古诗词

苏轼

和陶杂诗十一首

苏轼

相如偶一官,嗤鄙蜀父老。xiāng rú ǒu yī guān,chī bǐ shǔ fù lǎo。
不记犊鼻时,涤器混佣保。bù jì dú bí shí,dí qì hùn yōng bǎo。
著书曾几何,渴肺灰土燥。zhù shū céng jǐ hé,kě fèi huī tǔ zào。
琴台有遗魄,笑我归不早。qín tái yǒu yí pò,xiào wǒ guī bù zǎo。
作书遗故人,皎皎我怀抱。zuò shū yí gù rén,jiǎo jiǎo wǒ huái bào。
馀生幸无愧,可与君平道。yú shēng xìng wú kuì,kě yǔ jūn píng dào。

和陶杂诗十一首

苏轼

孟德黠老狐,奸言嗾鸿豫。mèng dé xiá lǎo hú,jiān yán sǒu hóng yù。
哀哉丧乱世,枭鸾各腾翥。āi zāi sàng luàn shì,xiāo luán gè téng zhù。
逝者知几人,文举独不去。shì zhě zhī jǐ rén,wén jǔ dú bù qù。
天方斫汉室,岂计一郗虑。tiān fāng zhuó hàn shì,qǐ jì yī xī lǜ。
昆虫正相啮,乃比蔺相如。kūn chóng zhèng xiāng niè,nǎi bǐ lìn xiāng rú。
我知公所坐,大名难久住。wǒ zhī gōng suǒ zuò,dà míng nán jiǔ zhù。
细德方险微,岂有容公处。xì dé fāng xiǎn wēi,qǐ yǒu róng gōng chù。
既往不可悔,庶为来者惧。jì wǎng bù kě huǐ,shù wèi lái zhě jù。

和陶杂诗十一首

苏轼

博大古真人,老聃、关尹喜。bó dà gǔ zhēn rén,lǎo dān guān yǐn xǐ。
独立万物表,长生乃馀事。dú lì wàn wù biǎo,zhǎng shēng nǎi yú shì。
稚川差可近,倘有接物意。zhì chuān chà kě jìn,tǎng yǒu jiē wù yì。
我顷登罗浮,物色恐相值。wǒ qǐng dēng luó fú,wù sè kǒng xiāng zhí。
徘徊朱明洞,沙水自清驶。pái huái zhū míng dòng,shā shuǐ zì qīng shǐ。
满把菖蒲根,叹息复弃置。mǎn bǎ chāng pú gēn,tàn xī fù qì zhì。

和陶杂诗十一首

苏轼

蓝乔近得道,常苦世褊迫。lán qiáo jìn dé dào,cháng kǔ shì biǎn pò。
西游王屋山,不践长安陌。xī yóu wáng wū shān,bù jiàn zhǎng ān mò。
尔来宁复见,鸟道度太白。ěr lái níng fù jiàn,niǎo dào dù tài bái。
昔与吴远游,同藏一瓢窄。xī yǔ wú yuǎn yóu,tóng cáng yī piáo zhǎi。
潮阳隔云海,岁晚倘见客。cháo yáng gé yún hǎi,suì wǎn tǎng jiàn kè。
伐薪供养火,看作栖凤宅。fá xīn gōng yǎng huǒ,kàn zuò qī fèng zhái。

和陶杂诗十一首

苏轼

南荣晚闻道,未肯化庚桑。nán róng wǎn wén dào,wèi kěn huà gēng sāng。
陶顽铸强犷,枉费尘与糠。táo wán zhù qiáng guǎng,wǎng fèi chén yǔ kāng。
越子古成之,韩生教休粮。yuè zi gǔ chéng zhī,hán shēng jiào xiū liáng。
参同得灵钥,九锁启伯阳。cān tóng dé líng yào,jiǔ suǒ qǐ bó yáng。
鹅城见诸孙,贫苦我为伤。é chéng jiàn zhū sūn,pín kǔ wǒ wèi shāng。
空馀焦先室,不传元化方。kōng yú jiāo xiān shì,bù chuán yuán huà fāng。
遗像似李白,一奠临江觞。yí xiàng shì lǐ bái,yī diàn lín jiāng shāng。

