古诗词

怀古一百韵寄张敏之

耶律楚材

兴亡千古事,胜负一枰棋。xīng wáng qiān gǔ shì,shèng fù yī píng qí。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。gǎn hèn kōng xīng tàn,bēi yín nǎi fù shī。
三皇崇道德,五帝重仁慈。sān huáng chóng dào dé,wǔ dì zhòng rén cí。
礼废三王谢,权兴五伯漓。lǐ fèi sān wáng xiè,quán xīng wǔ bó lí。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。fén shū xián kǒng mèng,jùn fǎ yòng gāo sī。
政出人思乱,身亡国亦随。zhèng chū rén sī luàn,shēn wáng guó yì suí。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。ā fáng xiū xiàng wèi,xú fú mì líng zhī。
偶语真虚禁,长城信谩为。ǒu yǔ zhēn xū jìn,zhǎng chéng xìn mán wèi。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。zhǐ zhī qín shī lù,bù jué chǔ wáng zhuī。
约法三章日,恩垂四百基。yuē fǎ sān zhāng rì,ēn chuí sì bǎi jī。
汉兴学校启,文作典章施。hàn xīng xué xiào qǐ,wén zuò diǎn zhāng shī。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。dú wǔ pí zhōng xià,qióng bīng rǎng sì yí。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。sì jūn ēn shāo shī,liú shì dé nán shuāi。
新室虽兴难,真人已御期。xīn shì suī xīng nán,zhēn rén yǐ yù qī。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。wèi wú jiāng fèn qǐ,líng xiàn zì huāng xī。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。zéi zi quán yí hàn,jiān chén wù zhù méi。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。sān cháo rú zhì dǐng,sì hǎi ruò fén sī。
才奉山阳主,已生司马师。cái fèng shān yáng zhǔ,yǐ shēng sī mǎ shī。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。zhòng móu fú mèng dé,gé liàng bèi cáo pī。
惟晋成独统,平吴混八维。wéi jìn chéng dú tǒng,píng wú hùn bā wéi。
有初终鲜克,居治乱谁思。yǒu chū zhōng xiān kè,jū zhì luàn shuí sī。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。chán bìn chōng lán yē,yáng chē rào zhú qí。
孙谋无远虑,神器委痴儿。sūn móu wú yuǎn lǜ,shén qì wěi chī ér。
国事归椒室,民饥询肉糜。guó shì guī jiāo shì,mín jī xún ròu mí。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。wèi rén mèi shū mài,wén má wèn guān sī。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。wèi guàn cháng jǐ jiàn,hé céng yǐ yù zhī。
五胡云扰攘,六代电奔驰。wǔ hú yún rǎo rǎng,liù dài diàn bēn chí。
川谷流腥血,郊原厌积尸。chuān gǔ liú xīng xuè,jiāo yuán yàn jī shī。
天光分耀日,地里裂瓜时。tiān guāng fēn yào rì,dì lǐ liè guā shí。
历数当归李,驱除暂假隋。lì shù dāng guī lǐ,qū chú zàn jiǎ suí。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。xī chuí kāi shàn shàn,dōng bǐ tǎo gāo lì。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。luán jià rú jiāng guó,lóng zhōu fàn biàn yī。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。jǐn fān zhē shuǐ miàn,fěn làng wū hé méi。
府藏金帛积,生灵气力疲。fǔ cáng jīn bó jī,shēng líng qì lì pí。
盗贼天下起,章奏禁中欺。dào zéi tiān xià qǐ,zhāng zòu jìn zhōng qī。
海内空龙战,河东有凤姿。hǎi nèi kōng lóng zhàn,hé dōng yǒu fèng zī。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。yuán róng zhǎn yīng quǎn,jié lì zhù xióng pí。
奉表遵朝命,尊王建义旗。fèng biǎo zūn cháo mìng,zūn wáng jiàn yì qí。
经营于盗手,禅让托君辞。jīng yíng yú dào shǒu,chán ràng tuō jūn cí。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。háo zhé guī wú gòu,yào huāng rù wǒ jī。
太宗真令主,贞观有皇规。tài zōng zhēn lìng zhǔ,zhēn guān yǒu huáng guī。
正美开元治,俄成天宝悲。zhèng měi kāi yuán zhì,é chéng tiān bǎo bēi。
曲江还故里,林甫领台司。qū jiāng hái gù lǐ,lín fǔ lǐng tái sī。
裂土封三国,缠头爱八姨。liè tǔ fēng sān guó,chán tóu ài bā yí。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。ní shang yóu wèi bà,pí gǔ hèn lái chí。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。nì kòu líng dān quē,jūn wáng shě cuì méi。
两京贼党灭,方镇重权移。liǎng jīng zéi dǎng miè,fāng zhèn zhòng quán yí。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。zhū lǐ yuán kān tàn,shí liú yì kě chī。
九州重搆乱,五代荐荒饥。jiǔ zhōu zhòng gòu luàn,wǔ dài jiàn huāng jī。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。liáo sòng fēn nán běi,wēng sūn jiǎng lǐ yí。
宣和风侈靡,教主德庸卑。xuān hé fēng chǐ mí,jiào zhǔ dé yōng bēi。
