古诗词

戏咏端州石砚放言

黎遂球

我闻自昔盘古既开乾坤异,爰以轻清为天重浊为地。wǒ wén zì xī pán gǔ jì kāi qián kūn yì,yuán yǐ qīng qīng wèi tiān zhòng zhuó wèi dì。
惟有磊磊落落之石质重而韵清,在乎山水之间各安置。wéi yǒu lěi lěi luò luò zhī shí zhì zhòng ér yùn qīng,zài hū shān shuǐ zhī jiān gè ān zhì。
奈何天无石,肆有触之崩而柱折。nài hé tiān wú shí,sì yǒu chù zhī bēng ér zhù zhé。
有女娲取而炼以补之,所馀者青玄赤白皆分别。yǒu nǚ wā qǔ ér liàn yǐ bǔ zhī,suǒ yú zhě qīng xuán chì bái jiē fēn bié。
迨夫百千万年,有祖龙骑之向东,而端州之石亶称奇绝。dài fū bǎi qiān wàn nián,yǒu zǔ lóng qí zhī xiàng dōng,ér duān zhōu zhī shí dǎn chēng qí jué。
此石当时既补天,至今天色尚依然。cǐ shí dāng shí jì bǔ tiān,zhì jīn tiān sè shàng yī rán。
云胡得此以为砚,我想女娲岂难煮而燥之,乃听其益笔发墨呵气则泉。yún hú dé cǐ yǐ wèi yàn,wǒ xiǎng nǚ wā qǐ nán zhǔ ér zào zhī,nǎi tīng qí yì bǐ fā mò hē qì zé quán。
吁嗟乎,女娲何不悟补天之微理,惜也此彼不知此。xū jiē hū,nǚ wā hé bù wù bǔ tiān zhī wēi lǐ,xī yě cǐ bǐ bù zhī cǐ。
粤自苍颉作书混沌凿,伏义八卦聊为尔。yuè zì cāng jié zuò shū hùn dùn záo,fú yì bā guà liáo wèi ěr。
而乃上典谟,下风史。ér nǎi shàng diǎn mó,xià fēng shǐ。
民伪兹,圣人死。mín wěi zī,shèng rén sǐ。
东家老儒炼六经以补之,而大儒曰仁,小儒曰理。dōng jiā lǎo rú liàn liù jīng yǐ bǔ zhī,ér dà rú yuē rén,xiǎo rú yuē lǐ。
岂若太古三民,不相往来而已。qǐ ruò tài gǔ sān mín,bù xiāng wǎng lái ér yǐ。
祖龙焚书亦似矣,而何复有管城子。zǔ lóng fén shū yì shì yǐ,ér hé fù yǒu guǎn chéng zi。
管城子,舍此石而不可得。guǎn chéng zi,shě cǐ shí ér bù kě dé。
又千百年,而山之混沌是与人而俱蚀。yòu qiān bǎi nián,ér shān zhī hùn dùn shì yǔ rén ér jù shí。
八分变体点画便,遂使君子小人交相美其文墨。bā fēn biàn tǐ diǎn huà biàn,suì shǐ jūn zi xiǎo rén jiāo xiāng měi qí wén mò。
尔来文妖墨祟皆绝奇。ěr lái wén yāo mò suì jiē jué qí。
家家书,人人诗。jiā jiā shū,rén rén shī。
宝此一片石,而矻矻然仰天而思。bǎo cǐ yī piàn shí,ér kū kū rán yǎng tiān ér sī。
镂心刻骨,以裂此浑浑之元气。lòu xīn kè gǔ,yǐ liè cǐ hún hún zhī yuán qì。
吁嗟乎,我欲补之,而几夜可补也。xū jiē hū,wǒ yù bǔ zhī,ér jǐ yè kě bǔ yě。
我欲毁此石以补之,夫谁解其意者。wǒ yù huǐ cǐ shí yǐ bǔ zhī,fū shuí jiě qí yì zhě。
我闻石之精,与三皇五帝在天之灵而俱愁。wǒ wén shí zhī jīng,yǔ sān huáng wǔ dì zài tiān zhī líng ér jù chóu。
夫何寸裂我石,而圣人之糟粕,尽以供伪儒之摹写。fū hé cùn liè wǒ shí,ér shèng rén zhī zāo pò,jǐn yǐ gōng wěi rú zhī mó xiě。
岂不闻当尧之时水逆行,泛滥于天下使禹治之。qǐ bù wén dāng yáo zhī shí shuǐ nì xíng,fàn làn yú tiān xià shǐ yǔ zhì zhī。
巨灵一擘,水皆东泻。jù líng yī bāi,shuǐ jiē dōng xiè。
夫石可擘,则亦可取而为砚。fū shí kě bāi,zé yì kě qǔ ér wèi yàn。
禹若曰,余知其然。yǔ ruò yuē,yú zhī qí rán。
肆任土作贡,惟有怪石浮磬,与筱簜竹箭。sì rèn tǔ zuò gòng,wéi yǒu guài shí fú qìng,yǔ xiǎo dàng zhú jiàn。
无毛颖管,无砚田片。wú máo yǐng guǎn,wú yàn tián piàn。
何意于今数千年,山灵剥面谁为怜。hé yì yú jīn shù qiān nián,shān líng bō miàn shuí wèi lián。
我今一片大于拳,取而怀之袖中。wǒ jīn yī piàn dà yú quán,qǔ ér huái zhī xiù zhōng。
是亦伪儒之流也。shì yì wěi rú zhī liú yě。
安得圣人尽驱此衣冠之盗,置之标枝野鹿之田。ān dé shèng rén jǐn qū cǐ yī guān zhī dào,zhì zhī biāo zhī yě lù zhī tián。
使之思悠悠,腹便便。shǐ zhī sī yōu yōu,fù biàn biàn。
礼仪三百,威仪三千,还之未始有始之前。lǐ yí sān bǎi,wēi yí sān qiān,hái zhī wèi shǐ yǒu shǐ zhī qián。
谁为福始,谁为祸先。shuí wèi fú shǐ,shuí wèi huò xiān。
无表无得,日出而作,日入而眠。wú biǎo wú dé,rì chū ér zuò,rì rù ér mián。
我亦投此石于众人,众人不受,投彼女娲,女祸亦不必以供其补天。wǒ yì tóu cǐ shí yú zhòng rén,zhòng rén bù shòu,tóu bǐ nǚ wā,nǚ huò yì bù bì yǐ gōng qí bǔ tiān。
夫何使我与文妖墨祟争此一片石,不耕获不菑畬,惟蠡测夫脉望之残编。fū hé shǐ wǒ yǔ wén yāo mò suì zhēng cǐ yī piàn shí,bù gēng huò bù zāi shē,wéi lí cè fū mài wàng zhī cán biān。