和陶杂诗十一首

苏轼

馀龄难把玩,妙解寄笔端。yú líng nán bǎ wán,miào jiě jì bǐ duān。
常恐抱永叹,不及丘明、迁。cháng kǒng bào yǒng tàn,bù jí qiū míng qiān。
亲友复劝我,放心饯华颠。qīn yǒu fù quàn wǒ,fàng xīn jiàn huá diān。
虚名非我有,至味知谁餐。xū míng fēi wǒ yǒu,zhì wèi zhī shuí cān。
思我无所思,安能观诸缘。sī wǒ wú suǒ sī,ān néng guān zhū yuán。
已矣复何叹,旧说《易》两篇。yǐ yǐ fù hé tàn,jiù shuō yì liǎng piān。

和陶杂诗十一首

苏轼

申、韩本自圣,陋古不复稽。shēn hán běn zì shèng,lòu gǔ bù fù jī。
巨君纵独欲,借经作岩崖。jù jūn zòng dú yù,jiè jīng zuò yán yá。
遂令青衿子,珠璧人人怀。suì lìng qīng jīn zi,zhū bì rén rén huái。
凿齿井蛙耳,信谓天可弥。záo chǐ jǐng wā ěr,xìn wèi tiān kě mí。
大道久分裂,破碎日愈离。dà dào jiǔ fēn liè,pò suì rì yù lí。
我如终不言,谁悟角与羁。wǒ rú zhōng bù yán,shuí wù jiǎo yǔ jī。
吾琴岂得已,昭氏有成亏。wú qín qǐ dé yǐ,zhāo shì yǒu chéng kuī。

和陶杂诗十一首

苏轼

我昔登朐山,出日观沧凉。wǒ xī dēng qú shān,chū rì guān cāng liáng。
欲济东海县,恨无石桥梁。yù jì dōng hǎi xiàn,hèn wú shí qiáo liáng。
今兹黎母国,何异于公乡。jīn zī lí mǔ guó,hé yì yú gōng xiāng。
蚝浦既黏山,暑路亦飞霜。háo pǔ jì nián shān,shǔ lù yì fēi shuāng。
所欣非自誷,不怨道里长。suǒ xīn fēi zì wǎng,bù yuàn dào lǐ zhǎng。

入寺

苏轼

曳杖入寺门,辑杖挹世尊。yè zhàng rù sì mén,jí zhàng yì shì zūn。
我是玉堂仙,谪来海南村。wǒ shì yù táng xiān,zhé lái hǎi nán cūn。
多生宿业尽,一气中夜存。duō shēng sù yè jǐn,yī qì zhōng yè cún。
旦随老鸦起,饥食扶桑暾。dàn suí lǎo yā qǐ,jī shí fú sāng tūn。
光圆摩尼珠,照耀玻璃盆。guāng yuán mó ní zhū,zhào yào bō lí pén。
来从佛印可,稍觉魔忙奔。lái cóng fú yìn kě,shāo jué mó máng bēn。
闲看树转午,坐到钟鸣昏。xián kàn shù zhuǎn wǔ,zuò dào zhōng míng hūn。
敛收平生心,耿耿聊自温。liǎn shōu píng shēng xīn,gěng gěng liáo zì wēn。

和陶田舍始春怀古二首,并引

苏轼

退居有成言,垂老竟未践。tuì jū yǒu chéng yán,chuí lǎo jìng wèi jiàn。
何曾渊明归,屡作敬通免。hé céng yuān míng guī,lǚ zuò jìng tōng miǎn。
休闲等一味,妄想生愧腼。xiū xián děng yī wèi,wàng xiǎng shēng kuì miǎn。
聊将自知明,稍积在家善。liáo jiāng zì zhī míng,shāo jī zài jiā shàn。
城东两黎子,室迩人自远。chéng dōng liǎng lí zi,shì ěr rén zì yuǎn。
呼我钓其池,人鱼两忘反。hū wǒ diào qí chí,rén yú liǎng wàng fǎn。
使君亦命驾,恨子林塘浅。shǐ jūn yì mìng jià,hèn zi lín táng qiǎn。

