古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

和子瞻自徐移湖将过宋都途中见寄五首

苏辙

东武厌尘土,彭门富溪山。dōng wǔ yàn chén tǔ,péng mén fù xī shān。
从兄百日留,退食同跻攀。cóng xiōng bǎi rì liú,tuì shí tóng jī pān。
轻帆过百步,船底惊雷翻。qīng fān guò bǎi bù,chuán dǐ jīng léi fān。
肩舆上南麓,眼界涵川原。jiān yú shàng nán lù,yǎn jiè hán chuān yuán。
爱此忽忘归,愿兄且三年。ài cǐ hū wàng guī,yuàn xiōng qiě sān nián。
我去已匆匆,兄来亦崩奔。wǒ qù yǐ cōng cōng,xiōng lái yì bēng bēn。
永怀置酒地,绕郭多云烟。yǒng huái zhì jiǔ dì,rào guō duō yún yān。

和子瞻自徐移湖将过宋都途中见寄五首

苏辙

我昔去彭城,明日河流至。wǒ xī qù péng chéng,míng rì hé liú zhì。
不见五斗泥,但见三竿水。bù jiàn wǔ dòu ní,dàn jiàn sān gān shuǐ。
惊风郁飙怒,跳沫高睥睨。jīng fēng yù biāo nù,tiào mò gāo pì nì。
潋滟三月馀,浮沉一朝事。liàn yàn sān yuè yú,fú chén yī cháo shì。
分将食鱼鳖,何暇顾邻里。fēn jiāng shí yú biē,hé xiá gù lín lǐ。
悲伤念遗黎,指顾出完垒。bēi shāng niàn yí lí,zhǐ gù chū wán lěi。
缭堞对连山,黄楼丽清泗。liáo dié duì lián shān,huáng lóu lì qīng sì。
功成始逾岁,脱去如一屣。gōng chéng shǐ yú suì,tuō qù rú yī xǐ。
空使西楚氓,欲语先垂涕。kōng shǐ xī chǔ máng,yù yǔ xiān chuí tì。

和子瞻自徐移湖将过宋都途中见寄五首

苏辙

千金筑黄楼,落成费百金。qiān jīn zhù huáng lóu,luò chéng fèi bǎi jīn。
谁言史君侈,聊慰楚人心。shuí yán shǐ jūn chǐ,liáo wèi chǔ rén xīn。
高秋吐明月,白璧悬青岑。gāo qiū tǔ míng yuè,bái bì xuán qīng cén。
晃荡河汉高,恍悢窗户深。huǎng dàng hé hàn gāo,huǎng liàng chuāng hù shēn。
邀我三日饮,不去如笼禽。yāo wǒ sān rì yǐn,bù qù rú lóng qín。
史君今吴越,虽往将谁寻。shǐ jūn jīn wú yuè,suī wǎng jiāng shuí xún。

和子瞻自徐移湖将过宋都途中见寄五首

苏辙

欲买尔家田,归种三顷稻。yù mǎi ěr jiā tián,guī zhǒng sān qǐng dào。
因营山前宅,遂作泗滨老。yīn yíng shān qián zhái,suì zuò sì bīn lǎo。
奇穷少成事,饱暖未应早。qí qióng shǎo chéng shì,bǎo nuǎn wèi yīng zǎo。
愿输橐中装,田家近无报。yuàn shū tuó zhōng zhuāng,tián jiā jìn wú bào。
平生百不遂,今夕一笑倒。píng shēng bǎi bù suì,jīn xī yī xiào dào。
它年数亩宫,悬知迫枯槁。tā nián shù mǔ gōng,xuán zhī pò kū gǎo。

和子瞻自徐移湖将过宋都途中见寄五首

苏辙

梁园久芜没,何以奉君游。liáng yuán jiǔ wú méi,hé yǐ fèng jūn yóu。
故城已耕稼,台观皆荒丘。gù chéng yǐ gēng jià,tái guān jiē huāng qiū。
池塘尘漠漠,雁鹜空迟留。chí táng chén mò mò,yàn wù kōng chí liú。
俗衰宾客尽,不见枚与邹。sú shuāi bīn kè jǐn,bù jiàn méi yǔ zōu。
轻舟舍我南,吴越多清流。qīng zhōu shě wǒ nán,wú yuè duō qīng liú。

