古诗词

怀古一百韵寄张敏之

耶律楚材

兴亡千古事,胜负一枰棋。xīng wáng qiān gǔ shì,shèng fù yī píng qí。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。gǎn hèn kōng xīng tàn,bēi yín nǎi fù shī。
三皇崇道德,五帝重仁慈。sān huáng chóng dào dé,wǔ dì zhòng rén cí。
礼废三王谢,权兴五伯漓。lǐ fèi sān wáng xiè,quán xīng wǔ bó lí。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。fén shū xián kǒng mèng,jùn fǎ yòng gāo sī。
政出人思乱,身亡国亦随。zhèng chū rén sī luàn,shēn wáng guó yì suí。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。ā fáng xiū xiàng wèi,xú fú mì líng zhī。
偶语真虚禁,长城信谩为。ǒu yǔ zhēn xū jìn,zhǎng chéng xìn mán wèi。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。zhǐ zhī qín shī lù,bù jué chǔ wáng zhuī。
约法三章日,恩垂四百基。yuē fǎ sān zhāng rì,ēn chuí sì bǎi jī。
汉兴学校启,文作典章施。hàn xīng xué xiào qǐ,wén zuò diǎn zhāng shī。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。dú wǔ pí zhōng xià,qióng bīng rǎng sì yí。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。sì jūn ēn shāo shī,liú shì dé nán shuāi。
新室虽兴难,真人已御期。xīn shì suī xīng nán,zhēn rén yǐ yù qī。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。wèi wú jiāng fèn qǐ,líng xiàn zì huāng xī。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。zéi zi quán yí hàn,jiān chén wù zhù méi。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。sān cháo rú zhì dǐng,sì hǎi ruò fén sī。
才奉山阳主,已生司马师。cái fèng shān yáng zhǔ,yǐ shēng sī mǎ shī。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。zhòng móu fú mèng dé,gé liàng bèi cáo pī。
惟晋成独统,平吴混八维。wéi jìn chéng dú tǒng,píng wú hùn bā wéi。
有初终鲜克,居治乱谁思。yǒu chū zhōng xiān kè,jū zhì luàn shuí sī。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。chán bìn chōng lán yē,yáng chē rào zhú qí。
孙谋无远虑,神器委痴儿。sūn móu wú yuǎn lǜ,shén qì wěi chī ér。
国事归椒室,民饥询肉糜。guó shì guī jiāo shì,mín jī xún ròu mí。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。wèi rén mèi shū mài,wén má wèn guān sī。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。wèi guàn cháng jǐ jiàn,hé céng yǐ yù zhī。
五胡云扰攘,六代电奔驰。wǔ hú yún rǎo rǎng,liù dài diàn bēn chí。
川谷流腥血,郊原厌积尸。chuān gǔ liú xīng xuè,jiāo yuán yàn jī shī。
天光分耀日,地里裂瓜时。tiān guāng fēn yào rì,dì lǐ liè guā shí。
历数当归李,驱除暂假隋。lì shù dāng guī lǐ,qū chú zàn jiǎ suí。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。xī chuí kāi shàn shàn,dōng bǐ tǎo gāo lì。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。luán jià rú jiāng guó,lóng zhōu fàn biàn yī。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。jǐn fān zhē shuǐ miàn,fěn làng wū hé méi。
府藏金帛积,生灵气力疲。fǔ cáng jīn bó jī,shēng líng qì lì pí。
盗贼天下起,章奏禁中欺。dào zéi tiān xià qǐ,zhāng zòu jìn zhōng qī。
海内空龙战,河东有凤姿。hǎi nèi kōng lóng zhàn,hé dōng yǒu fèng zī。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。yuán róng zhǎn yīng quǎn,jié lì zhù xióng pí。
奉表遵朝命,尊王建义旗。fèng biǎo zūn cháo mìng,zūn wáng jiàn yì qí。
经营于盗手,禅让托君辞。jīng yíng yú dào shǒu,chán ràng tuō jūn cí。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。háo zhé guī wú gòu,yào huāng rù wǒ jī。
太宗真令主,贞观有皇规。tài zōng zhēn lìng zhǔ,zhēn guān yǒu huáng guī。
正美开元治,俄成天宝悲。zhèng měi kāi yuán zhì,é chéng tiān bǎo bēi。
曲江还故里,林甫领台司。qū jiāng hái gù lǐ,lín fǔ lǐng tái sī。
裂土封三国,缠头爱八姨。liè tǔ fēng sān guó,chán tóu ài bā yí。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。ní shang yóu wèi bà,pí gǔ hèn lái chí。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。nì kòu líng dān quē,jūn wáng shě cuì méi。
两京贼党灭,方镇重权移。liǎng jīng zéi dǎng miè,fāng zhèn zhòng quán yí。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。zhū lǐ yuán kān tàn,shí liú yì kě chī。
九州重搆乱,五代荐荒饥。jiǔ zhōu zhòng gòu luàn,wǔ dài jiàn huāng jī。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。liáo sòng fēn nán běi,wēng sūn jiǎng lǐ yí。
宣和风侈靡,教主德庸卑。xuān hé fēng chǐ mí,jiào zhǔ dé yōng bēi。