黎遂球

明广东番禺人,字美周。天启七年举人。再应会试不第。善诗、古文,工画山水。崇祯中,陈子壮荐遂球为经济名儒,以母老不赴。明亡,方应陈子壮荐,为南明隆武朝,兵部职方司主事,提督广东兵援赣州,城破殉难。谥忠悯。有《莲须阁诗文集》。 黎遂球的作品>>

猜您喜欢

赠人新姬二首

黎遂球

十四学弹筝,芙蓉旋双颊。shí sì xué dàn zhēng,fú róng xuán shuāng jiá。
对镜怜如花,缘何笑桃叶。duì jìng lián rú huā,yuán hé xiào táo yè。

赠人新姬二首

黎遂球

按拍坐君侧,珍珠一线长。àn pāi zuò jūn cè,zhēn zhū yī xiàn zhǎng。
歌喉本鹦鹉,赢得作鸳鸯。gē hóu běn yīng wǔ,yíng dé zuò yuān yāng。

夜夜曲

黎遂球

出门人见郎,勿乱垂髫发。chū mén rén jiàn láng,wù luàn chuí tiáo fā。
侬自与郎梳,照以阶前月。nóng zì yǔ láng shū,zhào yǐ jiē qián yuè。

采莲童曲

黎遂球

莲童双眼低,面白与侬似。lián tóng shuāng yǎn dī,miàn bái yǔ nóng shì。
折花赠莲童,是侬阿姑子。zhé huā zèng lián tóng,shì nóng ā gū zi。

