古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

佛池口遇风雨

苏辙

长江五月多风暴,欲行先看风日好。zhǎng jiāng wǔ yuè duō fēng bào,yù xíng xiān kàn fēng rì hǎo。
此风忽作东南来,阴云如涌拨不开。cǐ fēng hū zuò dōng nán lái,yīn yún rú yǒng bō bù kāi。
惊雷往还转车毂,狂波低昂起坑谷。jīng léi wǎng hái zhuǎn chē gǔ,kuáng bō dī áng qǐ kēng gǔ。
中流一叶那复持,卷舒已副天公知。zhōng liú yī yè nà fù chí,juǎn shū yǐ fù tiān gōng zhī。
解帆转柁不容语,佛池口中幸可住。jiě fān zhuǎn duò bù róng yǔ,fú chí kǒu zhōng xìng kě zhù。
须臾急雨变昏霾,柁师喜贺风已回。xū yú jí yǔ biàn hūn mái,duò shī xǐ hè fēng yǐ huí。
澄溪不动萦白练,老木苍崖蔚葱茜。chéng xī bù dòng yíng bái liàn,lǎo mù cāng yá wèi cōng qiàn。
系舟茅屋得青蔬,试问钓船还有鱼。xì zhōu máo wū dé qīng shū,shì wèn diào chuán hái yǒu yú。
开樽引满向妻子,明日复行未须怖。kāi zūn yǐn mǎn xiàng qī zi,míng rì fù xíng wèi xū bù。
阴阳开阖良等闲,扁舟谁令乘险艰。yīn yáng kāi hé liáng děng xián,biǎn zhōu shuí lìng chéng xiǎn jiān。

黄州陪子瞻游武昌西山

苏辙

千里到齐安,三夜语不足。qiān lǐ dào qí ān,sān yè yǔ bù zú。
劝我勿重陈,起游西山麓。quàn wǒ wù zhòng chén,qǐ yóu xī shān lù。
西山隔江水,轻舟乱凫鹜。xī shān gé jiāng shuǐ,qīng zhōu luàn fú wù。
连峰多回溪,盛夏富草木。lián fēng duō huí xī,shèng xià fù cǎo mù。
杖策看万松,流汗升九曲。zhàng cè kàn wàn sōng,liú hàn shēng jiǔ qū。
苍茫大江涌,浩荡众山蹙。cāng máng dà jiāng yǒng,hào dàng zhòng shān cù。
上方寄云端,中寺倚岩腹。shàng fāng jì yún duān,zhōng sì yǐ yán fù。
清泉类牛乳,烦热须一掬。qīng quán lèi niú rǔ,fán rè xū yī jū。
县令知客来,行庖映修竹。xiàn lìng zhī kè lái,xíng páo yìng xiū zhú。
黄鹅时新煮,白酒亦近熟。huáng é shí xīn zhǔ,bái jiǔ yì jìn shú。
山行得一饱,看尽千山绿。shān xíng dé yī bǎo,kàn jǐn qiān shān lǜ。
幽怀苦不遂,滞念每烦促。yōu huái kǔ bù suì,zhì niàn měi fán cù。
归舟浪花暝,落日金盘浴。guī zhōu làng huā míng,luò rì jīn pán yù。
妻孥寄九江,此会难再卜。qī nú jì jiǔ jiāng,cǐ huì nán zài bo。
君看孙讨虏,百战不摇目。jūn kàn sūn tǎo lǔ,bǎi zhàn bù yáo mù。
犹怜江上台,高会饮千斛。yóu lián jiāng shàng tái,gāo huì yǐn qiān hú。
巾冠堕台下,坐使张公哭。jīn guān duò tái xià,zuò shǐ zhāng gōng kū。
异时君再来,携被山中宿。yì shí jūn zài lái,xié bèi shān zhōng sù。

