古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

和子瞻开汤村运盐河雨中督役

苏辙

兴事常苦易,成事常苦难。xīng shì cháng kǔ yì,chéng shì cháng kǔ nán。
不督雨中役,安知民力殚。bù dū yǔ zhōng yì,ān zhī mín lì dān。
年来上功勋,智者争雕钻。nián lái shàng gōng xūn,zhì zhě zhēng diāo zuān。
山河不自保,疏凿非一端。shān hé bù zì bǎo,shū záo fēi yī duān。
讥诃西门豹,仁智未得完。jī hē xī mén bào,rén zhì wèi dé wán。
方以勇自许,未恤众口叹。fāng yǐ yǒng zì xǔ,wèi xù zhòng kǒu tàn。
天心闵劬劳,雨涕为汍澜。tiān xīn mǐn qú láo,yǔ tì wèi wán lán。
不知泥滓中,更益手足寒。bù zhī ní zǐ zhōng,gèng yì shǒu zú hán。
谁谓邑中黔,鞭棰亦不宽。shuí wèi yì zhōng qián,biān chuí yì bù kuān。
王事未可回,后土何由乾。wáng shì wèi kě huí,hòu tǔ hé yóu qián。

次韵子瞻将之吴兴赠孙莘老

苏辙

宦游莫向长城窟,冬冰折胶弦亦绝。huàn yóu mò xiàng zhǎng chéng kū,dōng bīng zhé jiāo xián yì jué。
吴中腊月百事便,蟹煮黄金鲈鲙雪。wú zhōng là yuè bǎi shì biàn,xiè zhǔ huáng jīn lú kuài xuě。
京城旧友一分散,近忆吴兴须满颊。jīng chéng jiù yǒu yī fēn sàn,jìn yì wú xīng xū mǎn jiá。
世事反复如翻飞,今日共鲧前益垂。shì shì fǎn fù rú fān fēi,jīn rì gòng gǔn qián yì chuí。
畏人但恐去不远,适意未觉归来迟。wèi rén dàn kǒng qù bù yuǎn,shì yì wèi jué guī lái chí。
借问校雠天禄阁,何如江海同游嬉。jiè wèn xiào chóu tiān lù gé,hé rú jiāng hǎi tóng yóu xī。

和子瞻画鱼歌

苏辙

潜鱼在渊安可及,垂饵投竿易如拾。qián yú zài yuān ān kě jí,chuí ěr tóu gān yì rú shí。
横江设网虽不仁,一瞬未移收百十。héng jiāng shè wǎng suī bù rén,yī shùn wèi yí shōu bǎi shí。
画鱼何者漫区区,终日辛勤手拮据。huà yú hé zhě màn qū qū,zhōng rì xīn qín shǒu jié jù。
已嫌长网不能遍,肯信一竿良有馀。yǐ xián zhǎng wǎng bù néng biàn,kěn xìn yī gān liáng yǒu yú。
鲲鲵骇散蛟龙泣,获少惊多亦何益。kūn ní hài sàn jiāo lóng qì,huò shǎo jīng duō yì hé yì。
愿从网罟登君庖,碎首屠鳞非所惜。yuàn cóng wǎng gǔ dēng jūn páo,suì shǒu tú lín fēi suǒ xī。

次韵子瞻吴中田妇叹

苏辙

久雨得晴唯恐迟,既晴求雨来何时。jiǔ yǔ dé qíng wéi kǒng chí,jì qíng qiú yǔ lái hé shí。
今年舟楫委平地,去年蓑笠为裳衣。jīn nián zhōu jí wěi píng dì,qù nián suō lì wèi shang yī。
不知天公谁怨怒,弃置下土尘与泥。bù zhī tiān gōng shuí yuàn nù,qì zhì xià tǔ chén yǔ ní。
丈夫强健四方走,妇女龌龊将安归。zhàng fū qiáng jiàn sì fāng zǒu,fù nǚ wò chuò jiāng ān guī。
塌然四壁倚机杼,收拾遗粒吹糠粞。tā rán sì bì yǐ jī zhù,shōu shí yí lì chuī kāng xī。
东邻十日营一炊,西邻谁使救汝饥。dōng lín shí rì yíng yī chuī,xī lín shuí shǐ jiù rǔ jī。
海边唯有盐不旱,卖盐连坐收婴儿。hǎi biān wéi yǒu yán bù hàn,mài yán lián zuò shōu yīng ér。
传闻四方同此苦,不关东海诛孝妇。chuán wén sì fāng tóng cǐ kǔ,bù guān dōng hǎi zhū xiào fù。

