古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

次韵刘泾见寄

苏辙

天之苍苍亦何有,亦有云汉为之章。tiān zhī cāng cāng yì hé yǒu,yì yǒu yún hàn wèi zhī zhāng。
人生混沌一气耳,嘿嘿何用知肺肠。rén shēng hùn dùn yī qì ěr,hēi hēi hé yòng zhī fèi cháng。
孔公孟子巧言语,剖瓢插竹吹笙簧。kǒng gōng mèng zi qiǎo yán yǔ,pōu piáo chā zhú chuī shēng huáng。
含宫吐角千万变,坐令隐伏皆形相。hán gōng tǔ jiǎo qiān wàn biàn,zuò lìng yǐn fú jiē xíng xiāng。
我生禀赋本微薄,氤氲方寸不自藏。wǒ shēng bǐng fù běn wēi báo,yīn yūn fāng cùn bù zì cáng。
譬如兰根在黄土,春风驱迫生繁香。pì rú lán gēn zài huáng tǔ,chūn fēng qū pò shēng fán xiāng。
口占手写岂得已,此亦未免物所将。kǒu zhàn shǒu xiě qǐ dé yǐ,cǐ yì wèi miǎn wù suǒ jiāng。
方将寂寞自收敛,不受世俗斗尺量。fāng jiāng jì mò zì shōu liǎn,bù shòu shì sú dòu chǐ liàng。
既知仍作未能止,纷纭竟亦类彼庄。jì zhī réng zuò wèi néng zhǐ,fēn yún jìng yì lèi bǐ zhuāng。
煎烹心脾擢胃肾,自令鬓发惊秋霜。jiān pēng xīn pí zhuó wèi shèn,zì lìng bìn fā jīng qiū shuāng。
嗟子独未知此病,从横自恃觜爪刚。jiē zi dú wèi zhī cǐ bìng,cóng héng zì shì zī zhǎo gāng。
少年一见非俗物,锵然修竹鸣孤凰。shǎo nián yī jiàn fēi sú wù,qiāng rán xiū zhú míng gū huáng。
近来直欲扛九鼎,令我畏见笔力强。jìn lái zhí yù káng jiǔ dǐng,lìng wǒ wèi jiàn bǐ lì qiáng。
提携童子从冠者,揣摩五帝论三皇。tí xié tóng zi cóng guān zhě,chuāi mó wǔ dì lùn sān huáng。
诗书近日贵新说,扫除旧学漫无光。shī shū jìn rì guì xīn shuō,sǎo chú jiù xué màn wú guāng。
窃攘瞿昙剽李耳,牵挽性命推阴阳。qiè rǎng qú tán piāo lǐ ěr,qiān wǎn xìng mìng tuī yīn yáng。
狂流滚滚去不返,长夜漫漫未遽央。kuáng liú gǔn gǔn qù bù fǎn,zhǎng yè màn màn wèi jù yāng。
词锋俊发鲁连子,惭愧田巴称老苍。cí fēng jùn fā lǔ lián zi,cán kuì tián bā chēng lǎo cāng。
是非得失子自了,一醉早醒余所望。shì fēi dé shī zi zì le,yī zuì zǎo xǐng yú suǒ wàng。

