古诗词

二鬼

刘基

忆昔盘古初开天地时,以土为肉石为骨,水为血脉天为皮,昆仑为头颅,江海为胃肠,嵩岳为背膂,其外四岳为四肢。yì xī pán gǔ chū kāi tiān dì shí,yǐ tǔ wèi ròu shí wèi gǔ,shuǐ wèi xuè mài tiān wèi pí,kūn lún wèi tóu lú,jiāng hǎi wèi wèi cháng,sōng yuè wèi bèi lǚ,qí wài sì yuè wèi sì zhī。
四肢百体咸定位,乃以日月为两眼,循环照烛三百六十骨节,八万四千毛窍,勿使淫邪发泄生疮痍。sì zhī bǎi tǐ xián dìng wèi,nǎi yǐ rì yuè wèi liǎng yǎn,xún huán zhào zhú sān bǎi liù shí gǔ jié,bā wàn sì qiān máo qiào,wù shǐ yín xié fā xiè shēng chuāng yí。
两眼相逐走不歇,天帝悯其劳逸不调生病患,申命守以两鬼,名曰结璘与郁仪。liǎng yǎn xiāng zhú zǒu bù xiē,tiān dì mǐn qí láo yì bù diào shēng bìng huàn,shēn mìng shǒu yǐ liǎng guǐ,míng yuē jié lín yǔ yù yí。
郁仪手捉三足老鸦脚,脚踏火轮蟠九螭。yù yí shǒu zhuō sān zú lǎo yā jiǎo,jiǎo tà huǒ lún pán jiǔ chī。
咀嚼五色若木英,身上五色光陆离。jǔ jué wǔ sè ruò mù yīng,shēn shàng wǔ sè guāng lù lí。
朝发旸谷暮金枢,清晨还上扶桑枝。cháo fā yáng gǔ mù jīn shū,qīng chén hái shàng fú sāng zhī。
扬鞭驱龙扶海若,蒸霞沸浪煎鱼龟。yáng biān qū lóng fú hǎi ruò,zhēng xiá fèi làng jiān yú guī。
辉煌焜耀启幽暗,燠煦草木生芳蕤。huī huáng kūn yào qǐ yōu àn,yù xù cǎo mù shēng fāng ruí。
结璘坐在广寒桂树根,漱咽桂露芬柏菲。jié lín zuò zài guǎng hán guì shù gēn,shù yàn guì lù fēn bǎi fēi。
啖服白兔所捣之灵药,跳上蟾蜍背脊骑。dàn fú bái tù suǒ dǎo zhī líng yào,tiào shàng chán chú bèi jí qí。
播光弄影荡云汉,闪奎烁璧葩花摛。bō guāng nòng yǐng dàng yún hàn,shǎn kuí shuò bì pā huā chī。
手摘桂树子,撒入大海中,散与蚌蛤为珠玑。shǒu zhāi guì shù zi,sā rù dà hǎi zhōng,sàn yǔ bàng há wèi zhū jī。
或落岩谷间,化作珣玕琪。huò luò yán gǔ jiān,huà zuò xún gān qí。
人拾得吃者,胸臆生明翚。rén shí dé chī zhě,xiōng yì shēng míng huī。
内外星官各职职,惟有两鬼两眼昼夜长相追。nèi wài xīng guān gè zhí zhí,wéi yǒu liǎng guǐ liǎng yǎn zhòu yè zhǎng xiāng zhuī。
有物来掩犯,两鬼随即挥刀鉟。yǒu wù lái yǎn fàn,liǎng guǐ suí jí huī dāo pī。
禁制虾蟆与老鸦,低头屏气服役使,不敢起意为奸欺。jìn zhì xiā má yǔ lǎo yā,dī tóu píng qì fú yì shǐ,bù gǎn qǐ yì wèi jiān qī。
天帝怜两鬼,暂放两鬼人间娭。tiān dì lián liǎng guǐ,zàn fàng liǎng guǐ rén jiān āi。
一鬼乘白狗,走向织女黄姑矶。yī guǐ chéng bái gǒu,zǒu xiàng zhī nǚ huáng gū jī。
槌河鼓,褰两旗,跳下皇初平牧羊群,烹羊食肉口吻流膏脂。chuí hé gǔ,qiān liǎng qí,tiào xià huáng chū píng mù yáng qún,pēng yáng shí ròu kǒu wěn liú gāo zhī。
却入天台山,呼龙唤虎听指麾。què rù tiān tái shān,hū lóng huàn hǔ tīng zhǐ huī。
东岩凿石取金卯,西岩掘土求琼葳。dōng yán záo shí qǔ jīn mǎo,xī yán jué tǔ qiú qióng wēi。
岩訇洞砉石梁折,惊起五百罗汉半夜拨剌冲天飞。yán hōng dòng huò shí liáng zhé,jīng qǐ wǔ bǎi luó hàn bàn yè bō lá chōng tiān fēi。