将还江州子瞻相送至刘郎家

苏辙

相从恨不多,送我三十里。xiāng cóng hèn bù duō,sòng wǒ sān shí lǐ。
车湖风雨交,松竹相披靡。chē hú fēng yǔ jiāo,sōng zhú xiāng pī mí。
系舟枯木根,会面两王子。xì zhōu kū mù gēn,huì miàn liǎng wáng zi。
嘉眉虽异郡,鸡犬固犹尔。jiā méi suī yì jùn,jī quǎn gù yóu ěr。
相逢勿空过,一醉不须起。xiāng féng wù kōng guò,yī zuì bù xū qǐ。
风涛未可涉,隔竹见奔驶。fēng tāo wèi kě shè,gé zhú jiàn bēn shǐ。
渡江买羔豚,收网得鲂鲤。dù jiāng mǎi gāo tún,shōu wǎng dé fáng lǐ。
朝畦甘瓠熟,冬盎香醪美。cháo qí gān hù shú,dōng àng xiāng láo měi。
乌菱不论价,白藕如泥耳。wū líng bù lùn jià,bái ǒu rú ní ěr。
谁言百口活,仰给一湖水。shuí yán bǎi kǒu huó,yǎng gěi yī hú shuǐ。
夺官正无赖,生事应且尔。duó guān zhèng wú lài,shēng shì yīng qiě ěr。
卜居请连屋,扣户容屣履。bo jū qǐng lián wū,kòu hù róng xǐ lǚ。
人生定何为,食足真已矣。rén shēng dìng hé wèi,shí zú zhēn yǐ yǐ。
愆尤未见雪,世俗多相鄙。qiān yóu wèi jiàn xuě,shì sú duō xiāng bǐ。
买田信良计,蔬食期没齿。mǎi tián xìn liáng jì,shū shí qī méi chǐ。
手持一竿竹,分子长湖尾。shǒu chí yī gān zhú,fēn zi zhǎng hú wěi。

江州五咏其二浪井

苏辙

江波浮阵云,岸壁立青铁。jiāng bō fú zhèn yún,àn bì lì qīng tiě。
胡为井中泉,涌浪时惊发。hú wèi jǐng zhōng quán,yǒng làng shí jīng fā。
水性本无定,得止自澄澈。shuǐ xìng běn wú dìng,dé zhǐ zì chéng chè。
谁为女娲手,补此天地裂。shuí wèi nǚ wā shǒu,bǔ cǐ tiān dì liè。

江州五咏其二浪井

苏辙

湓江莫雨晴,孤舟暝将发。pén jiāng mò yǔ qíng,gū zhōu míng jiāng fā。
夜闻胡琴语,展转不成别。yè wén hú qín yǔ,zhǎn zhuǎn bù chéng bié。
草堂寄东林,雅意存北阙。cǎo táng jì dōng lín,yǎ yì cún běi quē。
潸然涕泗下,安用无生说。shān rán tì sì xià,ān yòng wú shēng shuō。

南康阻风游东寺

苏辙

欲涉彭蠡湖,南风未相许。yù shè péng lí hú,nán fēng wèi xiāng xǔ。
扁舟厌摇荡,古寺慰行旅。biǎn zhōu yàn yáo dàng,gǔ sì wèi xíng lǚ。
重湖面南轩,惊浪卷前浦。zhòng hú miàn nán xuān,jīng làng juǎn qián pǔ。
霏微雪阵散,颠倒玉山舞。fēi wēi xuě zhèn sàn,diān dào yù shān wǔ。
一风辄九日,未悉土囊怒。yī fēng zhé jiǔ rì,wèi xī tǔ náng nù。
百里断行舟,仰看飞鸿度。bǎi lǐ duàn xíng zhōu,yǎng kàn fēi hóng dù。
故人念征役,一饭语平素。gù rén niàn zhēng yì,yī fàn yǔ píng sù。
竹色净飞涛,松声乱秋雨。zhú sè jìng fēi tāo,sōng shēng luàn qiū yǔ。
我生足忧患,十载不安处。wǒ shēng zú yōu huàn,shí zài bù ān chù。
南北已兼忘,迟速何须数。nán běi yǐ jiān wàng,chí sù hé xū shù。