同李倅钧访赵嗣恭留饮南园晚衙先归

苏辙

城南高楼出乔木,下有方塘秋水足。chéng nán gāo lóu chū qiáo mù,xià yǒu fāng táng qiū shuǐ zú。
新霜未变草木鲜,晚日旋催梨枣熟。xīn shuāng wèi biàn cǎo mù xiān,wǎn rì xuán cuī lí zǎo shú。
雨荒松菊半榛莽,风老菰蒲初瑟缩。yǔ huāng sōng jú bàn zhēn mǎng,fēng lǎo gū pú chū sè suō。
门前大路多尘土,日中过客无留毂。mén qián dà lù duō chén tǔ,rì zhōng guò kè wú liú gǔ。
开门却扫如有待,下马升堂真不速。kāi mén què sǎo rú yǒu dài,xià mǎ shēng táng zhēn bù sù。
劝我一振衣上黄,临风共倒樽中渌。quàn wǒ yī zhèn yī shàng huáng,lín fēng gòng dào zūn zhōng lù。
肴蔬草草意不尽,丝竹泠泠暗相属。yáo shū cǎo cǎo yì bù jǐn,sī zhú líng líng àn xiāng shǔ。
琳宫仙伯自闲暇,幕府粗官苦烦促。lín gōng xiān bó zì xián xiá,mù fǔ cū guān kǔ fán cù。
晚衙簿领当及期,后堂车辖要须漉。wǎn yá bù lǐng dāng jí qī,hòu táng chē xiá yào xū lù。
令人更愧东宫师,眷恋溪山弃华屋。lìng rén gèng kuì dōng gōng shī,juàn liàn xī shān qì huá wū。

次韵转运使鲜于侁新堂月夜

苏辙

长爱陶先生,闲居弃官后。zhǎng ài táo xiān shēng,xián jū qì guān hòu。
床上卧看书,门前自栽柳。chuáng shàng wò kàn shū,mén qián zì zāi liǔ。
低徊顾微禄,毕竟谁挽袖。dī huái gù wēi lù,bì jìng shuí wǎn xiù。
索莫秋后蜂,青荧晓天宿。suǒ mò qiū hòu fēng,qīng yíng xiǎo tiān sù。
惟将不系舟,托此春江溜。wéi jiāng bù xì zhōu,tuō cǐ chūn jiāng liū。
尺书慰穷独,秀句惊枯朽。chǐ shū wèi qióng dú,xiù jù jīng kū xiǔ。
遥知新堂夜,明月入杯酒。yáo zhī xīn táng yè,míng yuè rù bēi jiǔ。
千里共清光,照我茅檐漏。qiān lǐ gòng qīng guāng,zhào wǒ máo yán lòu。

中秋见月寄子瞻

苏辙

西风吹暑天益高,明月耿耿分秋毫。xī fēng chuī shǔ tiān yì gāo,míng yuè gěng gěng fēn qiū háo。
彭城闭门青嶂合,卧听百步鸣飞涛。péng chéng bì mén qīng zhàng hé,wò tīng bǎi bù míng fēi tāo。
使君携客登燕子,月色着人冷如水。shǐ jūn xié kè dēng yàn zi,yuè sè zhe rén lěng rú shuǐ。
筵前不设鼓与钟,处处笛声相应起。yán qián bù shè gǔ yǔ zhōng,chù chù dí shēng xiāng yīng qǐ。
浮云卷尽流金丸,戏马台西山郁蟠。fú yún juǎn jǐn liú jīn wán,xì mǎ tái xī shān yù pán。
杯中渌酒一时尽,衣上白露三更寒。bēi zhōng lù jiǔ yī shí jǐn,yī shàng bái lù sān gèng hán。
扁舟明日浮古汴,回首逡巡陵谷变。biǎn zhōu míng rì fú gǔ biàn,huí shǒu qūn xún líng gǔ biàn。
河吞巨野入长淮,城没黄流只三版。hé tūn jù yě rù zhǎng huái,chéng méi huáng liú zhǐ sān bǎn。
明年筑城城似山,伐木为堤堤更坚。míng nián zhù chéng chéng shì shān,fá mù wèi dī dī gèng jiān。
黄楼未成河已退,空有遗迹令人看。huáng lóu wèi chéng hé yǐ tuì,kōng yǒu yí jì lìng rén kàn。
城头见月应更好,河流深处今生草。chéng tóu jiàn yuè yīng gèng hǎo,hé liú shēn chù jīn shēng cǎo。
子孙幸免鱼鳖食,歌舞聊宽使君老。zi sūn xìng miǎn yú biē shí,gē wǔ liáo kuān shǐ jūn lǎo。
南都从事老更贫,羞见青天月照人。nán dōu cóng shì lǎo gèng pín,xiū jiàn qīng tiān yuè zhào rén。
飞鹤投笼不能出,曾是彭城坐中客。fēi hè tóu lóng bù néng chū,céng shì péng chéng zuò zhōng kè。

