú yín。
白云自是逃名处,犹恐此中藏隐沦。bái yún zì shì táo míng chù,yóu kǒng cǐ zhōng cáng yǐn lún。

和毛国镇白云庄五咏掬泉轩

苏辙

临池濯足惜泉清,缨上无尘且强名。lín chí zhuó zú xī quán qīng,yīng shàng wú chén qiě qiáng míng。
横木为桥便独往,结茅依岛类天成。héng mù wèi qiáo biàn dú wǎng,jié máo yī dǎo lèi tiān chéng。
往还渐少人谁识,寝食无为身转轻。wǎng hái jiàn shǎo rén shuí shí,qǐn shí wú wèi shēn zhuǎn qīng。
有似三吴朱处士,钓鱼谁与话西征。yǒu shì sān wú zhū chù shì,diào yú shuí yǔ huà xī zhēng。

和毛国镇白云庄五咏掬泉轩

苏辙

归去携家住白云,云中猿鹤许同群。guī qù xié jiā zhù bái yún,yún zhōng yuán hè xǔ tóng qún。
陶公酒后诗偏好,疏傅金馀客屡醺。táo gōng jiǔ hòu shī piān hǎo,shū fù jīn yú kè lǚ xūn。
芒屩潜行逐渔钓,壶浆时出劳耕耘。máng juē qián xíng zhú yú diào,hú jiāng shí chū láo gēng yún。
却看人世应微笑,未熟黄粱昼梦纷。què kàn rén shì yīng wēi xiào,wèi shú huáng liáng zhòu mèng fēn。

张秀才见写陋容

苏辙

潦倒形骸山上樗,每经风雨辄凋疏。lǎo dào xíng hái shān shàng chū,měi jīng fēng yǔ zhé diāo shū。
劳君为写支离状,异日长看老病初。láo jūn wèi xiě zhī lí zhuàng,yì rì zhǎng kàn lǎo bìng chū。
落笔纵横中自喜,赋形深稳妙无馀。luò bǐ zòng héng zhōng zì xǐ,fù xíng shēn wěn miào wú yú。
偶然挂壁低头笑,俱幻何妨彼亦如。ǒu rán guà bì dī tóu xiào,jù huàn hé fáng bǐ yì rú。

次韵王适春雨

苏辙

久遭客禁往还稀,风雨萧条只自知。jiǔ zāo kè jìn wǎng hái xī,fēng yǔ xiāo tiáo zhǐ zì zhī。
春色有情犹入眼,客愁无赖巧侵眉。chūn sè yǒu qíng yóu rù yǎn,kè chóu wú lài qiǎo qīn méi。
山僧寄语收茶日,野老留人供社时。shān sēng jì yǔ shōu chá rì,yě lǎo liú rén gōng shè shí。
久住不须嫌寂寞,此间偏与拙相宜。jiǔ zhù bù xū xián jì mò,cǐ jiān piān yǔ zhuō xiāng yí。

次韵讲律李司理宪见赠

苏辙

强将羔雁聘黄晞,破褐疏巾倚夕晖。qiáng jiāng gāo yàn pìn huáng xī,pò hè shū jīn yǐ xī huī。
礼律纵横开卷尽,齑盐冷落待贤非。lǐ lǜ zòng héng kāi juǎn jǐn,jī yán lěng luò dài xián fēi。
日高几案弦歌罢,夜永窗扉灯火微。rì gāo jǐ àn xián gē bà,yè yǒng chuāng fēi dēng huǒ wēi。
犹喜江边莫春近,舞雩风雨得同归。yóu xǐ jiāng biān mò chūn jìn,wǔ yú fēng yǔ dé tóng guī。

次韵王适游陈氏园

苏辙

宿雨晴来春已晚,众花飘尽野犹香。sù yǔ qíng lái chūn yǐ wǎn,zhòng huā piāo jǐn yě yóu xiāng。
舞雩便可同沂上,饮禊何妨似洛阳。wǔ yú biàn kě tóng yí shàng,yǐn xì hé fáng shì luò yáng。
新圃近闻穿沼阔,涨江初喜放舟长。xīn pǔ jìn wén chuān zhǎo kuò,zhǎng jiāng chū xǐ fàng zhōu zhǎng。
年来簿领萦人甚,何计相随入醉乡。nián lái bù lǐng yíng rén shén,hé jì xiāng suí rù zuì xiāng。

次韵柳真公闲居春日

苏辙

春寒渐欲减衣绵,雨势冥冥水拍天。chūn hán jiàn yù jiǎn yī mián,yǔ shì míng míng shuǐ pāi tiān。
一局无言消日永,新诗得意许人传。yī jú wú yán xiāo rì yǒng,xīn shī dé yì xǔ rén chuán。
惜花田地应慵扫,护笋藩篱可细编。xī huā tián dì yīng yōng sǎo,hù sǔn fān lí kě xì biān。
好事报君知我喜,同官欲到得闲眠。hǎo shì bào jūn zhī wǒ xǐ,tóng guān yù dào dé xián mián。

次韵王适东轩即事三首

苏辙

新竹依墙未出寻,墙东桃李却成林。xīn zhú yī qiáng wèi chū xún,qiáng dōng táo lǐ què chéng lín。
池塘草长初饶梦,村落莺啼恰称心。chí táng cǎo zhǎng chū ráo mèng,cūn luò yīng tí qià chēng xīn。
江满船头朝欲转,泥融屐齿莫尤深。jiāng mǎn chuán tóu cháo yù zhuǎn,ní róng jī chǐ mò yóu shēn。
闭门怜子成书癖,试买村醪相伴斟。bì mén lián zi chéng shū pǐ,shì mǎi cūn láo xiāng bàn zhēn。