和陶田舍始春怀古二首,并引

苏轼

茅茨破不补,嗟子乃尔贫。máo cí pò bù bǔ,jiē zi nǎi ěr pín。
菜肥人愈瘦,灶闲井常勤。cài féi rén yù shòu,zào xián jǐng cháng qín。
我欲致薄少,解衣劝坐人。wǒ yù zhì báo shǎo,jiě yī quàn zuò rén。
临池作虚堂,雨急瓦声新。lín chí zuò xū táng,yǔ jí wǎ shēng xīn。
客来有美载,果熟多幽欣。kè lái yǒu měi zài,guǒ shú duō yōu xīn。
丹荔破玉肤,黄柑溢芳津。dān lì pò yù fū,huáng gān yì fāng jīn。
借我三亩地,结茅为子邻。jiè wǒ sān mǔ dì,jié máo wèi zi lín。
鴂舌倘可学,化为黎母民。jué shé tǎng kě xué,huà wèi lí mǔ mín。

独觉

苏轼

瘴雾三年恬不怪,反畏北风生体疥。zhàng wù sān nián tián bù guài,fǎn wèi běi fēng shēng tǐ jiè。
朝来缩颈似寒鸦,焰火生薪聊一快。cháo lái suō jǐng shì hán yā,yàn huǒ shēng xīn liáo yī kuài。
红波翻屋春风起,先生默坐春风里。hóng bō fān wū chūn fēng qǐ,xiān shēng mò zuò chūn fēng lǐ。
浮空眼缬散云霞,无数心花发桃李。fú kōng yǎn xié sàn yún xiá,wú shù xīn huā fā táo lǐ。
翛然独觉午窗明,欲觉犹闻醉鼾声。xiāo rán dú jué wǔ chuāng míng,yù jué yóu wén zuì hān shēng。
回首向来萧瑟处,也无风雨也无晴。huí shǒu xiàng lái xiāo sè chù,yě wú fēng yǔ yě wú qíng。

次韵子由浴罢

苏轼

理发千梳净,风晞胜汤沐。lǐ fā qiān shū jìng,fēng xī shèng tāng mù。
闭息万窍通,雾散名乾浴。bì xī wàn qiào tōng,wù sàn míng qián yù。
颓然语默丧,静见天地复。tuí rán yǔ mò sàng,jìng jiàn tiān dì fù。
时令具薪水,漫欲濯腰腹。shí lìng jù xīn shuǐ,màn yù zhuó yāo fù。
陶匠不可求,盆斛何由足。táo jiàng bù kě qiú,pén hú hé yóu zú。
老鸡卧粪土,振羽双暝目。lǎo jī wò fèn tǔ,zhèn yǔ shuāng míng mù。
倦马?风沙,奋鬣一喷玉。juàn mǎ zhàn fēng shā,fèn liè yī pēn yù。
垢净各殊性,快惬聊自沃。gòu jìng gè shū xìng,kuài qiè liáo zì wò。
云母透蜀纱,琉璃莹蕲竹。yún mǔ tòu shǔ shā,liú lí yíng qí zhú。
稍能梦中觉,渐使生处熟。shāo néng mèng zhōng jué,jiàn shǐ shēng chù shú。
《楞严》在床头,妙偈时仰读。léng yán zài chuáng tóu,miào jì shí yǎng dú。
返流归照性,独立遗所瞩。fǎn liú guī zhào xìng,dú lì yí suǒ zhǔ。
未知仰山禅,已就季主卜。wèi zhī yǎng shān chán,yǐ jiù jì zhǔ bo。
安心会自得,助长毋相督。ān xīn huì zì dé,zhù zhǎng wú xiāng dū。

谪居三适三首旦起理发

苏轼

安眠海自运,浩浩朝黄宫。ān mián hǎi zì yùn,hào hào cháo huáng gōng。
日出露未晞,郁郁蒙霜松。rì chū lù wèi xī,yù yù méng shuāng sōng。
老栉从我久,齿疏含清风。lǎo zhì cóng wǒ jiǔ,chǐ shū hán qīng fēng。
一洗耳目明,习习万窍通。yī xǐ ěr mù míng,xí xí wàn qiào tōng。
少年苦嗜睡,朝谒常匆匆。shǎo nián kǔ shì shuì,cháo yè cháng cōng cōng。
爬搔未云足,已困冠巾重。pá sāo wèi yún zú,yǐ kùn guān jīn zhòng。
何异服辕马,沙尘满风騣。hé yì fú yuán mǎ,shā chén mǎn fēng zōng。
雕鞍响珂月,实与杻械同。diāo ān xiǎng kē yuè,shí yǔ chǒu xiè tóng。
解放不可期,枯柳岂易逢。jiě fàng bù kě qī,kū liǔ qǐ yì féng。
谁能书此乐,献与腰金翁。shuí néng shū cǐ lè,xiàn yǔ yāo jīn wēng。