答孔武仲

苏辙

飞霜委中林,不废长松绿。fēi shuāng wěi zhōng lín,bù fèi zhǎng sōng lǜ。
惊风振川野,未省劲草伏。jīng fēng zhèn chuān yě,wèi shěng jìn cǎo fú。
我贫客去尽,君来常不速。wǒ pín kè qù jǐn,jūn lái cháng bù sù。
愧君赠桃李,永愿报琼玉。kuì jūn zèng táo lǐ,yǒng yuàn bào qióng yù。
我性本山林,苦学笔空秃。wǒ xìng běn shān lín,kǔ xué bǐ kōng tū。
骅骝塞康庄,病足顾难逐。huá liú sāi kāng zhuāng,bìng zú gù nán zhú。
锦文炫华藻,敝褐非所续。jǐn wén xuàn huá zǎo,bì hè fēi suǒ xù。
家有五车书,恨不十年读。jiā yǒu wǔ chē shū,hèn bù shí nián dú。
济南昔相遇,我齿三十六。jì nán xī xiāng yù,wǒ chǐ sān shí liù。
谈谐倾盖间,还往白首熟。tán xié qīng gài jiān,hái wǎng bái shǒu shú。
从君饮浊酒,过我饭脱粟。cóng jūn yǐn zhuó jiǔ,guò wǒ fàn tuō sù。
西湖多菼薍,白昼下鸿鹄。xī hú duō tǎn wàn,bái zhòu xià hóng gǔ。
城西野人居,柴门拥修竹。chéng xī yě rén jū,chái mén yōng xiū zhú。
后车载鸱夷,下马泻醽醁。hòu chē zài chī yí,xià mǎ xiè líng lù。
醉眠卧荒草,空洞笑便腹。zuì mián wò huāng cǎo,kōng dòng xiào biàn fù。
疏狂一如此,岂望世收录。shū kuáng yī rú cǐ,qǐ wàng shì shōu lù。
别来今几何,归期已屡卜。bié lái jīn jǐ hé,guī qī yǐ lǚ bo。
西南有薄田,茅舍清溪曲。xī nán yǒu báo tián,máo shě qīng xī qū。
耕耘三男子,伏腊当自足。gēng yún sān nán zi,fú là dāng zì zú。
君能远相寻,布衣巾一幅。jūn néng yuǎn xiāng xún,bù yī jīn yī fú。

次韵答陈之方秘丞

苏辙

南山李将军,疋马独行猎。nán shān lǐ jiāng jūn,pǐ mǎ dú xíng liè。
田中射虎豹,后骑不容蹑。tián zhōng shè hǔ bào,hòu qí bù róng niè。
丈夫贵自遂,老大饶惊慑。zhàng fū guì zì suì,lǎo dà ráo jīng shè。
飘摇天地间,自视如一叶。piāo yáo tiān dì jiān,zì shì rú yī yè。
故人多东南,愿作扁舟涉。gù rén duō dōng nán,yuàn zuò biǎn zhōu shè。
忽蒙长篇赠,幸此倾盖接。hū méng zhǎng piān zèng,xìng cǐ qīng gài jiē。
时世尚新奇,诗书存旧业。shí shì shàng xīn qí,shī shū cún jiù yè。
南风吹清汴,西去无停楫。nán fēng chuī qīng biàn,xī qù wú tíng jí。
恨不留君谈,一使众坐厌。hèn bù liú jūn tán,yī shǐ zhòng zuò yàn。
新诗苦清壮,欲和再三怯。xīn shī kǔ qīng zhuàng,yù hé zài sān qiè。
东都多名卿,投刺日盈笈。dōng dōu duō míng qīng,tóu cì rì yíng jí。
一言苟合意,富贵出旬浃。yī yán gǒu hé yì,fù guì chū xún jiā。
行看文石阶,高谈曳长衱。xíng kàn wén shí jiē,gāo tán yè zhǎng jié。
辱赠但茫然,知君念疲薾。rǔ zèng dàn máng rán,zhī jūn niàn pí ěr。