一鬼乘白豕,从以青羊青兔赤鼠儿。yī guǐ chéng bái shǐ,cóng yǐ qīng yáng qīng tù chì shǔ ér。
便从阁道出西清,入少微,浴咸池。biàn cóng gé dào chū xī qīng,rù shǎo wēi,yù xián chí。
身骑青田鹤,去采青田芝。shēn qí qīng tián hè,qù cǎi qīng tián zhī。
仙都赤城三十六,洞主骑鸾翳凤来陪随。xiān dōu chì chéng sān shí liù,dòng zhǔ qí luán yì fèng lái péi suí。
神鬼清唱毛女和,长烟袅袅飘熊旗。shén guǐ qīng chàng máo nǚ hé,zhǎng yān niǎo niǎo piāo xióng qí。
蜚廉吹笙虎击筑,罔象出舞奔冯夷。fēi lián chuī shēng hǔ jī zhù,wǎng xiàng chū wǔ bēn féng yí。
两鬼自从天上别,别后道路阻隔,不得相闻知。liǎng guǐ zì cóng tiān shàng bié,bié hòu dào lù zǔ gé,bù dé xiāng wén zhī。
忽闻韩山子,往来说因依。hū wén hán shān zi,wǎng lái shuō yīn yī。
两鬼各借问,始知相去近不远,何得不一相见叙情词。liǎng guǐ gè jiè wèn,shǐ zhī xiāng qù jìn bù yuǎn,hé dé bù yī xiāng jiàn xù qíng cí。
情词不得叙,焉得不相思。qíng cí bù dé xù,yān dé bù xiāng sī。
相思人间五十年,未抵天上五十炊。xiāng sī rén jiān wǔ shí nián,wèi dǐ tiān shàng wǔ shí chuī。
忽然宇宙变差异,六月落雪冰天逵。hū rán yǔ zhòu biàn chà yì,liù yuè luò xuě bīng tiān kuí。
鼋鼍上山作窟穴,蛇头生角角有歧。yuán tuó shàng shān zuò kū xué,shé tóu shēng jiǎo jiǎo yǒu qí。
鳄鱼掉尾斫折巨鳌脚,蓬莱宫倒水没楣。è yú diào wěi zhuó zhé jù áo jiǎo,péng lái gōng dào shuǐ méi méi。
搀枪枉矢争出逞妖怪,或大如瓮盎,或长如蜲蛇。chān qiāng wǎng shǐ zhēng chū chěng yāo guài,huò dà rú wèng àng,huò zhǎng rú wēi shé。
光烁烁,形躨躨。guāng shuò shuò,xíng kuí kuí。
叫鹿豕,呼熊罴。jiào lù shǐ,hū xióng pí。
煽吴回,翔魌魑。shān wú huí,xiáng qī chī。
天帝左右无扶持,蚊虻蚤虱蝇蚋蜞,噆肤咂血图饱肥,扰扰不可挥筋节。tiān dì zuǒ yòu wú fú chí,wén méng zǎo shī yíng ruì qí,zǎn fū zā xuè tú bǎo féi,rǎo rǎo bù kě huī jīn jié。
解折两眼眵,不辨妍与媸。jiě zhé liǎng yǎn chī,bù biàn yán yǔ chī。
两鬼大惕伤,身如受榜笞,便欲相约讨药与天帝医。liǎng guǐ dà tì shāng,shēn rú shòu bǎng chī,biàn yù xiāng yuē tǎo yào yǔ tiān dì yī。
先去两眼翳,使识青黄红白黑。xiān qù liǎng yǎn yì,shǐ shí qīng huáng hóng bái hēi。
便下天潢天一水,洗涤盘古肠胃心肾肝肺脾。biàn xià tiān huáng tiān yī shuǐ,xǐ dí pán gǔ cháng wèi xīn shèn gān fèi pí。
却取女娲所抟黄土块,改换耳目口鼻牙舌眉。què qǔ nǚ wā suǒ tuán huáng tǔ kuài,gǎi huàn ěr mù kǒu bí yá shé méi。
然后请轩辕,邀伏羲、风后、力牧、老龙告泰山稽。rán hòu qǐng xuān yuán,yāo fú xī fēng hòu lì mù lǎo lóng gào tài shān jī。
命鲁般,诏工倕,使丰隆,役黔羸,砺斧凿,具炉锤,取金蓐,收伐材尾箕。mìng lǔ bān,zhào gōng chuí,shǐ fēng lóng,yì qián léi,lì fǔ záo,jù lú chuí,qǔ jīn rù,shōu fá cái wěi jī。
修理南极北极枢,斡运太阴太阳机。xiū lǐ nán jí běi jí shū,wò yùn tài yīn tài yáng jī。