背约绝邻好,兴师借寇资。bèi yuē jué lín hǎo,xīng shī jiè kòu zī。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。xuán zhī sàng chún chǐ,hé shì chè fān lí。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。shī dì rén jiē yuàn,méng chén huǐ kě zhuī。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。liáo jiā zūn hàn zhì,kǒng jiào zǔ xuān ní。
焕若文章备,康哉政事熙。huàn ruò wén zhāng bèi,kāng zāi zhèng shì xī。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。cháo tíng yán gǔn miǎn,jiāo miào zòu xūn chí。
校猎温驰射,行营习正奇。xiào liè wēn chí shè,xíng yíng xí zhèng qí。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。nán zhōu zǒu yù bó,zhū guó wèi biān chī。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。tiān zuò jiāo rén shàng,cháo xiān pàn hǎi yá。
未终三百祀,不免一朝危。wèi zhōng sān bǎi sì,bù miǎn yī cháo wēi。
鸭绿金朝起,桑干玉玺遗。yā lǜ jīn cháo qǐ,sāng gàn yù xǐ yí。
后辽兴大石,西域统龟兹。hòu liáo xīng dà shí,xī yù tǒng guī zī。
万里威声震,百年名教垂。wàn lǐ wēi shēng zhèn,bǎi nián míng jiào chuí。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。wǔ yuán píng sòng dì,yīn lǐ zá zōng jī。
治国崇文事,拔贤尚赋词。zhì guó chóng wén shì,bá xián shàng fù cí。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。bāng chāng jūn luò ruì,liú yù lì qīng zī。
大定民兴咏,明昌物适宜。dà dìng mín xīng yǒng,míng chāng wù shì yí。
日中须景昃,月满必光亏。rì zhōng xū jǐng zè,yuè mǎn bì guāng kuī。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。zhǒu yè dú fū nán,qiū xū qī miào huī。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。běi cháo tiān fǔ yòu,nán guó sú chuāng yí。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。tiān zi qián xún shòu,zōng chén yán shǒu pí。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。shān xī jǐn jīng zhǐ,hé shuò bàn chái lí。
食尽谋安出,兵羸力不支。shí jǐn móu ān chū,bīng léi lì bù zhī。
长围重数匝,久困再周期。zhǎng wéi zhòng shù zā,jiǔ kùn zài zhōu qī。
太液生秋草,姑苏游野麋。tài yè shēng qiū cǎo,gū sū yóu yě mí。
忠臣全节死,馀众入降麾。zhōng chén quán jié sǐ,yú zhòng rù jiàng huī。
文献生三子,东丹第八枝。wén xiàn shēng sān zi,dōng dān dì bā zhī。
虚名如画饼,遗业学为箕。xū míng rú huà bǐng,yí yè xué wèi jī。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。zì xiào péng chuí bìn,shuí lián xuě mǎn zī。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。fǔ yīng zhǎng gǎn kǎi,sāo shǒu jǐ jiē zī。
车盖知何处,衣冠问阿谁。chē gài zhī hé chù,yī guān wèn ā shuí。
自天明下诏,知我素通蓍。zì tiān míng xià zhào,zhī wǒ sù tōng shī。
发轫装琴剑,登车执策绥。fā rèn zhuāng qín jiàn,dēng chē zhí cè suí。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。qióng lú huò bái hēi,yì qí bàn huáng pī。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。féi luán bái rú hù,qióng jiāng gān shì yí。
天山连北府,瀚海过西伊。tiān shān lián běi fǔ,hàn hǎi guò xī yī。
天马穷渤澥,神兵过月氏。tiān mǎ qióng bó xiè,shén bīng guò yuè shì。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。gǎn ēn chéng shèng chì,jì zhù dào xún sī。
春色多红树,秋波总绿陂。chūn sè duō hóng shù,qiū bō zǒng lǜ bēi。
不须赊酒饮,随分有驴骑。bù xū shē jiǔ yǐn,suí fēn yǒu lǘ qí。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。quǎn mǔ qī hé sù,yuán lín zú guǒ lí。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。chōng jīng guāng càn yù,zhǔ fàn huá liú shi。
圣祖方轻举,明君应乐推。shèng zǔ fāng qīng jǔ,míng jūn yīng lè tuī。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。lóng tíng chén dà lǐ,yuán miào xiàn míng zī。
万国朝金陛,千官列玉墀。wàn guó cháo jīn bì,qiān guān liè yù chí。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。qiú xián wèi fǔ bì,jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
才德真为慊,颠危不解持。cái dé zhēn wèi qiàn,diān wēi bù jiě chí。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。yuàn cóng mí lù xìng,qǐ liàn fèng huáng chí。
投老谁为伴,黄山有敏之。tóu lǎo shuí wèi bàn,huáng shān yǒu mǐn zhī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

