古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

送欧阳辩

苏辙

我年十九识君翁,须发白尽颧颊红。wǒ nián shí jiǔ shí jūn wēng,xū fā bái jǐn quán jiá hóng。
奇姿云卷出翠阜,高论河决生清风。qí zī yún juǎn chū cuì fù,gāo lùn hé jué shēng qīng fēng。
我时少年岂知道,因缘父兄愿承教。wǒ shí shǎo nián qǐ zhī dào,yīn yuán fù xiōng yuàn chéng jiào。
文章疏略未足云,举止猖狂空自笑。wén zhāng shū lüè wèi zú yún,jǔ zhǐ chāng kuáng kōng zì xiào。
公家多士如牛毛,扬眉抵掌气相高。gōng jiā duō shì rú niú máo,yáng méi dǐ zhǎng qì xiāng gāo。
下客逡巡愧知己,流蘖低昂随所遭。xià kè qūn xún kuì zhī jǐ,liú niè dī áng suí suǒ zāo。
却来京洛三十载,重到公家二君在。què lái jīng luò sān shí zài,zhòng dào gōng jiā èr jūn zài。
伯亡仲逝无由追,泪落数行心破碎。bó wáng zhòng shì wú yóu zhuī,lèi luò shù xíng xīn pò suì。
京城东西正十里,雨落泥深旱尘起。jīng chéng dōng xī zhèng shí lǐ,yǔ luò ní shēn hàn chén qǐ。
衣冠缠绕类春蚕,一岁相从知有几。yī guān chán rào lèi chūn cán,yī suì xiāng cóng zhī yǒu jǐ。
去年叔为尚书郎,家传旧业行有望。qù nián shū wèi shàng shū láng,jiā chuán jiù yè xíng yǒu wàng。
今年季作澶渊吏,米盐骚屑何当起。jīn nián jì zuò chán yuān lì,mǐ yán sāo xiè hé dāng qǐ。
前辈今无一二存,后来幸有风流似。qián bèi jīn wú yī èr cún,hòu lái xìng yǒu fēng liú shì。
黄河西行淤没屋,桑柘如云麦禾熟。huáng hé xī xíng yū méi wū,sāng zhè rú yún mài hé shú。
年丰事少似宜君,饱读遗书心亦足。nián fēng shì shǎo shì yí jūn,bǎo dú yí shū xīn yì zú。

送韩康公归许州

苏辙

功成不愿居,身退有馀勇。gōng chéng bù yuàn jū,shēn tuì yǒu yú yǒng。
心安里闾适,望益缙绅重。xīn ān lǐ lǘ shì,wàng yì jìn shēn zhòng。
朝为北阙辞,莫犯南河冻。cháo wèi běi quē cí,mò fàn nán hé dòng。
人知疏公达,王命显父送。rén zhī shū gōng dá,wáng mìng xiǎn fù sòng。
百壶山泉溢,千两春雷动。bǎi hú shān quán yì,qiān liǎng chūn léi dòng。
旋闻二季贤,继以一章控。xuán wén èr jì xián,jì yǐ yī zhāng kòng。
诏书未云可,廷论已争竦。zhào shū wèi yún kě,tíng lùn yǐ zhēng sǒng。
兹行迫寒食,归及扫先垄。zī xíng pò hán shí,guī jí sǎo xiān lǒng。
万人拥道看,一子腰金从。wàn rén yōng dào kàn,yī zi yāo jīn cóng。
尔曹勿惊嗟,令德劝勤种。ěr cáo wù jīng jiē,lìng dé quàn qín zhǒng。

卢鸿草堂图

苏辙

昔为太室游,卢岩在东麓。xī wèi tài shì yóu,lú yán zài dōng lù。
直上登封坛,一夜茧生足。zhí shàng dēng fēng tán,yī yè jiǎn shēng zú。
径归不复往,峦壑空在目。jìng guī bù fù wǎng,luán hè kōng zài mù。
安知有十志,舒卷不盈幅。ān zhī yǒu shí zhì,shū juǎn bù yíng fú。
一处一卢生,裘褐荫乔木。yī chù yī lú shēng,qiú hè yīn qiáo mù。
方为世外人,行止何须录。fāng wèi shì wài rén,xíng zhǐ hé xū lù。
百年入箧笥,犬马同一束。bǎi nián rù qiè sì,quǎn mǎ tóng yī shù。
嗟予缚世累,归来有茅屋。jiē yǔ fù shì lèi,guī lái yǒu máo wū。
江干百亩田,清泉映修竹。jiāng gàn bǎi mǔ tián,qīng quán yìng xiū zhú。
尚将逃姓名,岂复上图轴。shàng jiāng táo xìng míng,qǐ fù shàng tú zhóu。