登南城有感示文务光王遹秀才

苏辙

幽忧随秋至,秋去忧未已。yōu yōu suí qiū zhì,qiū qù yōu wèi yǐ。
城南试登望,百草枯且死。chéng nán shì dēng wàng,bǎi cǎo kū qiě sǐ。
落叶投人怀,惊鸿四面起。luò yè tóu rén huái,jīng hóng sì miàn qǐ。
所思不可见,欲往将安至。suǒ sī bù kě jiàn,yù wǎng jiāng ān zhì。
斯人定谁识,顾有二三子。sī rén dìng shuí shí,gù yǒu èr sān zi。
清风皎冰玉,沧浪自湔洗。qīng fēng jiǎo bīng yù,cāng làng zì jiān xǐ。
窃脂未尝谷,南箕傥微似。qiè zhī wèi cháng gǔ,nán jī tǎng wēi shì。
网罗一张设,投足遂无寄。wǎng luó yī zhāng shè,tóu zú suì wú jì。
田深狡兔肥,霜降鲈鱼美。tián shēn jiǎo tù féi,shuāng jiàng lú yú měi。
造形悼前失,式微惭往士。zào xíng dào qián shī,shì wēi cán wǎng shì。
憧憧亩丘道,岁晚嗟未止。chōng chōng mǔ qiū dào,suì wǎn jiē wèi zhǐ。
西山有茅屋,锄耰本吾事。xī shān yǒu máo wū,chú yōu běn wú shì。

张公生日

苏辙

少年谈王霸,英气干斗牛。shǎo nián tán wáng bà,yīng qì gàn dòu niú。
中年事轩冕,徇世仍多忧。zhōng nián shì xuān miǎn,xùn shì réng duō yōu。
晚岁探至道,眷眷怀林丘。wǎn suì tàn zhì dào,juàn juàn huái lín qiū。
今年乞身归,始与夙昔酬。jīn nián qǐ shēn guī,shǐ yǔ sù xī chóu。
高秋过生日,真气兹一周。gāo qiū guò shēng rì,zhēn qì zī yī zhōu。
观心比孤月,视世皆浮沤。guān xīn bǐ gū yuè,shì shì jiē fú ōu。
表里一融明,万物不能留。biǎo lǐ yī róng míng,wàn wù bù néng liú。
顾谓憧憧人,斯乐颇曾不。gù wèi chōng chōng rén,sī lè pǒ céng bù。
嗟我本俗士,从公十年游。jiē wǒ běn sú shì,cóng gōng shí nián yóu。
谬闻出世语,俯作笼中囚。miù wén chū shì yǔ,fǔ zuò lóng zhōng qiú。
俯仰迫忧患,欲去安自由。fǔ yǎng pò yōu huàn,yù qù ān zì yóu。
问公昔年乐,孰与今日优。wèn gōng xī nián lè,shú yǔ jīn rì yōu。
山中许道士,非复长史俦。shān zhōng xǔ dào shì,fēi fù zhǎng shǐ chóu。
腹中生梨枣,结实从今秋。fù zhōng shēng lí zǎo,jié shí cóng jīn qiū。