送王巩之徐州

苏辙

遨游公卿间,结交非不足。áo yóu gōng qīng jiān,jié jiāo fēi bù zú。
高秋远行迈,黄泥没马腹。gāo qiū yuǎn xíng mài,huáng ní méi mǎ fù。
问君胡为尔,笑指篱间菊。wèn jūn hú wèi ěr,xiào zhǐ lí jiān jú。
故人彭城守,久作中朝逐。gù rén péng chéng shǒu,jiǔ zuò zhōng cháo zhú。
诗书自娱戏,樽俎当谁属。shī shū zì yú xì,zūn zǔ dāng shuí shǔ。
相望鹤颈引,欲往龟头缩。xiāng wàng hè jǐng yǐn,yù wǎng guī tóu suō。
前期失不遂,浪语频遭督。qián qī shī bù suì,làng yǔ pín zāo dū。
黄楼适已就,白酒行亦熟。huáng lóu shì yǐ jiù,bái jiǔ xíng yì shú。
登高畅远情,戏马有前躅。dēng gāo chàng yuǎn qíng,xì mǎ yǒu qián zhú。
篇章杂笑语,行草烂盈幅。piān zhāng zá xiào yǔ,xíng cǎo làn yíng fú。
归来贮箧笥,把玩比金玉。guī lái zhù qiè sì,bǎ wán bǐ jīn yù。
吾兄别我久,忧患欲谁告。wú xiōng bié wǒ jiǔ,yōu huàn yù shuí gào。
孤高多风霆,弹射畏颠覆。gū gāo duō fēng tíng,dàn shè wèi diān fù。
白头日益新,岁寒喜君独。bái tóu rì yì xīn,suì hán xǐ jūn dú。
纷纷众草中,冉冉凌霜竹。fēn fēn zhòng cǎo zhōng,rǎn rǎn líng shuāng zhú。
恨我闭笼樊,无由托君毂。hèn wǒ bì lóng fán,wú yóu tuō jūn gǔ。

赠杭僧道潜

苏辙

月中依松鹤,露下抱叶蝉。yuè zhōng yī sōng hè,lù xià bào yè chán。
赋形已孤洁,发响仍清圆。fù xíng yǐ gū jié,fā xiǎng réng qīng yuán。
潜师本江海,浪迹游市廛。qián shī běn jiāng hǎi,làng jì yóu shì chán。
髭长不能剪,衲坏聊复穿。zī zhǎng bù néng jiǎn,nà huài liáo fù chuān。
瘦骨见图画,禅心离攀缘。shòu gǔ jiàn tú huà,chán xīn lí pān yuán。
出言可人意,一一皆自然。chū yán kě rén yì,yī yī jiē zì rán。
问师藏何深,不与世俗传。wèn shī cáng hé shēn,bù yǔ shì sú chuán。
旧识髯学士,复从琏耆年。jiù shí rán xué shì,fù cóng liǎn qí nián。
尘埃既脱落,文彩自精鲜。chén āi jì tuō luò,wén cǎi zì jīng xiān。
落落社中人,如我亦有旃。luò luò shè zhōng rén,rú wǒ yì yǒu zhān。
奈何一相见,抚卷坐长叹。nài hé yī xiāng jiàn,fǔ juǎn zuò zhǎng tàn。
归去勿复言,山林信多贤。guī qù wù fù yán,shān lín xìn duō xián。