背约绝邻好,兴师借寇资。bèi yuē jué lín hǎo,xīng shī jiè kòu zī。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。xuán zhī sàng chún chǐ,hé shì chè fān lí。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。shī dì rén jiē yuàn,méng chén huǐ kě zhuī。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。liáo jiā zūn hàn zhì,kǒng jiào zǔ xuān ní。
焕若文章备,康哉政事熙。huàn ruò wén zhāng bèi,kāng zāi zhèng shì xī。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。cháo tíng yán gǔn miǎn,jiāo miào zòu xūn chí。
校猎温驰射,行营习正奇。xiào liè wēn chí shè,xíng yíng xí zhèng qí。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。nán zhōu zǒu yù bó,zhū guó wèi biān chī。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。tiān zuò jiāo rén shàng,cháo xiān pàn hǎi yá。
未终三百祀,不免一朝危。wèi zhōng sān bǎi sì,bù miǎn yī cháo wēi。
鸭绿金朝起,桑干玉玺遗。yā lǜ jīn cháo qǐ,sāng gàn yù xǐ yí。
后辽兴大石,西域统龟兹。hòu liáo xīng dà shí,xī yù tǒng guī zī。
万里威声震,百年名教垂。wàn lǐ wēi shēng zhèn,bǎi nián míng jiào chuí。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。wǔ yuán píng sòng dì,yīn lǐ zá zōng jī。
治国崇文事,拔贤尚赋词。zhì guó chóng wén shì,bá xián shàng fù cí。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。bāng chāng jūn luò ruì,liú yù lì qīng zī。
大定民兴咏,明昌物适宜。dà dìng mín xīng yǒng,míng chāng wù shì yí。
日中须景昃,月满必光亏。rì zhōng xū jǐng zè,yuè mǎn bì guāng kuī。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。zhǒu yè dú fū nán,qiū xū qī miào huī。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。běi cháo tiān fǔ yòu,nán guó sú chuāng yí。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。tiān zi qián xún shòu,zōng chén yán shǒu pí。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。shān xī jǐn jīng zhǐ,hé shuò bàn chái lí。
食尽谋安出,兵羸力不支。shí jǐn móu ān chū,bīng léi lì bù zhī。
长围重数匝,久困再周期。zhǎng wéi zhòng shù zā,jiǔ kùn zài zhōu qī。
太液生秋草,姑苏游野麋。tài yè shēng qiū cǎo,gū sū yóu yě mí。
忠臣全节死,馀众入降麾。zhōng chén quán jié sǐ,yú zhòng rù jiàng huī。
文献生三子,东丹第八枝。wén xiàn shēng sān zi,dōng dān dì bā zhī。
虚名如画饼,遗业学为箕。xū míng rú huà bǐng,yí yè xué wèi jī。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。zì xiào péng chuí bìn,shuí lián xuě mǎn zī。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。fǔ yīng zhǎng gǎn kǎi,sāo shǒu jǐ jiē zī。
车盖知何处,衣冠问阿谁。chē gài zhī hé chù,yī guān wèn ā shuí。
自天明下诏,知我素通蓍。zì tiān míng xià zhào,zhī wǒ sù tōng shī。
发轫装琴剑,登车执策绥。fā rèn zhuāng qín jiàn,dēng chē zhí cè suí。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。qióng lú huò bái hēi,yì qí bàn huáng pī。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。féi luán bái rú hù,qióng jiāng gān shì yí。
天山连北府,瀚海过西伊。tiān shān lián běi fǔ,hàn hǎi guò xī yī。
天马穷渤澥,神兵过月氏。tiān mǎ qióng bó xiè,shén bīng guò yuè shì。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。gǎn ēn chéng shèng chì,jì zhù dào xún sī。
春色多红树,秋波总绿陂。chūn sè duō hóng shù,qiū bō zǒng lǜ bēi。
不须赊酒饮,随分有驴骑。bù xū shē jiǔ yǐn,suí fēn yǒu lǘ qí。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。quǎn mǔ qī hé sù,yuán lín zú guǒ lí。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。chōng jīng guāng càn yù,zhǔ fàn huá liú shi。
圣祖方轻举,明君应乐推。shèng zǔ fāng qīng jǔ,míng jūn yīng lè tuī。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。lóng tíng chén dà lǐ,yuán miào xiàn míng zī。
万国朝金陛,千官列玉墀。wàn guó cháo jīn bì,qiān guān liè yù chí。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。qiú xián wèi fǔ bì,jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
才德真为慊,颠危不解持。cái dé zhēn wèi qiàn,diān wēi bù jiě chí。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。yuàn cóng mí lù xìng,qǐ liàn fèng huáng chí。
投老谁为伴,黄山有敏之。tóu lǎo shuí wèi bàn,huáng shān yǒu mǐn zhī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