檄召皇地示部署,岳渎神受约天皇墀。xí zhào huáng dì shì bù shǔ,yuè dú shén shòu yuē tiān huáng chí。
生鸟必凤凰,勿生枭与鸱。shēng niǎo bì fèng huáng,wù shēng xiāo yǔ chī。
生兽必麒麟,勿生豺与狸。shēng shòu bì qí lín,wù shēng chái yǔ lí。
生鳞必龙鲤,勿生蛇与?。shēng lín bì lóng lǐ,wù shēng shé yǔ wèi。
生甲必龟贝,勿生蝓与蜞。shēng jiǎ bì guī bèi,wù shēng yú yǔ qí。
生木必松楠,生草必荠葵,勿生钩吻含毒断人肠,勿生枳棘覃利伤人肌。shēng mù bì sōng nán,shēng cǎo bì jì kuí,wù shēng gōu wěn hán dú duàn rén cháng,wù shēng zhǐ jí tán lì shāng rén jī。
螟蝗害禾稼,必绝其蝝蚳。míng huáng hài hé jià,bì jué qí yuán chí。
虎狼妨畜牧,必遏其孕孽。hǔ láng fáng chù mù,bì è qí yùn niè。
启迪天下蠢蠢氓,悉蹈礼义尊父师。qǐ dí tiān xià chǔn chǔn máng,xī dǎo lǐ yì zūn fù shī。
奉事周文公、鲁仲尼、曾子舆、孔子思,启习书易礼乐春秋诗。fèng shì zhōu wén gōng lǔ zhòng ní céng zi yú kǒng zi sī,qǐ xí shū yì lǐ lè chūn qiū shī。
履正直,屏邪欹,引顽嚚,入规矩。lǚ zhèng zhí,píng xié yī,yǐn wán yín,rù guī jǔ。
雍雍熙熙,不冻不饥,避刑远罪趋祥祺。yōng yōng xī xī,bù dòng bù jī,bì xíng yuǎn zuì qū xiáng qí。
谋之不能行,不意天帝错怪恚,谓此是我所当为,眇眇末两鬼,何敢越分生思惟。móu zhī bù néng xíng,bù yì tiān dì cuò guài huì,wèi cǐ shì wǒ suǒ dāng wèi,miǎo miǎo mò liǎng guǐ,hé gǎn yuè fēn shēng sī wéi。
呶呶向喑盲,泄漏造化微。náo náo xiàng yīn máng,xiè lòu zào huà wēi。
急诏飞天神王与我捉此两鬼拘囚之,勿使在人寰做出妖怪奇。jí zhào fēi tiān shén wáng yǔ wǒ zhuō cǐ liǎng guǐ jū qiú zhī,wù shǐ zài rén huán zuò chū yāo guài qí。
飞天神王得天帝诏,立召五百夜叉带金绳将铁网,寻踪逐迹莫放两鬼走逸入崄巇。fēi tiān shén wáng dé tiān dì zhào,lì zhào wǔ bǎi yè chā dài jīn shéng jiāng tiě wǎng,xún zōng zhú jì mò fàng liǎng guǐ zǒu yì rù xiǎn xī。
五百夜叉个个口吐火,搜天刮地走不疲。wǔ bǎi yè chā gè gè kǒu tǔ huǒ,sōu tiān guā dì zǒu bù pí。
吹风放火烈山谷,不问杉柏樗栎兰艾蒿芷蘅茅茨,燔焱熨灼无馀遗。chuī fēng fàng huǒ liè shān gǔ,bù wèn shān bǎi chū lì lán ài hāo zhǐ héng máo cí,fán yàn yùn zhuó wú yú yí。
搜到九万九千九百九十九仞幽谷底,捉住两鬼,眼睛光活如琉璃。sōu dào jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi jiǔ shí jiǔ rèn yōu gǔ dǐ,zhuō zhù liǎng guǐ,yǎn jīng guāng huó rú liú lí。
养在剑丝铁栅内,衣以文采食以麋。yǎng zài jiàn sī tiě zhà nèi,yī yǐ wén cǎi shí yǐ mí。
莫教突出笼络外,踏折地轴倾天维。mò jiào tū chū lóng luò wài,tà zhé dì zhóu qīng tiān wéi。
两鬼亦自相顾笑,但得不寒不馁长乐无忧悲。liǎng guǐ yì zì xiāng gù xiào,dàn dé bù hán bù něi zhǎng lè wú yōu bēi。
自可等待天帝息怒解猜惑,依旧天上作伴同游戏。zì kě děng dài tiān dì xī nù jiě cāi huò,yī jiù tiān shàng zuò bàn tóng yóu xì。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