次子瞻夜字韵作中秋对月二篇一以赠王郎二以寄子瞻

苏辙

平明坐曹黄昏归,终岁得闲惟有夜。píng míng zuò cáo huáng hūn guī,zhōng suì dé xián wéi yǒu yè。
已邀明月出墙东,更遣清风扫庭下。yǐ yāo míng yuè chū qiáng dōng,gèng qiǎn qīng fēng sǎo tíng xià。
城上青鬟四山合,门前白练长江泻。chéng shàng qīng huán sì shān hé,mén qián bái liàn zhǎng jiāng xiè。
谁家高会吹参差,邻妇悲歌舂罢亚。shuí jiā gāo huì chuī cān chà,lín fù bēi gē chōng bà yà。
二年忧患今已过,一夜清光天所借。èr nián yōu huàn jīn yǐ guò,yī yè qīng guāng tiān suǒ jiè。
西京诗句出苏李,南国风流数王谢。xī jīng shī jù chū sū lǐ,nán guó fēng liú shù wáng xiè。
已随孤棹去中原,肯顾新科求上舍。yǐ suí gū zhào qù zhōng yuán,kěn gù xīn kē qiú shàng shě。
读书本自比嵇锻,学剑要须问曹蔗。dú shū běn zì bǐ jī duàn,xué jiàn yào xū wèn cáo zhè。
清觞滟滟君莫违,佳句骎骎予已怕。qīng shāng yàn yàn jūn mò wéi,jiā jù qīn qīn yǔ yǐ pà。
狂夫猖狂终累人,不返行遭亲党骂。kuáng fū chāng kuáng zhōng lèi rén,bù fǎn xíng zāo qīn dǎng mà。

次子瞻夜字韵作中秋对月二篇一以赠王郎二以寄子瞻

苏辙

十年秋月照相思,相从只有彭门夜。shí nián qiū yuè zhào xiāng sī,xiāng cóng zhǐ yǒu péng mén yè。
露侵笳鼓思城阙,寒迫鱼龙舞潭下。lù qīn jiā gǔ sī chéng quē,hán pò yú lóng wǔ tán xià。
厌厌夜饮欢自足,落落襟怀向人泻。yàn yàn yè yǐn huān zì zú,luò luò jīn huái xiàng rén xiè。
秋深河来巨野溢,水乾楼起滕王亚。qiū shēn hé lái jù yě yì,shuǐ qián lóu qǐ téng wáng yà。
北海孔公虽好客,河内寇尹那得借。běi hǎi kǒng gōng suī hǎo kè,hé nèi kòu yǐn nà dé jiè。
是非朝野忽纷纭,得丧芳菲一开谢。shì fēi cháo yě hū fēn yún,dé sàng fāng fēi yī kāi xiè。
明月多情还入门,流水何知空绕舍。míng yuè duō qíng hái rù mén,liú shuǐ hé zhī kōng rào shě。
晨餐江市富鳣鲂,夜宿山村足梨蔗。chén cān jiāng shì fù zhān fáng,yè sù shān cūn zú lí zhè。
坐隅鵩鸟不须问,墙外蝮蛇犹足怕。zuò yú fú niǎo bù xū wèn,qiáng wài fù shé yóu zú pà。
娄公见唾行自乾,冯老尚多谁定骂。lóu gōng jiàn tuò xíng zì qián,féng lǎo shàng duō shuí dìng mà。