蜡梅二首

耶律楚材

冰姿梦里慕姚黄,滴蜡凝酥别样妆。bīng zī mèng lǐ mù yáo huáng,dī là níng sū bié yàng zhuāng。
生妒白红太浓淡,懒施朱粉自芬芳。shēng dù bái hóng tài nóng dàn,lǎn shī zhū fěn zì fēn fāng。
寒英深染蔷薇露,冷艳微熏笃耨香。hán yīng shēn rǎn qiáng wēi lù,lěng yàn wēi xūn dǔ nòu xiāng。
受用清绝恣吟绕,惜花一念未全忘。shòu yòng qīng jué zì yín rào,xī huā yī niàn wèi quán wàng。

寄沙井刘子春

耶律楚材

寄语沙城老故人,别来嬴得鬓边尘。jì yǔ shā chéng lǎo gù rén,bié lái yíng dé bìn biān chén。
马蹄踏破关中月,新句吟空河表春。mǎ tí tà pò guān zhōng yuè,xīn jù yín kōng hé biǎo chūn。
名利相萦余有歉,琴书自乐子非贫。míng lì xiāng yíng yú yǒu qiàn,qín shū zì lè zi fēi pín。
何时策杖君家去,再试渊明漉酒巾。hé shí cè zhàng jūn jiā qù,zài shì yuān míng lù jiǔ jīn。

和琴士苗兰韵

耶律楚材

徒步南来爱陆机,公馀邂逅似相期。tú bù nán lái ài lù jī,gōng yú xiè hòu shì xiāng qī。
高山韵吼千岩木,流水声号半夜陂。gāo shān yùn hǒu qiān yán mù,liú shuǐ shēng hào bàn yè bēi。
圣德宛如歌治化,南风犹似抚疮痍。shèng dé wǎn rú gē zhì huà,nán fēng yóu shì fǔ chuāng yí。
曲终声散无人会,撩我高吟一首诗。qū zhōng shēng sàn wú rén huì,liāo wǒ gāo yín yī shǒu shī。