遣兴六首

刘基

溽暑百体倦,晓凉正堪眠。rù shǔ bǎi tǐ juàn,xiǎo liáng zhèng kān mián。
飞蚊何营营,绕鬓鸣相煎。fēi wén hé yíng yíng,rào bìn míng xiāng jiān。
拍之不胜多,挥去还复前。pāi zhī bù shèng duō,huī qù hái fù qián。
世乱有骨肉,逃生幸完全。shì luàn yǒu gǔ ròu,táo shēng xìng wán quán。
细微何足较,此意谁当传。xì wēi hé zú jiào,cǐ yì shuí dāng chuán。

遣兴六首

刘基

绿树何阴阴,良苗亦离离。lǜ shù hé yīn yīn,liáng miáo yì lí lí。
开窗招远风,赤鲤跃清池。kāi chuāng zhāo yuǎn fēng,chì lǐ yuè qīng chí。
云日酿晴光,芰荷有馀姿,宴坐偶自得,悠然遂忘饥。yún rì niàng qíng guāng,jì hé yǒu yú zī,yàn zuò ǒu zì dé,yōu rán suì wàng jī。
富贵不可求,守分勿复疑。fù guì bù kě qiú,shǒu fēn wù fù yí。

遣兴六首

刘基

迂疏乏世用,矫情非所安。yū shū fá shì yòng,jiǎo qíng fēi suǒ ān。
投簪谢时辈,聊得心中宽。tóu zān xiè shí bèi,liáo dé xīn zhōng kuān。
回首望故乡,枳棘日以繁。huí shǒu wàng gù xiāng,zhǐ jí rì yǐ fán。
譬彼水上萍,随流且盘桓。pì bǐ shuǐ shàng píng,suí liú qiě pán huán。
楼头好山色,晴雨皆可观。lóu tóu hǎo shān sè,qíng yǔ jiē kě guān。
未知明朝事,且尽今日欢。wèi zhī míng cháo shì,qiě jǐn jīn rì huān。

题春江送别图

刘基

春江水悠悠,行人上兰舟。chūn jiāng shuǐ yōu yōu,xíng rén shàng lán zhōu。
春云散江树,行人重回顾。chūn yún sàn jiāng shù,xíng rén zhòng huí gù。
嘉会未有期,离心渺千里。jiā huì wèi yǒu qī,lí xīn miǎo qiān lǐ。
愿作还山云,莫作东流水。yuàn zuò hái shān yún,mò zuò dōng liú shuǐ。