谪居三适三首·旦起理发

苏轼

蒲团蟠两膝,竹几阁双肘。pú tuán pán liǎng xī,zhú jǐ gé shuāng zhǒu。
此间道路熟,径到无何有。cǐ jiān dào lù shú,jìng dào wú hé yǒu。
身心两不见,息息安且久。shēn xīn liǎng bù jiàn,xī xī ān qiě jiǔ。
睡蛇本亦无,何用钩与手。shuì shé běn yì wú,hé yòng gōu yǔ shǒu。
神凝疑夜禅,体适剧卯酒。shén níng yí yè chán,tǐ shì jù mǎo jiǔ。
我生有定数,禄尽空余寿。wǒ shēng yǒu dìng shù,lù jǐn kōng yú shòu。
枯杨不飞花,膏泽回衰朽。kū yáng bù fēi huā,gāo zé huí shuāi xiǔ。
谓我此为觉,物至了不受。wèi wǒ cǐ wèi jué,wù zhì le bù shòu。
谓我今方梦,此心初不垢。wèi wǒ jīn fāng mèng,cǐ xīn chū bù gòu。
非梦亦非觉,请问希夷叟。fēi mèng yì fēi jué,qǐng wèn xī yí sǒu。

谪居三适三首·夜臥濯足

苏轼

长安大雪年,束薪抱衾裯。zhǎng ān dà xuě nián,shù xīn bào qīn chóu。
云安市无井,斗水宽百忧。yún ān shì wú jǐng,dòu shuǐ kuān bǎi yōu。
今我逃空谷,孤城啸鸺鹠。jīn wǒ táo kōng gǔ,gū chéng xiào xiū liú。
得米如得珠,食菜不敢留。dé mǐ rú dé zhū,shí cài bù gǎn liú。
况有松风声,釜鬲鸣飕飕。kuàng yǒu sōng fēng shēng,fǔ gé míng sōu sōu。
瓦盎深及膝,时复冷暖投。wǎ àng shēn jí xī,shí fù lěng nuǎn tóu。
明灯一爪剪,快若鹰辞鞲。míng dēng yī zhǎo jiǎn,kuài ruò yīng cí gōu。
天低瘴云重,地薄海气浮。tiān dī zhàng yún zhòng,dì báo hǎi qì fú。
土无重膇药,独以薪水瘳。tǔ wú zhòng zhuì yào,dú yǐ xīn shuǐ chōu。
谁能更包裹,冠履装沐猴。shuí néng gèng bāo guǒ,guān lǚ zhuāng mù hóu。

借前韵贺子由生第四孙斗老

苏轼

今日散幽忧,弹冠及新沐。jīn rì sàn yōu yōu,dàn guān jí xīn mù。
况闻万里孙,已报三日浴。kuàng wén wàn lǐ sūn,yǐ bào sān rì yù。
朋来四男子,大壮泰临复。péng lái sì nán zi,dà zhuàng tài lín fù。
开书喜见面,未饮春生腹。kāi shū xǐ jiàn miàn,wèi yǐn chūn shēng fù。
无官一身轻,有子万事足。wú guān yī shēn qīng,yǒu zi wàn shì zú。
举家传吉梦,殊相惊凡目。jǔ jiā chuán jí mèng,shū xiāng jīng fán mù。
烂烂开眼电,硗硗峙头玉。làn làn kāi yǎn diàn,qiāo qiāo zhì tóu yù。
但令强筋骨,可以耕衍沃。dàn lìng qiáng jīn gǔ,kě yǐ gēng yǎn wò。
不须富文章,端解耗纸竹。bù xū fù wén zhāng,duān jiě hào zhǐ zhú。
君归定何日,我计久已熟。jūn guī dìng hé rì,wǒ jì jiǔ yǐ shú。
长留五车书,要使九子读。zhǎng liú wǔ chē shū,yào shǐ jiǔ zi dú。
箪瓢有内乐,轩冕无流瞩。dān piáo yǒu nèi lè,xuān miǎn wú liú zhǔ。
人言适似我,穷达已可卜。rén yán shì shì wǒ,qióng dá yǐ kě bo。
早谋二顷田,莫待八州督。zǎo móu èr qǐng tián,mò dài bā zhōu dū。