程之元表弟奉使江西次前年送赴楚州韵戏别

苏辙

送君守山阳,羡君食淮鱼。sòng jūn shǒu shān yáng,xiàn jūn shí huái yú。
送君使钟陵,羡君江上居。sòng jūn shǐ zhōng líng,xiàn jūn jiāng shàng jū。
怜君喜为吏,临行不唏嘘。lián jūn xǐ wèi lì,lín xíng bù xī xū。
纷纷出歌舞,绿发照琼梳。fēn fēn chū gē wǔ,lǜ fā zhào qióng shū。
归鞍踏凉月,倒尽清樽馀。guī ān tà liáng yuè,dào jǐn qīng zūn yú。
嗟我病且衰,兀然守文书。jiē wǒ bìng qiě shuāi,wù rán shǒu wén shū。
齿疏懒食肉,一饭甘青蔬。chǐ shū lǎn shí ròu,yī fàn gān qīng shū。
爱水亦已乾,尘土生空渠。ài shuǐ yì yǐ qián,chén tǔ shēng kōng qú。
清贫虽非病,简易由无储。qīng pín suī fēi bìng,jiǎn yì yóu wú chǔ。
家使赤脚妪,何烦短辕车。jiā shǐ chì jiǎo yù,hé fán duǎn yuán chē。
君船系东桥,兹行尚徐徐。jūn chuán xì dōng qiáo,zī xíng shàng xú xú。
对我竟不饮,问君独何欤。duì wǒ jìng bù yǐn,wèn jūn dú hé yú。

表弟程之邵奉议知泗州

苏辙

马有千里足,所愿百里程。mǎ yǒu qiān lǐ zú,suǒ yuàn bǎi lǐ chéng。
马心自为计,安用终日行。mǎ xīn zì wèi jì,ān yòng zhōng rì xíng。
何人志四方,欲买千金轻。hé rén zhì sì fāng,yù mǎi qiān jīn qīng。
吾弟有俊才,见事心眼明。wú dì yǒu jùn cái,jiàn shì xīn yǎn míng。
二年坐北部,万口传佳声。èr nián zuò běi bù,wàn kǒu chuán jiā shēng。
谈笑顽狡伏,何曾用敲榜。tán xiào wán jiǎo fú,hé céng yòng qiāo bǎng。
艰难得铜虎,洗眼长淮清。jiān nán dé tóng hǔ,xǐ yǎn zhǎng huái qīng。
民事不足为,但当食鱼烹。mín shì bù zú wèi,dàn dāng shí yú pēng。
负重贵馀力,过饱多伤生。fù zhòng guì yú lì,guò bǎo duō shāng shēng。
不见大路马,垂头畏繁缨。bù jiàn dà lù mǎ,chuí tóu wèi fán yīng。

次韵子瞻书黄庭内景卷后赠蹇道士拱辰

苏辙

君诵黄庭内外篇,本欲洗心不求仙。jūn sòng huáng tíng nèi wài piān,běn yù xǐ xīn bù qiú xiān。
夜视片月堕我前,黑氛剥尽朝日妍。yè shì piàn yuè duò wǒ qián,hēi fēn bō jǐn cháo rì yán。
一暑一寒久自坚,体中风行上通天。yī shǔ yī hán jiǔ zì jiān,tǐ zhōng fēng xíng shàng tōng tiān。
亭亭孤立孰傍缘,至哉道师昔云然。tíng tíng gū lì shú bàng yuán,zhì zāi dào shī xī yún rán。
既已得之戒不传,知我此心未亏骞。jì yǐ dé zhī jiè bù chuán,zhī wǒ cǐ xīn wèi kuī qiān。
指我婴儿藏谷渊,言未绝口行已旋,我思其言夜不眠。zhǐ wǒ yīng ér cáng gǔ yuān,yán wèi jué kǒu xíng yǐ xuán,wǒ sī qí yán yè bù mián。

次韵子瞻好头赤

苏辙

沿边壮士生食肉,小来骑马不骑竹。yán biān zhuàng shì shēng shí ròu,xiǎo lái qí mǎ bù qí zhú。
翩然赤手挑青丝,捷下巅崖试深谷。piān rán chì shǒu tiāo qīng sī,jié xià diān yá shì shēn gǔ。
牵入故关榆叶赤,未惯中原暖风日。qiān rù gù guān yú yè chì,wèi guàn zhōng yuán nuǎn fēng rì。
黄金络头依圉人,俯听北风怀所历。huáng jīn luò tóu yī yǔ rén,fǔ tīng běi fēng huái suǒ lì。

