古诗词

怀古一百韵寄张敏之

耶律楚材

兴亡千古事,胜负一枰棋。xīng wáng qiān gǔ shì,shèng fù yī píng qí。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。gǎn hèn kōng xīng tàn,bēi yín nǎi fù shī。
三皇崇道德,五帝重仁慈。sān huáng chóng dào dé,wǔ dì zhòng rén cí。
礼废三王谢,权兴五伯漓。lǐ fèi sān wáng xiè,quán xīng wǔ bó lí。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。fén shū xián kǒng mèng,jùn fǎ yòng gāo sī。
政出人思乱,身亡国亦随。zhèng chū rén sī luàn,shēn wáng guó yì suí。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。ā fáng xiū xiàng wèi,xú fú mì líng zhī。
偶语真虚禁,长城信谩为。ǒu yǔ zhēn xū jìn,zhǎng chéng xìn mán wèi。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。zhǐ zhī qín shī lù,bù jué chǔ wáng zhuī。
约法三章日,恩垂四百基。yuē fǎ sān zhāng rì,ēn chuí sì bǎi jī。
汉兴学校启,文作典章施。hàn xīng xué xiào qǐ,wén zuò diǎn zhāng shī。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。dú wǔ pí zhōng xià,qióng bīng rǎng sì yí。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。sì jūn ēn shāo shī,liú shì dé nán shuāi。
新室虽兴难,真人已御期。xīn shì suī xīng nán,zhēn rén yǐ yù qī。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。wèi wú jiāng fèn qǐ,líng xiàn zì huāng xī。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。zéi zi quán yí hàn,jiān chén wù zhù méi。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。sān cháo rú zhì dǐng,sì hǎi ruò fén sī。
才奉山阳主,已生司马师。cái fèng shān yáng zhǔ,yǐ shēng sī mǎ shī。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。zhòng móu fú mèng dé,gé liàng bèi cáo pī。
惟晋成独统,平吴混八维。wéi jìn chéng dú tǒng,píng wú hùn bā wéi。
有初终鲜克,居治乱谁思。yǒu chū zhōng xiān kè,jū zhì luàn shuí sī。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。chán bìn chōng lán yē,yáng chē rào zhú qí。
孙谋无远虑,神器委痴儿。sūn móu wú yuǎn lǜ,shén qì wěi chī ér。
国事归椒室,民饥询肉糜。guó shì guī jiāo shì,mín jī xún ròu mí。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。wèi rén mèi shū mài,wén má wèn guān sī。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。wèi guàn cháng jǐ jiàn,hé céng yǐ yù zhī。
五胡云扰攘,六代电奔驰。wǔ hú yún rǎo rǎng,liù dài diàn bēn chí。
川谷流腥血,郊原厌积尸。chuān gǔ liú xīng xuè,jiāo yuán yàn jī shī。
天光分耀日,地里裂瓜时。tiān guāng fēn yào rì,dì lǐ liè guā shí。
历数当归李,驱除暂假隋。lì shù dāng guī lǐ,qū chú zàn jiǎ suí。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。xī chuí kāi shàn shàn,dōng bǐ tǎo gāo lì。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。luán jià rú jiāng guó,lóng zhōu fàn biàn yī。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。jǐn fān zhē shuǐ miàn,fěn làng wū hé méi。
府藏金帛积,生灵气力疲。fǔ cáng jīn bó jī,shēng líng qì lì pí。
盗贼天下起,章奏禁中欺。dào zéi tiān xià qǐ,zhāng zòu jìn zhōng qī。
海内空龙战,河东有凤姿。hǎi nèi kōng lóng zhàn,hé dōng yǒu fèng zī。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。yuán róng zhǎn yīng quǎn,jié lì zhù xióng pí。
奉表遵朝命,尊王建义旗。fèng biǎo zūn cháo mìng,zūn wáng jiàn yì qí。
经营于盗手,禅让托君辞。jīng yíng yú dào shǒu,chán ràng tuō jūn cí。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。háo zhé guī wú gòu,yào huāng rù wǒ jī。
太宗真令主,贞观有皇规。tài zōng zhēn lìng zhǔ,zhēn guān yǒu huáng guī。
正美开元治,俄成天宝悲。zhèng měi kāi yuán zhì,é chéng tiān bǎo bēi。
曲江还故里,林甫领台司。qū jiāng hái gù lǐ,lín fǔ lǐng tái sī。
裂土封三国,缠头爱八姨。liè tǔ fēng sān guó,chán tóu ài bā yí。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。ní shang yóu wèi bà,pí gǔ hèn lái chí。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。nì kòu líng dān quē,jūn wáng shě cuì méi。
两京贼党灭,方镇重权移。liǎng jīng zéi dǎng miè,fāng zhèn zhòng quán yí。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。zhū lǐ yuán kān tàn,shí liú yì kě chī。
九州重搆乱,五代荐荒饥。jiǔ zhōu zhòng gòu luàn,wǔ dài jiàn huāng jī。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。liáo sòng fēn nán běi,wēng sūn jiǎng lǐ yí。
宣和风侈靡,教主德庸卑。xuān hé fēng chǐ mí,jiào zhǔ dé yōng bēi。