己丑过鸡鸣山

耶律楚材

三年四度过鸡鸣,我仆徘徊马倦登。sān nián sì dù guò jī míng,wǒ pū pái huái mǎ juàn dēng。
寂寞柴门空有舍,萧条山寺静无僧。jì mò chái mén kōng yǒu shě,xiāo tiáo shān sì jìng wú sēng。
残花溅泪千程别,啼鸟伤心百感生。cán huā jiàn lèi qiān chéng bié,tí niǎo shāng xīn bǎi gǎn shēng。
今古兴亡都莫问,穹庐高卧醉腾腾。jīn gǔ xīng wáng dōu mò wèn,qióng lú gāo wò zuì téng téng。

和人韵二首

耶律楚材

西域诸蕃古未知,来生远过禹封畿。xī yù zhū fān gǔ wèi zhī,lái shēng yuǎn guò yǔ fēng jī。
名山准拟金泥检,古塞无劳羽檄飞。míng shān zhǔn nǐ jīn ní jiǎn,gǔ sāi wú láo yǔ xí fēi。
世乐讵能敌静乐,蓑衣到底胜朝衣。shì lè jù néng dí jìng lè,suō yī dào dǐ shèng cháo yī。
年来痛忆闾山景,月照茅亭水一围。nián lái tòng yì lǘ shān jǐng,yuè zhào máo tíng shuǐ yī wéi。

和人韵二首

耶律楚材

干戈未敛我伤神,自恨虚名误此身。gàn gē wèi liǎn wǒ shāng shén,zì hèn xū míng wù cǐ shēn。
否德讵能师百辟,微才安可步三辰。fǒu dé jù néng shī bǎi pì,wēi cái ān kě bù sān chén。
箕裘谩叹青毡旧,勋业空惊白发新。jī qiú mán tàn qīng zhān jiù,xūn yè kōng jīng bái fā xīn。
安得夔龙立廊庙,扶持尧舜济斯民。ān dé kuí lóng lì láng miào,fú chí yáo shùn jì sī mín。

寄天山周敬之

耶律楚材

当年倾盖识君初,烂饮天山驻使车。dāng nián qīng gài shí jūn chū,làn yǐn tiān shān zhù shǐ chē。
秋去安仁空有赋,雁来公瑾又无书。qiū qù ān rén kōng yǒu fù,yàn lái gōng jǐn yòu wú shū。
林峦红叶知人老,篱落黄花亦我疏。lín luán hóng yè zhī rén lǎo,lí luò huáng huā yì wǒ shū。
为向天涯道岑寂,强吟新句附双鱼。wèi xiàng tiān yá dào cén jì,qiáng yín xīn jù fù shuāng yú。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

当年西域未知名,四海无人识晋卿。dāng nián xī yù wèi zhī míng,sì hǎi wú rén shí jìn qīng。
扈从銮舆三万里,谟谋凤阙九重城。hù cóng luán yú sān wàn lǐ,mó móu fèng quē jiǔ zhòng chéng。
衣冠异域真余志,礼乐中原乃我荣。yī guān yì yù zhēn yú zhì,lǐ lè zhōng yuán nǎi wǒ róng。
何日功成归旧隐,五湖烟浪乐馀生。hé rì gōng chéng guī jiù yǐn,wǔ hú yān làng lè yú shēng。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

亚之平水久驰名,壮岁题桥慕长卿。yà zhī píng shuǐ jiǔ chí míng,zhuàng suì tí qiáo mù zhǎng qīng。
厌世德风如偃草,惊人诗价比连城。yàn shì dé fēng rú yǎn cǎo,jīng rén shī jià bǐ lián chéng。
功名未立不为慊,仁义能行亦足荣。gōng míng wèi lì bù wèi qiàn,rén yì néng xíng yì zú róng。
此理幽微人不识,莫言儒道拙谋生。cǐ lǐ yōu wēi rén bù shí,mò yán rú dào zhuō móu shēng。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