琴清堂诗

刘基

亭亭峄阳桐,斫为绿绮琴。tíng tíng yì yáng tóng,zhuó wèi lǜ qǐ qín。
縆之朱丝弦,弹我白雪音。gēng zhī zhū sī xián,dàn wǒ bái xuě yīn。
虚堂夜迢迢,华月耿疏林。xū táng yè tiáo tiáo,huá yuè gěng shū lín。
凤凰天上来,虬龙水中吟。fèng huáng tiān shàng lái,qiú lóng shuǐ zhōng yín。
由罢起太息,无人知此心。yóu bà qǐ tài xī,wú rén zhī cǐ xīn。

次韵和脱因宗道感兴三首

刘基

索居守贞素,久巳忘世机。suǒ jū shǒu zhēn sù,jiǔ sì wàng shì jī。
晨兴夕还寐,不知时节违。chén xīng xī hái mèi,bù zhī shí jié wéi。
庭前有芳树,宿昔容颜非。tíng qián yǒu fāng shù,sù xī róng yán fēi。
巢鸟去安之,寒蝉鸣亦稀。cháo niǎo qù ān zhī,hán chán míng yì xī。
居人歌北风,客子叹无衣。jū rén gē běi fēng,kè zi tàn wú yī。
浮云结阴翳,白日少光辉。fú yún jié yīn yì,bái rì shǎo guāng huī。
鸿雁号南翔,蟋蟀在中闱。hóng yàn hào nán xiáng,xī shuài zài zhōng wéi。
荣华如流水,一往何当归。róng huá rú liú shuǐ,yī wǎng hé dāng guī。

次韵和脱因宗道感兴三首

刘基

松柏守孤直,不争桃李色。sōng bǎi shǒu gū zhí,bù zhēng táo lǐ sè。
明星在青天,有时化为石。míng xīng zài qīng tiān,yǒu shí huà wèi shí。
春风车马尘,竟日翳紫陌。chūn fēng chē mǎ chén,jìng rì yì zǐ mò。
宁知禾黍地,旧是王侯宅。níng zhī hé shǔ dì,jiù shì wáng hóu zhái。
蓬莱有仙药,求之不可得。péng lái yǒu xiān yào,qiú zhī bù kě dé。
霜风吹林木,岁暮徒怆恻。shuāng fēng chuī lín mù,suì mù tú chuàng cè。

次韵和脱因宗道感兴三首

刘基

铅刀方用世,挂壁干将闲。qiān dāo fāng yòng shì,guà bì gàn jiāng xián。
剪松养荆棘,匠石空悲酸。jiǎn sōng yǎng jīng jí,jiàng shí kōng bēi suān。
驱车陟大行,日暮多险艰。qū chē zhì dà xíng,rì mù duō xiǎn jiān。
玄冰胶大谷,脱粟贵琅玕。xuán bīng jiāo dà gǔ,tuō sù guì láng gān。
魑魅揽人魂,豺狼食人肝。chī mèi lǎn rén hún,chái láng shí rén gān。
路远无羽翼,何由得飞还。lù yuǎn wú yǔ yì,hé yóu dé fēi hái。

田家

刘基

田家无所求,所求在衣食;丈夫事耕稼,妇女攻纺绩,侵晨荷锄出,暮夜不遑息。tián jiā wú suǒ qiú,suǒ qiú zài yī shí;zhàng fū shì gēng jià,fù nǚ gōng fǎng jì,qīn chén hé chú chū,mù yè bù huáng xī。
饱暖匪天降,赖尔筋与力。bǎo nuǎn fěi tiān jiàng,lài ěr jīn yǔ lì。
租税所从来,官府宜爱惜。zū shuì suǒ cóng lái,guān fǔ yí ài xī。
如何恣刻剥,渗漉尽涓滴。rú hé zì kè bō,shèn lù jǐn juān dī。
怪当休明时,狼藉多盗贼。guài dāng xiū míng shí,láng jí duō dào zéi。
岂无仁义矛,可以弭锋镝。qǐ wú rén yì máo,kě yǐ mǐ fēng dī。
安得廉循吏,与国共欣戚,清心罢苞苴,养民瘳国脉。ān dé lián xún lì,yǔ guó gòng xīn qī,qīng xīn bà bāo jū,yǎng mín chōu guó mài。