次韵王适东轩即事三首

苏辙

眼看东邻五亩花,茅檐竹户野人家。yǎn kàn dōng lín wǔ mǔ huā,máo yán zhú hù yě rén jiā。
过墙每欲随飞蝶,归舍谁怜已莫鸦。guò qiáng měi yù suí fēi dié,guī shě shuí lián yǐ mò yā。
幽客偶来成晚饭,野僧何日寄新茶。yōu kè ǒu lái chéng wǎn fàn,yě sēng hé rì jì xīn chá。
三年气味长如此,归计迟迟也自嘉。sān nián qì wèi zhǎng rú cǐ,guī jì chí chí yě zì jiā。

次韵王适东轩即事三首

苏辙

北园春草径微微,未用频教剪棘茨。běi yuán chūn cǎo jìng wēi wēi,wèi yòng pín jiào jiǎn jí cí。
蜂阵纷纷初养蜜,莺巢浅浅欲生儿。fēng zhèn fēn fēn chū yǎng mì,yīng cháo qiǎn qiǎn yù shēng ér。
客情流水兼山远,归梦游丝向日迟。kè qíng liú shuǐ jiān shān yuǎn,guī mèng yóu sī xiàng rì chí。
懒病相将浑欲惯,赖君索我强裁诗。lǎn bìng xiāng jiāng hún yù guàn,lài jūn suǒ wǒ qiáng cái shī。

复次烟字韵答黄大临庭坚见寄二首

苏辙

水竹遮藏自一川,日高茅屋始炊烟。shuǐ zhú zhē cáng zì yī chuān,rì gāo máo wū shǐ chuī yān。
犬牙舂米新秋后,麦粒烝茶欲社天。quǎn yá chōng mǐ xīn qiū hòu,mài lì zhēng chá yù shè tiān。
冠盖只今成弃物,杉松他日记栽年。guān gài zhǐ jīn chéng qì wù,shān sōng tā rì jì zāi nián。
定应笑我劳生在,卯睡闻呼衣为颠。dìng yīng xiào wǒ láo shēng zài,mǎo shuì wén hū yī wèi diān。

复次烟字韵答黄大临庭坚见寄二首

苏辙

十载劳思寤寐间,新诗态度比云烟。shí zài láo sī wù mèi jiān,xīn shī tài dù bǐ yún yān。
清风吹我无千里,明月随人共一天。qīng fēng chuī wǒ wú qiān lǐ,míng yuè suí rén gòng yī tiān。
归去林泉应避暑,北征道路恐经年。guī qù lín quán yīng bì shǔ,běi zhēng dào lù kǒng jīng nián。
与君共愧知时鹤,养子先依黑柏颠。yǔ jūn gòng kuì zhī shí hè,yǎng zi xiān yī hēi bǎi diān。

临川陈宪大夫挽词二首

苏辙

一时冠盖盛临川,直亮推公益友先。yī shí guān gài shèng lín chuān,zhí liàng tuī gōng yì yǒu xiān。
淡泊朱丝初少味,萧疏翠竹久弥鲜。dàn pō zhū sī chū shǎo wèi,xiāo shū cuì zhú jiǔ mí xiān。
崎岖处世曾何病,奔走成功亦偶然。qí qū chù shì céng hé bìng,bēn zǒu chéng gōng yì ǒu rán。
天理更疏终不失,雍雍今见子孙贤。tiān lǐ gèng shū zhōng bù shī,yōng yōng jīn jiàn zi sūn xián。

临川陈宪大夫挽词二首

苏辙

五月扁舟忆过门,哀怜逐客为招魂。wǔ yuè biǎn zhōu yì guò mén,āi lián zhú kè wèi zhāo hún。
开樽不惜清泉洁,挥汗相看白雨翻。kāi zūn bù xī qīng quán jié,huī hàn xiāng kàn bái yǔ fān。
病起清言惊苦瘦,归休尺牍尚相存。bìng qǐ qīng yán jīng kǔ shòu,guī xiū chǐ dú shàng xiāng cún。
秋风洒涕松楸外,谈笑犹疑对竹轩。qiū fēng sǎ tì sōng qiū wài,tán xiào yóu yí duì zhú xuān。

次韵知郡贾蕃大夫思归

苏辙

江城漂泊最多时,邂逅谁令长者期。jiāng chéng piāo pō zuì duō shí,xiè hòu shuí lìng zhǎng zhě qī。
得坎浮槎应有命,投林惊鹊且安枝。dé kǎn fú chá yīng yǒu mìng,tóu lín jīng què qiě ān zhī。
何年笑语还留客,终日勤劳数问儿。hé nián xiào yǔ hái liú kè,zhōng rì qín láo shù wèn ér。
铃阁清虚非此比,秋风归兴恐非宜。líng gé qīng xū fēi cǐ bǐ,qiū fēng guī xīng kǒng fēi yí。

久不作诗呈王适

苏辙

怜君多病仍经暑,笑我微官长坐曹。lián jūn duō bìng réng jīng shǔ,xiào wǒ wēi guān zhǎng zuò cáo。
落日东轩谈不足,秋风北棹意空劳。luò rì dōng xuān tán bù zú,qiū fēng běi zhào yì kōng láo。
懒将词赋占挂臆,频梦江湖把蟹螯。lǎn jiāng cí fù zhàn guà yì,pín mèng jiāng hú bǎ xiè áo。
笔砚生尘空度日,他年何用继《离骚》。bǐ yàn shēng chén kōng dù rì,tā nián hé yòng jì lí sāo。