过于海舶,得迈寄书、酒。作诗,远和之,皆粲然可观。子由有书相庆也,因用其韵赋一篇,并寄诸子侄

苏轼

我似老牛鞭不动,雨滑泥深四蹄重。wǒ shì lǎo niú biān bù dòng,yǔ huá ní shēn sì tí zhòng。
汝如黄犊走却来,海阔山高百程送。rǔ rú huáng dú zǒu què lái,hǎi kuò shān gāo bǎi chéng sòng。
庶几门户有八慈,不恨居邻无二仲。shù jǐ mén hù yǒu bā cí,bù hèn jū lín wú èr zhòng。
他年汝曹笏满床,中夜起舞踏破瓮。tā nián rǔ cáo hù mǎn chuáng,zhōng yè qǐ wǔ tà pò wèng。
会当洗眼看腾跃,莫指痴腹笑空洞。huì dāng xǐ yǎn kàn téng yuè,mò zhǐ chī fù xiào kōng dòng。
誉儿虽是两翁癖,积德已自三世种。yù ér suī shì liǎng wēng pǐ,jī dé yǐ zì sān shì zhǒng。
岂惟万一许生还,尚恐九十烦珍从。qǐ wéi wàn yī xǔ shēng hái,shàng kǒng jiǔ shí fán zhēn cóng。
六子晨耕箪瓢出,众妇夜绩灯火共。liù zi chén gēng dān piáo chū,zhòng fù yè jì dēng huǒ gòng。
春秋古史乃家法,诗笔《离骚》亦时用。chūn qiū gǔ shǐ nǎi jiā fǎ,shī bǐ lí sāo yì shí yòng。
但令文字还照世,粪土腐馀安足梦。dàn lìng wén zì hái zhào shì,fèn tǔ fǔ yú ān zú mèng。

和陶形赠影

苏轼

天地有常运,日月无闲时。tiān dì yǒu cháng yùn,rì yuè wú xián shí。
孰居无事中,作止推行之。shú jū wú shì zhōng,zuò zhǐ tuī xíng zhī。
细察我与汝,相因以成兹。xì chá wǒ yǔ rǔ,xiāng yīn yǐ chéng zī。
忽然乘物化,岂与生灭期。hū rán chéng wù huà,qǐ yǔ shēng miè qī。
梦时我方寂,偃然无所思。mèng shí wǒ fāng jì,yǎn rán wú suǒ sī。
胡为有哀乐,辄复随涟洏。hú wèi yǒu āi lè,zhé fù suí lián ér。
我舞汝凌乱,相应不少疑。wǒ wǔ rǔ líng luàn,xiāng yīng bù shǎo yí。
还将醉时语,答我梦中辞。hái jiāng zuì shí yǔ,dá wǒ mèng zhōng cí。

和陶影答形

苏轼

丹青写君容,常恐画师拙。dān qīng xiě jūn róng,cháng kǒng huà shī zhuō。
我依月灯出,相肖两奇绝。wǒ yī yuè dēng chū,xiāng xiào liǎng qí jué。
妍媸本在君,我岂相媚悦。yán chī běn zài jūn,wǒ qǐ xiāng mèi yuè。
君如火上烟,火尽君乃别。jūn rú huǒ shàng yān,huǒ jǐn jūn nǎi bié。
我如镜中像,镜坏我不灭。wǒ rú jìng zhōng xiàng,jìng huài wǒ bù miè。
虽云附阴晴,了不受寒热。suī yún fù yīn qíng,le bù shòu hán rè。
无心但因物,万变岂有竭。wú xīn dàn yīn wù,wàn biàn qǐ yǒu jié。
醉醒皆梦耳,未用议优劣。zuì xǐng jiē mèng ěr,wèi yòng yì yōu liè。