古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

送交代刘莘老

苏辙

建元一二间,多士四方至。jiàn yuán yī èr jiān,duō shì sì fāng zhì。
翩翩下鸿鹄,一一抱经纬。piān piān xià hóng gǔ,yī yī bào jīng wěi。
功名更唯诺,爵禄相馈遗。gōng míng gèng wéi nuò,jué lù xiāng kuì yí。
纵横圣贤业,磊落君臣意。zòng héng shèng xián yè,lěi luò jūn chén yì。
慷慨鲁诸生,雍容古君子。kāng kǎi lǔ zhū shēng,yōng róng gǔ jūn zi。
扶摇云汉上,睥睨千万里。fú yáo yún hàn shàng,pì nì qiān wàn lǐ。
入台霜凛然,不肯下词气。rù tái shuāng lǐn rán,bù kěn xià cí qì。
失足青冥中,投命江湖里。shī zú qīng míng zhōng,tóu mìng jiāng hú lǐ。
区区留都客,矫矫当世士。qū qū liú dōu kè,jiǎo jiǎo dāng shì shì。
空使往来人,叹息更相指。kōng shǐ wǎng lái rén,tàn xī gèng xiāng zhǐ。
我生本羁孤,无食强为吏。wǒ shēng běn jī gū,wú shí qiáng wèi lì。
褰裳避涂泥,十载守憔悴。qiān shang bì tú ní,shí zài shǒu qiáo cuì。
逝将老茅屋,何幸继前轨。shì jiāng lǎo máo wū,hé xìng jì qián guǐ。
念君今尚然,顾我真当尔。niàn jūn jīn shàng rán,gù wǒ zhēn dāng ěr。
百年同一梦,穷达浪忧喜。bǎi nián tóng yī mèng,qióng dá làng yōu xǐ。
有酒慰离愁,贫贱非君耻。yǒu jiǔ wèi lí chóu,pín jiàn fēi jūn chǐ。

宜徽使张安道生日

苏辙

从公淮阳今几年,忆持寿斝当公前。cóng gōng huái yáng jīn jǐ nián,yì chí shòu jiǎ dāng gōng qián。
祝公齿发老复少,岁岁不改冰霜颜。zhù gōng chǐ fā lǎo fù shǎo,suì suì bù gǎi bīng shuāng yán。
扫除四海一清净,整顿万物俱安全。sǎo chú sì hǎi yī qīng jìng,zhěng dùn wàn wù jù ān quán。
今年见公商丘侧,奉祠太一真仙官。jīn nián jiàn gōng shāng qiū cè,fèng cí tài yī zhēn xiān guān。
身安气定色如玉,脱遗世俗心浩然。shēn ān qì dìng sè rú yù,tuō yí shì sú xīn hào rán。
幽居屡过赤松子,长夜亲种丹砂田。yōu jū lǚ guò chì sōng zi,zhǎng yè qīn zhǒng dān shā tián。
此中自有不变地,岁阅生日如等闲。cǐ zhōng zì yǒu bù biàn dì,suì yuè shēng rì rú děng xián。
门前贺客任填委,世上多故须陶甄。mén qián hè kè rèn tián wěi,shì shàng duō gù xū táo zhēn。
秋风坐见蒲柳尽,岁晏惟有松柏坚。qiū fēng zuò jiàn pú liǔ jǐn,suì yàn wéi yǒu sōng bǎi jiān。
斯人未安公未用,使公难老应由天。sī rén wèi ān gōng wèi yòng,shǐ gōng nán lǎo yīng yóu tiān。