春雁楼边三两声,东天回首望归程。chūn yàn lóu biān sān liǎng shēng,dōng tiān huí shǒu wàng guī chéng。
山青水碧伤心切,李白桃红照眼明。shān qīng shuǐ bì shāng xīn qiè,lǐ bái táo hóng zhào yǎn míng。
几树绿杨摇客恨,一川芳草惹羁情。jǐ shù lǜ yáng yáo kè hèn,yī chuān fāng cǎo rě jī qíng。
天兵几日归东阙,万国欢声贺太平。tiān bīng jǐ rì guī dōng quē,wàn guó huān shēng hè tài píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

河中二月好踏青,且莫临风叹客程。hé zhōng èr yuè hǎo tà qīng,qiě mò lín fēng tàn kè chéng。
溪畔数枝红杏浅,墙头半点小桃明。xī pàn shù zhī hóng xìng qiǎn,qiáng tóu bàn diǎn xiǎo táo míng。
谁知西域逢佳景,始信东君不世情。shuí zhī xī yù féng jiā jǐng,shǐ xìn dōng jūn bù shì qíng。
圆沼方池三百所,澄澄春水一时平。yuán zhǎo fāng chí sān bǎi suǒ,chéng chéng chūn shuǐ yī shí píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

二月河中草木青,芳菲次第有期程。èr yuè hé zhōng cǎo mù qīng,fāng fēi cì dì yǒu qī chéng。
花藏径畔春泉碧,云散林梢晚照明。huā cáng jìng pàn chūn quán bì,yún sàn lín shāo wǎn zhào míng。
含笑山桃还似识,相亲水鸟自忘情。hán xiào shān táo hái shì shí,xiāng qīn shuǐ niǎo zì wàng qíng。
遐方且喜丰年兆,万顷青青麦浪平。xiá fāng qiě xǐ fēng nián zhào,wàn qǐng qīng qīng mài làng píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

