古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

次韵侯宣城叠嶂楼双溪阁长篇

苏辙

作官如负担,一负当且弛。zuò guān rú fù dān,yī fù dāng qiě chí。
不知息肩处,妄问道远迩。bù zhī xī jiān chù,wàng wèn dào yuǎn ěr。
我乘章江流,却入宛溪水。wǒ chéng zhāng jiāng liú,què rù wǎn xī shuǐ。
舍舟陟崔嵬,行路极句已。shě zhōu zhì cuī wéi,xíng lù jí jù yǐ。
名都便欲过,佳处赖公指。míng dōu biàn yù guò,jiā chù lài gōng zhǐ。
仰攀叠嶂高,俯阅双溪美。yǎng pān dié zhàng gāo,fǔ yuè shuāng xī měi。
不悟身乘空,但觉风吹耳。bù wù shēn chéng kōng,dàn jué fēng chuī ěr。
云烟变遥壑,歌吹闻近市。yún yān biàn yáo hè,gē chuī wén jìn shì。
倦游得清旷,行役有新喜。juàn yóu dé qīng kuàng,xíng yì yǒu xīn xǐ。
公言顷榛秽,斩伐从我始。gōng yán qǐng zhēn huì,zhǎn fá cóng wǒ shǐ。
堰水种蒲莲,开山莳梅李。yàn shuǐ zhǒng pú lián,kāi shān shí méi lǐ。
拥本待成阴,养花要食子。yōng běn dài chéng yīn,yǎng huā yào shí zi。
遗风揖桓谢,父老邀黄绮。yí fēng yī huán xiè,fù lǎo yāo huáng qǐ。
邦人鱼依蒲,食客莪在芷。bāng rén yú yī pú,shí kè é zài zhǐ。
春阴迫寒食,谓我姑且止。chūn yīn pò hán shí,wèi wǒ gū qiě zhǐ。
嗟余去乡国,屡把刀环视。jiē yú qù xiāng guó,lǚ bǎ dāo huán shì。
感公鹄鹭修,怜我凫鸭庳。gǎn gōng gǔ lù xiū,lián wǒ fú yā bì。
异邦逢故人,宁复固辞理。yì bāng féng gù rén,níng fù gù cí lǐ。
高谈云汉上,烂醉笙歌里。gāo tán yún hàn shàng,làn zuì shēng gē lǐ。
落日尽公欢,推挽未应起。luò rì jǐn gōng huān,tuī wǎn wèi yīng qǐ。

杨主簿日本扇

苏辙

扇从日本来,风非日本风。shàn cóng rì běn lái,fēng fēi rì běn fēng。
风非扇中出,问风本何从。fēng fēi shàn zhōng chū,wèn fēng běn hé cóng。
风亦不自知,当复问太空。fēng yì bù zì zhī,dāng fù wèn tài kōng。
空若是风穴,既自与物同。kōng ruò shì fēng xué,jì zì yǔ wù tóng。
同物岂空性,是物非风宗。tóng wù qǐ kōng xìng,shì wù fēi fēng zōng。
但执日本扇,风来自无穷。dàn zhí rì běn shàn,fēng lái zì wú qióng。