饮饯王巩

苏辙

送君不办沽斗酒,拨醅浮蚁知君有。sòng jūn bù bàn gū dòu jiǔ,bō pēi fú yǐ zhī jūn yǒu。
问君取酒持劝君,未知客主定何人。wèn jūn qǔ jiǔ chí quàn jūn,wèi zhī kè zhǔ dìng hé rén。
府中杯棬强我富,案上苜蓿知吾真。fǔ zhōng bēi quān qiáng wǒ fù,àn shàng mù xu zhī wú zhēn。
空厨赤脚不敢出,大堤花艳聊相亲。kōng chú chì jiǎo bù gǎn chū,dà dī huā yàn liáo xiāng qīn。
爱君年少心乐易,到处逢人便成醉。ài jūn nián shǎo xīn lè yì,dào chù féng rén biàn chéng zuì。
醉书大轴作歌诗,顷刻挥毫千万字。zuì shū dà zhóu zuò gē shī,qǐng kè huī háo qiān wàn zì。
老夫识君年最深,年来多病苦侵凌。lǎo fū shí jūn nián zuì shēn,nián lái duō bìng kǔ qīn líng。
赋诗饮酒皆非敌,危坐看君浮大白。fù shī yǐn jiǔ jiē fēi dí,wēi zuò kàn jūn fú dà bái。

送王巩兼简都尉王诜

苏辙

可怜杜老贫无食,杖藜晓入春泥湿。kě lián dù lǎo pín wú shí,zhàng lí xiǎo rù chūn ní shī。
诸家厌客频恼人,往往闭门不得入。zhū jiā yàn kè pín nǎo rén,wǎng wǎng bì mén bù dé rù。
我今贫与此老同,交游冷落谁相容。wǒ jīn pín yǔ cǐ lǎo tóng,jiāo yóu lěng luò shuí xiāng róng。
幸君在此足游衍,终日骑马西复东。xìng jūn zài cǐ zú yóu yǎn,zhōng rì qí mǎ xī fù dōng。
送君仍令君置酒,如此贫交世安有。sòng jūn réng lìng jūn zhì jiǔ,rú cǐ pín jiāo shì ān yǒu。
君归速语王武子,因君回船置十斗。jūn guī sù yǔ wáng wǔ zi,yīn jūn huí chuán zhì shí dòu。

吕希道少卿松局图

苏辙

溪回山石间,苍松立四五。xī huí shān shí jiān,cāng sōng lì sì wǔ。
水深不可涉,上有横桥渡。shuǐ shēn bù kě shè,shàng yǒu héng qiáo dù。
溪外无居人,磐石平可住。xī wài wú jū rén,pán shí píng kě zhù。
纵横远山出,隐见云日莫。zòng héng yuǎn shān chū,yǐn jiàn yún rì mò。
下有四老人,对局不回顾。xià yǒu sì lǎo rén,duì jú bù huí gù。
石泉杂风松,入耳如暴雨。shí quán zá fēng sōng,rù ěr rú bào yǔ。
不闻人世喧,自得山中趣。bù wén rén shì xuān,zì dé shān zhōng qù。
何人昔相遇,图画入纨素。hé rén xī xiāng yù,tú huà rù wán sù。
尘埃依古壁,永日奉樽俎。chén āi yī gǔ bì,yǒng rì fèng zūn zǔ。
隐居畏人知,好事竟相误。yǐn jū wèi rén zhī,hǎo shì jìng xiāng wù。
我来再三叹,空有飞鸿慕。wǒ lái zài sān tàn,kōng yǒu fēi hóng mù。
逝将从之游,不惜烂樵斧。shì jiāng cóng zhī yóu,bù xī làn qiáo fǔ。

寄孔武仲

苏辙

济南旧游中,好学惟君耳。jì nán jiù yóu zhōng,hǎo xué wéi jūn ěr。
君居面南麓,汹涌冈峦起。jūn jū miàn nán lù,xiōng yǒng gāng luán qǐ。
我来辄解带,檐下炙背睡。wǒ lái zhé jiě dài,yán xià zhì bèi shuì。
煎茶食梨栗,看君诵书史。jiān chá shí lí lì,kàn jūn sòng shū shǐ。
君归苦仓卒,窗户日摧毁。jūn guī kǔ cāng zú,chuāng hù rì cuī huǐ。
迁居就清旷,改筑富前址。qiān jū jiù qīng kuàng,gǎi zhù fù qián zhǐ。
开畦得遗植,绕壁见题字。kāi qí dé yí zhí,rào bì jiàn tí zì。
云山顾依然,簿领辄随至。yún shān gù yī rán,bù lǐng zhé suí zhì。
思君犹未忘,满秩行自弃。sī jūn yóu wèi wàng,mǎn zhì xíng zì qì。
尔来钜野溢,流潦压城垒。ěr lái jù yě yì,liú lǎo yā chéng lěi。
池塘漫不知,亭榭日倾弛。chí táng màn bù zhī,tíng xiè rì qīng chí。
官吏困堤障,麻鞋污泥滓。guān lì kùn dī zhàng,má xié wū ní zǐ。
别来能几何,陵谷既迁徙。bié lái néng jǐ hé,líng gǔ jì qiān xǐ。
它日重相逢,衰颜应不记。tā rì zhòng xiāng féng,shuāi yán yīng bù jì。

