古诗词

二鬼

刘基

忆昔盘古初开天地时,以土为肉石为骨,水为血脉天为皮,昆仑为头颅,江海为胃肠,嵩岳为背膂,其外四岳为四肢。yì xī pán gǔ chū kāi tiān dì shí,yǐ tǔ wèi ròu shí wèi gǔ,shuǐ wèi xuè mài tiān wèi pí,kūn lún wèi tóu lú,jiāng hǎi wèi wèi cháng,sōng yuè wèi bèi lǚ,qí wài sì yuè wèi sì zhī。
四肢百体咸定位,乃以日月为两眼,循环照烛三百六十骨节,八万四千毛窍,勿使淫邪发泄生疮痍。sì zhī bǎi tǐ xián dìng wèi,nǎi yǐ rì yuè wèi liǎng yǎn,xún huán zhào zhú sān bǎi liù shí gǔ jié,bā wàn sì qiān máo qiào,wù shǐ yín xié fā xiè shēng chuāng yí。
两眼相逐走不歇,天帝悯其劳逸不调生病患,申命守以两鬼,名曰结璘与郁仪。liǎng yǎn xiāng zhú zǒu bù xiē,tiān dì mǐn qí láo yì bù diào shēng bìng huàn,shēn mìng shǒu yǐ liǎng guǐ,míng yuē jié lín yǔ yù yí。
郁仪手捉三足老鸦脚,脚踏火轮蟠九螭。yù yí shǒu zhuō sān zú lǎo yā jiǎo,jiǎo tà huǒ lún pán jiǔ chī。
咀嚼五色若木英,身上五色光陆离。jǔ jué wǔ sè ruò mù yīng,shēn shàng wǔ sè guāng lù lí。
朝发旸谷暮金枢,清晨还上扶桑枝。cháo fā yáng gǔ mù jīn shū,qīng chén hái shàng fú sāng zhī。
扬鞭驱龙扶海若,蒸霞沸浪煎鱼龟。yáng biān qū lóng fú hǎi ruò,zhēng xiá fèi làng jiān yú guī。
辉煌焜耀启幽暗,燠煦草木生芳蕤。huī huáng kūn yào qǐ yōu àn,yù xù cǎo mù shēng fāng ruí。
结璘坐在广寒桂树根,漱咽桂露芬柏菲。jié lín zuò zài guǎng hán guì shù gēn,shù yàn guì lù fēn bǎi fēi。
啖服白兔所捣之灵药,跳上蟾蜍背脊骑。dàn fú bái tù suǒ dǎo zhī líng yào,tiào shàng chán chú bèi jí qí。
播光弄影荡云汉,闪奎烁璧葩花摛。bō guāng nòng yǐng dàng yún hàn,shǎn kuí shuò bì pā huā chī。
手摘桂树子,撒入大海中,散与蚌蛤为珠玑。shǒu zhāi guì shù zi,sā rù dà hǎi zhōng,sàn yǔ bàng há wèi zhū jī。
或落岩谷间,化作珣玕琪。huò luò yán gǔ jiān,huà zuò xún gān qí。
人拾得吃者,胸臆生明翚。rén shí dé chī zhě,xiōng yì shēng míng huī。
内外星官各职职,惟有两鬼两眼昼夜长相追。nèi wài xīng guān gè zhí zhí,wéi yǒu liǎng guǐ liǎng yǎn zhòu yè zhǎng xiāng zhuī。
有物来掩犯,两鬼随即挥刀鉟。yǒu wù lái yǎn fàn,liǎng guǐ suí jí huī dāo pī。
禁制虾蟆与老鸦,低头屏气服役使,不敢起意为奸欺。jìn zhì xiā má yǔ lǎo yā,dī tóu píng qì fú yì shǐ,bù gǎn qǐ yì wèi jiān qī。
天帝怜两鬼,暂放两鬼人间娭。tiān dì lián liǎng guǐ,zàn fàng liǎng guǐ rén jiān āi。
一鬼乘白狗,走向织女黄姑矶。yī guǐ chéng bái gǒu,zǒu xiàng zhī nǚ huáng gū jī。
槌河鼓,褰两旗,跳下皇初平牧羊群,烹羊食肉口吻流膏脂。chuí hé gǔ,qiān liǎng qí,tiào xià huáng chū píng mù yáng qún,pēng yáng shí ròu kǒu wěn liú gāo zhī。
却入天台山,呼龙唤虎听指麾。què rù tiān tái shān,hū lóng huàn hǔ tīng zhǐ huī。
东岩凿石取金卯,西岩掘土求琼葳。dōng yán záo shí qǔ jīn mǎo,xī yán jué tǔ qiú qióng wēi。
岩訇洞砉石梁折,惊起五百罗汉半夜拨剌冲天飞。yán hōng dòng huò shí liáng zhé,jīng qǐ wǔ bǎi luó hàn bàn yè bō lá chōng tiān fēi。