异域春郊草又青,故园东望远千程。yì yù chūn jiāo cǎo yòu qīng,gù yuán dōng wàng yuǎn qiān chéng。
临池嫩柳千丝碧,倚槛妖桃几点明。lín chí nèn liǔ qiān sī bì,yǐ kǎn yāo táo jǐ diǎn míng。
丹杏笑风真有意,白云送雨太无情。dān xìng xiào fēng zhēn yǒu yì,bái yún sòng yǔ tài wú qíng。
归来不识河中道,春水潺潺满路平。guī lái bù shí hé zhōng dào,chūn shuǐ chán chán mǎn lù píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

四海从来皆弟兄,西行谁复叹行程。sì hǎi cóng lái jiē dì xiōng,xī xíng shuí fù tàn xíng chéng。
既蒙倾盖心相许,得遇知音眼便明。jì méng qīng gài xīn xiāng xǔ,dé yù zhī yīn yǎn biàn míng。
金玉满堂违素志,云霞千顷适高情。jīn yù mǎn táng wéi sù zhì,yún xiá qiān qǐng shì gāo qíng。
庙堂自有夔龙在,安用微生措治平。miào táng zì yǒu kuí lóng zài,ān yòng wēi shēng cuò zhì píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

寓迹尘埃且乐生,垂天六翮敛鹏程。yù jì chén āi qiě lè shēng,chuí tiān liù hé liǎn péng chéng。
无缘未得风云会,有幸能瞻日月明。wú yuán wèi dé fēng yún huì,yǒu xìng néng zhān rì yuè míng。
出处随时全道用,穷通逐势叹人情。chū chù suí shí quán dào yòng,qióng tōng zhú shì tàn rén qíng。
凭谁为发丰城剑,一扫妖氛四海平。píng shuí wèi fā fēng chéng jiàn,yī sǎo yāo fēn sì hǎi píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

不如归去乐馀龄,百岁光阴有几程。bù rú guī qù lè yú líng,bǎi suì guāng yīn yǒu jǐ chéng。
文史三冬输曼倩,田园二顷忆渊明。wén shǐ sān dōng shū màn qiàn,tián yuán èr qǐng yì yuān míng。
宾朋冷落绝交分,亲戚团栾说话情。bīn péng lěng luò jué jiāo fēn,qīn qī tuán luán shuō huà qíng。
植杖耘耔聊自适,笑观南亩绿云平。zhí zhàng yún zǐ liáo zì shì,xiào guān nán mǔ lǜ yún píng。

壬午西域河中游春十首

耶律楚材

衰翁老矣倦功名,繁简行军笑李程。shuāi wēng lǎo yǐ juàn gōng míng,fán jiǎn xíng jūn xiào lǐ chéng。
牛粪火熟石炕暖,蛾连纸破瓦窗明。niú fèn huǒ shú shí kàng nuǎn,é lián zhǐ pò wǎ chuāng míng。
水中漉月消三毒,火里生莲屏六情。shuǐ zhōng lù yuè xiāo sān dú,huǒ lǐ shēng lián píng liù qíng。
野老不知天子力,讴歌鼓腹庆升平。yě lǎo bù zhī tiān zi lì,ōu gē gǔ fù qìng shēng píng。

游河中西园和王君玉韵四首

耶律楚材

万里东皇不失期,园林春老我来迟。wàn lǐ dōng huáng bù shī qī,yuán lín chūn lǎo wǒ lái chí。
漫天柳絮将飞日,遍地梨花半谢时。màn tiān liǔ xù jiāng fēi rì,biàn dì lí huā bàn xiè shí。
异域风光特秀丽,幽人佳句自清奇。yì yù fēng guāng tè xiù lì,yōu rén jiā jù zì qīng qí。
临风畅饮题玄语,方信无为无不为。lín fēng chàng yǐn tí xuán yǔ,fāng xìn wú wèi wú bù wèi。