渡江遣怀

刘基

东风吹沧江,白日照花柳。dōng fēng chuī cāng jiāng,bái rì zhào huā liǔ。
山川半显晦,积雨晴未久。shān chuān bàn xiǎn huì,jī yǔ qíng wèi jiǔ。
青阳好气候,群物竞苞剖。qīng yáng hǎo qì hòu,qún wù jìng bāo pōu。
农夫荷锄犁,各自登陇亩。nóng fū hé chú lí,gè zì dēng lǒng mǔ。
鸤鸠鸣相应,陂水光浏浏。shī jiū míng xiāng yīng,bēi shuǐ guāng liú liú。
天地起戈兵,荆榛塞原阜。tiān dì qǐ gē bīng,jīng zhēn sāi yuán fù。
兹邦特按堵,庶足憩奔走。zī bāng tè àn dǔ,shù zú qì bēn zǒu。
故乡有园田,委弃没藜莠。gù xiāng yǒu yuán tián,wěi qì méi lí yǒu。
老母年八十,头童齿牙朽。lǎo mǔ nián bā shí,tóu tóng chǐ yá xiǔ。
痴儿始垂髫,出入寡朋友。chī ér shǐ chuí tiáo,chū rù guǎ péng yǒu。
衣衾杂絮毳,羹食乏菘韭。yī qīn zá xù cuì,gēng shí fá sōng jiǔ。
傫然多病身,全家倚糊口。lěi rán duō bìng shēn,quán jiā yǐ hú kǒu。
那今更远去,忧念成疾首。nà jīn gèng yuǎn qù,yōu niàn chéng jí shǒu。
千金聘宿瘤,顾谓西施丑。qiān jīn pìn sù liú,gù wèi xī shī chǒu。
盬车摧太行,骅骝不如狗。gǔ chē cuī tài xíng,huá liú bù rú gǒu。
况我驽蹇质,困踣畏培塿。kuàng wǒ nú jiǎn zhì,kùn bó wèi péi lǒu。
济河须巨舫,将焉用罂缶。jì hé xū jù fǎng,jiāng yān yòng yīng fǒu。
朱弦絙琴瑟,曷中洪钟纽。zhū xián huán qín sè,hé zhōng hóng zhōng niǔ。
剡蒿射犀革,空贻养由咎。shàn hāo shè xī gé,kōng yí yǎng yóu jiù。
巍巍神祖烈,乾坤壤高厚。wēi wēi shén zǔ liè,qián kūn rǎng gāo hòu。
蠢兹蛇豕俦,乘间恣哮吼。chǔn zī shé shǐ chóu,chéng jiān zì xiāo hǒu。
非无熊罴臣,土产分左右。fēi wú xióng pí chén,tǔ chǎn fēn zuǒ yòu。
更张吾岂能,习惯彼巳狙。gèng zhāng wú qǐ néng,xí guàn bǐ sì jū。
鹿麋曾伤虎,宵迈詟狸蹂。lù mí céng shāng hǔ,xiāo mài zhé lí róu。
寤言乱心绪,忽若醉醇酒。wù yán luàn xīn xù,hū ruò zuì chún jiǔ。
疏贱等蚍蜉,捐驱复何有。shū jiàn děng pí fú,juān qū fù hé yǒu。
夷吾匪每生,鞠育未宜负。yí wú fěi měi shēng,jū yù wèi yí fù。
怆恨忆松楸,泪湿蓬鬓垢。chuàng hèn yì sōng qiū,lèi shī péng bìn gòu。
道途正艰阻,进退维窊臼。dào tú zhèng jiān zǔ,jìn tuì wéi wā jiù。
向风一陈情,何由达南斗。xiàng fēng yī chén qíng,hé yóu dá nán dòu。