一鬼乘白豕,从以青羊青兔赤鼠儿。yī guǐ chéng bái shǐ,cóng yǐ qīng yáng qīng tù chì shǔ ér。
便从阁道出西清,入少微,浴咸池。biàn cóng gé dào chū xī qīng,rù shǎo wēi,yù xián chí。
身骑青田鹤,去采青田芝。shēn qí qīng tián hè,qù cǎi qīng tián zhī。
仙都赤城三十六,洞主骑鸾翳凤来陪随。xiān dōu chì chéng sān shí liù,dòng zhǔ qí luán yì fèng lái péi suí。
神鬼清唱毛女和,长烟袅袅飘熊旗。shén guǐ qīng chàng máo nǚ hé,zhǎng yān niǎo niǎo piāo xióng qí。
蜚廉吹笙虎击筑,罔象出舞奔冯夷。fēi lián chuī shēng hǔ jī zhù,wǎng xiàng chū wǔ bēn féng yí。
两鬼自从天上别,别后道路阻隔,不得相闻知。liǎng guǐ zì cóng tiān shàng bié,bié hòu dào lù zǔ gé,bù dé xiāng wén zhī。
忽闻韩山子,往来说因依。hū wén hán shān zi,wǎng lái shuō yīn yī。
两鬼各借问,始知相去近不远,何得不一相见叙情词。liǎng guǐ gè jiè wèn,shǐ zhī xiāng qù jìn bù yuǎn,hé dé bù yī xiāng jiàn xù qíng cí。
情词不得叙,焉得不相思。qíng cí bù dé xù,yān dé bù xiāng sī。
相思人间五十年,未抵天上五十炊。xiāng sī rén jiān wǔ shí nián,wèi dǐ tiān shàng wǔ shí chuī。
忽然宇宙变差异,六月落雪冰天逵。hū rán yǔ zhòu biàn chà yì,liù yuè luò xuě bīng tiān kuí。
鼋鼍上山作窟穴,蛇头生角角有歧。yuán tuó shàng shān zuò kū xué,shé tóu shēng jiǎo jiǎo yǒu qí。
鳄鱼掉尾斫折巨鳌脚,蓬莱宫倒水没楣。è yú diào wěi zhuó zhé jù áo jiǎo,péng lái gōng dào shuǐ méi méi。
搀枪枉矢争出逞妖怪,或大如瓮盎,或长如蜲蛇。chān qiāng wǎng shǐ zhēng chū chěng yāo guài,huò dà rú wèng àng,huò zhǎng rú wēi shé。
光烁烁,形躨躨。guāng shuò shuò,xíng kuí kuí。
叫鹿豕,呼熊罴。jiào lù shǐ,hū xióng pí。
煽吴回,翔魌魑。shān wú huí,xiáng qī chī。
天帝左右无扶持,蚊虻蚤虱蝇蚋蜞,噆肤咂血图饱肥,扰扰不可挥筋节。tiān dì zuǒ yòu wú fú chí,wén méng zǎo shī yíng ruì qí,zǎn fū zā xuè tú bǎo féi,rǎo rǎo bù kě huī jīn jié。
解折两眼眵,不辨妍与媸。jiě zhé liǎng yǎn chī,bù biàn yán yǔ chī。
两鬼大惕伤,身如受榜笞,便欲相约讨药与天帝医。liǎng guǐ dà tì shāng,shēn rú shòu bǎng chī,biàn yù xiāng yuē tǎo yào yǔ tiān dì yī。
先去两眼翳,使识青黄红白黑。xiān qù liǎng yǎn yì,shǐ shí qīng huáng hóng bái hēi。
便下天潢天一水,洗涤盘古肠胃心肾肝肺脾。biàn xià tiān huáng tiān yī shuǐ,xǐ dí pán gǔ cháng wèi xīn shèn gān fèi pí。
却取女娲所抟黄土块,改换耳目口鼻牙舌眉。què qǔ nǚ wā suǒ tuán huáng tǔ kuài,gǎi huàn ěr mù kǒu bí yá shé méi。
然后请轩辕,邀伏羲、风后、力牧、老龙告泰山稽。rán hòu qǐng xuān yuán,yāo fú xī fēng hòu lì mù lǎo lóng gào tài shān jī。
命鲁般,诏工倕,使丰隆,役黔羸,砺斧凿,具炉锤,取金蓐,收伐材尾箕。mìng lǔ bān,zhào gōng chuí,shǐ fēng lóng,yì qián léi,lì fǔ záo,jù lú chuí,qǔ jīn rù,shōu fá cái wěi jī。
修理南极北极枢,斡运太阴太阳机。xiū lǐ nán jí běi jí shū,wò yùn tài yīn tài yáng jī。