背约绝邻好,兴师借寇资。bèi yuē jué lín hǎo,xīng shī jiè kòu zī。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。xuán zhī sàng chún chǐ,hé shì chè fān lí。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。shī dì rén jiē yuàn,méng chén huǐ kě zhuī。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。liáo jiā zūn hàn zhì,kǒng jiào zǔ xuān ní。
焕若文章备,康哉政事熙。huàn ruò wén zhāng bèi,kāng zāi zhèng shì xī。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。cháo tíng yán gǔn miǎn,jiāo miào zòu xūn chí。
校猎温驰射,行营习正奇。xiào liè wēn chí shè,xíng yíng xí zhèng qí。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。nán zhōu zǒu yù bó,zhū guó wèi biān chī。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。tiān zuò jiāo rén shàng,cháo xiān pàn hǎi yá。
未终三百祀,不免一朝危。wèi zhōng sān bǎi sì,bù miǎn yī cháo wēi。
鸭绿金朝起,桑干玉玺遗。yā lǜ jīn cháo qǐ,sāng gàn yù xǐ yí。
后辽兴大石,西域统龟兹。hòu liáo xīng dà shí,xī yù tǒng guī zī。
万里威声震,百年名教垂。wàn lǐ wēi shēng zhèn,bǎi nián míng jiào chuí。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。wǔ yuán píng sòng dì,yīn lǐ zá zōng jī。
治国崇文事,拔贤尚赋词。zhì guó chóng wén shì,bá xián shàng fù cí。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。bāng chāng jūn luò ruì,liú yù lì qīng zī。
大定民兴咏,明昌物适宜。dà dìng mín xīng yǒng,míng chāng wù shì yí。
日中须景昃,月满必光亏。rì zhōng xū jǐng zè,yuè mǎn bì guāng kuī。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。zhǒu yè dú fū nán,qiū xū qī miào huī。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。běi cháo tiān fǔ yòu,nán guó sú chuāng yí。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。tiān zi qián xún shòu,zōng chén yán shǒu pí。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。shān xī jǐn jīng zhǐ,hé shuò bàn chái lí。
食尽谋安出,兵羸力不支。shí jǐn móu ān chū,bīng léi lì bù zhī。
长围重数匝,久困再周期。zhǎng wéi zhòng shù zā,jiǔ kùn zài zhōu qī。
太液生秋草,姑苏游野麋。tài yè shēng qiū cǎo,gū sū yóu yě mí。
忠臣全节死,馀众入降麾。zhōng chén quán jié sǐ,yú zhòng rù jiàng huī。
文献生三子,东丹第八枝。wén xiàn shēng sān zi,dōng dān dì bā zhī。
虚名如画饼,遗业学为箕。xū míng rú huà bǐng,yí yè xué wèi jī。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。zì xiào péng chuí bìn,shuí lián xuě mǎn zī。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。fǔ yīng zhǎng gǎn kǎi,sāo shǒu jǐ jiē zī。
车盖知何处,衣冠问阿谁。chē gài zhī hé chù,yī guān wèn ā shuí。
自天明下诏,知我素通蓍。zì tiān míng xià zhào,zhī wǒ sù tōng shī。
发轫装琴剑,登车执策绥。fā rèn zhuāng qín jiàn,dēng chē zhí cè suí。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。qióng lú huò bái hēi,yì qí bàn huáng pī。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。féi luán bái rú hù,qióng jiāng gān shì yí。
天山连北府,瀚海过西伊。tiān shān lián běi fǔ,hàn hǎi guò xī yī。
天马穷渤澥,神兵过月氏。tiān mǎ qióng bó xiè,shén bīng guò yuè shì。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。gǎn ēn chéng shèng chì,jì zhù dào xún sī。
春色多红树,秋波总绿陂。chūn sè duō hóng shù,qiū bō zǒng lǜ bēi。
不须赊酒饮,随分有驴骑。bù xū shē jiǔ yǐn,suí fēn yǒu lǘ qí。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。quǎn mǔ qī hé sù,yuán lín zú guǒ lí。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。chōng jīng guāng càn yù,zhǔ fàn huá liú shi。
圣祖方轻举,明君应乐推。shèng zǔ fāng qīng jǔ,míng jūn yīng lè tuī。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。lóng tíng chén dà lǐ,yuán miào xiàn míng zī。
万国朝金陛,千官列玉墀。wàn guó cháo jīn bì,qiān guān liè yù chí。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。qiú xián wèi fǔ bì,jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
才德真为慊,颠危不解持。cái dé zhēn wèi qiàn,diān wēi bù jiě chí。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。yuàn cóng mí lù xìng,qǐ liàn fèng huáng chí。
投老谁为伴,黄山有敏之。tóu lǎo shuí wèi bàn,huáng shān yǒu mǐn zhī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