饮酒过量肺疾复作

苏辙

朝蒙曲尘居,夜傍糟床卧。cháo méng qū chén jū,yè bàng zāo chuáng wò。
鼻香黍麦熟,眼乱瓶罂过。bí xiāng shǔ mài shú,yǎn luàn píng yīng guò。
囊中衣已空,口角涎虚堕。náng zhōng yī yǐ kōng,kǒu jiǎo xián xū duò。
啜尝未云足,盗釂恐深坐。chuài cháng wèi yún zú,dào jiào kǒng shēn zuò。
使君信宽仁,高会慰寒饿。shǐ jūn xìn kuān rén,gāo huì wèi hán è。
西楼适新成,明月犹半破。xī lóu shì xīn chéng,míng yuè yóu bàn pò。
拥檐青山横,拂槛流水播。yōng yán qīng shān héng,fú kǎn liú shuǐ bō。
雕盘贮霜实,银盎荐秋糯。diāo pán zhù shuāng shí,yín àng jiàn qiū nuò。
共言文字欢,岂待红裙佐。gòng yán wén zì huān,qǐ dài hóng qún zuǒ。
惟知醍醐滑,不悟颇罗大。wéi zhī tí hú huá,bù wù pǒ luó dà。
夜归肺增涨,晨起脾失磨。yè guī fèi zēng zhǎng,chén qǐ pí shī mó。
情怀忽牢落,药饵费调和。qíng huái hū láo luò,yào ěr fèi diào hé。
衰年足奇穷,一醉仍坎坷。shuāi nián zú qí qióng,yī zuì réng kǎn kě。
清尊自不恶,多病欲何奈。qīng zūn zì bù è,duō bìng yù hé nài。
闻公话少年,举白不论个。wén gōng huà shǎo nián,jǔ bái bù lùn gè。
歌吟杂嘲谑,笑语争掀簸。gē yín zá cháo xuè,xiào yǔ zhēng xiān bǒ。
平明起相视,锐气曾未挫。píng míng qǐ xiāng shì,ruì qì céng wèi cuò。
达人遗形骸,驽马怀豆莝。dá rén yí xíng hái,nú mǎ huái dòu cuò。
不知逃世网,但解忧岁课。bù zhī táo shì wǎng,dàn jiě yōu suì kè。
不见独醒人,终费招魂些。bù jiàn dú xǐng rén,zhōng fèi zhāo hún xiē。

筠州二咏牛尾狸

苏辙

首如狸,尾如牛,攀条捷险如猱猴。shǒu rú lí,wěi rú niú,pān tiáo jié xiǎn rú náo hóu。
橘柚为浆栗为糇,筋肉不足惟膏油。jú yòu wèi jiāng lì wèi hóu,jīn ròu bù zú wéi gāo yóu。
深居简出善自谋,寻踪发窟并执囚,蓄租分散身为羞。shēn jū jiǎn chū shàn zì móu,xún zōng fā kū bìng zhí qiú,xù zū fēn sàn shēn wèi xiū。
松薪瓦甑烝浮浮,压入糟盎肥欲流,熊肪羊酪真比俦。sōng xīn wǎ zèng zhēng fú fú,yā rù zāo àng féi yù liú,xióng fáng yáng lào zhēn bǐ chóu。
引箸将举讯何尤,无功窃食人所仇。yǐn zhù jiāng jǔ xùn hé yóu,wú gōng qiè shí rén suǒ chóu。

筠州二咏牛尾狸

苏辙

秋风下,黄雀飞。qiū fēng xià,huáng què fēi。
禾田熟,黄雀肥。hé tián shú,huáng què féi。
群飞蔽空日色薄,逡巡百顷禾为稀,翾翻巧捷多且微。qún fēi bì kōng rì sè báo,qūn xún bǎi qǐng hé wèi xī,xuān fān qiǎo jié duō qiě wēi。
精丸妙缴举辄违,乘时席势不可挥。jīng wán miào jiǎo jǔ zhé wéi,chéng shí xí shì bù kě huī。
一朝风雨寒霏霏,肉多翅重天时非,农夫举网惊合围。yī cháo fēng yǔ hán fēi fēi,ròu duō chì zhòng tiān shí fēi,nóng fū jǔ wǎng jīng hé wéi。
悬颈系足肤无衣,百个同缶仍相依,头颅万里行不归。xuán jǐng xì zú fū wú yī,bǎi gè tóng fǒu réng xiāng yī,tóu lú wàn lǐ xíng bù guī。
北方居人厌羔豨,咀噍聊发一笑欷。běi fāng jū rén yàn gāo xī,jǔ jiào liáo fā yī xiào xī。