周昉画美人歌

苏辙

深宫美人百不知,饮酒食肉事游嬉。shēn gōng měi rén bǎi bù zhī,yǐn jiǔ shí ròu shì yóu xī。
弹丝吹竹舞罗衣,曲终对镜理鬓眉。dàn sī chuī zhú wǔ luó yī,qū zhōng duì jìng lǐ bìn méi。
岌然高髻玉钗垂,双鬟窈窕萼叶微。jí rán gāo jì yù chāi chuí,shuāng huán yǎo tiǎo è yè wēi。
宛转踯躅从婴儿,倚楹俯槛皆有姿。wǎn zhuǎn zhí zhú cóng yīng ér,yǐ yíng fǔ kǎn jiē yǒu zī。
拥扇执拂知从谁,瘦者飞燕肥玉妃。yōng shàn zhí fú zhī cóng shuí,shòu zhě fēi yàn féi yù fēi。
俯仰向背乐且悲,九重深远安得窥。fǔ yǎng xiàng bèi lè qiě bēi,jiǔ zhòng shēn yuǎn ān dé kuī。
周生执笔心坐驰,流传人间眩心脾。zhōu shēng zhí bǐ xīn zuò chí,liú chuán rén jiān xuàn xīn pí。
飞琼小玉云雾帏,长风吹开忽见之。fēi qióng xiǎo yù yún wù wéi,zhǎng fēng chuī kāi hū jiàn zhī。
梦魂清夜那复追,老人衰朽百事非。mèng hún qīng yè nà fù zhuī,lǎo rén shuāi xiǔ bǎi shì fēi。
展卷一笑亦胡为,持付少年良所宜。zhǎn juǎn yī xiào yì hú wèi,chí fù shǎo nián liáng suǒ yí。

送琳长

苏辙

身老与世疏,但有世外缘。shēn lǎo yǔ shì shū,dàn yǒu shì wài yuán。
五年客江西,扫轨谢往还。wǔ nián kè jiāng xī,sǎo guǐ xiè wǎng hái。
依依二三老,示我马祖禅。yī yī èr sān lǎo,shì wǒ mǎ zǔ chán。
身心忽明旷,不受垢污缠。shēn xīn hū míng kuàng,bù shòu gòu wū chán。
偶成江东游,欲别空悽然。ǒu chéng jiāng dōng yóu,yù bié kōng qī rán。
缘散众亦去,飘若风中烟。yuán sàn zhòng yì qù,piāo ruò fēng zhōng yān。
华阳本荒邑,缁素明星悬。huá yáng běn huāng yì,zī sù míng xīng xuán。
偶然得老尉,旧依育王山。ǒu rán dé lǎo wèi,jiù yī yù wáng shān。
琏公善知识,不见十九年。liǎn gōng shàn zhī shí,bù jiàn shí jiǔ nián。
我昔未闻道,问以所入门。wǒ xī wèi wén dào,wèn yǐ suǒ rù mén。
告我从信入,授我普眼篇。gào wǒ cóng xìn rù,shòu wǒ pǔ yǎn piān。
冉冉百尺松,起自一寸根。rǎn rǎn bǎi chǐ sōng,qǐ zì yī cùn gēn。
南归发尽白,尺书今始传。nán guī fā jǐn bái,chǐ shū jīn shǐ chuán。
不知邻邑中,乃有门人贤。bù zhī lín yì zhōng,nǎi yǒu mén rén xián。
百里走相访,触热汗雨翻。bǎi lǐ zǒu xiāng fǎng,chù rè hàn yǔ fān。
怀中出诗卷,清绝如断蝉。huái zhōng chū shī juǎn,qīng jué rú duàn chán。
我适病寒热,气力才绵绵。wǒ shì bìng hán rè,qì lì cái mián mián。
空斋默相向,欲语不能宣。kōng zhāi mò xiāng xiàng,yù yǔ bù néng xuān。
未暇答佳意,归锡锵金环。wèi xiá dá jiā yì,guī xī qiāng jīn huán。
空有维摩病,愧无维摩言。kōng yǒu wéi mó bìng,kuì wú wéi mó yán。