檄召皇地示部署,岳渎神受约天皇墀。xí zhào huáng dì shì bù shǔ,yuè dú shén shòu yuē tiān huáng chí。
生鸟必凤凰,勿生枭与鸱。shēng niǎo bì fèng huáng,wù shēng xiāo yǔ chī。
生兽必麒麟,勿生豺与狸。shēng shòu bì qí lín,wù shēng chái yǔ lí。
生鳞必龙鲤,勿生蛇与?。shēng lín bì lóng lǐ,wù shēng shé yǔ wèi。
生甲必龟贝,勿生蝓与蜞。shēng jiǎ bì guī bèi,wù shēng yú yǔ qí。
生木必松楠,生草必荠葵,勿生钩吻含毒断人肠,勿生枳棘覃利伤人肌。shēng mù bì sōng nán,shēng cǎo bì jì kuí,wù shēng gōu wěn hán dú duàn rén cháng,wù shēng zhǐ jí tán lì shāng rén jī。
螟蝗害禾稼,必绝其蝝蚳。míng huáng hài hé jià,bì jué qí yuán chí。
虎狼妨畜牧,必遏其孕孽。hǔ láng fáng chù mù,bì è qí yùn niè。
启迪天下蠢蠢氓,悉蹈礼义尊父师。qǐ dí tiān xià chǔn chǔn máng,xī dǎo lǐ yì zūn fù shī。
奉事周文公、鲁仲尼、曾子舆、孔子思,启习书易礼乐春秋诗。fèng shì zhōu wén gōng lǔ zhòng ní céng zi yú kǒng zi sī,qǐ xí shū yì lǐ lè chūn qiū shī。
履正直,屏邪欹,引顽嚚,入规矩。lǚ zhèng zhí,píng xié yī,yǐn wán yín,rù guī jǔ。
雍雍熙熙,不冻不饥,避刑远罪趋祥祺。yōng yōng xī xī,bù dòng bù jī,bì xíng yuǎn zuì qū xiáng qí。
谋之不能行,不意天帝错怪恚,谓此是我所当为,眇眇末两鬼,何敢越分生思惟。móu zhī bù néng xíng,bù yì tiān dì cuò guài huì,wèi cǐ shì wǒ suǒ dāng wèi,miǎo miǎo mò liǎng guǐ,hé gǎn yuè fēn shēng sī wéi。
呶呶向喑盲,泄漏造化微。náo náo xiàng yīn máng,xiè lòu zào huà wēi。
急诏飞天神王与我捉此两鬼拘囚之,勿使在人寰做出妖怪奇。jí zhào fēi tiān shén wáng yǔ wǒ zhuō cǐ liǎng guǐ jū qiú zhī,wù shǐ zài rén huán zuò chū yāo guài qí。
飞天神王得天帝诏,立召五百夜叉带金绳将铁网,寻踪逐迹莫放两鬼走逸入崄巇。fēi tiān shén wáng dé tiān dì zhào,lì zhào wǔ bǎi yè chā dài jīn shéng jiāng tiě wǎng,xún zōng zhú jì mò fàng liǎng guǐ zǒu yì rù xiǎn xī。
五百夜叉个个口吐火,搜天刮地走不疲。wǔ bǎi yè chā gè gè kǒu tǔ huǒ,sōu tiān guā dì zǒu bù pí。
吹风放火烈山谷,不问杉柏樗栎兰艾蒿芷蘅茅茨,燔焱熨灼无馀遗。chuī fēng fàng huǒ liè shān gǔ,bù wèn shān bǎi chū lì lán ài hāo zhǐ héng máo cí,fán yàn yùn zhuó wú yú yí。
搜到九万九千九百九十九仞幽谷底,捉住两鬼,眼睛光活如琉璃。sōu dào jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi jiǔ shí jiǔ rèn yōu gǔ dǐ,zhuō zhù liǎng guǐ,yǎn jīng guāng huó rú liú lí。
养在剑丝铁栅内,衣以文采食以麋。yǎng zài jiàn sī tiě zhà nèi,yī yǐ wén cǎi shí yǐ mí。
莫教突出笼络外,踏折地轴倾天维。mò jiào tū chū lóng luò wài,tà zhé dì zhóu qīng tiān wéi。
两鬼亦自相顾笑,但得不寒不馁长乐无忧悲。liǎng guǐ yì zì xiāng gù xiào,dàn dé bù hán bù něi zhǎng lè wú yōu bēi。
自可等待天帝息怒解猜惑,依旧天上作伴同游戏。zì kě děng dài tiān dì xī nù jiě cāi huò,yī jiù tiān shàng zuò bàn tóng yóu xì。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