今年又得亚之诗,每叹风云会遇迟。jīn nián yòu dé yà zhī shī,měi tàn fēng yún huì yù chí。
拙运且淹童子役,雄才宜作帝王师。zhuō yùn qiě yān tóng zi yì,xióng cái yí zuò dì wáng shī。
羡君笔下挥千字,知子胸中蕴六奇。xiàn jūn bǐ xià huī qiān zì,zhī zi xiōng zhōng yùn liù qí。
静对西风和新句,凄然南望动深思。jìng duì xī fēng hé xīn jù,qī rán nán wàng dòng shēn sī。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

误忝纶恩斗印悬,乏才羞到玉墀前。wù tiǎn lún ēn dòu yìn xuán,fá cái xiū dào yù chí qián。
劾奸封事梦犹诤,许国忠诚老益坚。hé jiān fēng shì mèng yóu zhèng,xǔ guó zhōng chéng lǎo yì jiān。
仁政发从天北畔,捷音来自海西边。rén zhèng fā cóng tiān běi pàn,jié yīn lái zì hǎi xī biān。
从今率土沾王化,礼乐车书共一天。cóng jīn lǜ tǔ zhān wáng huà,lǐ lè chē shū gòng yī tiān。

和武川严亚之见寄五首

耶律楚材

寥落龙沙寄此生,情钟我辈岂无情。liáo luò lóng shā jì cǐ shēng,qíng zhōng wǒ bèi qǐ wú qíng。
参商管鲍贤朋友,南北机云好弟兄。cān shāng guǎn bào xián péng yǒu,nán běi jī yún hǎo dì xiōng。
莲叶飘香思晚浦,梅花飞雪梦春城。lián yè piāo xiāng sī wǎn pǔ,méi huā fēi xuě mèng chūn chéng。
故园日夜归心切,未济斯民不敢行。gù yuán rì yè guī xīn qiè,wèi jì sī mín bù gǎn xíng。

邦瑞乞访亲因用其韵

耶律楚材

干戈扰扰战交侵,一纸安书值万金。gàn gē rǎo rǎo zhàn jiāo qīn,yī zhǐ ān shū zhí wàn jīn。
凡子生还愁未解,萱堂仙去恨尤深。fán zi shēng hái chóu wèi jiě,xuān táng xiān qù hèn yóu shēn。
涕零倚木西风怨,肠断闻铃夜雨淋。tì líng yǐ mù xī fēng yuàn,cháng duàn wén líng yè yǔ lín。
养老送终真有憾,号天如割望云心。yǎng lǎo sòng zhōng zhēn yǒu hàn,hào tiān rú gē wàng yún xīn。

和李邦瑞韵

耶律楚材

赵老名言本两忘,庭前空有柏苍苍。zhào lǎo míng yán běn liǎng wàng,tíng qián kōng yǒu bǎi cāng cāng。
西江吸尽慵开口,北载添来亦括囊。xī jiāng xī jǐn yōng kāi kǒu,běi zài tiān lái yì kuò náng。
明月清风何所碍,落花流水不相妨。míng yuè qīng fēng hé suǒ ài,luò huā liú shuǐ bù xiāng fáng。
须知居士元无病,底用千年旧药方。xū zhī jū shì yuán wú bìng,dǐ yòng qiān nián jiù yào fāng。

过清源赠法云禅师

耶律楚材

汾水禅师个里人,杖藜寻我过清源。fén shuǐ chán shī gè lǐ rén,zhàng lí xún wǒ guò qīng yuán。
半盂红果情何厚,一盏青灯话细论。bàn yú hóng guǒ qíng hé hòu,yī zhǎn qīng dēng huà xì lùn。
山水景中君适意,兵戈堆里我消魂。shān shuǐ jǐng zhōng jūn shì yì,bīng gē duī lǐ wǒ xiāo hún。
他年相约云深处,松竹萧萧静掩门。tā nián xiāng yuē yún shēn chù,sōng zhú xiāo xiāo jìng yǎn mén。