次韵子瞻送杨杰主客奉诏同高丽僧游钱塘

苏辙

人言长安远如日,三韩住处朝日赤。rén yán zhǎng ān yuǎn rú rì,sān hán zhù chù cháo rì chì。
飞帆走马入齐梁,却渡吴江食吴橘。fēi fān zǒu mǎ rù qí liáng,què dù wú jiāng shí wú jú。
玉门万里唯言九,行人泪堕阳关酒。yù mén wàn lǐ wéi yán jiǔ,xíng rén lèi duò yáng guān jiǔ。
佛法西来到此间,遍满曾如屈伸手。fú fǎ xī lái dào cǐ jiān,biàn mǎn céng rú qū shēn shǒu。
出家王子身心虚,飘然渡海如过渠。chū jiā wáng zi shēn xīn xū,piāo rán dù hǎi rú guò qú。
远来忽见倾盆雨,属国真逢戴角鱼。yuǎn lái hū jiàn qīng pén yǔ,shǔ guó zhēn féng dài jiǎo yú。
至人无心亦无法,一物不见谁为敌。zhì rén wú xīn yì wú fǎ,yī wù bù jiàn shuí wèi dí。
东海东边定有无,拍手笑作中朝客。dōng hǎi dōng biān dìng yǒu wú,pāi shǒu xiào zuò zhōng cháo kè。

答王定国问疾

苏辙

五年窜南荒,顽质不伏病。wǔ nián cuàn nán huāng,wán zhì bù fú bìng。
吸清吐浊秽,气练骨随劲。xī qīng tǔ zhuó huì,qì liàn gǔ suí jìn。
澹然久忘归,寂寂就遐屏。dàn rán jiǔ wàng guī,jì jì jiù xiá píng。
国恩念流落,牵挽畀邻境。guó ēn niàn liú luò,qiān wǎn bì lín jìng。
叶舟溯长江,藤鞋过重岭。yè zhōu sù zhǎng jiāng,téng xié guò zhòng lǐng。
峡深茑萝恶,山崄崖石横。xiá shēn niǎo luó è,shān xiǎn yá shí héng。
恢台夏初发,氛雾秋愈盛。huī tái xià chū fā,fēn wù qiū yù shèng。
菘薤食有时,豚羔讵曾省。sōng xiè shí yǒu shí,tún gāo jù céng shěng。
门开讼氓入,日晏鴂舌竞。mén kāi sòng máng rù,rì yàn jué shé jìng。
肝脾得寒热,冰炭迫晨暝。gān pí dé hán rè,bīng tàn pò chén míng。
俚医固空疏,蛮觋剧粗猛。lǐ yī gù kōng shū,mán xí jù cū měng。
老妻但坐哭,遗语未肯听。lǎo qī dàn zuò kū,yí yǔ wèi kěn tīng。
长子亦在床,一卧昏不醒。zhǎng zi yì zài chuáng,yī wò hūn bù xǐng。
思归未可得,即死副前定。sī guī wèi kě dé,jí sǐ fù qián dìng。
如如性终在,冉冉岁将冷。rú rú xìng zhōng zài,rǎn rǎn suì jiāng lěng。
筋骸稍轻安,冠服强披整。jīn hái shāo qīng ān,guān fú qiáng pī zhěng。
馀方厌苓术,日食禁醪茗。yú fāng yàn líng shù,rì shí jìn láo míng。
发衰乱随栉,骨瘦空看影。fā shuāi luàn suí zhì,gǔ shòu kōng kàn yǐng。
簿书勉复亲,环玦非所请。bù shū miǎn fù qīn,huán jué fēi suǒ qǐng。
马老固伏枥,槎流旧安井。mǎ lǎo gù fú lì,chá liú jiù ān jǐng。
凌兢就轻车,邂逅出修绠。líng jīng jiù qīng chē,xiè hòu chū xiū gěng。
此生诚梦幻,俯仰成吊庆。cǐ shēng chéng mèng huàn,fǔ yǎng chéng diào qìng。
故人枉新诗,万里慰孤耿。gù rén wǎng xīn shī,wàn lǐ wèi gū gěng。
赏音我非旷,斫鼻君真郢。shǎng yīn wǒ fēi kuàng,zhuó bí jūn zhēn yǐng。
南迁昔所同,卧疾今亦并。nán qiān xī suǒ tóng,wò jí jīn yì bìng。
远行信由天,未死庸非命。yuǎn xíng xìn yóu tiān,wèi sǐ yōng fēi mìng。
归舟正飘兀,斋舍念清净。guī zhōu zhèng piāo wù,zhāi shě niàn qīng jìng。
作书附鸿翼,去路瞻斗柄。zuò shū fù hóng yì,qù lù zhān dòu bǐng。
闸水渐安流,吴音未全正。zhá shuǐ jiàn ān liú,wú yīn wèi quán zhèng。
一樽对清言,及此冬夜永。yī zūn duì qīng yán,jí cǐ dōng yè yǒng。