送韩浩然用马朝卿韵

耶律楚材

开怀樽俎笑谈倾,未暇论文君已行。kāi huái zūn zǔ xiào tán qīng,wèi xiá lùn wén jūn yǐ xíng。
富贵涂亨渠易致,诗篇韵险我难赓。fù guì tú hēng qú yì zhì,shī piān yùn xiǎn wǒ nán gēng。
已成倾盖金兰友,安用沾襟儿女情。yǐ chéng qīng gài jīn lán yǒu,ān yòng zhān jīn ér nǚ qíng。
准拟秋深迓归骑,一樽浊酒远相迎。zhǔn nǐ qiū shēn yà guī qí,yī zūn zhuó jiǔ yuǎn xiāng yíng。

戊子饯非熊仍以吕望磻溪图为赠

耶律楚材

昨夜白麻降日边,文章领袖远朝天。zuó yè bái má jiàng rì biān,wén zhāng lǐng xiù yuǎn cháo tiān。
遥思御座分香赐,更想龙庭命席前。yáo sī yù zuò fēn xiāng cì,gèng xiǎng lóng tíng mìng xí qián。
白面书生酬夙志,黑头边帅领新权。bái miàn shū shēng chóu sù zhì,hēi tóu biān shuài lǐng xīn quán。
非熊应笑非熊老,八十犹然钓渭川。fēi xióng yīng xiào fēi xióng lǎo,bā shí yóu rán diào wèi chuān。

和宋子玉韵

耶律楚材

勇将谋臣满玉京,吾侪袖手待升平。yǒng jiāng móu chén mǎn yù jīng,wú chái xiù shǒu dài shēng píng。
荆榛至道常嗟我,柱石中原岂舍卿。jīng zhēn zhì dào cháng jiē wǒ,zhù shí zhōng yuán qǐ shě qīng。
日下有人叨肉食,云中高士振诗鸣。rì xià yǒu rén dāo ròu shí,yún zhōng gāo shì zhèn shī míng。
思君兴味如梅渴,海印那能知此情。sī jūn xīng wèi rú méi kě,hǎi yìn nà néng zhī cǐ qíng。

