古诗词

咏怀诗十三首

三国 阮籍

【其一】
天地絪缊,元精代序。tiān dì yīn yūn,yuán jīng dài xù。
清阳曜灵,和风容与。qīng yáng yào líng,hé fēng róng yǔ。
明日映天,甘露被宇。míng rì yìng tiān,gān lù bèi yǔ。
蓊郁高松,猗那长楚。wěng yù gāo sōng,yī nà zhǎng chǔ。
草虫哀鸣,鸧鹒振羽。cǎo chóng āi míng,cāng gēng zhèn yǔ。
感时兴思,企首延伫。gǎn shí xīng sī,qǐ shǒu yán zhù。
于赫帝朝,伊衡作辅。yú hè dì cháo,yī héng zuò fǔ。
才非允文,器非经武。cái fēi yǔn wén,qì fēi jīng wǔ。
适彼沅湘,托分渔父。shì bǐ yuán xiāng,tuō fēn yú fù。
优哉游哉,爰居爰处。yōu zāi yóu zāi,yuán jū yuán chù。
【其二】
月明星稀,天高气寒。yuè míng xīng xī,tiān gāo qì hán。
桂旗翠旌,佩玉鸣鸾。guì qí cuì jīng,pèi yù míng luán。
濯缨醴泉,被服蕙兰。zhuó yīng lǐ quán,bèi fú huì lán。
思从二女,适彼湘沅。sī cóng èr nǚ,shì bǐ xiāng yuán。
灵幽听微,谁观玉颜。líng yōu tīng wēi,shuí guān yù yán。
灼灼春华,绿叶含丹。zhuó zhuó chūn huá,lǜ yè hán dān。
日月逝矣,惜尔华繁。rì yuè shì yǐ,xī ěr huá fán。
【其三】
清风肃肃,修夜漫漫。qīng fēng sù sù,xiū yè màn màn。
啸歌伤怀,独寐寤言。xiào gē shāng huái,dú mèi wù yán。
临觞拊膺,对食忘餐。lín shāng fǔ yīng,duì shí wàng cān。
世无萱草,令我哀叹。shì wú xuān cǎo,lìng wǒ āi tàn。
鸣鸟求友,谷风刺愆。míng niǎo qiú yǒu,gǔ fēng cì qiān。
重华登庸,帝命凯元。zhòng huá dēng yōng,dì mìng kǎi yuán。
鲍子倾盖,仲父佐桓。bào zi qīng gài,zhòng fù zuǒ huán。
回滨嗟虞,敢不希颜。huí bīn jiē yú,gǎn bù xī yán。
志存明规,匪慕弹冠。zhì cún míng guī,fěi mù dàn guān。
我心伊何,其方若兰。wǒ xīn yī hé,qí fāng ruò lán。
【其四】
阳精炎赫,卉木萧森。yáng jīng yán hè,huì mù xiāo sēn。
谷风扇暑,密云重阴。gǔ fēng shàn shǔ,mì yún zhòng yīn。
激电震光,迅雷遗音。jī diàn zhèn guāng,xùn léi yí yīn。
零雨降集,飘溢北林。líng yǔ jiàng jí,piāo yì běi lín。
泛泛轻舟,载浮载沉。fàn fàn qīng zhōu,zài fú zài chén。
感往悼来,怀古伤今。gǎn wǎng dào lái,huái gǔ shāng jīn。
生年有命,时过虑深。shēng nián yǒu mìng,shí guò lǜ shēn。
何用写思,啸歌长吟。hé yòng xiě sī,xiào gē zhǎng yín。
谁能秉志,如玉如金。shuí néng bǐng zhì,rú yù rú jīn。
处哀不伤,在乐不淫。chù āi bù shāng,zài lè bù yín。
恭承明训,以慰我心。gōng chéng míng xùn,yǐ wèi wǒ xīn。
【其五】
立象昭回,阴阳攸经。lì xiàng zhāo huí,yīn yáng yōu jīng。
秋风夙厉,白露宵零。qiū fēng sù lì,bái lù xiāo líng。
修林凋殒,茂草收荣。xiū lín diāo yǔn,mào cǎo shōu róng。
良时忽迈,朝日西倾。liáng shí hū mài,cháo rì xī qīng。