题山水图

刘基

江上何所有,高低千万峰。jiāng shàng hé suǒ yǒu,gāo dī qiān wàn fēng。
结庐覆以茅,取足聊自容。jié lú fù yǐ máo,qǔ zú liáo zì róng。
绿树既蓊郁,清溪亦溶溶。lǜ shù jì wěng yù,qīng xī yì róng róng。
地僻重车马,猿鸟得相从。dì pì zhòng chē mǎ,yuán niǎo dé xiāng cóng。
日落沙际明,寒烟澹疏松。rì luò shā jì míng,hán yān dàn shū sōng。
苍茫云霞外,隐见青芙蓉。cāng máng yún xiá wài,yǐn jiàn qīng fú róng。
悠然一舸还,好景时独逢。yōu rán yī gě hái,hǎo jǐng shí dú féng。
归来山月出,古刹鸣昏钟。guī lái shān yuè chū,gǔ shā míng hūn zhōng。

若耶溪杳郭深居精舍

刘基

上人好山居,入山惟恐浅。shàng rén hǎo shān jū,rù shān wéi kǒng qiǎn。
纡馀涉渊沄,结搆依㟞嵃。yū yú shè yuān yún,jié gòu yī zhàn yǎn。
冈峦外挺拔,水木终隐显。gāng luán wài tǐng bá,shuǐ mù zhōng yǐn xiǎn。
其前对鹅鼻,突兀正冠冕。qí qián duì é bí,tū wù zhèng guān miǎn。
其傍连木禾,积翠森偃蹇。qí bàng lián mù hé,jī cuì sēn yǎn jiǎn。
后有狮子岩,崷崒露龈齴。hòu yǒu shī zi yán,qiú zú lù kěn yǎn。
春花炫阳林,秋草馥阴畎。chūn huā xuàn yáng lín,qiū cǎo fù yīn quǎn。
高通云雨过,侧见星斗转。gāo tōng yún yǔ guò,cè jiàn xīng dòu zhuǎn。
桃源不远求,箕颍安足践。táo yuán bù yuǎn qiú,jī yǐng ān zú jiàn。
我来三伏凉,羁怀忽如展。wǒ lái sān fú liáng,jī huái hū rú zhǎn。
谈经道心融,听法俗虑剪。tán jīng dào xīn róng,tīng fǎ sú lǜ jiǎn。
疏窗夜深启,孤月挂遥岘。shū chuāng yè shēn qǐ,gū yuè guà yáo xiàn。
空蒙白毫光,闪铄动崖巘。kōng méng bái háo guāng,shǎn shuò dòng yá yǎn。
何当此卜邻,永用辞淟湎。hé dāng cǐ bo lín,yǒng yòng cí tiǎn miǎn。

