古诗词

苏辙

春尽

苏辙

春风过尽百花空,燕坐笙箫起灭中。chūn fēng guò jǐn bǎi huā kōng,yàn zuò shēng xiāo qǐ miè zhōng。
树影连天开翠幕,鸟声入耳当歌童。shù yǐng lián tiān kāi cuì mù,niǎo shēng rù ěr dāng gē tóng。
楞严十卷几回读,法酒三升是客同。léng yán shí juǎn jǐ huí dú,fǎ jiǔ sān shēng shì kè tóng。
试问邻僧行乞在,何人闲暇似衰翁。shì wèn lín sēng xíng qǐ zài,hé rén xián xiá shì shuāi wēng。

立秋偶作

苏辙

十年忧患本谁知,惭愧仙翁有旧期。shí nián yōu huàn běn shuí zhī,cán kuì xiān wēng yǒu jiù qī。
度岭还家天许我,斸山种粟我尤谁。dù lǐng hái jiā tiān xǔ wǒ,zhǔ shān zhǒng sù wǒ yóu shuí。
秋风欲践故人约,春气潜通病树滋。qiū fēng yù jiàn gù rén yuē,chūn qì qián tōng bìng shù zī。
心似死灰须似雪,眼看多事亦奚为。xīn shì sǐ huī xū shì xuě,yǎn kàn duō shì yì xī wèi。

题郾城彼岸寺二首文殊院古柏

苏辙

曾看大柏孔明祠,行尽天涯未见之。céng kàn dà bǎi kǒng míng cí,xíng jǐn tiān yá wèi jiàn zhī。
此树便当称子行,他山只可作孙枝。cǐ shù biàn dāng chēng zi xíng,tā shān zhǐ kě zuò sūn zhī。
栋梁知是谁家用,舟楫唯应海水宜。dòng liáng zhī shì shuí jiā yòng,zhōu jí wéi yīng hǎi shuǐ yí。
日莫飞鸦集无数,青田老鹤未曾知。rì mò fēi yā jí wú shù,qīng tián lǎo hè wèi céng zhī。

题郾城彼岸寺二首文殊院古柏

苏辙

遗墨消磨顾陆馀,开元一一数吴卢。yí mò xiāo mó gù lù yú,kāi yuán yī yī shù wú lú。
本朝唯有宗元近,国本长留后世模。běn cháo wéi yǒu zōng yuán jìn,guó běn zhǎng liú hòu shì mó。
出世真人气雍穆,入蕃老释面清癯。chū shì zhēn rén qì yōng mù,rù fān lǎo shì miàn qīng qú。
居人不惜游人爱,风雨侵陵色欲无。jū rén bù xī yóu rén ài,fēng yǔ qīn líng sè yù wú。

上巳日久病不出示儿侄二首

苏辙

春气侵脾久在床,开门桃李著泥香。chūn qì qīn pí jiǔ zài chuáng,kāi mén táo lǐ zhù ní xiāng。
牛鸣颇觉西湖近,凤去长怜北榭荒。niú míng pǒ jué xī hú jìn,fèng qù zhǎng lián běi xiè huāng。
欲出老人无伴侣,退归诸子解农桑。yù chū lǎo rén wú bàn lǚ,tuì guī zhū zi jiě nóng sāng。
南邻约卖千竿竹,拄杖穿林看笋长。nán lín yuē mài qiān gān zhú,zhǔ zhàng chuān lín kàn sǔn zhǎng。

上巳日久病不出示儿侄二首

苏辙

卧闻诸子到西湖,鹄鹭翩翩众客俱。wò wén zhū zi dào xī hú,gǔ lù piān piān zhòng kè jù。
纨扇藤鞋试轻駃,只鸡斗酒助欢娱。wán shàn téng xié shì qīng jué,zhǐ jī dòu jiǔ zhù huān yú。
行歌久已饶渠辈,睡美犹应属老夫。xíng gē jiǔ yǐ ráo qú bèi,shuì měi yóu yīng shǔ lǎo fū。
春服既成沂可浴,孔门世不乏迂儒。chūn fú jì chéng yí kě yù,kǒng mén shì bù fá yū rú。

次迟韵千叶牡丹二首

苏辙

潩上名园似洛滨,花头种种斗尖新。yì shàng míng yuán shì luò bīn,huā tóu zhǒng zhǒng dòu jiān xīn。
共传青帝开金屋,欲遣姚黄比玉真。gòng chuán qīng dì kāi jīn wū,yù qiǎn yáo huáng bǐ yù zhēn。
秦岭犹应篆诗句,杜鹃直恐降天神。qín lǐng yóu yīng zhuàn shī jù,dù juān zhí kǒng jiàng tiān shén。
老人发少花头重,起舞攲斜酒力匀。lǎo rén fā shǎo huā tóu zhòng,qǐ wǔ qī xié jiǔ lì yún。