有始有终,谁能久盈。yǒu shǐ yǒu zhōng,shuí néng jiǔ yíng。
太微开涂,三辰垂精。tài wēi kāi tú,sān chén chuí jīng。
峨峨群龙,跃奋紫庭。é é qún lóng,yuè fèn zǐ tíng。
鳞分委瘁,时高路清。lín fēn wěi cuì,shí gāo lù qīng。
爰潜爰默,韬影隐形。yuán qián yuán mò,tāo yǐng yǐn xíng。
愿保今日,永符修龄。yuàn bǎo jīn rì,yǒng fú xiū líng。
【其六】
玑衡运速,四节佚宣。jī héng yùn sù,sì jié yì xuān。
冬日凄悕,玄云蔽天。dōng rì qī xī,xuán yún bì tiān。
素冰弥泽,白雪依山。sù bīng mí zé,bái xuě yī shān。
□□逝往,譬彼流川。shì wǎng,pì bǐ liú chuān。
人谁不设,贵使名全。rén shuí bù shè,guì shǐ míng quán。
大道夷敞,蹊径争先。dà dào yí chǎng,qī jìng zhēng xiān。
玄黄尘垢,红紫光鲜。xuán huáng chén gòu,hóng zǐ guāng xiān。
嗟我孔父,圣懿通玄。jiē wǒ kǒng fù,shèng yì tōng xuán。
非义之荣,忽若尘烟。fēi yì zhī róng,hū ruò chén yān。
虽无灵德,愿潜于渊。suī wú líng dé,yuàn qián yú yuān。
【其七】
朝云四集,日夕布散。cháo yún sì jí,rì xī bù sàn。
素景垂光,明星有烂。sù jǐng chuí guāng,míng xīng yǒu làn。
肃肃翔鸾,雍雍鸣雁。sù sù xiáng luán,yōng yōng míng yàn。
今我不乐,岁月其晏。jīn wǒ bù lè,suì yuè qí yàn。
姜叟毗周,子房翼汉。jiāng sǒu pí zhōu,zi fáng yì hàn。
应期佐命,庸勋静乱。yīng qī zuǒ mìng,yōng xūn jìng luàn。
身用功显,德以名赞。shēn yòng gōng xiǎn,dé yǐ míng zàn。
世无曩事,器非时干。shì wú nǎng shì,qì fēi shí gàn。
委命有□,承天无怨。wěi mìng yǒu,chéng tiān wú yuàn。
嗟尔君子,胡为永叹。jiē ěr jūn zi,hú wèi yǒng tàn。
【其八】
日月隆光,克鉴天聪。rì yuè lóng guāng,kè jiàn tiān cōng。
三后临朝,二八登庸。sān hòu lín cháo,èr bā dēng yōng。
升我俊髦,黜彼顽凶。shēng wǒ jùn máo,chù bǐ wán xiōng。
太上立德,其次立功。tài shàng lì dé,qí cì lì gōng。
仁风广被,玄化潜通。rén fēng guǎng bèi,xuán huà qián tōng。
幸遭盛明,睹此时雍。xìng zāo shèng míng,dǔ cǐ shí yōng。
栖迟衡门,唯志所从。qī chí héng mén,wéi zhì suǒ cóng。
出处殊涂,俯仰异容。chū chù shū tú,fǔ yǎng yì róng。
瞻叹古烈,思迈高踪。zhān tàn gǔ liè,sī mài gāo zōng。
嘉此箕山,忽彼虞龙。jiā cǐ jī shān,hū bǐ yú lóng。
【其九】
登高望远,周览八隅。dēng gāo wàng yuǎn,zhōu lǎn bā yú。
山川悠邈,长路乖殊。shān chuān yōu miǎo,zhǎng lù guāi shū。
咸皮《墨子》,怀此杨朱。xián pí mò zi,huái cǐ yáng zhū。
抱影鹄立,企首踟蹰。bào yǐng gǔ lì,qǐ shǒu chí chú。
仰瞻翔鸟,俯视游鱼。yǎng zhān xiáng niǎo,fǔ shì yóu yú。
丹林云霏,绿叶风舒。dān lín yún fēi,lǜ yè fēng shū。
造化絪缊,万物纷敷。zào huà yīn yūn,wàn wù fēn fū。
大则不足,约则有馀。dà zé bù zú,yuē zé yǒu yú。