大热遣怀

刘基

盛夏火用事,长日不可堪。shèng xià huǒ yòng shì,zhǎng rì bù kě kān。
热汗发我肤,如泉溢穹嵁。rè hàn fā wǒ fū,rú quán yì qióng kān。
清晨登楼望,四野皆红岚。qīng chén dēng lóu wàng,sì yě jiē hóng lán。
坡坨会稽山,缥缈浮郁蓝。pō tuó huì jī shān,piāo miǎo fú yù lán。
何由作雨泽,一洗暍与酣。hé yóu zuò yǔ zé,yī xǐ yē yǔ hān。
须臾玻瓈盘,涌出琉璃潭。xū yú bō lí pán,yǒng chū liú lí tán。
杂气若绛旗,飘飖散空㟏。zá qì ruò jiàng qí,piāo yáo sàn kōng hán。
朱光熭九幽,天色熇以䣻。zhū guāng wèi jiǔ yōu,tiān sè hè yǐ hān。
树木首咸俯,鸟兽声尽韽。shù mù shǒu xián fǔ,niǎo shòu shēng jǐn ān。
玄冥将禺彊,侧身入埪龛。xuán míng jiāng yú jiàng,cè shēn rù kōng kān。
渊蛇葺短鳞,山龟灼枯?。yuān shé qì duǎn lín,shān guī zhuó kū rán。
悍熊伏朝鼢,困龙缩秋蚕。hàn xióng fú cháo fén,kùn lóng suō qiū cán。
蕉根裂埴断,毙鹬蚌脯含。jiāo gēn liè zhí duàn,bì yù bàng pú hán。
水井为汤池,冶容成病颔。shuǐ jǐng wèi tāng chí,yě róng chéng bìng hàn。
渡水翅帖帖,守门口舑舑。dù shuǐ chì tiē tiē,shǒu mén kǒu tān tān。
蜩螗轻绡翼,依阴萃枫楠。tiáo táng qīng xiāo yì,yī yīn cuì fēng nán。
沸渭泊静寂,噪聒乱语谈。fèi wèi pō jìng jì,zào guā luàn yǔ tán。
苍蝇丹砂头,群飞逐烹腤。cāng yíng dān shā tóu,qún fēi zhú pēng ān。
拍之适污手,驱之死仍耽。pāi zhī shì wū shǒu,qū zhī sǐ réng dān。
对食惮下肮,引饮辄倾甔。duì shí dàn xià āng,yǐn yǐn zhé qīng dān。
抚几炎欲燎,披衣重犹函。fǔ jǐ yán yù liáo,pī yī zhòng yóu hán。
慨彼征戍卒,荷戟忘寝?。kǎi bǐ zhēng shù zú,hé jǐ wàng qǐn。
弃绝骨肉爱,不得同苦甘。qì jué gǔ ròu ài,bù dé tóng kǔ gān。
但闻盗贼炽,未见王师戡。dàn wén dào zéi chì,wèi jiàn wáng shī kān。
郊原虏掠遍,馈饷那能覃。jiāo yuán lǔ lüè biàn,kuì xiǎng nà néng tán。
况乃隆暑节,蒸郁非所谙。kuàng nǎi lóng shǔ jié,zhēng yù fēi suǒ ān。
用兵贵拙速,将帅当怀惭。yòng bīng guì zhuō sù,jiāng shuài dāng huái cán。
沈冥及暮鼓,两目脂流泔。shěn míng jí mù gǔ,liǎng mù zhī liú gān。
拂袖招远风,众星烂天南。fú xiù zhāo yuǎn fēng,zhòng xīng làn tiān nán。
河汉上昭回,烟霞远䰐鬖。hé hàn shàng zhāo huí,yān xiá yuǎn lán sān。
且喜辰极明,愿睹戎马倓。qiě xǐ chén jí míng,yuàn dǔ róng mǎ tán。
云门连镜湖,林壑清且涵。yún mén lián jìng hú,lín hè qīng qiě hán。
岂惟隔埃壒,庶足憩负担。qǐ wéi gé āi ài,shù zú qì fù dān。
惜无五亩宅,偃蹇投吾簪。xī wú wǔ mǔ zhái,yǎn jiǎn tóu wú zān。

六月十八日自天章入城作

刘基

天净山气凉,溪浑夜来雨。tiān jìng shān qì liáng,xī hún yè lái yǔ。
篮舆度疏翠,初日照平楚。lán yú dù shū cuì,chū rì zhào píng chǔ。
高林半长烟,好鸟时自语。gāo lín bàn zhǎng yān,hǎo niǎo shí zì yǔ。
烦襟得萧散,似欲忘羁旅。fán jīn dé xiāo sàn,shì yù wàng jī lǚ。
何当盗贼息,比屋丰禾黍。hé dāng dào zéi xī,bǐ wū fēng hé shǔ。
逍遥丘壑间,鹿麋以为伍。xiāo yáo qiū hè jiān,lù mí yǐ wèi wǔ。

晚同方舟上人登师子岩作

刘基

落日下前峰,轻烟生远林。luò rì xià qián fēng,qīng yān shēng yuǎn lín。
云霞媚馀姿,松柏澹清阴。yún xiá mèi yú zī,sōng bǎi dàn qīng yīn。
振策纵幽步,披榛陟层岑。zhèn cè zòng yōu bù,pī zhēn zhì céng cén。
槿花篱上明,莎鸡草间吟。jǐn huā lí shàng míng,shā jī cǎo jiān yín。
凉风自西来,飗飗吹我襟。liáng fēng zì xī lái,liú liú chuī wǒ jīn。
荣华龙几时,摇落方自冷。róng huá lóng jǐ shí,yáo luò fāng zì lěng。
逝川无停波,急弦有哀音。shì chuān wú tíng bō,jí xián yǒu āi yīn。
顾瞻望四方,怅焉愁思深。gù zhān wàng sì fāng,chàng yān chóu sī shēn。