李钧寿花堂

苏辙

石上菖蒲十二节,仙人服之好颜色。shí shàng chāng pú shí èr jié,xiān rén fú zhī hǎo yán sè。
根如蟠龙不可得,叶中开花谁复识。gēn rú pán lóng bù kě dé,yè zhōng kāi huā shuí fù shí。
夫子自少读道书,年未五十嗜欲除。fū zi zì shǎo dú dào shū,nián wèi wǔ shí shì yù chú。
河流通天非辘轳,下入金鼎融为珠。hé liú tōng tiān fēi lù lú,xià rù jīn dǐng róng wèi zhū。
一醉斗酒心自如,鬼物窥觇惊睢盱。yī zuì dòu jiǔ xīn zì rú,guǐ wù kuī chān jīng suī xū。
菖蒲花开寿之符,白发变黑颜如朱。chāng pú huā kāi shòu zhī fú,bái fā biàn hēi yán rú zhū。
它年三茆访君庐,拍手笑我言不虚。tā nián sān máo fǎng jūn lú,pāi shǒu xiào wǒ yán bù xū。

次韵子瞻题张公诗卷后

苏辙

世俗甘枉尺,所愿求直寻。shì sú gān wǎng chǐ,suǒ yuàn qiú zhí xún。
不知一律讹,大乐无完音。bù zhī yī lǜ é,dà lè wú wán yīn。
见利心自摇,虑害安得深。jiàn lì xīn zì yáo,lǜ hài ān dé shēn。
至人不妄言,淡如朱丝琴。zhì rén bù wàng yán,dàn rú zhū sī qín。
悲伤感旧俗,不类骚人淫。bēi shāng gǎn jiù sú,bù lèi sāo rén yín。
又非避世翁,闵嘿遽阳喑。yòu fēi bì shì wēng,mǐn hēi jù yáng yīn。
嘐嘐晨鸡鸣,岂问晴与阴。xiāo xiāo chén jī míng,qǐ wèn qíng yǔ yīn。
世人积寸木,坐使高楼岑。shì rén jī cùn mù,zuò shǐ gāo lóu cén。
晚岁卧草庐,谁听梁甫吟。wǎn suì wò cǎo lú,shuí tīng liáng fǔ yín。
它年楚倚相,傥能记愔愔。tā nián chǔ yǐ xiāng,tǎng néng jì yīn yīn。

送李钧郎中

苏辙

君家毗陵本江南,虽为浙西终未甘。jūn jiā pí líng běn jiāng nán,suī wèi zhè xī zhōng wèi gān。
风流秀发自不减,气质浑朴犹中含。fēng liú xiù fā zì bù jiǎn,qì zhì hún pǔ yóu zhōng hán。
敲榜满前但长啸,簿书堆案常清谈。qiāo bǎng mǎn qián dàn zhǎng xiào,bù shū duī àn cháng qīng tán。
湖中往往载画舫,竹下小小开茅庵。hú zhōng wǎng wǎng zài huà fǎng,zhú xià xiǎo xiǎo kāi máo ān。
歌吟仿佛类骚雅,导引委曲师彭聃。gē yín fǎng fú lèi sāo yǎ,dǎo yǐn wěi qū shī péng dān。
新茶泼乳睡方觉,渌酒倾水醒复酣。xīn chá pō rǔ shuì fāng jué,lù jiǔ qīng shuǐ xǐng fù hān。
一朝挥手去不顾,使我把袂心难堪。yī cháo huī shǒu qù bù gù,shǐ wǒ bǎ mèi xīn nán kān。
扁舟水涸费牵挽,瘦马雪冻忧朝参。biǎn zhōu shuǐ hé fèi qiān wǎn,shòu mǎ xuě dòng yōu cháo cān。
一官来往似秋燕,薄俸包裹如春蚕。yī guān lái wǎng shì qiū yàn,báo fèng bāo guǒ rú chūn cán。
东南乞麾尚可得,白首谁念家无甔。dōng nán qǐ huī shàng kě dé,bái shǒu shuí niàn jiā wú dān。