次韵子瞻游道场山何山

苏辙

两山相负为峰麓,流水重重注溪谷。liǎng shān xiāng fù wèi fēng lù,liú shuǐ zhòng zhòng zhù xī gǔ。
游人上寻流水源,未觉崎岖病双足。yóu rén shàng xún liú shuǐ yuán,wèi jué qí qū bìng shuāng zú。
山深下视云漫漫,径垂石底千屈盘。shān shēn xià shì yún màn màn,jìng chuí shí dǐ qiān qū pán。
松林阴森白日静,忽惊人世如奔湍。sōng lín yīn sēn bái rì jìng,hū jīng rén shì rú bēn tuān。
客行不避苦寒出,僧定端居不下席。kè xíng bù bì kǔ hán chū,sēng dìng duān jū bù xià xí。
人生嗟与草木同,置身所在由初植。rén shēng jiē yǔ cǎo mù tóng,zhì shēn suǒ zài yóu chū zhí。
堂中白佛青髻鬟,气象冲淡非人间。táng zhōng bái fú qīng jì huán,qì xiàng chōng dàn fēi rén jiān。
坐令远客厌奔走,径欲筑室依空山。zuò lìng yuǎn kè yàn bēn zǒu,jìng yù zhù shì yī kōng shān。
木鱼桹桹夜将旦,星斗攲斜挂山半。mù yú láng láng yè jiāng dàn,xīng dòu qī xié guà shān bàn。
行役有程未可留,将出山门复长叹。xíng yì yǒu chéng wèi kě liú,jiāng chū shān mén fù zhǎng tàn。

次韵子瞻自普照入山独游二庵

苏辙

披榛入山山路细,钟声出寺门将闭。pī zhēn rù shān shān lù xì,zhōng shēng chū sì mén jiāng bì。
石苔冉冉上芒鞋,草露漙漙着衣袂。shí tái rǎn rǎn shàng máng xié,cǎo lù tuán tuán zhe yī mèi。
野人茅茨苫竹屋,终身局促无生计。yě rén máo cí shān zhú wū,zhōng shēn jú cù wú shēng jì。
天公未省长困人,春田米尽秋田继。tiān gōng wèi shěng zhǎng kùn rén,chūn tián mǐ jǐn qiū tián jì。
老妻稚子亦自乐,野草山花还插髻。lǎo qī zhì zi yì zì lè,yě cǎo shān huā hái chā jì。
长笑人间醉未醒,终老辛勤漫欺世。zhǎng xiào rén jiān zuì wèi xǐng,zhōng lǎo xīn qín màn qī shì。

次韵子瞻与苏世美同年夜饮

苏辙

晚岁事游宦,相从未尝足。wǎn suì shì yóu huàn,xiāng cóng wèi cháng zú。
羡君四海皆兄弟,栈中直木不容曲。xiàn jūn sì hǎi jiē xiōng dì,zhàn zhōng zhí mù bù róng qū。
临安老令况同科,相逢岂厌樽中醁。lín ān lǎo lìng kuàng tóng kē,xiāng féng qǐ yàn zūn zhōng lù。
潦倒谁怜涧底松,岁寒尚有霜前竹。lǎo dào shuí lián jiàn dǐ sōng,suì hán shàng yǒu shuāng qián zhú。
闻道渠家八丈夫,它日归耕免幽独。wén dào qú jiā bā zhàng fū,tā rì guī gēng miǎn yōu dú。

和子瞻东阳水乐亭歌

苏辙

君不见武安前堂立曲旃,官高利厚多忧患。jūn bù jiàn wǔ ān qián táng lì qū zhān,guān gāo lì hòu duō yōu huàn。
又不见夏侯好妓贫无力,帘箔为衣人莫识。yòu bù jiàn xià hóu hǎo jì pín wú lì,lián bó wèi yī rén mò shí。
两人操行虽不同,辛苦经营实如一。liǎng rén cāo xíng suī bù tóng,xīn kǔ jīng yíng shí rú yī。
不如君家激水石中流,听之有声百无忧。bù rú jūn jiā jī shuǐ shí zhōng liú,tīng zhī yǒu shēng bǎi wú yōu。
笙竽窈眇度溪谷,琴筑凄咽穿林丘。shēng yú yǎo miǎo dù xī gǔ,qín zhù qī yàn chuān lín qiū。
高人处世心淡泊,众声过耳皆为乐。gāo rén chù shì xīn dàn pō,zhòng shēng guò ěr jiē wèi lè。
退食委蛇石上眠,幽音断续床前作。tuì shí wěi shé shí shàng mián,yōu yīn duàn xù chuáng qián zuò。
正如古人乐易多欢娱,积土为鼓块为桴。zhèng rú gǔ rén lè yì duō huān yú,jī tǔ wèi gǔ kuài wèi fú。
但能复作太古意,君家水乐真有馀。dàn néng fù zuò tài gǔ yì,jūn jiā shuǐ lè zhēn yǒu yú。