寄济南守李公择

苏辙

岱阴皆平田,济南附山麓。dài yīn jiē píng tián,jì nán fù shān lù。
山穷水泉见,发越遍溪谷。shān qióng shuǐ quán jiàn,fā yuè biàn xī gǔ。
分流绕涂巷,暖气烝草木。fēn liú rào tú xiàng,nuǎn qì zhēng cǎo mù。
下田满粳稻,秋成比禾菽。xià tián mǎn jīng dào,qiū chéng bǐ hé shū。
池塘浸馀润,菱芡亦云足。chí táng jìn yú rùn,líng qiàn yì yún zú。
辞家四千里,恃此慰穷独。cí jiā sì qiān lǐ,shì cǐ wèi qióng dú。
公从吴兴来,苕霅犹在目。gōng cóng wú xīng lái,sháo zhà yóu zài mù。
应恐齐鲁间,长被尘土辱。yīng kǒng qí lǔ jiān,zhǎng bèi chén tǔ rǔ。
不知西垣下,滉漾千亩渌。bù zhī xī yuán xià,huàng yàng qiān mǔ lù。
仰见鸥鹭翻,俯视龟鱼浴。yǎng jiàn ōu lù fān,fǔ shì guī yú yù。
初来厌桴鼓,稍久捐鞭扑。chū lái yàn fú gǔ,shāo jiǔ juān biān pū。
清诗调嘉宾,夜话继华烛。qīng shī diào jiā bīn,yè huà jì huá zhú。
飞花暮雪深,浮蚁糟床熟。fēi huā mù xuě shēn,fú yǐ zāo chuáng shú。
相对各忘归,西来自嫌速。xiāng duì gè wàng guī,xī lái zì xián sù。
人生每多故,乐事难再卜。rén shēng měi duō gù,lè shì nán zài bo。
钜野一汗漫,河济相腾蹙。jù yě yī hàn màn,hé jì xiāng téng cù。
流沙翳桑土,蛟蜃处人屋。liú shā yì sāng tǔ,jiāo shèn chù rén wū。
农亩分沉埋,城门遭板筑。nóng mǔ fēn chén mái,chéng mén zāo bǎn zhù。
伤心念漂荡,引手救颠覆。shāng xīn niàn piāo dàng,yǐn shǒu jiù diān fù。
劳苦空自知,吁嗟欲谁告。láo kǔ kōng zì zhī,xū jiē yù shuí gào。
遥知旧游处,落落空遗躅。yáo zhī jiù yóu chù,luò luò kōng yí zhú。
平生读书史,物理粗能瞩。píng shēng dú shū shǐ,wù lǐ cū néng zhǔ。
归耕久不遂,终作羝羊触。guī gēng jiǔ bù suì,zhōng zuò dī yáng chù。
赋诗心自惊,请公再三读。fù shī xīn zì jīng,qǐng gōng zài sān dú。