送文与可知湖州

苏辙

连持梁洋印,久作溪山主。lián chí liáng yáng yìn,jiǔ zuò xī shān zhǔ。
深知为郡乐,但畏买茶苦。shēn zhī wèi jùn lè,dàn wèi mǎi chá kǔ。
来归天禄阁,坐守登闻鼓。lái guī tiān lù gé,zuò shǒu dēng wén gǔ。
九重未明入,百辟盈庭舞。jiǔ zhòng wèi míng rù,bǎi pì yíng tíng wǔ。
城南独归卧,心事谁当语。chéng nán dú guī wò,xīn shì shuí dāng yǔ。
旧闻吴兴胜,试问天公取。jiù wén wú xīng shèng,shì wèn tiān gōng qǔ。
家贫橐装尽,岁莫轻帆举。jiā pín tuó zhuāng jǐn,suì mò qīng fān jǔ。
苕溪净多石,弁岭瘦无土。sháo xī jìng duō shí,biàn lǐng shòu wú tǔ。
湖藕雪冰丝,山茶泼牛乳。hú ǒu xuě bīng sī,shān chá pō niú rǔ。
香粳饭玉粒,鲜鲫鲙红缕。xiāng jīng fàn yù lì,xiān jì kuài hóng lǚ。
宫开水精洁,人寄画屏住。gōng kāi shuǐ jīng jié,rén jì huà píng zhù。
俗吏自难堪,诗翁正当与。sú lì zì nán kān,shī wēng zhèng dāng yǔ。
从来思清绝,况乃病新愈。cóng lái sī qīng jué,kuàng nǎi bìng xīn yù。
团团肘后丹,皓皓胸中素。tuán tuán zhǒu hòu dān,hào hào xiōng zhōng sù。
高卧镇夸俗,清谈静烦诉。gāo wò zhèn kuā sú,qīng tán jìng fán sù。
应笑杜紫微,湖亭但狂顾。yīng xiào dù zǐ wēi,hú tíng dàn kuáng gù。

子瞻惠双刀

苏辙

彭城一双刀,黄金错刀镮。péng chéng yī shuāng dāo,huáng jīn cuò dāo huán。
脊如双引绳,色如青琅玕。jí rú shuāng yǐn shéng,sè rú qīng láng gān。
开匣飞电落,入手清霜寒。kāi xiá fēi diàn luò,rù shǒu qīng shuāng hán。
引之置膝上,凛然愁肺肝。yǐn zhī zhì xī shàng,lǐn rán chóu fèi gān。
我衰气力微,览镜毛发斑。wǒ shuāi qì lì wēi,lǎn jìng máo fā bān。
誓将斩鲸鲵,静此沧海澜。shì jiāng zhǎn jīng ní,jìng cǐ cāng hǎi lán。
又欲戮犀兕,永息行路难。yòu yù lù xī sì,yǒng xī xíng lù nán。
有志竟不从,抚刀但长叹。yǒu zhì jìng bù cóng,fǔ dāo dàn zhǎng tàn。
投刀泪如霰,北斗空阑干。tóu dāo lèi rú xiàn,běi dòu kōng lán gàn。
归来刈蓬蒿,锄田植芳兰。guī lái yì péng hāo,chú tián zhí fāng lán。
惜刀不忍用,用亦非所便。xī dāo bù rěn yòng,yòng yì fēi suǒ biàn。
弃置尘土中,坐使锋刃刓。qì zhì chén tǔ zhōng,zuò shǐ fēng rèn wán。
床头夜生光,知有蛟龙蟠。chuáng tóu yè shēng guāng,zhī yǒu jiāo lóng pán。
惭君赠我意,时取一磨看。cán jūn zèng wǒ yì,shí qǔ yī mó kàn。