次韵答张耒

苏辙

客舟逝将西,日夜西北风。kè zhōu shì jiāng xī,rì yè xī běi fēng。
维舟罢行役,坐令鬓如蓬。wéi zhōu bà xíng yì,zuò lìng bìn rú péng。
偶从二三子,步上百尺台。ǒu cóng èr sān zi,bù shàng bǎi chǐ tái。
云烟遍原隰,?恍令人哀。yún yān biàn yuán xí,tǎng huǎng lìng rén āi。
山中难久居,浮沉在城郭。shān zhōng nán jiǔ jū,fú chén zài chéng guō。
欲学扬子云,避世天禄阁。yù xué yáng zi yún,bì shì tiān lù gé。
浮木寄流水,行止非所期。fú mù jì liú shuǐ,xíng zhǐ fēi suǒ qī。
何须自为计,水当为我移。hé xū zì wèi jì,shuǐ dāng wèi wǒ yí。
外物不可必,惟此方寸心。wài wù bù kě bì,wéi cǐ fāng cùn xīn。
心中有乐事,手付瑟与琴。xīn zhōng yǒu lè shì,shǒu fù sè yǔ qín。
夜吟感秋诗,惜此芳物零。yè yín gǎn qiū shī,xī cǐ fāng wù líng。
幽人亦多思,起坐再三听。yōu rén yì duō sī,qǐ zuò zài sān tīng。
白驹在空林,瓶罄有耻罍。bái jū zài kōng lín,píng qìng yǒu chǐ léi。
尽我一杯酒,愁思如云颓。jǐn wǒ yī bēi jiǔ,chóu sī rú yún tuí。

次韵张耒见寄

苏辙

相逢十年惊我老,双鬓萧萧似秋草。xiāng féng shí nián jīng wǒ lǎo,shuāng bìn xiāo xiāo shì qiū cǎo。
壶浆未洗两脚泥,南辕已向淮阳道。hú jiāng wèi xǐ liǎng jiǎo ní,nán yuán yǐ xiàng huái yáng dào。
我家初无负郭田,茅庐半破蜀江边。wǒ jiā chū wú fù guō tián,máo lú bàn pò shǔ jiāng biān。
生计长随五斗米,飘摇不定风中烟。shēng jì zhǎng suí wǔ dòu mǐ,piāo yáo bù dìng fēng zhōng yān。
茹蔬饭糗不愿馀,茫茫海内无安居。rú shū fàn qiǔ bù yuàn yú,máng máng hǎi nèi wú ān jū。
此身长似伏辕马,何日还为纵壑鱼。cǐ shēn zhǎng shì fú yuán mǎ,hé rì hái wèi zòng hè yú。
怜君与我同一手,微官肮脏羞牛后。lián jūn yǔ wǒ tóng yī shǒu,wēi guān āng zàng xiū niú hòu。
请看插版趋府门,何似曲肱眠瓮牖。qǐng kàn chā bǎn qū fǔ mén,hé shì qū gōng mián wèng yǒu。
中流千金买一壶,椟中美玉不须沽。zhōng liú qiān jīn mǎi yī hú,dú zhōng měi yù bù xū gū。
洛阳榷酒味如水,百钱一角空满盂。luò yáng què jiǔ wèi rú shuǐ,bǎi qián yī jiǎo kōng mǎn yú。
县前女几翠欲滴,吏稀人少无晨集。xiàn qián nǚ jǐ cuì yù dī,lì xī rén shǎo wú chén jí。
到官惟有懒相宜,卧看南山春雨湿。dào guān wéi yǒu lǎn xiāng yí,wò kàn nán shān chūn yǔ shī。

次韵王适兄弟送文务光还陈

苏辙

三君皆亲非复客,执手河梁我心恻。sān jūn jiē qīn fēi fù kè,zhí shǒu hé liáng wǒ xīn cè。
倚门耿耿夜不眠,挽袖匆匆有难色。yǐ mén gěng gěng yè bù mián,wǎn xiù cōng cōng yǒu nán sè。
君归使我劳魂梦,落叶鸣阶自相拥。jūn guī shǐ wǒ láo hún mèng,luò yè míng jiē zì xiāng yōng。
君家西归在新岁,此行未远心先恐。jūn jiā xī guī zài xīn suì,cǐ xíng wèi yuǎn xīn xiān kǒng。
故山万里知何许,我欲因君亦归去。gù shān wàn lǐ zhī hé xǔ,wǒ yù yīn jūn yì guī qù。
清江仿佛钓鱼船,修竹平生读书处。qīng jiāng fǎng fú diào yú chuán,xiū zhú píng shēng dú shū chù。
青衫白发我当归,咀噍式微惭古诗。qīng shān bái fā wǒ dāng guī,jǔ jiào shì wēi cán gǔ shī。
少年勿作老人调,被服荣名慰所思。shǎo nián wù zuò lǎo rén diào,bèi fú róng míng wèi suǒ sī。