游河中西园和王君玉韵四首

耶律楚材

清明出郭赴幽期,千里江山丽日迟。qīng míng chū guō fù yōu qī,qiān lǐ jiāng shān lì rì chí。
花叶不飞风定后,香尘微敛雨馀时。huā yè bù fēi fēng dìng hòu,xiāng chén wēi liǎn yǔ yú shí。
雕镌冰玉诗尤健,挥扫龙蛇字愈奇。diāo juān bīng yù shī yóu jiàn,huī sǎo lóng shé zì yù qí。
好字好诗独我得,不来赓和拟胡为。hǎo zì hǎo shī dú wǒ dé,bù lái gēng hé nǐ hú wèi。

游河中西园和王君玉韵四首

耶律楚材

异域逢君本不期,湛然深恨识君迟。yì yù féng jūn běn bù qī,zhàn rán shēn hèn shí jūn chí。
清诗厌世光千古,逸笔惊人自一时。qīng shī yàn shì guāng qiān gǔ,yì bǐ jīng rén zì yī shí。
字老本来遵雅淡,吟成元不尚新奇。zì lǎo běn lái zūn yǎ dàn,yín chéng yuán bù shàng xīn qí。
出伦诗笔服君妙,笑我区区亦强为。chū lún shī bǐ fú jūn miào,xiào wǒ qū qū yì qiáng wèi。

游河中西园和王君玉韵四首

耶律楚材

风云佳遇未能期,自是鱼龙上钓迟。fēng yún jiā yù wèi néng qī,zì shì yú lóng shàng diào chí。
岩穴潜藏难遁世,尘嚣俯仰且随时。yán xué qián cáng nán dùn shì,chén xiāo fǔ yǎng qiě suí shí。
百年富贵真堪叹,半纸功名未足奇。bǎi nián fù guì zhēn kān tàn,bàn zhǐ gōng míng wèi zú qí。
伴我琴书聊自适,生涯此外更何为。bàn wǒ qín shū liáo zì shì,shēng yá cǐ wài gèng hé wèi。

河中游西园四首

耶律楚材

河中春晚我邀宾,诗满云笺酒满巡。hé zhōng chūn wǎn wǒ yāo bīn,shī mǎn yún jiān jiǔ mǎn xún。
对景怕看红日暮,临池羞照白头新。duì jǐng pà kàn hóng rì mù,lín chí xiū zhào bái tóu xīn。
柳添翠色侵凌草,花落馀香著莫人。liǔ tiān cuì sè qīn líng cǎo,huā luò yú xiāng zhù mò rén。
且著新诗与芳酒,西园佳处送残春。qiě zhù xīn shī yǔ fāng jiǔ,xī yuán jiā chù sòng cán chūn。

河中游西园四首

耶律楚材

河中风物出乎伦,闲命金兰玉斝巡。hé zhōng fēng wù chū hū lún,xián mìng jīn lán yù jiǎ xún。
半笑梨花琼脸嫩,轻颦杨柳翠眉新。bàn xiào lí huā qióng liǎn nèn,qīng pín yáng liǔ cuì méi xīn。
衔泥紫燕先迎客,偷蕊黄蜂远趁人。xián ní zǐ yàn xiān yíng kè,tōu ruǐ huáng fēng yuǎn chèn rén。
日日西园寻胜概,莫教辜负客城春。rì rì xī yuán xún shèng gài,mò jiào gū fù kè chéng chūn。

河中游西园四首

耶律楚材

几年萍梗困边城,闲步西园试一巡。jǐ nián píng gěng kùn biān chéng,xián bù xī yuán shì yī xún。
圆沼印空明镜莹,芳莎藉地翠茵新。yuán zhǎo yìn kōng míng jìng yíng,fāng shā jí dì cuì yīn xīn。
幽禽有意如留客,野卉多情解笑人。yōu qín yǒu yì rú liú kè,yě huì duō qíng jiě xiào rén。
屈指知音今有几,与谁同享瓮头春。qū zhǐ zhī yīn jīn yǒu jǐ,yǔ shuí tóng xiǎng wèng tóu chūn。