和子瞻次孙觉谏议韵题邵

苏辙

扁舟未遽解,坐待两闸平。biǎn zhōu wèi jù jiě,zuò dài liǎng zhá píng。
浊水污人思,野寺为我清。zhuó shuǐ wū rén sī,yě sì wèi wǒ qīng。
昔游有遗咏,枯墨存高甍。xī yóu yǒu yí yǒng,kū mò cún gāo méng。
故人独未来,一樽谁与倾。gù rén dú wèi lái,yī zūn shuí yǔ qīng。
北风吹微云,莫寒依月生。běi fēng chuī wēi yún,mò hán yī yuè shēng。
前望邗沟路,却指铁瓮城。qián wàng hán gōu lù,què zhǐ tiě wèng chéng。
茅檐卜兹地,江水供晨烹。máo yán bo zī dì,jiāng shuǐ gōng chén pēng。
试问东坡翁,毕老几此行。shì wèn dōng pō wēng,bì lǎo jǐ cǐ xíng。
奔驰力不足,隐约性自明。bēn chí lì bù zú,yǐn yuē xìng zì míng。
早为归耕计,免惭老僧荣。zǎo wèi guī gēng jì,miǎn cán lǎo sēng róng。

河冰

苏辙

扁舟多艰虞,与我平日类。biǎn zhōu duō jiān yú,yǔ wǒ píng rì lèi。
初乘滂洋流,旋涉冻浅地。chū chéng pāng yáng liú,xuán shè dòng qiǎn dì。
日西阴风作,夜半流澌至。rì xī yīn fēng zuò,yè bàn liú sī zhì。
悄然孤寂枕,觉此凝冽气。qiāo rán gū jì zhěn,jué cǐ níng liè qì。
河声噤不喧,灯花结复坠。hé shēng jìn bù xuān,dēng huā jié fù zhuì。
忽来触舟去,声与裂帛似。hū lái chù zhōu qù,shēng yǔ liè bó shì。
平明发窗扉,吏卒僵未起。píng míng fā chuāng fēi,lì zú jiāng wèi qǐ。
奔腾阵马过,汹涌晴云驶。bēn téng zhèn mǎ guò,xiōng yǒng qíng yún shǐ。
纷纷散环玦,卷卷浮席被。fēn fēn sàn huán jué,juǎn juǎn fú xí bèi。
汇流忽腾蹙,曲岸相撑抵。huì liú hū téng cù,qū àn xiāng chēng dǐ。
攲危起丘山,汗漫接洲沚。qī wēi qǐ qiū shān,hàn màn jiē zhōu zhǐ。
连艘恣凌轣,千槌竞纷委。lián sōu zì líng lì,qiān chuí jìng fēn wěi。
刚强初悍顽,溃散终披靡。gāng qiáng chū hàn wán,kuì sàn zhōng pī mí。
扫除就虚旷,沿溯弄清泚。sǎo chú jiù xū kuàng,yán sù nòng qīng cǐ。
我行无疾徐,乘流得坎止。wǒ xíng wú jí xú,chéng liú dé kǎn zhǐ。
偶然追还期,愧此堕千指。ǒu rán zhuī hái qī,kuì cǐ duò qiān zhǐ。
阴阳有定数,开塞亦常理。yīn yáng yǒu dìng shù,kāi sāi yì cháng lǐ。
穷冬治舟行,嗟此岂天意。qióng dōng zhì zhōu xíng,jiē cǐ qǐ tiān yì。