次迟韵千叶牡丹二首

苏辙

老人无力年年懒,世事如花种种新。lǎo rén wú lì nián nián lǎn,shì shì rú huā zhǒng zhǒng xīn。
百巧从来知是妄,一机何处定非真。bǎi qiǎo cóng lái zhī shì wàng,yī jī hé chù dìng fēi zhēn。
园夫漫接曾无种,物化相乘岂有神。yuán fū màn jiē céng wú zhǒng,wù huà xiāng chéng qǐ yǒu shén。
毕竟春风不拣择,随开随落自匀匀。bì jìng chūn fēng bù jiǎn zé,suí kāi suí luò zì yún yún。

初得南园

苏辙

倒囊仅得千竿竹,扫地初开一亩宫。dào náng jǐn dé qiān gān zhú,sǎo dì chū kāi yī mǔ gōng。
千里故园魂梦里,百年生事寂寥中。qiān lǐ gù yuán hún mèng lǐ,bǎi nián shēng shì jì liáo zhōng。
晏家不愿诸侯赐,颜氏终成陋巷风。yàn jiā bù yuàn zhū hóu cì,yán shì zhōng chéng lòu xiàng fēng。
洗竹移花吾事了,子孙他日记衰翁。xǐ zhú yí huā wú shì le,zi sūn tā rì jì shuāi wēng。

岁莫二首

苏辙

岭南万里归来客,颍上六年多病身。lǐng nán wàn lǐ guī lái kè,yǐng shàng liù nián duō bìng shēn。
未死谁言犹有命,长闲岂复更尤人。wèi sǐ shuí yán yóu yǒu mìng,zhǎng xián qǐ fù gèng yóu rén。
眼看世事知难了,手注遗编近一新。yǎn kàn shì shì zhī nán le,shǒu zhù yí biān jìn yī xīn。
点检平生无几恨,浊醪初熟正逢春。diǎn jiǎn píng shēng wú jǐ hèn,zhuó láo chū shú zhèng féng chūn。

岁莫二首

苏辙

文章习气消未尽,般若初心老渐明。wén zhāng xí qì xiāo wèi jǐn,bān ruò chū xīn lǎo jiàn míng。
粗有春秋传旧学,终凭止观定无生。cū yǒu chūn qiū chuán jiù xué,zhōng píng zhǐ guān dìng wú shēng。
维摩晚亦谐生事,弥勒初犹重世名。wéi mó wǎn yì xié shēng shì,mí lēi chū yóu zhòng shì míng。
须发来年应更白,莫留尘滓溷澄清。xū fā lái nián yīng gèng bái,mò liú chén zǐ hùn chéng qīng。

甲子日雨

苏辙

一冬无雪麦方病,细雨迎春岁有望。yī dōng wú xuě mài fāng bìng,xì yǔ yíng chūn suì yǒu wàng。
愁见积阴连甲子,复令父老念耕桑。chóu jiàn jī yīn lián jiǎ zi,fù lìng fù lǎo niàn gēng sāng。
瘦田未足终年计,浊酒谁供清旦尝。shòu tián wèi zú zhōng nián jì,zhuó jiǔ shuí gōng qīng dàn cháng。
赖有真人不饥渴,闭门却扫但焚香。lài yǒu zhēn rén bù jī kě,bì mén què sǎo dàn fén xiāng。

城中牡丹推高皇庙园迟适联骑往观归报未开戏作

苏辙

汉庙名园甲颍昌,洛川珍品重姚黄。hàn miào míng yuán jiǎ yǐng chāng,luò chuān zhēn pǐn zhòng yáo huáng。
雨馀往看初疑晚,春尽方开自不忙。yǔ yú wǎng kàn chū yí wǎn,chūn jǐn fāng kāi zì bù máng。
争占一时人意速,养成千叶化功长。zhēng zhàn yī shí rén yì sù,yǎng chéng qiān yè huà gōng zhǎng。
老人终岁关门坐,花落花开已两忘。lǎo rén zhōng suì guān mén zuò,huā luò huā kāi yǐ liǎng wàng。