何用养志,守以冲虚。hé yòng yǎng zhì,shǒu yǐ chōng xū。
犹愿异世,万载同符。yóu yuàn yì shì,wàn zài tóng fú。
【其十】
微微我徒,秩秩大猷。wēi wēi wǒ tú,zhì zhì dà yóu。
研精典素,思心淹留。yán jīng diǎn sù,sī xīn yān liú。
乃命仆夫,兴言出游。nǎi mìng pū fū,xīng yán chū yóu。
浩浩洪川,泛泛杨舟。hào hào hóng chuān,fàn fàn yáng zhōu。
仰瞻景曜,俯视波流。yǎng zhān jǐng yào,fǔ shì bō liú。
日月东迁,景曜西幽。rì yuè dōng qiān,jǐng yào xī yōu。
寒往暑来,四节代周。hán wǎng shǔ lái,sì jié dài zhōu。
繁华茂春,密叶殒秋。fán huá mào chūn,mì yè yǔn qiū。
盛年衰迈,忽焉若浮。shèng nián shuāi mài,hū yān ruò fú。
逍遥逸豫,与世无尤。xiāo yáo yì yù,yǔ shì wú yóu。
【其十一】
我徂北林,游彼河滨。wǒ cú běi lín,yóu bǐ hé bīn。
仰攀瑶干,俯视素纶。yǎng pān yáo gàn,fǔ shì sù lún。
隐凤栖翼,潜龙跃鳞。yǐn fèng qī yì,qián lóng yuè lín。
幽光韬影,体化应神。yōu guāng tāo yǐng,tǐ huà yīng shén。
君子迈德,处约思纯。jūn zi mài dé,chù yuē sī chún。
货殖招讥,箪瓢称仁。huò zhí zhāo jī,dān piáo chēng rén。
夷叔采薇,清高远震。yí shū cǎi wēi,qīng gāo yuǎn zhèn。
齐景千驷,为此埃尘。qí jǐng qiān sì,wèi cǐ āi chén。
嗟尔后进,茂兹人伦。jiē ěr hòu jìn,mào zī rén lún。
荜门圭窦,谓之道真。bì mén guī dòu,wèi zhī dào zhēn。
【其十二】
华容艳色,旷世特彰。huá róng yàn sè,kuàng shì tè zhāng。
妖冶殊丽,婉若清扬。yāo yě shū lì,wǎn ruò qīng yáng。
鬒发娥眉,绵邈流光。zhěn fā é méi,mián miǎo liú guāng。
藻采绮靡,从风遗芳。zǎo cǎi qǐ mí,cóng fēng yí fāng。
回首悟精,魂射飞扬。huí shǒu wù jīng,hún shè fēi yáng。
君子克己,心吉冰霜。jūn zi kè jǐ,xīn jí bīng shuāng。
泯泯乱昏,在昔二王。mǐn mǐn luàn hūn,zài xī èr wáng。
瑶台璇室,长夜金梁。yáo tái xuán shì,zhǎng yè jīn liáng。
殷氏放夏,周剪纣商。yīn shì fàng xià,zhōu jiǎn zhòu shāng。
于戏后昆,可为悲伤。yú xì hòu kūn,kě wèi bēi shāng。
【其十三】
晨风扫尘,朝雨洒路。chén fēng sǎo chén,cháo yǔ sǎ lù。
飞驷龙腾,哀鸣外顾。fēi sì lóng téng,āi míng wài gù。
揽辔按策,进退有度。lǎn pèi àn cè,jìn tuì yǒu dù。
乐往哀来,怅然心悟。lè wǎng āi lái,chàng rán xīn wù。
念彼恭人,眷眷怀顾。niàn bǐ gōng rén,juàn juàn huái gù。
日月运往,岁聿云暮。rì yuè yùn wǎng,suì yù yún mù。
嗟余幼人,既顽且固。jiē yú yòu rén,jì wán qiě gù。
岂不志远,才难企慕。qǐ bù zhì yuǎn,cái nán qǐ mù。
命非金石,身轻朝露。mìng fēi jīn shí,shēn qīng cháo lù。
焉知松乔,颐神太素。yān zhī sōng qiáo,yí shén tài sù。
逍遥区外,登我年祚。xiāo yáo qū wài,dēng wǒ nián zuò。
阮籍