张恕寺丞益斋

苏辙

人生不读书,空洞一无有。rén shēng bù dú shū,kōng dòng yī wú yǒu。
羡君常斋居,散帙满前后。xiàn jūn cháng zhāi jū,sàn zhì mǎn qián hòu。
开编试寻绎,阅岁行自富。kāi biān shì xún yì,yuè suì xíng zì fù。
从横画图出,次第宫商奏。cóng héng huà tú chū,cì dì gōng shāng zòu。
汪洋畜江河,眇莽包林薮。wāng yáng chù jiāng hé,miǎo mǎng bāo lín sǒu。
兴亡数千岁,络绎皆在口。xīng wáng shù qiān suì,luò yì jiē zài kǒu。
顾念今所知,颇觉前日陋。gù niàn jīn suǒ zhī,pǒ jué qián rì lòu。
我家亦多书,早岁尝窃叩。wǒ jiā yì duō shū,zǎo suì cháng qiè kòu。
晨耕挂牛角,夜烛借邻牖。chén gēng guà niú jiǎo,yè zhú jiè lín yǒu。
经年谢宾客,饥坐失昏昼。jīng nián xiè bīn kè,jī zuò shī hūn zhòu。
堆胸稍蟠屈,落笔逢左右。duī xiōng shāo pán qū,luò bǐ féng zuǒ yòu。
乐如听钧天,醉剧饮醇酎。lè rú tīng jūn tiān,zuì jù yǐn chún zhòu。
自从厌蓬荜,误逐功名诱。zì cóng yàn péng bì,wù zhú gōng míng yòu。
初心一漂荡,旧学皆榛莠。chū xīn yī piāo dàng,jiù xué jiē zhēn yǒu。
失足难遽回,抚卷长自诟。shī zú nán jù huí,fǔ juǎn zhǎng zì gòu。
幸君无事年,谓可终身守。xìng jūn wú shì nián,wèi kě zhōng shēn shǒu。
春耕不厌深,秋穫当自受。chūn gēng bù yàn shēn,qiū huò dāng zì shòu。
金玉或为灾,诗书岂相负。jīn yù huò wèi zāi,shī shū qǐ xiāng fù。

送转运判官李公恕还朝

苏辙

我行未厌山东远,昔游历下今梁宛。wǒ xíng wèi yàn shān dōng yuǎn,xī yóu lì xià jīn liáng wǎn。
官如鸡肋浪奔驰,政似牛毛常黾勉。guān rú jī lē làng bēn chí,zhèng shì niú máo cháng mǐn miǎn。
幸公四年持使节,按行千里长相见。xìng gōng sì nián chí shǐ jié,àn xíng qiān lǐ zhǎng xiāng jiàn。
鹰掣秋田伏兔惊,骥驰平野疲牛倦。yīng chè qiū tián fú tù jīng,jì chí píng yě pí niú juàn。
似怜多病与时违,未怪两州从事懒。shì lián duō bìng yǔ shí wéi,wèi guài liǎng zhōu cóng shì lǎn。
除书夺去一何速,归袖翩然不容挽。chú shū duó qù yī hé sù,guī xiù piān rán bù róng wǎn。
黄河东注竭昆仑,钜野横流入州县。huáng hé dōng zhù jié kūn lún,jù yě héng liú rù zhōu xiàn。
民事萧条委浊流,扁舟出入随奔电。mín shì xiāo tiáo wěi zhuó liú,biǎn zhōu chū rù suí bēn diàn。
回首应怀微禹忧,归朝且喜宁亲便。huí shǒu yīng huái wēi yǔ yōu,guī cháo qiě xǐ níng qīn biàn。
公知齐楚即为鱼,劝筑宣防不宜缓。gōng zhī qí chǔ jí wèi yú,quàn zhù xuān fáng bù yí huǎn。