别峰和尚方丈题唐子华山阴图

刘基

连山走陂陀,太谷入晻暧。lián shān zǒu bēi tuó,tài gǔ rù àn ài。
屋藏深树中,路出巨石背。wū cáng shēn shù zhōng,lù chū jù shí bèi。
烟雨时有无,涧谷互显晦。yān yǔ shí yǒu wú,jiàn gǔ hù xiǎn huì。
轻盈曳飞绡,缥缈沃浮黛。qīng yíng yè fēi xiāo,piāo miǎo wò fú dài。
雄梁矫修鼍,骍壁驳文玳。xióng liáng jiǎo xiū tuó,xīng bì bó wén dài。
峥嵘紫霞高,屈曲白水汇。zhēng róng zǐ xiá gāo,qū qū bái shuǐ huì。
阴森神鬼宅,奋迅龙马队。yīn sēn shén guǐ zhái,fèn xùn lóng mǎ duì。
风云气象宽,日月光烟碎。fēng yún qì xiàng kuān,rì yuè guāng yān suì。
借问此何乡,或有捐余佩。jiè wèn cǐ hé xiāng,huò yǒu juān yú pèi。
答云越山阴,信美无与对。dá yún yuè shān yīn,xìn měi wú yǔ duì。
自从永和来,燕游推胜概。zì cóng yǒng hé lái,yàn yóu tuī shèng gài。
佳人去不还,盛集嗟未再。jiā rén qù bù hái,shèng jí jiē wèi zài。
磨令实好奇,掇拾归画绘。mó lìng shí hǎo qí,duō shí guī huà huì。
上人远公徒,我亦渊明辈。shàng rén yuǎn gōng tú,wǒ yì yuān míng bèi。
会晤属时艰,观览增感慨。huì wù shǔ shí jiān,guān lǎn zēng gǎn kǎi。
故园没灌莽,举足蛇豕碍。gù yuán méi guàn mǎng,jǔ zú shé shǐ ài。
放歌自太息,激烈惊厚载。fàng gē zì tài xī,jī liè jīng hòu zài。