送葆光蹇师游庐山

苏辙

建城市中有狂人,纵酒骂市无与亲。jiàn chéng shì zhōng yǒu kuáng rén,zòng jiǔ mà shì wú yǔ qīn。
敲门访我何逡巡,头蓬面垢气甚真。qiāo mén fǎng wǒ hé qūn xún,tóu péng miàn gòu qì shén zhēn。
截河引水登昆仑,下洗尺宅骨髓匀。jié hé yǐn shuǐ dēng kūn lún,xià xǐ chǐ zhái gǔ suǐ yún。
告我入室要自门,仙翁道师岂遗君。gào wǒ rù shì yào zì mén,xiān wēng dào shī qǐ yí jūn。
归来插足九陌尘,独游凝祥芳草春。guī lái chā zú jiǔ mò chén,dú yóu níng xiáng fāng cǎo chūn。
萧然孤鹤鸣鸡群,子欲不死存谷神。xiāo rán gū hè míng jī qún,zi yù bù sǐ cún gǔ shén。
海山微明朝日暾,丹成寄子勿妄云。hǎi shān wēi míng cháo rì tūn,dān chéng jì zi wù wàng yún。
出入无朕穷无垠,相思一笑君乃信。chū rù wú zhèn qióng wú yín,xiāng sī yī xiào jūn nǎi xìn。

同子瞻次梅圣俞旧韵题乡舍木山

苏辙

江槎出没浮犀牛,波涛掀天谷为洲。jiāng chá chū méi fú xī niú,bō tāo xiān tiān gǔ wèi zhōu。
江寒水落惊霜秋,危根瘦节鸣寒流。jiāng hán shuǐ luò jīng shuāng qiū,wēi gēn shòu jié míng hán liú。
脆朽吹去谁镌锼,连峰叠嶂立酋酋。cuì xiǔ chuī qù shuí juān sōu,lián fēng dié zhàng lì qiú qiú。
吾家此山不易得,十年弃置空自尤。wú jiā cǐ shān bù yì dé,shí nián qì zhì kōng zì yóu。
猿号鹤唳岂无意,委蛇怪我怀羔裘。yuán hào hè lì qǐ wú yì,wěi shé guài wǒ huái gāo qiú。
西归父老拍手笑,笑忆翁子躬薪槱。xī guī fù lǎo pāi shǒu xiào,xiào yì wēng zi gōng xīn yǒu。
去时三山今有五,不问故园惟一丘。qù shí sān shān jīn yǒu wǔ,bù wèn gù yuán wéi yī qiū。

次韵子瞻送千乘千能

苏辙

少年食糠覈,吐去愿一官。shǎo nián shí kāng hé,tǔ qù yuàn yī guān。
躬耕遇敛穫,不知以为欢。gōng gēng yù liǎn huò,bù zhī yǐ wèi huān。
谓言一飞翔,要胜终屈蟠。wèi yán yī fēi xiáng,yào shèng zhōng qū pán。
朝廷未遑入,江海失所安。cháo tíng wèi huáng rù,jiāng hǎi shī suǒ ān。
多忧变华发,照影惭双鸾。duō yōu biàn huá fā,zhào yǐng cán shuāng luán。
恩从万里归,独喜大节完。ēn cóng wàn lǐ guī,dú xǐ dà jié wán。
日食太仓米,箧中有馀纨。rì shí tài cāng mǐ,qiè zhōng yǒu yú wán。
奇穷不当尔,自信处此难。qí qióng bù dāng ěr,zì xìn chù cǐ nán。
长女闻孀居,将食泪滴盘。zhǎng nǚ wén shuāng jū,jiāng shí lèi dī pán。
老妻饱忧患,悲咤摧心肝。lǎo qī bǎo yōu huàn,bēi zhà cuī xīn gān。
西飞问黄鹄,谁当救饥寒。xī fēi wèn huáng gǔ,shuí dāng jiù jī hán。
二子怜我老,辇致心一宽。èr zi lián wǒ lǎo,niǎn zhì xīn yī kuān。
别久得会合,喜极成辛酸。bié jiǔ dé huì hé,xǐ jí chéng xīn suān。
忽闻倚门望,有书惊岁阑。hū wén yǐ mén wàng,yǒu shū jīng suì lán。
深情见缓急,欲报非琅玕。shēn qíng jiàn huǎn jí,yù bào fēi láng gān。
劝尔勤孝友,慎毋慕衣冠。quàn ěr qín xiào yǒu,shèn wú mù yī guān。
渊渟自成井,放泻当生澜。yuān tíng zì chéng jǐng,fàng xiè dāng shēng lán。
岂有白雪驹,举足无和銮。qǐ yǒu bái xuě jū,jǔ zú wú hé luán。