戊子喜雨用马朝卿韵二首

耶律楚材

酷暑炎炎正不禁,一声雷震酿轻阴。kù shǔ yán yán zhèng bù jìn,yī shēng léi zhèn niàng qīng yīn。
救回南亩十分旱,变作西郊三日霖。jiù huí nán mǔ shí fēn hàn,biàn zuò xī jiāo sān rì lín。
遍野桑畴青幄密,连天麦垄绿云深。biàn yě sāng chóu qīng wò mì,lián tiān mài lǒng lǜ yún shēn。
王孙喜雨登楼宴,贳酒黄垆解带金。wáng sūn xǐ yǔ dēng lóu yàn,shì jiǔ huáng lú jiě dài jīn。

戊子喜雨用马朝卿韵二首

耶律楚材

生死轮回苦莫禁,不如学道惜分阴。shēng sǐ lún huí kǔ mò jìn,bù rú xué dào xī fēn yīn。
船乘没底聊相渡,云出无心强作霖。chuán chéng méi dǐ liáo xiāng dù,yún chū wú xīn qiáng zuò lín。
不死乡中灵草异,长生劫外紫云深。bù sǐ xiāng zhōng líng cǎo yì,zhǎng shēng jié wài zǐ yún shēn。
茅山道士真堪笑,虚费工夫炼五金。máo shān dào shì zhēn kān xiào,xū fèi gōng fū liàn wǔ jīn。

和邦瑞韵送奉使之江表

耶律楚材

驲骑翩翩出玉京,金符一插照人明。rì qí piān piān chū yù jīng,jīn fú yī chā zhào rén míng。
莫忘北阙龙飞志,要识南陬舌情。mò wàng běi quē lóng fēi zhì,yào shí nán zōu shé qíng。
布袖来朝无骑乘,锦衣归去不徒行。bù xiù lái cháo wú qí chéng,jǐn yī guī qù bù tú xíng。
升仙桥畔增春色,郡守传呼接长卿。shēng xiān qiáo pàn zēng chūn sè,jùn shǒu chuán hū jiē zhǎng qīng。

祝忘忧居士寿

耶律楚材

酷似燕山窦十郎,灵椿初老桂枝芳。kù shì yàn shān dòu shí láng,líng chūn chū lǎo guì zhī fāng。
两朝厚遇垂千稔,一日清明满四方。liǎng cháo hòu yù chuí qiān rěn,yī rì qīng míng mǎn sì fāng。
玉佩丁东照兰省,斑衣摇曳悦萱堂。yù pèi dīng dōng zhào lán shěng,bān yī yáo yè yuè xuān táng。
他年参到平常处,便是长生不老乡。tā nián cān dào píng cháng chù,biàn shì zhǎng shēng bù lǎo xiāng。

和李邦瑞韵二首

耶律楚材

陇右奇才冠士林,万言良策起予深。lǒng yòu qí cái guān shì lín,wàn yán liáng cè qǐ yǔ shēn。
泽民致主倾丹恳,邀利沽名匪素心。zé mín zhì zhǔ qīng dān kěn,yāo lì gū míng fěi sù xīn。
我伴簿书无好思,君陪风月有闲吟。wǒ bàn bù shū wú hǎo sī,jūn péi fēng yuè yǒu xián yín。
他年共纳林泉下,茅屋松窗品正音。tā nián gòng nà lín quán xià,máo wū sōng chuāng pǐn zhèng yīn。

和李邦瑞韵二首

耶律楚材

谢君千里远相寻,倾盖交欢气义深。xiè jūn qiān lǐ yuǎn xiāng xún,qīng gài jiāo huān qì yì shēn。
笔砚生涯无异志,金兰气味本同心。bǐ yàn shēng yá wú yì zhì,jīn lán qì wèi běn tóng xīn。
挥毫解赋登高句,缓轸能弹对竹琴。huī háo jiě fù dēng gāo jù,huǎn zhěn néng dàn duì zhú qín。
此去鳞鸿知有便,临风无吝寄芳音。cǐ qù lín hóng zhī yǒu biàn,lín fēng wú lìn jì fāng yīn。