为竺西和尚题溪山茅屋图

刘基

青山十亩馀,茅屋数间足。qīng shān shí mǔ yú,máo wū shù jiān zú。
高树结浮烟,修篁茂深绿。gāo shù jié fú yān,xiū huáng mào shēn lǜ。
孤松无邻舍,生理不拘束。gū sōng wú lín shě,shēng lǐ bù jū shù。
开田种禾稻,间以黍与粟。kāi tián zhǒng hé dào,jiān yǐ shǔ yǔ sù。
中岁幸西成,青黄被溪曲。zhōng suì xìng xī chéng,qīng huáng bèi xī qū。
凫鹥与鸿雁,亦各得所欲。fú yī yǔ hóng yàn,yì gè dé suǒ yù。
清秋霁凉雨,涧底石如玉。qīng qiū jì liáng yǔ,jiàn dǐ shí rú yù。
野老时见过,杯酒聊与属。yě lǎo shí jiàn guò,bēi jiǔ liáo yǔ shǔ。
但愿官长廉,吏卒莫我毒。dàn yuàn guān zhǎng lián,lì zú mò wǒ dú。
耕稼纳王租,世世还相续。gēng jià nà wáng zū,shì shì hái xiāng xù。

春谷诗为竺西和尚赋

刘基

条风自东来,雪消春谷暖。tiáo fēng zì dōng lái,xuě xiāo chūn gǔ nuǎn。
荒畦碧草短,清池细泉缓。huāng qí bì cǎo duǎn,qīng chí xì quán huǎn。
溪花明锦绣,时禽响弦筦。xī huā míng jǐn xiù,shí qín xiǎng xián guǎn。
道人闲无事,习惯牛头懒。dào rén xián wú shì,xí guàn niú tóu lǎn。
过桥禅杖落,仕石袈裟袒。guò qiáo chán zhàng luò,shì shí jiā shā tǎn。
日暮精舍归,灯龛白云满。rì mù jīng shě guī,dēng kān bái yún mǎn。

送孔世川赴江西儒学提举二首

刘基

镜湖荷花发,耶溪菱叶生。jìng hú hé huā fā,yé xī líng yè shēng。
送君何所之,去作西江行。sòng jūn hé suǒ zhī,qù zuò xī jiāng xíng。
西江大藩地,卓荦多豪英。xī jiāng dà fān dì,zhuó luò duō háo yīng。
文能绚云汉,武能壮于城。wén néng xuàn yún hàn,wǔ néng zhuàng yú chéng。
浩荡吴楚间,颓波障东倾。hào dàng wú chǔ jiān,tuí bō zhàng dōng qīng。
凤凰不妄集,梧桐匪空荣。fèng huáng bù wàng jí,wú tóng fěi kōng róng。
行行勿惮远,亹亹崇令名。xíng xíng wù dàn yuǎn,wěi wěi chóng lìng míng。

送孔世川赴江西儒学提举二首

刘基

我辞西江归,倏忽十二秋。wǒ cí xī jiāng guī,shū hū shí èr qiū。
每望西江云,思心怅悠悠。měi wàng xī jiāng yún,sī xīn chàng yōu yōu。
恨无排风翼,安能凌虚游。hèn wú pái fēng yì,ān néng líng xū yóu。
故人渺天末,可梦不可求。gù rén miǎo tiān mò,kě mèng bù kě qiú。
邂逅送子行,感我涕泗流。xiè hòu sòng zi xíng,gǎn wǒ tì sì liú。
登山有修蛇,涉水有长虬。dēng shān yǒu xiū shé,shè shuǐ yǒu zhǎng qiú。
逝者如零雨,一落谁能收。shì zhě rú líng yǔ,yī luò shuí néng shōu。

四月二十二日郊外游得水字

刘基

草根蝼蝈鸣,湖上蒹葭靡。cǎo gēn lóu guō míng,hú shàng jiān jiā mí。
繁林袅深绿,清池散圆紫。fán lín niǎo shēn lǜ,qīng chí sàn yuán zǐ。
离居昧节序,陶情赖佳士。lí jū mèi jié xù,táo qíng lài jiā shì。
泛舟出郊甸,缓涉信所履。fàn zhōu chū jiāo diān,huǎn shè xìn suǒ lǚ。
壶觞展倡酬,及此晴日美。hú shāng zhǎn chàng chóu,jí cǐ qíng rì měi。
啸歌望山川,慷慨集悲喜。xiào gē wàng shān chuān,kāng kǎi jí bēi xǐ。
豺狼未鼎镬,郊野尚多垒。chái láng wèi dǐng huò,jiāo yě shàng duō lěi。
铁衣挂儒冠,好爵建麻屣。tiě yī guà rú guān,hǎo jué jiàn má xǐ。
吾侪幸味苦,得似道傍李。wú chái xìng wèi kǔ,dé shì dào bàng lǐ。
无思身外忧,适意聊复尔。wú sī shēn wài yōu,shì yì liáo fù ěr。
归云入禹穴,返照射宛委。guī yún rù yǔ xué,fǎn zhào shè wǎn wěi。
鸟蹄树有风,帆过烟生水。niǎo tí shù yǒu fēng,fān guò yān shēng shuǐ。
兴尽各言还,月明城角起。xīng jǐn gè yán hái,yuè míng chéng jiǎo qǐ。