寄范丈景仁

苏辙

京城冠盖如云屯,日中奔走争市门。jīng chéng guān gài rú yún tún,rì zhōng bēn zǒu zhēng shì mén。
敝裘瘦马不知路,独向城西寻隐君。bì qiú shòu mǎ bù zhī lù,dú xiàng chéng xī xún yǐn jūn。
隐君白发养浩气,高论惊世门无宾。yǐn jūn bái fā yǎng hào qì,gāo lùn jīng shì mén wú bīn。
欣然为我解东阁,明窗净几舒华茵。xīn rán wèi wǒ jiě dōng gé,míng chuāng jìng jǐ shū huá yīn。
春天雪花大如手,九衢断绝愁四邻。chūn tiān xuě huā dà rú shǒu,jiǔ qú duàn jué chóu sì lín。
平明熟睡呼不觉,清诗渌酒时相亲。píng míng shú shuì hū bù jué,qīng shī lù jiǔ shí xiāng qīn。
我兄东来自东武,走马出见黄河滨。wǒ xiōng dōng lái zì dōng wǔ,zǒu mǎ chū jiàn huáng hé bīn。
及门却遣不得入,回顾欲去行无人。jí mén què qiǎn bù dé rù,huí gù yù qù xíng wú rén。
东园桃李正欲发,开门借与停车轮。dōng yuán táo lǐ zhèng yù fā,kāi mén jiè yǔ tíng chē lún。
青天露坐列觞豆,落花飞絮飘衣巾。qīng tiān lù zuò liè shāng dòu,luò huā fēi xù piāo yī jīn。
留连四月听鶗鴂,扁舟一去浮奔浑。liú lián sì yuè tīng tí jué,biǎn zhōu yī qù fú bēn hún。
人生聚散未可料,世路险恶终劳神。rén shēng jù sàn wèi kě liào,shì lù xiǎn è zhōng láo shén。
交游畏避恐坐累,言词欲吐聊复吞。jiāo yóu wèi bì kǒng zuò lèi,yán cí yù tǔ liáo fù tūn。
安得如公百无忌,百间广厦安贫身。ān dé rú gōng bǎi wú jì,bǎi jiān guǎng shà ān pín shēn。

次韵子瞻赠梁交左藏

苏辙

彭城欲往台无檄,初喜东西合为一。péng chéng yù wǎng tái wú xí,chū xǐ dōng xī hé wèi yī。
将军走马随春风,精锐千人森尺籍。jiāng jūn zǒu mǎ suí chūn fēng,jīng ruì qiān rén sēn chǐ jí。
口占佳句惊众坐,手练强兵试鸣镝。kǒu zhàn jiā jù jīng zhòng zuò,shǒu liàn qiáng bīng shì míng dī。
酒酣起舞花满地,醉倒不听人扶出。jiǔ hān qǐ wǔ huā mǎn dì,zuì dào bù tīng rén fú chū。
归来相对如梦寐,虎踞熊经苦岑寂。guī lái xiāng duì rú mèng mèi,hǔ jù xióng jīng kǔ cén jì。
黄楼方就可同游,饮尽官厨三百石。huáng lóu fāng jiù kě tóng yóu,yǐn jǐn guān chú sān bǎi shí。

送梁交之徐州

苏辙

湖水清且深,新荷半犹卷。hú shuǐ qīng qiě shēn,xīn hé bàn yóu juǎn。
未见红妆窈窕娘,先排翠羽参差扇。wèi jiàn hóng zhuāng yǎo tiǎo niáng,xiān pái cuì yǔ cān chà shàn。
水面风生人未知,攲倾俯仰长先见。shuǐ miàn fēng shēng rén wèi zhī,qī qīng fǔ yǎng zhǎng xiān jiàn。
岸上游人莫不归,清香入袖凉吹面。àn shàng yóu rén mò bù guī,qīng xiāng rù xiù liáng chuī miàn。
投壶击鞠绿杨阴,共尽清樽食白饭。tóu hú jī jū lǜ yáng yīn,gòng jǐn qīng zūn shí bái fàn。
坐中飞将忽先起,轻衫出试彭门远。zuò zhōng fēi jiāng hū xiān qǐ,qīng shān chū shì péng mén yuǎn。
百步洪西白浪翻,戏马台南云岫满。bǎi bù hóng xī bái làng fān,xì mǎ tái nán yún xiù mǎn。
江山雄丽信宜人,风流孰似梁王苑。jiāng shān xióng lì xìn yí rén,fēng liú shú shì liáng wáng yuàn。