次韵子瞻人日猎城西

苏辙

将贤士气振,令肃军声悄。jiāng xián shì qì zhèn,lìng sù jūn shēng qiāo。
晨登戏马台,一试胡騕袅。chén dēng xì mǎ tái,yī shì hú yǎo niǎo。
城空巷无人,里社转相晓。chéng kōng xiàng wú rén,lǐ shè zhuǎn xiāng xiǎo。
吾公庶无疾,但恐园囿小。wú gōng shù wú jí,dàn kǒng yuán yòu xiǎo。
荆榛一焚荡,雉兔皆惊矫。jīng zhēn yī fén dàng,zhì tù jiē jīng jiǎo。
翩翩白马将,手把青丝挑。piān piān bái mǎ jiāng,shǒu bǎ qīng sī tiāo。
少小事边徼,斩刈轻荼蓼。shǎo xiǎo shì biān jiǎo,zhǎn yì qīng tú liǎo。
殿前赐鞍勒,珂月明皎皎。diàn qián cì ān lēi,kē yuè míng jiǎo jiǎo。
自言得所事,强暴无不了。zì yán dé suǒ shì,qiáng bào wú bù le。
庙算本诗书,下策禁焚燎。miào suàn běn shī shū,xià cè jìn fén liáo。
当令百鍊刚,甘就一指绕。dāng lìng bǎi liàn gāng,gān jiù yī zhǐ rào。
低回未尝试,坐被世人少。dī huí wèi cháng shì,zuò bèi shì rén shǎo。
秋霜一朝下,凌厉见鸷鸟。qiū shuāng yī cháo xià,líng lì jiàn zhì niǎo。
为君整骄惰,重立穰苴表。wèi jūn zhěng jiāo duò,zhòng lì ráng jū biǎo。

送鲜于子骏还朝兼简范

苏辙

蜀中耆旧今无几,相逢握手堪流涕。shǔ zhōng qí jiù jīn wú jǐ,xiāng féng wò shǒu kān liú tì。
倦游潦倒不还家,旧俗陵迟真委地。juàn yóu lǎo dào bù hái jiā,jiù sú líng chí zhēn wěi dì。
钱荒粟帛贱如土,榷峻茶盐不成市。qián huāng sù bó jiàn rú tǔ,què jùn chá yán bù chéng shì。
诗书乡校变古法,节行故人安近利。shī shū xiāng xiào biàn gǔ fǎ,jié xíng gù rén ān jìn lì。
欲归长恐归不得,归去相欢定谁是。yù guī zhǎng kǒng guī bù dé,guī qù xiāng huān dìng shuí shì。
低徊有似羊触藩,眷恋仅同鸡择米。dī huái yǒu shì yáng chù fān,juàn liàn jǐn tóng jī zé mǐ。
中山先生昔所爱,南都摄尹私相喜。zhōng shān xiān shēng xī suǒ ài,nán dōu shè yǐn sī xiāng xǐ。
穷冬夜长一事无,灯火相从夜深睡。qióng dōng yè zhǎng yī shì wú,dēng huǒ xiāng cóng yè shēn shuì。
读书万卷老不废,感遇百篇深有意。dú shū wàn juǎn lǎo bù fèi,gǎn yù bǎi piān shēn yǒu yì。
俗吏惟知畏简书,穷途岂意逢君子。sú lì wéi zhī wèi jiǎn shū,qióng tú qǐ yì féng jūn zi。
春风归骑忽西顾,平日高谈应且止。chūn fēng guī qí hū xī gù,píng rì gāo tán yīng qiě zhǐ。
朝骑疋马事朝谒,莫就一床寻梦寐。cháo qí pǐ mǎ shì cháo yè,mò jiù yī chuáng xún mèng mèi。
犹有城西范蜀公,买地城东种桃李。yóu yǒu chéng xī fàn shǔ gōng,mǎi dì chéng dōng zhǒng táo lǐ。
花絮飞扬酒满壶,谈笑从容诗百纸。huā xù fēi yáng jiǔ mǎn hú,tán xiào cóng róng shī bǎi zhǐ。
红尘暗天独不知,白首相看两无愧。hóng chén àn tiān dú bù zhī,bái shǒu xiāng kàn liǎng wú kuì。
古人避世金马门,何必柴车返田里。gǔ rén bì shì jīn mǎ mén,hé bì chái chē fǎn tián lǐ。