题王诜都尉画山水横卷三首

苏辙

摩诘本词客,亦自名画师。mó jí běn cí kè,yì zì míng huà shī。
平生出入辋川上,鸟飞鱼泳嫌人知。píng shēng chū rù wǎng chuān shàng,niǎo fēi yú yǒng xián rén zhī。
山光盎盎著眉睫,水声活活流肝脾。shān guāng àng àng zhù méi jié,shuǐ shēng huó huó liú gān pí。
行吟坐咏皆自见,飘然不作世俗词。xíng yín zuò yǒng jiē zì jiàn,piāo rán bù zuò shì sú cí。
高情不尽落缣素,连峰绝涧开重帷。gāo qíng bù jǐn luò jiān sù,lián fēng jué jiàn kāi zhòng wéi。
百年流落存一二,锦囊玉轴酬不訾。bǎi nián liú luò cún yī èr,jǐn náng yù zhóu chóu bù zī。
谁令食肉贵公子,不学父祖驱熊罴。shuí lìng shí ròu guì gōng zi,bù xué fù zǔ qū xióng pí。
细毡净几读文史,落笔璀璨传新诗。xì zhān jìng jǐ dú wén shǐ,luò bǐ cuǐ càn chuán xīn shī。
青山长江岂君事,一挥水墨光淋漓。qīng shān zhǎng jiāng qǐ jūn shì,yī huī shuǐ mò guāng lín lí。
手中五尺小横卷,天末万里分毫厘。shǒu zhōng wǔ chǐ xiǎo héng juǎn,tiān mò wàn lǐ fēn háo lí。
谪官南出止均颍,此心通达无不之。zhé guān nán chū zhǐ jūn yǐng,cǐ xīn tōng dá wú bù zhī。
归来缠裹任纨绮,天马性在终难羁。guī lái chán guǒ rèn wán qǐ,tiān mǎ xìng zài zhōng nán jī。
人言摩诘是前世,欲比顾老疑不痴。rén yán mó jí shì qián shì,yù bǐ gù lǎo yí bù chī。
桓公崔公不可与,但可与我宽衰迟。huán gōng cuī gōng bù kě yǔ,dàn kě yǔ wǒ kuān shuāi chí。

题王诜都尉画山水横卷三首

苏辙

怜君将帅虽有种,多君智慧初无师。lián jūn jiāng shuài suī yǒu zhǒng,duō jūn zhì huì chū wú shī。
篇章俊发已可骇,丹青妙绝当谁知。piān zhāng jùn fā yǐ kě hài,dān qīng miào jué dāng shuí zhī。
自言五色苦乱目,况乃旨酒长伤脾。zì yán wǔ sè kǔ luàn mù,kuàng nǎi zhǐ jiǔ zhǎng shāng pí。
手狂但可时弄笔,口病未免多微词。shǒu kuáng dàn kě shí nòng bǐ,kǒu bìng wèi miǎn duō wēi cí。
歌钟一散任池馆,幅巾静坐空书帷。gē zhōng yī sàn rèn chí guǎn,fú jīn jìng zuò kōng shū wéi。
偶从禅老得真趣,此身不足非财訾。ǒu cóng chán lǎo dé zhēn qù,cǐ shēn bù zú fēi cái zī。
世间翻覆岸为谷,猛兽相食虎与罴。shì jiān fān fù àn wèi gǔ,měng shòu xiāng shí hǔ yǔ pí。
逝将得意比春梦,独取妙语传清诗。shì jiāng dé yì bǐ chūn mèng,dú qǔ miào yǔ chuán qīng shī。
眼看宫酿泻酥酪,未与村酒分醇漓。yǎn kàn gōng niàng xiè sū lào,wèi yǔ cūn jiǔ fēn chún lí。
解鞍骏马空伏枥,寄书黄狗闲生釐。jiě ān jùn mǎ kōng fú lì,jì shū huáng gǒu xián shēng lí。
江山平日偶有得,不自图写浑忘之。jiāng shān píng rì ǒu yǒu dé,bù zì tú xiě hún wàng zhī。
临窗展卷聊自适,盘礴岂复冠裳羁。lín chuāng zhǎn juǎn liáo zì shì,pán bó qǐ fù guān shang jī。
欲乘渔艇发吾兴,愿入野寺嗟儿痴。yù chéng yú tǐng fā wú xīng,yuàn rù yě sì jiē ér chī。
行缠布袜虽已具,山中父老应嫌迟。xíng chán bù wà suī yǐ jù,shān zhōng fù lǎo yīng xián chí。