春深三首

苏辙

郊原红绿变青阴,闭户不知春已深。jiāo yuán hóng lǜ biàn qīng yīn,bì hù bù zhī chūn yǐ shēn。
稍喜荒畦添野荠,坐看新竹补疏林。shāo xǐ huāng qí tiān yě jì,zuò kàn xīn zhú bǔ shū lín。
帘中飞絮萦残梦,窗外啼莺伴独吟。lián zhōng fēi xù yíng cán mèng,chuāng wài tí yīng bàn dú yín。
欲听楞严终懒出,道人知我祖无心。yù tīng léng yán zhōng lǎn chū,dào rén zhī wǒ zǔ wú xīn。

春深三首

苏辙

小园松竹有清阴,懒病从兹日益深。xiǎo yuán sōng zhú yǒu qīng yīn,lǎn bìng cóng zī rì yì shēn。
醉客满堂惭北海,野僧同社忆东林。zuì kè mǎn táng cán běi hǎi,yě sēng tóng shè yì dōng lín。
逢人问道空长啸,久客思归尚越吟。féng rén wèn dào kōng zhǎng xiào,jiǔ kè sī guī shàng yuè yín。
三十年前诵圆觉,年来虽老解安心。sān shí nián qián sòng yuán jué,nián lái suī lǎo jiě ān xīn。

春深三首

苏辙

偶有茅檐潩水阴,近依城市浅非深。ǒu yǒu máo yán yì shuǐ yīn,jìn yī chéng shì qiǎn fēi shēn。
幽居每自比陈寔,古学何人贵杜林。yōu jū měi zì bǐ chén shí,gǔ xué hé rén guì dù lín。
邻父时来陪小饮,儿曹颇解续微吟。lín fù shí lái péi xiǎo yǐn,ér cáo pǒ jiě xù wēi yín。
前年仅了春秋传,后有仁人知我心。qián nián jǐn le chūn qiū chuán,hòu yǒu rén rén zhī wǒ xīn。

筑室示三子

苏辙

宅舍元依毕竟空,小乘惯住草庵中。zhái shě yuán yī bì jìng kōng,xiǎo chéng guàn zhù cǎo ān zhōng。
一生滞念馀妻子,百口侨居怯雨风。yī shēng zhì niàn yú qī zi,bǎi kǒu qiáo jū qiè yǔ fēng。
松竹已栽犹稍稍,栋梁未具勿匆匆。sōng zhú yǐ zāi yóu shāo shāo,dòng liáng wèi jù wù cōng cōng。
三间道院吾真足,馀问儿曹莫问翁。sān jiān dào yuàn wú zhēn zú,yú wèn ér cáo mò wèn wēng。

送元老西归

苏辙

昼锦西归及早秋,十年太学为亲留。zhòu jǐn xī guī jí zǎo qiū,shí nián tài xué wèi qīn liú。
读诗俯就当年说,答策甘从下第收。dú shī fǔ jiù dāng nián shuō,dá cè gān cóng xià dì shōu。
莫嫌簿领妨为学,从此文章始自由。mò xián bù lǐng fáng wèi xué,cóng cǐ wén zhāng shǐ zì yóu。
家有吏师遗躅在,当令耆旧识风流。jiā yǒu lì shī yí zhú zài,dāng lìng qí jiù shí fēng liú。

诸子将筑室以画图相示三首

苏辙

还家卜筑初无地,随分经营似有时。hái jiā bo zhù chū wú dì,suí fēn jīng yíng shì yǒu shí。
多斫修篁终未忍,略存古柏更无疑。duō zhuó xiū huáng zhōng wèi rěn,lüè cún gǔ bǎi gèng wú yí。
画图且作百间计,入室犹应三岁期。huà tú qiě zuò bǎi jiān jì,rù shì yóu yīng sān suì qī。
得到安居真老矣,一生歌哭任于斯。dé dào ān jū zhēn lǎo yǐ,yī shēng gē kū rèn yú sī。

诸子将筑室以画图相示三首

苏辙

旧庐近已借诸子,新宅分甘临老时。jiù lú jìn yǐ jiè zhū zi,xīn zhái fēn gān lín lǎo shí。
万里松楸终独往,四方兄弟亦何疑。wàn lǐ sōng qiū zhōng dú wǎng,sì fāng xiōng dì yì hé yí。
竹间疏户幽人到,林上长松野鹤期。zhú jiān shū hù yōu rén dào,lín shàng zhǎng sōng yě hè qī。
已觉高轩惭卫赐,可怜黄犬哭秦斯。yǐ jué gāo xuān cán wèi cì,kě lián huáng quǎn kū qín sī。