题南都留守妙峰亭

苏辙

我登妙峰亭,欲访德云师。wǒ dēng miào fēng tíng,yù fǎng dé yún shī。
春阳被原野,濉涣含流澌。chūn yáng bèi yuán yě,suī huàn hán liú sī。
未复桃李色,稍增松桂姿。wèi fù táo lǐ sè,shāo zēng sōng guì zī。
孑孑东来樯,冉冉将安之。jié jié dōng lái qiáng,rǎn rǎn jiāng ān zhī。
万物委天运,此身免奔驰。wàn wù wěi tiān yùn,cǐ shēn miǎn bēn chí。
怅然怀旧游,一丘覆茅茨。chàng rán huái jiù yóu,yī qiū fù máo cí。
清冷久沮洳,文雅空颓隳。qīng lěng jiǔ jǔ rù,wén yǎ kōng tuí huī。
提携二三子,醉倒春风吹。tí xié èr sān zi,zuì dào chūn fēng chuī。
不见妙峰处,安知德云期。bù jiàn miào fēng chù,ān zhī dé yún qī。
南迁久忘反,有获空自知。nán qiān jiǔ wàng fǎn,yǒu huò kōng zì zhī。
归来览新构,恍然发深思。guī lái lǎn xīn gòu,huǎng rán fā shēn sī。
远行极南海,此地初不移。yuǎn xíng jí nán hǎi,cǐ dì chū bù yí。
酌我一斗酒,尽公终日嬉。zhuó wǒ yī dòu jiǔ,jǐn gōng zhōng rì xī。
德云非公欤,相对欲无词。dé yún fēi gōng yú,xiāng duì yù wú cí。

次韵子瞻送陈睦龙图出守潭州

苏辙

海上石桥馀折栋,大舶记君过铁瓮。hǎi shàng shí qiáo yú zhé dòng,dà bó jì jūn guò tiě wèng。
东行万里若乘空,老蜃长鲸应入鞚。dōng xíng wàn lǐ ruò chéng kōng,lǎo shèn zhǎng jīng yīng rù kòng。
波摇风卷卧不起,免教髀肉鞍磨痛。bō yáo fēng juǎn wò bù qǐ,miǎn jiào bì ròu ān mó tòng。
归来过我话艰苦,惊汗津津尚流汞。guī lái guò wǒ huà jiān kǔ,jīng hàn jīn jīn shàng liú gǒng。
海涯风物画成图,错落天吴兼紫凤。hǎi yá fēng wù huà chéng tú,cuò luò tiān wú jiān zǐ fèng。
至今想象隔人世,往往风涛吹昼梦。zhì jīn xiǎng xiàng gé rén shì,wǎng wǎng fēng tāo chuī zhòu mèng。
长沙欲往厌飞楫,幸有千兵作迎送。zhǎng shā yù wǎng yàn fēi jí,xìng yǒu qiān bīng zuò yíng sòng。
文章清逸世少比,科第峥嵘声自重。wén zhāng qīng yì shì shǎo bǐ,kē dì zhēng róng shēng zì zhòng。
远行屡屈众所叹,出祖谁攀车欲动。yuǎn xíng lǚ qū zhòng suǒ tàn,chū zǔ shuí pān chē yù dòng。
明朝鼓角背王城,莫听单于吹晓弄。míng cháo gǔ jiǎo bèi wáng chéng,mò tīng dān yú chuī xiǎo nòng。

送表弟程之元知楚州

苏辙

与君外兄弟,初如一池鱼。yǔ jūn wài xiōng dì,chū rú yī chí yú。
中年云雨散,各异涧谷居。zhōng nián yún yǔ sàn,gè yì jiàn gǔ jū。
客舍复相从,语极长唏嘘。kè shě fù xiāng cóng,yǔ jí zhǎng xī xū。
青衫奉朝谒,白发惊晨梳。qīng shān fèng cháo yè,bái fā jīng chén shū。
百年不堪把,一樽欢有馀。bǎi nián bù kān bǎ,yī zūn huān yǒu yú。
清言我未厌,昨夜闻除书。qīng yán wǒ wèi yàn,zuó yè wén chú shū。
淮南旱已久,疲民食田蔬。huái nán hàn yǐ jiǔ,pí mín shí tián shū。
诏发上供米,仍疏古邗渠。zhào fā shàng gōng mǐ,réng shū gǔ hán qú。
要须贤使君,均此积岁储。yào xū xián shǐ jūn,jūn cǐ jī suì chǔ。
径乘两桨去,不待五马车。jìng chéng liǎng jiǎng qù,bù dài wǔ mǎ chē。
别离难重陈,劳徕不可徐。bié lí nán zhòng chén,láo lái bù kě xú。
政成得召节,岁晚当归欤。zhèng chéng dé zhào jié,suì wǎn dāng guī yú。