题枯木图

刘基

松以直而伐,桂以芳而攻。sōng yǐ zhí ér fá,guì yǐ fāng ér gōng。
眷此屈曲形,拥肿又空中。juàn cǐ qū qū xíng,yōng zhǒng yòu kōng zhōng。
身为蝼蚁家,根作蛴螬宫。shēn wèi lóu yǐ jiā,gēn zuò qí cáo gōng。
蠹皮化土壤,朽腐不可烘。dù pí huà tǔ rǎng,xiǔ fǔ bù kě hōng。
轮囷盘石间,几岁经霜风。lún qūn pán shí jiān,jǐ suì jīng shuāng fēng。
明堂搆群材,梯梁匝谾豅。míng táng gòu qún cái,tī liáng zā hōng lóng。
斧斤独不到,凋落还芃芃。fǔ jīn dú bù dào,diāo luò hái péng péng。
知兵膑孙子,善射歼有穷。zhī bīng bìn sūn zi,shàn shè jiān yǒu qióng。
胥种伏短剑,韩彭叹良弓。xū zhǒng fú duǎn jiàn,hán péng tàn liáng gōng。
岂如蚩蚩氓,负薪翳蒿蓬。qǐ rú chī chī máng,fù xīn yì hāo péng。
饥食渴则饮,不识王与公。jī shí kě zé yǐn,bù shí wáng yǔ gōng。
白发死枕席,无事伤其躬。bái fā sǐ zhěn xí,wú shì shāng qí gōng。
赠诗持画还,去寻黄绮翁。zèng shī chí huà hái,qù xún huáng qǐ wēng。

五月三日会王氏南楼得激字

刘基

蹇步属时叹,睽违苦多戚。jiǎn bù shǔ shí tàn,kuí wéi kǔ duō qī。
偶寄越城隅,颇喜得幽寂。ǒu jì yuè chéng yú,pǒ xǐ dé yōu jì。
炎夏天象明,群山皎如涤。yán xià tiān xiàng míng,qún shān jiǎo rú dí。
况有文献友,同心不离逖。kuàng yǒu wén xiàn yǒu,tóng xīn bù lí tì。
虽无鼎俎盛,斗酒聊相觅。suī wú dǐng zǔ shèng,dòu jiǔ liáo xiāng mì。
登楼望禹穴,慷慨生感激。dēng lóu wàng yǔ xué,kāng kǎi shēng gǎn jī。
玄珠沦赤水,金简不可觌。xuán zhū lún chì shuǐ,jīn jiǎn bù kě dí。
崩腾六合内,惨淡多羽檄。bēng téng liù hé nèi,cǎn dàn duō yǔ xí。
天弧弛虚壳,封豕逃砧锧。tiān hú chí xū ké,fēng shǐ táo zhēn zhì。
惟见野田中,白骨杂瓦砾。wéi jiàn yě tián zhōng,bái gǔ zá wǎ lì。
忧来歌一曲,客泪再三滴。yōu lái gē yī qū,kè lèi zài sān dī。
晚风吹晴霞,海色映石壁。wǎn fēng chuī qíng xiá,hǎi sè yìng shí bì。
展诗肆遐眺,严令困勍敌。zhǎn shī sì xiá tiào,yán lìng kùn qíng dí。
诸公俱凤麟,愧我独樗栎。zhū gōng jù fèng lín,kuì wǒ dú chū lì。
危途知骥騄,勉旃树功绩。wēi tú zhī jì lù,miǎn zhān shù gōng jì。
无然学儿女,怆恨山阳笛。wú rán xué ér nǚ,chuàng hèn shān yáng dí。