双行缠

黎遂球

绣带双行缠,临阶踏春草。xiù dài shuāng xíng chán,lín jiē tà chūn cǎo。
风不展红裙,阿谁知是好。fēng bù zhǎn hóng qún,ā shuí zhī shì hǎo。

吴门夜饮曲

黎遂球

艳女菱歌入晚风,飞花添上舞裙红。yàn nǚ líng gē rù wǎn fēng,fēi huā tiān shàng wǔ qún hóng。
楼船坐遍帘栊月,疑在吴王水殿中。lóu chuán zuò biàn lián lóng yuè,yí zài wú wáng shuǐ diàn zhōng。

赠吴澹如二首

黎遂球

艳客轻舟入竹桥,虎丘花事正迢迢。yàn kè qīng zhōu rù zhú qiáo,hǔ qiū huā shì zhèng tiáo tiáo。
他时若觅真娘墓,认得青莲一朵娇。tā shí ruò mì zhēn niáng mù,rèn dé qīng lián yī duǒ jiāo。

赠吴澹如二首

黎遂球

小阁初开绣佛成,自悬鹦鹉坐传经。xiǎo gé chū kāi xiù fú chéng,zì xuán yīng wǔ zuò chuán jīng。
何人红豆相思谱,得入华严字母声。hé rén hóng dòu xiāng sī pǔ,dé rù huá yán zì mǔ shēng。

还过豫章同朱子美万吉人茂先青渥次谦集陈士业斋头

黎遂球

花际相追不及呼,君家原是我归途。huā jì xiāng zhuī bù jí hū,jūn jiā yuán shì wǒ guī tú。
犹堪一夜蕉窗雨,便脱征衫问酒垆。yóu kān yī yè jiāo chuāng yǔ,biàn tuō zhēng shān wèn jiǔ lú。

万茂先斋头得高丽纸一幅乃姜燕及学士使朝鲜归所贻予从陈士业饮过宿茂先因为作画并题其上时朝鲜已为东□所灭

黎遂球

长白遥迷鸭绿烟,使臣回首别朝鲜。zhǎng bái yáo mí yā lǜ yān,shǐ chén huí shǒu bié cháo xiān。
陟釐空在舆图去,为补林峦共怆然。zhì lí kōng zài yú tú qù,wèi bǔ lín luán gòng chuàng rán。

为徐巨源作榆溪草堂图因题湖溪在豫章城内颇恨无山予谓为图补山不如为堂补楼也

黎遂球

几转溪香一色风,家家荷气与君同。jǐ zhuǎn xī xiāng yī sè fēng,jiā jiā hé qì yǔ jūn tóng。
还凭百尺高楼力,缩得西山到坐中。hái píng bǎi chǐ gāo lóu lì,suō dé xī shān dào zuò zhōng。

恭承宗伯陈秋涛师移惠双桐树子当春深畅生赋诗奉谢

黎遂球

惭愧劳薪入爨声,长安犹问破琴名。cán kuì láo xīn rù cuàn shēng,zhǎng ān yóu wèn pò qín míng。
新栖又长双桐子,珍重南枝慰月明。xīn qī yòu zhǎng shuāng tóng zi,zhēn zhòng nán zhī wèi yuè míng。

仙词

黎遂球

童女三千别样装,蓬山殿脚曳云航。tóng nǚ sān qiān bié yàng zhuāng,péng shān diàn jiǎo yè yún háng。
麻姑笑倚烛龙树,道是罗敷陌上桑。má gū xiào yǐ zhú lóng shù,dào shì luó fū mò shàng sāng。

灯船曲四首

黎遂球

嬉春才过闰元宵,端午还添廿四桥。xī chūn cái guò rùn yuán xiāo,duān wǔ hái tiān niàn sì qiáo。
便合龙舟与灯子,绕城箫鼓送兰桡。biàn hé lóng zhōu yǔ dēng zi,rào chéng xiāo gǔ sòng lán ráo。

灯船曲四首

黎遂球

尽著冰纱阔袖衣,柳阴人与燕交飞。jǐn zhù bīng shā kuò xiù yī,liǔ yīn rén yǔ yàn jiāo fēi。
河房倚遍檐前树,夜扣城门趁队归。hé fáng yǐ biàn yán qián shù,yè kòu chéng mén chèn duì guī。