送王震给事知蔡州

苏辙

朝廷入忘返,冠盖如云屯。cháo tíng rù wàng fǎn,guān gài rú yún tún。
贤哉贵公子,独以民社言。xián zāi guì gōng zi,dú yǐ mín shè yán。
西台出命书,落笔波涛翻。xī tái chū mìng shū,luò bǐ bō tāo fān。
东台典封驳,坐惜日月奔。dōng tái diǎn fēng bó,zuò xī rì yuè bēn。
试剧得上蔡,高卧强东藩。shì jù dé shàng cài,gāo wò qiáng dōng fān。
旱岁独多麦,时雨如倾盆。hàn suì dú duō mài,shí yǔ rú qīng pén。
铃轩省鞭抶,幕府多壶樽。líng xuān shěng biān chì,mù fǔ duō hú zūn。
逡巡文字乐,斥去簿领烦。qūn xún wén zì lè,chì qù bù lǐng fán。
赐环行当至,坐席恐未温。cì huán xíng dāng zhì,zuò xí kǒng wèi wēn。
三槐日成阴,富贵属曾孙。sān huái rì chéng yīn,fù guì shǔ céng sūn。

送王廷老朝散知虢州

苏辙

满腹贮精神,触手会众理。mǎn fù zhù jīng shén,chù shǒu huì zhòng lǐ。
一废十五年,直坐才多尔。yī fèi shí wǔ nián,zhí zuò cái duō ěr。
我昔游宋城,忆始识君子。wǒ xī yóu sòng chéng,yì shǐ shí jūn zi。
簿书填丘山,宾客乱峰蚁。bù shū tián qiū shān,bīn kè luàn fēng yǐ。
出寻城下宅,屡屣床前履。chū xún chéng xià zhái,lǚ xǐ chuáng qián lǚ。
清谈如锯木,落屑纷相委。qīng tán rú jù mù,luò xiè fēn xiāng wěi。
解颐自有乐,置酒姑且止。jiě yí zì yǒu lè,zhì jiǔ gū qiě zhǐ。
逡巡破黄封,婉娩歌皓齿。qūn xún pò huáng fēng,wǎn miǎn gē hào chǐ。
风高熊正白,霜落蟹初紫。fēng gāo xióng zhèng bái,shuāng luò xiè chū zǐ。
夜阑意未厌,河斜客忘起。yè lán yì wèi yàn,hé xié kè wàng qǐ。
归来笑僮仆,熟醉未曾尔。guī lái xiào tóng pū,shú zuì wèi céng ěr。
江湖一流荡,欢意日颓弛。jiāng hú yī liú dàng,huān yì rì tuí chí。
西还经旧游,相逢值新喜。xī hái jīng jiù yóu,xiāng féng zhí xīn xǐ。
诏催西州牧,门有朱轓柅。zhào cuī xī zhōu mù,mén yǒu zhū fān nǐ。
都城挽不住,山贼近方侈。dōu chéng wǎn bù zhù,shān zéi jìn fāng chǐ。
提刀索崖谷,援桴动闾里。tí dāo suǒ yá gǔ,yuán fú dòng lǘ lǐ。
居家百无与,王事非有己。jū jiā bǎi wú yǔ,wáng shì fēi yǒu jǐ。
何日却休官,复饮梁王市。hé rì què xiū guān,fù yǐn liáng wáng shì。