次韵秦观秀才携李公择书相访

苏辙

济南三岁吾何求,史君后到消人忧。jì nán sān suì wú hé qiú,shǐ jūn hòu dào xiāo rén yōu。
君言有客轻公侯,扁舟相从古扬州。jūn yán yǒu kè qīng gōng hóu,biǎn zhōu xiāng cóng gǔ yáng zhōu。
致之匹马恨无力,千里相望同异域。zhì zhī pǐ mǎ hèn wú lì,qiān lǐ xiāng wàng tóng yì yù。
诵诗空使四座惊,隐居未易凡人测。sòng shī kōng shǐ sì zuò jīng,yǐn jū wèi yì fán rén cè。
史君南归无限情,鸿飞携书堕我庭。shǐ jūn nán guī wú xiàn qíng,hóng fēi xié shū duò wǒ tíng。
此书兼置昔年客,袖中秀句淮山青。cǐ shū jiān zhì xī nián kè,xiù zhōng xiù jù huái shān qīng。
老夫强颜依府县,堆案文书本非愿。lǎo fū qiáng yán yī fǔ xiàn,duī àn wén shū běn fēi yuàn。
清谈亹亹解人颐,安得坐右长相见。qīng tán wěi wěi jiě rén yí,ān dé zuò yòu zhǎng xiāng jiàn。
狂客吾非贺季真,醉吟君似谪仙人。kuáng kè wú fēi hè jì zhēn,zuì yín jūn shì zhé xiān rén。
末契长遭少年笑,白发应惭倾盖新。mò qì zhǎng zāo shǎo nián xiào,bái fā yīng cán qīng gài xīn。
都城酒贵谁当换,尘埃污面非良算。dōu chéng jiǔ guì shuí dāng huàn,chén āi wū miàn fēi liáng suàn。
归来泗上苦思君,莫待黄花秋烂漫。guī lái sì shàng kǔ sī jūn,mò dài huáng huā qiū làn màn。

送余京同年兄通判岚州

苏辙

矫矫吴越士,远为并代行。jiǎo jiǎo wú yuè shì,yuǎn wèi bìng dài xíng。
寒暄虽云异,慷慨慰平生。hán xuān suī yún yì,kāng kǎi wèi píng shēng。
我昔在济南,君时事淄青。wǒ xī zài jì nán,jūn shí shì zī qīng。
连年食羊炙,便欲忘莼羹。lián nián shí yáng zhì,biàn yù wàng chún gēng。
问君弃乡国,何似敝屣轻。wèn jūn qì xiāng guó,hé shì bì xǐ qīng。
丈夫事所志,归去无田耕。zhàng fū shì suǒ zhì,guī qù wú tián gēng。
闲官少愧耻,教子终馀龄。xián guān shǎo kuì chǐ,jiào zi zhōng yú líng。
定心养浩气,闭目收元精。dìng xīn yǎng hào qì,bì mù shōu yuán jīng。
此志我亦然,偶与长者并。cǐ zhì wǒ yì rán,ǒu yǔ zhǎng zhě bìng。
会合不可期,未易夸者评。huì hé bù kě qī,wèi yì kuā zhě píng。

送提刑孙颀少卿移湖北转运

苏辙

持节忧邦刑,职业已自简。chí jié yōu bāng xíng,zhí yè yǐ zì jiǎn。
下车摄留都,谈笑事亦办。xià chē shè liú dōu,tán xiào shì yì bàn。
开轩揖佳客,退食事书卷。kāi xuān yī jiā kè,tuì shí shì shū juǎn。
为政曾几何,清风自无限。wèi zhèng céng jǐ hé,qīng fēng zì wú xiàn。
官居岁月迫,归念湖湘远。guān jū suì yuè pò,guī niàn hú xiāng yuǎn。
依依东轩竹,凛凛故人面。yī yī dōng xuān zhú,lǐn lǐn gù rén miàn。
诏书遂公私,使节许新换。zhào shū suì gōng sī,shǐ jié xǔ xīn huàn。
旧治行当经,家山企可见。jiù zhì xíng dāng jīng,jiā shān qǐ kě jiàn。
宦游得乡国,劳苦顾犹愿。huàn yóu dé xiāng guó,láo kǔ gù yóu yuàn。
归旆正滂洋,行辀岂容缓。guī pèi zhèng pāng yáng,xíng zhōu qǐ róng huǎn。