次韵吴厚秀才见赠三首

苏辙

骚人思苦骨岩岩,百里携诗相就谈。sāo rén sī kǔ gǔ yán yán,bǎi lǐ xié shī xiāng jiù tán。
故作微词挑迁客,不嫌春雨湿归衫。gù zuò wēi cí tiāo qiān kè,bù xián chūn yǔ shī guī shān。
少年旧喜登高赋,老病今成见敌惭。shǎo nián jiù xǐ dēng gāo fù,lǎo bìng jīn chéng jiàn dí cán。
问我近来谁复可,对君聊拟诵《周南》。wèn wǒ jìn lái shuí fù kě,duì jūn liáo nǐ sòng zhōu nán。

次韵吴厚秀才见赠三首

苏辙

久欲归田计未成,羡君负郭足为生。jiǔ yù guī tián jì wèi chéng,xiàn jūn fù guō zú wèi shēng。
躬耕不用千钟禄,高卧谁知万里征。gōng gēng bù yòng qiān zhōng lù,gāo wò shuí zhī wàn lǐ zhēng。
已觉安闲真乐事,可怜辛苦尽浮名。yǐ jué ān xián zhēn lè shì,kě lián xīn kǔ jǐn fú míng。
隐居便作江南计,为觅佳山早寄声。yǐn jū biàn zuò jiāng nán jì,wèi mì jiā shān zǎo jì shēng。

次韵吴厚秀才见赠三首

苏辙

一卷新诗锦一端,掉头吟讽识芳酸。yī juǎn xīn shī jǐn yī duān,diào tóu yín fěng shí fāng suān。
哀歌永夜悲牛角,朗咏扁舟笑杏坛。āi gē yǒng yè bēi niú jiǎo,lǎng yǒng biǎn zhōu xiào xìng tán。
间发笙簧犹可拟,弃捐斤斧定知难。jiān fā shēng huáng yóu kě nǐ,qì juān jīn fǔ dìng zhī nán。
继君高韵君应笑,咀嚼归途久据鞍。jì jūn gāo yùn jūn yīng xiào,jǔ jué guī tú jiǔ jù ān。

次韵王适游真如寺

苏辙

江上春雨过,城中春草深。jiāng shàng chūn yǔ guò,chéng zhōng chūn cǎo shēn。
扰扰市井尘,悠悠溪谷心。rǎo rǎo shì jǐng chén,yōu yōu xī gǔ xīn。
东郊大愚山,自古薝卜林。dōng jiāo dà yú shān,zì gǔ zhān bo lín。
微言久不闻,坠绪谁当寻。wēi yán jiǔ bù wén,zhuì xù shuí dāng xún。
道俗数百人,请闻海潮音。dào sú shù bǎi rén,qǐng wén hǎi cháo yīn。
斋罢车马散,万籁俱消沉。zhāi bà chē mǎ sàn,wàn lài jù xiāo chén。
新亭面南山,积雾开重阴。xīn tíng miàn nán shān,jī wù kāi zhòng yīn。
萧然偶有得,怀抱方愔愔。xiāo rán ǒu yǒu dé,huái bào fāng yīn yīn。
我坐米盐间,日被尘垢侵。wǒ zuò mǐ yán jiān,rì bèi chén gòu qīn。
不知山中趣,强作山中吟。bù zhī shān zhōng qù,qiáng zuò shān zhōng yín。