题西旅献獒图

刘基

鸣凤启至德,镐京作王家。míng fèng qǐ zhì dé,gǎo jīng zuò wáng jiā。
万国戴元后,怀柔无迩遐。wàn guó dài yuán hòu,huái róu wú ěr xiá。
逖矣裔夷人,占风慕中华。tì yǐ yì yí rén,zhàn fēng mù zhōng huá。
毳服耳金鐻,拳毛眼窈洼。cuì fú ěr jīn jù,quán máo yǎn yǎo wā。
献獒越重译,辛苦涉流沙。xiàn áo yuè zhòng yì,xīn kǔ shè liú shā。
归仁自彼心,务广匪子夸。guī rén zì bǐ xīn,wù guǎng fěi zi kuā。
謇謇大廷臣,忠告犹咨嗟。jiǎn jiǎn dà tíng chén,zhōng gào yóu zī jiē。
卜年盈八百,分得未为奢。bo nián yíng bā bǎi,fēn dé wèi wèi shē。
云胡叔世主,黩武生諠哗。yún hú shū shì zhǔ,dú wǔ shēng xuān huā。
枸酱毒南徼,河源诧西槎。gǒu jiàng dú nán jiǎo,hé yuán chà xī chá。
哀哀万夫命,驱以易骊騧。āi āi wàn fū mìng,qū yǐ yì lí guā。
暴蔑文祖训,大贻天下瑕。bào miè wén zǔ xùn,dà yí tiān xià xiá。
画图漫写形,索意良无涯。huà tú màn xiě xíng,suǒ yì liáng wú yá。
太康焚雉头,宫闱茁妖芽。tài kāng fén zhì tóu,gōng wéi zhuó yāo yá。
开元灰组绣,骊岫荒淫哇。kāi yuán huī zǔ xiù,lí xiù huāng yín wa。
夫岂不有初,荡心生百邪。fū qǐ bù yǒu chū,dàng xīn shēng bǎi xié。
望美洛阳都,赤符炳流霞。wàng měi luò yáng dōu,chì fú bǐng liú xiá。
玉关闭高门,军宾绝相加。yù guān bì gāo mén,jūn bīn jué xiāng jiā。
鸠杖老貔貅,虎落蔼桑麻。jiū zhàng lǎo pí xiū,hǔ luò ǎi sāng má。
煌煌中兴业,奕奕流芳葩。huáng huáng zhōng xīng yè,yì yì liú fāng pā。
谦光信受益,知足复何差。qiān guāng xìn shòu yì,zhī zú fù hé chà。
感事重怀古,因书戒矜夸。gǎn shì zhòng huái gǔ,yīn shū jiè jīn kuā。

题钱舜举折枝山茶

刘基

岁暮寒气结,百卉无遗荣。suì mù hán qì jié,bǎi huì wú yí róng。
懿此独不淍,方冬烨红英。yì cǐ dú bù zhōu,fāng dōng yè hóng yīng。
有似节义士,特立不爽贞。yǒu shì jié yì shì,tè lì bù shuǎng zhēn。
幽居屏纷杂,丹铅寄深情。yōu jū píng fēn zá,dān qiān jì shēn qíng。
葱茏翠云翘,缀以流霞精。cōng lóng cuì yún qiào,zhuì yǐ liú xiá jīng。
玄霜避晨艳,华月助宵明。xuán shuāng bì chén yàn,huá yuè zhù xiāo míng。
坐令桃与李,无言愧微生。zuò lìng táo yǔ lǐ,wú yán kuì wēi shēng。
赠诗勿遐弃,贵之比瑶琼。zèng shī wù xiá qì,guì zhī bǐ yáo qióng。