阮籍

阮籍(210~263),三国魏诗人。字嗣宗。陈留(今属河南)尉氏人。竹林七贤之一,是建安七子之一阮瑀的儿子。曾任步兵校尉,世称阮步兵。崇奉老庄之学,政治上则采谨慎避祸的态度。阮籍是“正始之音”的代表,著有《咏怀》、《大人先生传》等。 阮籍的作品>>

猜您喜欢

咏怀八十二首(其二十九)

三国 阮籍

步游三衢旁,惆怅念所思。bù yóu sān qú páng,chóu chàng niàn suǒ sī。
岂为今朝见,恍惚诚有之。qǐ wèi jīn cháo jiàn,huǎng hū chéng yǒu zhī。
泽中生乔松,万世未可期。zé zhōng shēng qiáo sōng,wàn shì wèi kě qī。
高鸟摩天飞,凌云共游嬉。gāo niǎo mó tiān fēi,líng yún gòng yóu xī。
岂有孤行士,垂涕悲故时。qǐ yǒu gū xíng shì,chuí tì bēi gù shí。

咏怀八十二首(其三十)

三国 阮籍

清露为凝霜,华草成蒿莱。qīng lù wèi níng shuāng,huá cǎo chéng hāo lái。
谁云君子贤,明达安可能。shuí yún jūn zi xián,míng dá ān kě néng。
乘云招松乔,呼噏永矣哉!chéng yún zhāo sōng qiáo,hū xī yǒng yǐ zāi!

咏怀八十二首(其三十一)

三国 阮籍

丹心失恩泽,重德丧所宜。dān xīn shī ēn zé,zhòng dé sàng suǒ yí。
善言焉可长,慈惠未易施。shàn yán yān kě zhǎng,cí huì wèi yì shī。
不见南飞燕,羽翼正差池。bù jiàn nán fēi yàn,yǔ yì zhèng chà chí。
高子怨新诗,三闾悼乖离。gāo zi yuàn xīn shī,sān lǘ dào guāi lí。
何为混沌氏,倏忽体貌隳。hé wèi hùn dùn shì,shū hū tǐ mào huī。

咏怀八十二首(其三十二)

三国 阮籍

十日出旸谷,弭节驰万里。shí rì chū yáng gǔ,mǐ jié chí wàn lǐ。
经天耀四海,倏忽潜蒙汜。jīng tiān yào sì hǎi,shū hū qián méng sì。
谁言焱炎久,游没何行俟。shuí yán yàn yán jiǔ,yóu méi hé xíng qí。
逝者岂长生,亦去荆与杞。shì zhě qǐ zhǎng shēng,yì qù jīng yǔ qǐ。
千岁犹崇朝,一餐聊自已。qiān suì yóu chóng cháo,yī cān liáo zì yǐ。
是非得失间,焉足相讥理。shì fēi dé shī jiān,yān zú xiāng jī lǐ。
计利知术穷,哀情遽能止。jì lì zhī shù qióng,āi qíng jù néng zhǐ。