题王诜都尉画山水横卷三首

苏辙

我昔得罪迁南夷,性命顷刻存篙师。wǒ xī dé zuì qiān nán yí,xìng mìng qǐng kè cún gāo shī。
风吹波荡到官舍,号呼谁复相闻知。fēng chuī bō dàng dào guān shě,hào hū shuí fù xiāng wén zhī。
小园畜蚁防橘蠹,空庭养蜂收蜜脾。xiǎo yuán chù yǐ fáng jú dù,kōng tíng yǎng fēng shōu mì pí。
读书一生空自笑,卖盐竟日那复词。dú shū yī shēng kōng zì xiào,mài yán jìng rì nà fù cí。
城中清溪可濯漱,城上连峰堪幕帷。chéng zhōng qīng xī kě zhuó shù,chéng shàng lián fēng kān mù wéi。
十千薄俸聊足用,鱼多米贱忧无訾。shí qiān báo fèng liáo zú yòng,yú duō mǐ jiàn yōu wú zī。
东坡居士最岑寂,岌然深丛见狐罴。dōng pō jū shì zuì cén jì,jí rán shēn cóng jiàn hú pí。
坐隅止鵩偶成赋,盘中食蟆时作诗。zuò yú zhǐ fú ǒu chéng fù,pán zhōng shí má shí zuò shī。
怜君富贵可炙手,一时出走羞啜醨。lián jūn fù guì kě zhì shǒu,yī shí chū zǒu xiū chuài lí。
泽傍憔悴凡几岁,胸中芥蒂无一釐。zé bàng qiáo cuì fán jǐ suì,xiōng zhōng jiè dì wú yī lí。
江山别来今久矣,不独能言能画之。jiāng shān bié lái jīn jiǔ yǐ,bù dú néng yán néng huà zhī。
同朝执手不容久,笑我野马方受羁。tóng cháo zhí shǒu bù róng jiǔ,xiào wǒ yě mǎ fāng shòu jī。
袖中短卷墨犹湿,傍人笑指吾侪痴。xiù zhōng duǎn juǎn mò yóu shī,bàng rén xiào zhǐ wú chái chī。
方求农圃救贫病,它年未用讥樊迟。fāng qiú nóng pǔ jiù pín bìng,tā nián wèi yòng jī fán chí。

雪中访王定国感旧

苏辙

昔游都城岁方除,飞雪纷纷落花絮。xī yóu dōu chéng suì fāng chú,fēi xuě fēn fēn luò huā xù。
径走城东求故人,马蹄旋没无寻处。jìng zǒu chéng dōng qiú gù rén,mǎ tí xuán méi wú xún chù。
翰林词人呼巨源,笑谈通夜倒清樽。hàn lín cí rén hū jù yuán,xiào tán tōng yè dào qīng zūn。
住在城西不能返,醉卧吉祥朝日暾。zhù zài chéng xī bù néng fǎn,zuì wò jí xiáng cháo rì tūn。
相逢却说十年事,往事皆非隔生死。xiāng féng què shuō shí nián shì,wǎng shì jiē fēi gé shēng sǐ。
惟有飞霙似昔时,许君一醉那须起。wéi yǒu fēi yīng shì xī shí,xǔ jūn yī zuì nà xū qǐ。
兰亭俯仰迹已陈,黄公酒垆愁杀人。lán tíng fǔ yǎng jì yǐ chén,huáng gōng jiǔ lú chóu shā rén。
君知聚散翻覆手,莫作吴楚乘朱轮。jūn zhī jù sàn fān fù shǒu,mò zuò wú chǔ chéng zhū lún。

题李公麟山庄图

苏辙

置马步岩间,岩前得平地。zhì mǎ bù yán jiān,yán qián dé píng dì。
肴蔬取行簏,粗饱有遗味。yáo shū qǔ xíng lù,cū bǎo yǒu yí wèi。