次韵子瞻再游径山

苏辙

我兄东南游,我亦梦中去。wǒ xiōng dōng nán yóu,wǒ yì mèng zhōng qù。
径山闻已熟,往意穿云雾。jìng shān wén yǐ shú,wǎng yì chuān yún wù。
梦经山前溪,足冷忽先渡。mèng jīng shān qián xī,zú lěng hū xiān dù。
举头云峰合,到寺霜日莫。jǔ tóu yún fēng hé,dào sì shuāng rì mò。
香厨馔岩蔌,野径踏藤屦。xiāng chú zhuàn yán sù,yě jìng tà téng jù。
平生共游处,骞足蹑高步。píng shēng gòng yóu chù,qiān zú niè gāo bù。
崎岖每生胝,眩晃屡回顾。qí qū měi shēng zhī,xuàn huǎng lǚ huí gù。
何年弃微官,携手众山路。hé nián qì wēi guān,xié shǒu zhòng shān lù。

送排保甲陈祐甫

苏辙

我生本西南,为学慕齐鲁。wǒ shēng běn xī nán,wèi xué mù qí lǔ。
从事东诸侯,结绶济南府。cóng shì dōng zhū hóu,jié shòu jì nán fǔ。
谁言到官舍,旱气裂后土。shuí yán dào guān shě,hàn qì liè hòu tǔ。
饥馑费囷仓,剽夺惊桴鼓。jī jǐn fèi qūn cāng,piāo duó jīng fú gǔ。
缅焉礼义邦,忧作流亡聚。miǎn yān lǐ yì bāng,yōu zuò liú wáng jù。
君来正此时,王事最勤苦。jūn lái zhèng cǐ shí,wáng shì zuì qín kǔ。
驱驰黄尘中,劝说野田父。qū chí huáng chén zhōng,quàn shuō yě tián fù。
穰穰百万家,一一连什伍。ráng ráng bǎi wàn jiā,yī yī lián shén wǔ。
政令当及期,田闾贵安堵。zhèng lìng dāng jí qī,tián lǘ guì ān dǔ。
归乘忽言西,劬劳共谁语。guī chéng hū yán xī,qú láo gòng shuí yǔ。

送李诚之知瀛州

苏辙

少年学诗书,晚岁探至道。shǎo nián xué shī shū,wǎn suì tàn zhì dào。
岂伊封疆臣,乃是廊庙宝。qǐ yī fēng jiāng chén,nǎi shì láng miào bǎo。
苦恨富贵迟,声名得空早。kǔ hèn fù guì chí,shēng míng dé kōng zǎo。
忆惟西羌桀,始建元戎纛。yì wéi xī qiāng jié,shǐ jiàn yuán róng dào。
恩威炳朝日,号令靡秋草。ēn wēi bǐng cháo rì,hào lìng mí qiū cǎo。
功勋不容究,孤高易摧倒。gōng xūn bù róng jiū,gū gāo yì cuī dào。
归来易三邦,但养胸中颢。guī lái yì sān bāng,dàn yǎng xiōng zhōng hào。
宁知北边将,还须用耆老。níng zhī běi biān jiāng,hái xū yòng qí lǎo。
春风吹旌旆,先声遍城堡。chūn fēng chuī jīng pèi,xiān shēng biàn chéng bǎo。
往事安足惩,遗黎待公保。wǎng shì ān zú chéng,yí lí dài gōng bǎo。

西湖二咏观捕鱼

苏辙

西湖不放长竿入,群鱼空作淘河食。xī hú bù fàng zhǎng gān rù,qún yú kōng zuò táo hé shí。
渔人攘臂下前汀,荡漾清波浮两腋。yú rén rǎng bì xià qián tīng,dàng yàng qīng bō fú liǎng yè。
藕梢菱蔓不容网,箔作长围徒手得。ǒu shāo líng màn bù róng wǎng,bó zuò zhǎng wéi tú shǒu dé。
逡巡小舟十斛重,踊跃长鱼一夫力。qūn xún xiǎo zhōu shí hú zhòng,yǒng yuè zhǎng yú yī fū lì。
柳条穿颊洗黄金,鲙缕堆盘雪花积。liǔ tiáo chuān jiá xǐ huáng jīn,kuài lǚ duī pán xuě huā jī。
烧薤香橙巧相与,白饭青蔬甘莫逆。shāo xiè xiāng chéng qiǎo xiāng yǔ,bái fàn qīng shū gān mò nì。
食罢相携堤上步,将散重煎叶家白。shí bà xiāng xié dī shàng bù,jiāng sàn zhòng jiān yè jiā bái。
人生此事最便身,金印垂腰定何益。rén shēng cǐ shì zuì biàn shēn,jīn yìn chuí yāo dìng hé yì。