咏怀八十二首(其三十三)

三国 阮籍

东南有射山,汾水出其阳。dōng nán yǒu shè shān,fén shuǐ chū qí yáng。
六龙服气舆,云盖覆天纲。liù lóng fú qì yú,yún gài fù tiān gāng。
仙者四五人,逍遥晏兰房。xiān zhě sì wǔ rén,xiāo yáo yàn lán fáng。
寝息一纯和,呼噏成露霜。qǐn xī yī chún hé,hū xī chéng lù shuāng。
沐浴丹渊中,照燿日月光。mù yù dān yuān zhōng,zhào yào rì yuè guāng。
岂安通灵台,游瀁去高翔。qǐ ān tōng líng tái,yóu yàng qù gāo xiáng。

咏怀八十二首(其三十四)

三国 阮籍

自然有成理,生死道无常。zì rán yǒu chéng lǐ,shēng sǐ dào wú cháng。
智巧万端出,大要不易方。zhì qiǎo wàn duān chū,dà yào bù yì fāng。
如何夸毗子,作色怀骄肠。rú hé kuā pí zi,zuò sè huái jiāo cháng。
乘轩驱良马,凭几向膏粱。chéng xuān qū liáng mǎ,píng jǐ xiàng gāo liáng。
被服纤罗衣,深榭设闲房。bèi fú xiān luó yī,shēn xiè shè xián fáng。
不见日夕华,翩翩飞路傍。bù jiàn rì xī huá,piān piān fēi lù bàng。

咏怀八十二首(其三十五)

三国 阮籍

殷忧令志结,怵愓常若惊。yīn yōu lìng zhì jié,chù dàng cháng ruò jīng。
逍遥未终晏,朱华忽西倾。xiāo yáo wèi zhōng yàn,zhū huá hū xī qīng。
蟋蟀在户牖,蝼蛄鸣中庭。xī shuài zài hù yǒu,lóu gū míng zhōng tíng。
心肠未相好,谁云亮我情。xīn cháng wèi xiāng hǎo,shuí yún liàng wǒ qíng。
愿为云间鸟,千里一哀鸣。yuàn wèi yún jiān niǎo,qiān lǐ yī āi míng。
三芝延瀛洲,远游可长生。sān zhī yán yíng zhōu,yuǎn yóu kě zhǎng shēng。

咏怀八十二首(其三十六)

三国 阮籍

夸谈快愤懑,情慵发烦心。kuā tán kuài fèn mèn,qíng yōng fā fán xīn。
西北登不周,东南望邓林。xī běi dēng bù zhōu,dōng nán wàng dèng lín。
旷野弥九州,崇山抗高岑。kuàng yě mí jiǔ zhōu,chóng shān kàng gāo cén。
一餐度万世,千岁再浮沉。yī cān dù wàn shì,qiān suì zài fú chén。
谁云玉石同,泪下不可禁。shuí yún yù shí tóng,lèi xià bù kě jìn。

咏怀八十二首(其三十七)

三国 阮籍

人言愿延年,延年欲焉之?rén yán yuàn yán nián,yán nián yù yān zhī?
黄鹄呼子安,千秋未可期。huáng gǔ hū zi ān,qiān qiū wèi kě qī。
独坐山岩中,恻怆怀所思。dú zuò shān yán zhōng,cè chuàng huái suǒ sī。
王子一何好,猗靡相携持。wáng zi yī hé hǎo,yī mí xiāng xié chí。
悦怿犹今辰,计校在一时。yuè yì yóu jīn chén,jì xiào zài yī shí。
置此明朝事,日夕将见欺。zhì cǐ míng cháo shì,rì xī jiāng jiàn qī。

咏怀八十二首(其三十八)