送鲁有开中大知洺

苏辙

仲连虽不仕,而非绮与园。zhòng lián suī bù shì,ér fēi qǐ yǔ yuán。
逡巡笑谈间,屡解战斗繁。qūn xún xiào tán jiān,lǚ jiě zhàn dòu fán。
子敬识二孙,长揖鼓鼙喧。zi jìng shí èr sūn,zhǎng yī gǔ pí xuān。
意气感周郎,振策起江村。yì qì gǎn zhōu láng,zhèn cè qǐ jiāng cūn。
二贤继英风,千载为高门。èr xián jì yīng fēng,qiān zài wèi gāo mén。
曾孙事仁祖,风义夙所敦。céng sūn shì rén zǔ,fēng yì sù suǒ dūn。
台阁馀故事,父老称遗言。tái gé yú gù shì,fù lǎo chēng yí yán。
白发识公子,十载友元昆。bái fā shí gōng zi,shí zài yǒu yuán kūn。
婆娑久不试,俯仰色愈温。pó suō jiǔ bù shì,fǔ yǎng sè yù wēn。
五马忽嘶鸣,朱轮夹征轩。wǔ mǎ hū sī míng,zhū lún jiā zhēng xuān。
旌旄隔河至,部曲几人存。jīng máo gé hé zhì,bù qū jǐ rén cún。
铜虎不可留,刍狗行当燔。tóng hǔ bù kě liú,chú gǒu xíng dāng fán。
秋潦决河防,遗黎化惊魂。qiū lǎo jué hé fáng,yí lí huà jīng hún。
忧心念千里,何暇把一樽。yōu xīn niàn qiān lǐ,hé xiá bǎ yī zūn。
西城叩门别,南风吹帽翻。xī chéng kòu mén bié,nán fēng chuī mào fān。
嗟我限出谒,未敢逾短垣。jiē wǒ xiàn chū yè,wèi gǎn yú duǎn yuán。
新晴水尚壮,想见民惊奔。xīn qíng shuǐ shàng zhuàng,xiǎng jiàn mín jīng bēn。
安得万丈堤,止此百里浑。ān dé wàn zhàng dī,zhǐ cǐ bǎi lǐ hún。
姑尔救一境,谁当理其源。gū ěr jiù yī jìng,shuí dāng lǐ qí yuán。
百闻贵一见,尺书为我论。bǎi wén guì yī jiàn,chǐ shū wèi wǒ lùn。

送陈侗同年知陕府

苏辙

上书乞江淮,得请临关河。shàng shū qǐ jiāng huái,dé qǐng lín guān hé。
所得非所愿,亲友或相诃。suǒ dé fēi suǒ yuàn,qīn yǒu huò xiāng hē。
丈夫志四方,所遇常逶迤。zhàng fū zhì sì fāng,suǒ yù cháng wēi yí。
况当国西屏,形胜古来多。kuàng dāng guó xī píng,xíng shèng gǔ lái duō。
昆渠涌北郭,华岳垂东阿。kūn qú yǒng běi guō,huá yuè chuí dōng ā。
羌虏昔未平,驿骑如飞梭。qiāng lǔ xī wèi píng,yì qí rú fēi suō。
间谍时出没,关梁苦谁何。jiān dié shí chū méi,guān liáng kǔ shuí hé。
尔来一清净,西望多麦禾。ěr lái yī qīng jìng,xī wàng duō mài hé。
魏绛方和戎,先零正投戈。wèi jiàng fāng hé róng,xiān líng zhèng tóu gē。
秦人释重负,道路闻行歌。qín rén shì zhòng fù,dào lù wén xíng gē。
便当卧斋閤,次第除网罗。biàn dāng wò zhāi gé,cì dì chú wǎng luó。
时时一啸咏,未用勤催科。shí shí yī xiào yǒng,wèi yòng qín cuī kē。
诸孤寄吴越,食口如雁鹅。zhū gū jì wú yuè,shí kǒu rú yàn é。
时分橐中金,何必手自摩。shí fēn tuó zhōng jīn,hé bì shǒu zì mó。