西湖二咏观捕鱼

苏辙

芡叶初生绉如縠,南风吹开轮脱毂。qiàn yè chū shēng zhòu rú hú,nán fēng chuī kāi lún tuō gǔ。
紫苞青刺攒猬毛,水面放花波底熟。zǐ bāo qīng cì zǎn wèi máo,shuǐ miàn fàng huā bō dǐ shú。
森然赤手初莫近,谁料明珠藏满腹。sēn rán chì shǒu chū mò jìn,shuí liào míng zhū cáng mǎn fù。
剖开膏液尚模糊,大盎磨声风雨速。pōu kāi gāo yè shàng mó hú,dà àng mó shēng fēng yǔ sù。
清泉活火曾未久,满堂坐客分升掬。qīng quán huó huǒ céng wèi jiǔ,mǎn táng zuò kè fēn shēng jū。
纷然咀噍惟恐迟,势若群雏方脱粟。fēn rán jǔ jiào wéi kǒng chí,shì ruò qún chú fāng tuō sù。
东都每忆会灵沼,南国陂塘种尤足。dōng dōu měi yì huì líng zhǎo,nán guó bēi táng zhǒng yóu zú。
东游尘土未应嫌,此物秋来日尝食。dōng yóu chén tǔ wèi yīng xián,cǐ wù qiū lái rì cháng shí。

和子瞻喜虎儿生

苏辙

生男如狼犹恐尪,寅年生虎慰爷娘。shēng nán rú láng yóu kǒng wāng,yín nián shēng hǔ wèi yé niáng。
汝家家世事文史,门户岂有空刚强。rǔ jiā jiā shì shì wén shǐ,mén hù qǐ yǒu kōng gāng qiáng。
试看猛虎在山谷,斧牙钩爪旗尾扬。shì kàn měng hǔ zài shān gǔ,fǔ yá gōu zhǎo qí wěi yáng。
徐行当道择牛羊,狐狸惊走熊猪忙。xú xíng dāng dào zé niú yáng,hú lí jīng zǒu xióng zhū máng。
我今老病思退藏,生子安得尚激昂。wǒ jīn lǎo bìng sī tuì cáng,shēng zi ān dé shàng jī áng。
不见伯父擅文章,逡巡议论前无当。bù jiàn bó fù shàn wén zhāng,qūn xún yì lùn qián wú dāng。

次韵子瞻病中赠提刑段绎

苏辙

京东分东西,中划齐鲁半。jīng dōng fēn dōng xī,zhōng huà qí lǔ bàn。
兄来本相从,路绝一长叹。xiōng lái běn xiāng cóng,lù jué yī zhǎng tàn。
前朝使者还,手把新诗玩。qián cháo shǐ zhě hái,shǒu bǎ xīn shī wán。
怜我久别离,卷帙为舒散。lián wǒ jiǔ bié lí,juǎn zhì wèi shū sàn。
谁言穷陋邦,得此唱酬伴。shuí yán qióng lòu bāng,dé cǐ chàng chóu bàn。
相逢倾盖间,晤语何旦旦。xiāng féng qīng gài jiān,wù yǔ hé dàn dàn。
宦游少娱乐,缠缚苦文案。huàn yóu shǎo yú lè,chán fù kǔ wén àn。
能于王事馀,时作楚词乱。néng yú wáng shì yú,shí zuò chǔ cí luàn。
譬如近膏油,未肯忘濯盥。pì rú jìn gāo yóu,wèi kěn wàng zhuó guàn。
贤豪真勉强,功业畏缭缓。xián háo zhēn miǎn qiáng,gōng yè wèi liáo huǎn。
伊余独何为,旧籍西南贯。yī yú dú hé wèi,jiù jí xī nán guàn。
窃禄未遑归,自笑嗟已懦。qiè lù wèi huáng guī,zì xiào jiē yǐ nuò。
方当四海寒,恋此一寸炭。fāng dāng sì hǎi hán,liàn cǐ yī cùn tàn。
主倦客欲留,逡巡要夺馆。zhǔ juàn kè yù liú,qūn xún yào duó guǎn。
奈何独见收,软言强温暖。nài hé dú jiàn shōu,ruǎn yán qiáng wēn nuǎn。
此意定难酬,还予授子粲。cǐ yì dìng nán chóu,hái yǔ shòu zi càn。