三国 阮籍

拔剑临白刃,安能相中伤。bá jiàn lín bái rèn,ān néng xiāng zhōng shāng。
但畏工言子,称我三江旁。dàn wèi gōng yán zi,chēng wǒ sān jiāng páng。
飞泉流玉山,悬车栖扶桑。fēi quán liú yù shān,xuán chē qī fú sāng。
日月径千里,素风发微霜。rì yuè jìng qiān lǐ,sù fēng fā wēi shuāng。
势路自穷达,咨嗟安可长。shì lù zì qióng dá,zī jiē ān kě zhǎng。

咏怀八十二首(其三十九)

三国 阮籍

贵贱在天命,穷达自有时。guì jiàn zài tiān mìng,qióng dá zì yǒu shí。
婉娈佞邪子,随利来相欺。wǎn luán nìng xié zi,suí lì lái xiāng qī。
孤思损惠施,但为谗夫蚩。gū sī sǔn huì shī,dàn wèi chán fū chī。
鹡鸰鸣云中,载飞靡所期。jí líng míng yún zhōng,zài fēi mí suǒ qī。
焉知倾侧士,一旦不可持。yān zhī qīng cè shì,yī dàn bù kě chí。

咏怀八十二首(其四十)

三国 阮籍

惊风振四野,回云荫堂隅。jīng fēng zhèn sì yě,huí yún yīn táng yú。
床帷为谁设,几杖为谁扶?chuáng wéi wèi shuí shè,jǐ zhàng wèi shuí fú?
虽非明君子,岂暗桑与榆?suī fēi míng jūn zi,qǐ àn sāng yǔ yú?
世有此聋聩,芒芒将焉如?shì yǒu cǐ lóng kuì,máng máng jiāng yān rú?
翩翩从风飞,悠悠去故居。piān piān cóng fēng fēi,yōu yōu qù gù jū。
离麾玉山下,遗弃毁与誉。lí huī yù shān xià,yí qì huǐ yǔ yù。

咏怀八十二首(其四十一)

三国 阮籍

朝登洪坡颠,日夕望西山。cháo dēng hóng pō diān,rì xī wàng xī shān。
荆棘被原野,群鸟飞翩翩。jīng jí bèi yuán yě,qún niǎo fēi piān piān。
鸾鹥时栖宿,性命有自然。luán yī shí qī sù,xìng mìng yǒu zì rán。
建木谁能近,射干复婵娟。jiàn mù shuí néng jìn,shè gàn fù chán juān。
不见林中葛,延蔓相勾连。bù jiàn lín zhōng gé,yán màn xiāng gōu lián。

咏怀八十二首(其四十二)

三国 阮籍

危冠切浮云,长剑出天外。wēi guān qiè fú yún,zhǎng jiàn chū tiān wài。
细故何足虑,高度跨一世。xì gù hé zú lǜ,gāo dù kuà yī shì。
非子为我御,逍遥游荒裔。fēi zi wèi wǒ yù,xiāo yáo yóu huāng yì。
顾谢西王母,吾将从此逝。gù xiè xī wáng mǔ,wú jiāng cóng cǐ shì。
岂与蓬户士,弹琴诵言誓。qǐ yǔ péng hù shì,dàn qín sòng yán shì。

咏怀八十二首(其四十三)

三国 阮籍

周郑天下交,街术当三河。zhōu zhèng tiān xià jiāo,jiē shù dāng sān hé。
妖冶闲都子,英曜何芬葩。yāo yě xián dōu zi,yīng yào hé fēn pā。
玄发发朱颜,睇眄有光华。xuán fā fā zhū yán,dì miǎn yǒu guāng huá。
倾城思一顾,遗视来相夸。qīng chéng sī yī gù,yí shì lái xiāng kuā。
愿为三春游,朝阳忽蹉跎。yuàn wèi sān chūn yóu,cháo yáng hū cuō tuó。
盛衰在须臾,离别将如何。shèng shuāi zài xū yú,lí bié jiāng rú hé。
84123456