次韵张刍谏议宴集

苏辙

淮阳卧阁生清风,梁园坐啸囹圄空。huái yáng wò gé shēng qīng fēng,liáng yuán zuò xiào líng yǔ kōng。
不知何术解髋髀,但觉羁客忘樊笼。bù zhī hé shù jiě kuān bì,dàn jué jī kè wàng fán lóng。
樽罍洒落谈笑地,尘埃脱去文书丛。zūn léi sǎ luò tán xiào dì,chén āi tuō qù wén shū cóng。
清心渐欲无一事,少年空记挥千钟。qīng xīn jiàn yù wú yī shì,shǎo nián kōng jì huī qiān zhōng。
近传移镇股肱郡,复恐入觐明光宫。jìn chuán yí zhèn gǔ gōng jùn,fù kǒng rù jìn míng guāng gōng。
人生聚散不可料,一杯相属时方冬。rén shēng jù sàn bù kě liào,yī bēi xiāng shǔ shí fāng dōng。
浮阳似欲作飞霰,想见观阙琼花中。fú yáng shì yù zuò fēi xiàn,xiǎng jiàn guān quē qióng huā zhōng。
孝王会集犹可继,莫嫌作赋无枚翁。xiào wáng huì jí yóu kě jì,mò xián zuò fù wú méi wēng。

次韵王适雪晴复雪二首

苏辙

骄阳得一雪,逾尺应更好。jiāo yáng dé yī xuě,yú chǐ yīng gèng hǎo。
晨兴视窗隙,惊见晴霞杲。chén xīng shì chuāng xì,jīng jiàn qíng xiá gǎo。
九衢无停迹,狼籍须一扫。jiǔ qú wú tíng jì,láng jí xū yī sǎo。
空馀浩然气,凛凛接清昊。kōng yú hào rán qì,lǐn lǐn jiē qīng hào。
馀寒薄虚室,一静解群燥。yú hán báo xū shì,yī jìng jiě qún zào。
晨炊晚未供,客馈惭草草。chén chuī wǎn wèi gōng,kè kuì cán cǎo cǎo。
试脱身上衣,行问酒家保。shì tuō shēn shàng yī,xíng wèn jiǔ jiā bǎo。
孤吟击槁木,大笑称有道。gū yín jī gǎo mù,dà xiào chēng yǒu dào。
人生但如此,富贵何用祷。rén shēng dàn rú cǐ,fù guì hé yòng dǎo。
所思独未见,耿耿属怀抱。suǒ sī dú wèi jiàn,gěng gěng shǔ huái bào。

次韵王适雪晴复雪二首

苏辙

同云自成幄,飞雪来无根。tóng yún zì chéng wò,fēi xuě lái wú gēn。
一为清风卷,坐见东方暾。yī wèi qīng fēng juǎn,zuò jiàn dōng fāng tūn。
重阴偶复合,飞霰满南轩。zhòng yīn ǒu fù hé,fēi xiàn mǎn nán xuān。
油然青春意,已见出土萱。yóu rán qīng chūn yì,yǐ jiàn chū tǔ xuān。
老病一不堪,惟恃浊酒温。lǎo bìng yī bù kān,wéi shì zhuó jiǔ wēn。
开户理松菊,扫荡无遗痕。kāi hù lǐ sōng jú,sǎo dàng wú yí hén。
卷舒朝夕间,谁识造化元。juǎn shū cháo xī jiān,shuí shí zào huà yuán。
乾坤本何施,中有神怪奔。qián kūn běn hé shī,zhōng yǒu shén guài bēn。
万物极毫末,颠倒何足掀。wàn wù jí háo mò,diān dào hé zú xiān。
老农但知种,荷锄理南园。lǎo nóng dàn zhī zhǒng,hé chú lǐ nán yuán。