久雨坏墙园蔬尽压帐然成诗

刘基

晚岁逼豺狼,漂摇去乡土。wǎn suì bī chái láng,piāo yáo qù xiāng tǔ。
囊橐罄留储,釜甑恒若窳。náng tuó qìng liú chǔ,fǔ zèng héng ruò yǔ。
开畦种蔬菜,拨借荷地主。kāi qí zhǒng shū cài,bō jiè hé dì zhǔ。
晨兴率童稚,树艺躬伛偻。chén xīng lǜ tóng zhì,shù yì gōng yǔ lóu。
瓠实正累离,茄花亦争吐。hù shí zhèng lèi lí,jiā huā yì zhēng tǔ。
鱼肉方绝交,恃此当醢脯。yú ròu fāng jué jiāo,shì cǐ dāng hǎi pú。
悲风吹江干,浩荡十日雨。bēi fēng chuī jiāng gàn,hào dàng shí rì yǔ。
幽泉涌阴窦,高墉坼修堵。yōu quán yǒng yīn dòu,gāo yōng chè xiū dǔ。
苍蔓压泥沙,朱苞埋宿莽。cāng màn yā ní shā,zhū bāo mái sù mǎng。
凄凉紫芝英,乃与朝菌腐。qī liáng zǐ zhī yīng,nǎi yǔ cháo jūn fǔ。
数奇值时危,一饱不敢取。shù qí zhí shí wēi,yī bǎo bù gǎn qǔ。
天地有穷愁,每望贫家聚。tiān dì yǒu qióng chóu,měi wàng pín jiā jù。
青苔满颓墙,日暮空倚柱。qīng tái mǎn tuí qiáng,rì mù kōng yǐ zhù。

题鲜于伯机书杜工部诗后

刘基

少陵昔避乱,买屋西枝村。shǎo líng xī bì luàn,mǎi wū xī zhī cūn。
卜邻得赞公,聊可与晤言。bo lín dé zàn gōng,liáo kě yǔ wù yán。
四郊斗豺虎,烟尘塞乾坤。sì jiāo dòu chái hǔ,yān chén sāi qián kūn。
中宵望北辰,惨戚衰老魂。zhōng xiāo wàng běi chén,cǎn qī shuāi lǎo hún。
我今亦漂泊,不得归本根。wǒ jīn yì piāo pō,bù dé guī běn gēn。
感此一太息,欲语声复吞。gǎn cǐ yī tài xī,yù yǔ shēng fù tūn。

遣兴六首

刘基

避地适他乡,息肩谢羁束。bì dì shì tā xiāng,xī jiān xiè jī shù。
生事未有涯,暂止聊自足。shēng shì wèi yǒu yá,zàn zhǐ liáo zì zú。
南园实清旷,可以永幽独。nán yuán shí qīng kuàng,kě yǐ yǒng yōu dú。
层楼面群山,俯见湖水绿。céng lóu miàn qún shān,fǔ jiàn hú shuǐ lǜ。
杂英被郊甸,鱼鸟得栖宿。zá yīng bèi jiāo diān,yú niǎo dé qī sù。
登临且慰意,未暇计远躅。dēng lín qiě wèi yì,wèi xiá jì yuǎn zhú。
圣贤有遗训,知命夫何辱。shèng xián yǒu yí xùn,zhī mìng fū hé rǔ。

遣兴六首

刘基

积雨兼数旬,天气凉有馀。jī yǔ jiān shù xún,tiān qì liáng yǒu yú。
青苔交户庭,始觉人迹疏。qīng tái jiāo hù tíng,shǐ jué rén jì shū。
地主多闲园,可以种我蔬。dì zhǔ duō xián yuán,kě yǐ zhǒng wǒ shū。
儿童四五人,蔓草相与锄。ér tóng sì wǔ rén,màn cǎo xiāng yǔ chú。
既倦则归休,卧阅床上书。jì juàn zé guī xiū,wò yuè chuáng shàng shū。
无事且为乐,何者为名誉。wú shì qiě wèi lè,hé zhě wèi míng yù。

遣兴六首

刘基

夏日苦太长,夜景良可爱。xià rì kǔ tài zhǎng,yè jǐng liáng kě ài。
华月吐曾岑,遥天碧如黛。huá yuè tǔ céng cén,yáo tiān bì rú dài。
披衣更登楼,稽山正相对。pī yī gèng dēng lóu,jī shān zhèng xiāng duì。
澄湖晶空明,浮云去无碍。chéng hú jīng kōng míng,fú yún qù wú ài。
遗荣世何人,贺老今不在。yí róng shì hé rén,hè lǎo jīn bù zài。
凉风吹毛发,坐久增感慨。liáng fēng chuī máo fā,zuò jiǔ zēng gǎn kǎi。