谢禅师□公寄闾山紫玉

耶律楚材

方外闲人天一隅,因风寄我紫云腴。fāng wài xián rén tiān yī yú,yīn fēng jì wǒ zǐ yún yú。
起予妙理欺欢伯,涤我枯肠压酪奴。qǐ yǔ miào lǐ qī huān bó,dí wǒ kū cháng yā lào nú。
琥珀精神浑仿佛,葡萄滋味较锱铢。hǔ pò jīng shén hún fǎng fú,pú táo zī wèi jiào zī zhū。
禅师远弃桃源路,日日寻山摘此无。chán shī yuǎn qì táo yuán lù,rì rì xún shān zhāi cǐ wú。

和王正之韵三首

耶律楚材

洪才硕德两相宜,雅操真堪据凤池。hóng cái shuò dé liǎng xiāng yí,yǎ cāo zhēn kān jù fèng chí。
富贵未终随梦变,功名何在值时危。fù guì wèi zhōng suí mèng biàn,gōng míng hé zài zhí shí wēi。
奇词解吐万言策,敏思能吟七步诗。qí cí jiě tǔ wàn yán cè,mǐn sī néng yín qī bù shī。
但倩东风轻着力,摩天鹏翼若云垂。dàn qiàn dōng fēng qīng zhe lì,mó tiān péng yì ruò yún chuí。

和王正之韵三首

耶律楚材

自惭不解告嘉谟,十载韬藏僻一隅。zì cán bù jiě gào jiā mó,shí zài tāo cáng pì yī yú。
巨海洪深容弃物,新朝宽厚用愚夫。jù hǎi hóng shēn róng qì wù,xīn cháo kuān hòu yòng yú fū。
亨时嘉会千年少,圣主雄材万代无。hēng shí jiā huì qiān nián shǎo,shèng zhǔ xióng cái wàn dài wú。
文物规模皆法古,伫看明诏起真儒。wén wù guī mó jiē fǎ gǔ,zhù kàn míng zhào qǐ zhēn rú。

和王正之韵三首

耶律楚材

皇天辅德本无亲,乐道奚忧甑满尘。huáng tiān fǔ dé běn wú qīn,lè dào xī yōu zèng mǎn chén。
道泰小人当屏斥,时屯君子自经纶。dào tài xiǎo rén dāng píng chì,shí tún jūn zi zì jīng lún。
浮云富贵元千变,昨梦繁华得几春。fú yún fù guì yuán qiān biàn,zuó mèng fán huá dé jǐ chūn。
遇不遇兮皆是命,吾侪休羡锦衣新。yù bù yù xī jiē shì mìng,wú chái xiū xiàn jǐn yī xīn。

和郑寿之韵

耶律楚材

圣主龙飞日月新,微才忝预股肱臣。shèng zhǔ lóng fēi rì yuè xīn,wēi cái tiǎn yù gǔ gōng chén。
民财已阜钱如水,驲骑长闲塞不尘。mín cái yǐ fù qián rú shuǐ,rì qí zhǎng xián sāi bù chén。
威镇西陲输定远,宴开东阁慕平津。wēi zhèn xī chuí shū dìng yuǎn,yàn kāi dōng gé mù píng jīn。
何如收拾琴书去,林下衣冠作舜民。hé rú shōu shí qín shū qù,lín xià yī guān zuò shùn mín。

蜡梅二首

耶律楚材

越岭仙姿迥异常,洞庭春染六铢裳。yuè lǐng xiān zī jiǒng yì cháng,dòng tíng chūn rǎn liù zhū shang。
枝横碧玉天然瘦,蕾破黄金分外香。zhī héng bì yù tiān rán shòu,lěi pò huáng jīn fēn wài xiāng。
反笑素英浑淡抹,却嫌红艳太浓妆。fǎn xiào sù yīng hún dàn mǒ,què xián hóng yàn tài nóng zhuāng。
临风浥此蔷薇露,醉墨淋漓寄渺茫。lín fēng yì cǐ qiáng wēi lù,zuì mò lín lí jì miǎo máng。