次韵秦观见寄

苏辙

东家有贤人,西家苦相忽。dōng jiā yǒu xián rén,xī jiā kǔ xiāng hū。
幽兰委冰霜,掩霭特未发。yōu lán wěi bīng shuāng,yǎn ǎi tè wèi fā。
春风限芳蕤,烂漫安可没。chūn fēng xiàn fāng ruí,làn màn ān kě méi。
东南信多士,人物世不阙。dōng nán xìn duō shì,rén wù shì bù quē。
考槃溪山间,自献耻干谒。kǎo pán xī shān jiān,zì xiàn chǐ gàn yè。
谁怜幽闲女,艳色比南越。shuí lián yōu xián nǚ,yàn sè bǐ nán yuè。
垂耳困盐车,捐金空买骨。chuí ěr kùn yán chē,juān jīn kōng mǎi gǔ。
读书谢世事,闭门动论月。dú shū xiè shì shì,bì mén dòng lùn yuè。
予生亦羁旅,处世常卒卒。yǔ shēng yì jī lǚ,chù shì cháng zú zú。
谁令钓竿手,强复此持笏。shuí lìng diào gān shǒu,qiáng fù cǐ chí hù。
惟馀七尺躯,空洞中无物。wéi yú qī chǐ qū,kōng dòng zhōng wú wù。
时蒙好事过,解榻聊一拂。shí méng hǎo shì guò,jiě tà liáo yī fú。
野情乐江海,梦想扁舟兀。yě qíng lè jiāng hǎi,mèng xiǎng biǎn zhōu wù。
隐居便醉睡,世路多颠蹶。yǐn jū biàn zuì shuì,shì lù duō diān jué。
荣华一朝事,毁誉百年歇。róng huá yī cháo shì,huǐ yù bǎi nián xiē。
相劝沐咸池,阳阿晞汝发。xiāng quàn mù xián chí,yáng ā xī rǔ fā。

次韵答王巩

苏辙

君家当盛时,画戟拥朱户。jūn jiā dāng shèng shí,huà jǐ yōng zhū hù。
中书十八年,清明日方午。zhōng shū shí bā nián,qīng míng rì fāng wǔ。
形容画云阁,功业载盟府。xíng róng huà yún gé,gōng yè zài méng fǔ。
中庭三槐在,遗迹百世睹。zhōng tíng sān huái zài,yí jì bǎi shì dǔ。
子孙尽豪俊,岂类世寒寠。zi sūn jǐn háo jùn,qǐ lèi shì hán jù。
胡为久邅厄,黾俯受侵侮。hú wèi jiǔ zhān è,mǐn fǔ shòu qīn wǔ。
往来两都间,奔走未安土。wǎng lái liǎng dōu jiān,bēn zǒu wèi ān tǔ。
愿言解缨绂,归去事农圃。yuàn yán jiě yīng fú,guī qù shì nóng pǔ。
嘉禾根未拔,且忍俟甘雨。jiā hé gēn wèi bá,qiě rěn qí gān yǔ。
拂衣走东皋,此语吾不取。fú yī zǒu dōng gāo,cǐ yǔ wú bù qǔ。
聊复放襟怀,清谈对僧麈。liáo fù fàng jīn huái,qīng tán duì sēng zhǔ。
躬耕未可言,知田顾乃父。gōng gēng wèi kě yán,zhī tián gù nǎi fù。