古诗词

怀古一百韵寄张敏之

耶律楚材

兴亡千古事,胜负一枰棋。xīng wáng qiān gǔ shì,shèng fù yī píng qí。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。gǎn hèn kōng xīng tàn,bēi yín nǎi fù shī。
三皇崇道德,五帝重仁慈。sān huáng chóng dào dé,wǔ dì zhòng rén cí。
礼废三王谢,权兴五伯漓。lǐ fèi sān wáng xiè,quán xīng wǔ bó lí。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。fén shū xián kǒng mèng,jùn fǎ yòng gāo sī。
政出人思乱,身亡国亦随。zhèng chū rén sī luàn,shēn wáng guó yì suí。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。ā fáng xiū xiàng wèi,xú fú mì líng zhī。
偶语真虚禁,长城信谩为。ǒu yǔ zhēn xū jìn,zhǎng chéng xìn mán wèi。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。zhǐ zhī qín shī lù,bù jué chǔ wáng zhuī。
约法三章日,恩垂四百基。yuē fǎ sān zhāng rì,ēn chuí sì bǎi jī。
汉兴学校启,文作典章施。hàn xīng xué xiào qǐ,wén zuò diǎn zhāng shī。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。dú wǔ pí zhōng xià,qióng bīng rǎng sì yí。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。sì jūn ēn shāo shī,liú shì dé nán shuāi。
新室虽兴难,真人已御期。xīn shì suī xīng nán,zhēn rén yǐ yù qī。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。wèi wú jiāng fèn qǐ,líng xiàn zì huāng xī。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。zéi zi quán yí hàn,jiān chén wù zhù méi。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。sān cháo rú zhì dǐng,sì hǎi ruò fén sī。
才奉山阳主,已生司马师。cái fèng shān yáng zhǔ,yǐ shēng sī mǎ shī。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。zhòng móu fú mèng dé,gé liàng bèi cáo pī。
惟晋成独统,平吴混八维。wéi jìn chéng dú tǒng,píng wú hùn bā wéi。
有初终鲜克,居治乱谁思。yǒu chū zhōng xiān kè,jū zhì luàn shuí sī。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。chán bìn chōng lán yē,yáng chē rào zhú qí。
孙谋无远虑,神器委痴儿。sūn móu wú yuǎn lǜ,shén qì wěi chī ér。
国事归椒室,民饥询肉糜。guó shì guī jiāo shì,mín jī xún ròu mí。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。wèi rén mèi shū mài,wén má wèn guān sī。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。wèi guàn cháng jǐ jiàn,hé céng yǐ yù zhī。
五胡云扰攘,六代电奔驰。wǔ hú yún rǎo rǎng,liù dài diàn bēn chí。
川谷流腥血,郊原厌积尸。chuān gǔ liú xīng xuè,jiāo yuán yàn jī shī。
天光分耀日,地里裂瓜时。tiān guāng fēn yào rì,dì lǐ liè guā shí。
历数当归李,驱除暂假隋。lì shù dāng guī lǐ,qū chú zàn jiǎ suí。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。xī chuí kāi shàn shàn,dōng bǐ tǎo gāo lì。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。luán jià rú jiāng guó,lóng zhōu fàn biàn yī。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。jǐn fān zhē shuǐ miàn,fěn làng wū hé méi。
府藏金帛积,生灵气力疲。fǔ cáng jīn bó jī,shēng líng qì lì pí。
盗贼天下起,章奏禁中欺。dào zéi tiān xià qǐ,zhāng zòu jìn zhōng qī。
海内空龙战,河东有凤姿。hǎi nèi kōng lóng zhàn,hé dōng yǒu fèng zī。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。yuán róng zhǎn yīng quǎn,jié lì zhù xióng pí。
奉表遵朝命,尊王建义旗。fèng biǎo zūn cháo mìng,zūn wáng jiàn yì qí。
经营于盗手,禅让托君辞。jīng yíng yú dào shǒu,chán ràng tuō jūn cí。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。háo zhé guī wú gòu,yào huāng rù wǒ jī。
太宗真令主,贞观有皇规。tài zōng zhēn lìng zhǔ,zhēn guān yǒu huáng guī。
正美开元治,俄成天宝悲。zhèng měi kāi yuán zhì,é chéng tiān bǎo bēi。
曲江还故里,林甫领台司。qū jiāng hái gù lǐ,lín fǔ lǐng tái sī。
裂土封三国,缠头爱八姨。liè tǔ fēng sān guó,chán tóu ài bā yí。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。ní shang yóu wèi bà,pí gǔ hèn lái chí。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。nì kòu líng dān quē,jūn wáng shě cuì méi。
两京贼党灭,方镇重权移。liǎng jīng zéi dǎng miè,fāng zhèn zhòng quán yí。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。zhū lǐ yuán kān tàn,shí liú yì kě chī。
九州重搆乱,五代荐荒饥。jiǔ zhōu zhòng gòu luàn,wǔ dài jiàn huāng jī。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。liáo sòng fēn nán běi,wēng sūn jiǎng lǐ yí。
宣和风侈靡,教主德庸卑。xuān hé fēng chǐ mí,jiào zhǔ dé yōng bēi。
背约绝邻好,兴师借寇资。bèi yuē jué lín hǎo,xīng shī jiè kòu zī。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。xuán zhī sàng chún chǐ,hé shì chè fān lí。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。shī dì rén jiē yuàn,méng chén huǐ kě zhuī。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。liáo jiā zūn hàn zhì,kǒng jiào zǔ xuān ní。
焕若文章备,康哉政事熙。huàn ruò wén zhāng bèi,kāng zāi zhèng shì xī。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。cháo tíng yán gǔn miǎn,jiāo miào zòu xūn chí。
校猎温驰射,行营习正奇。xiào liè wēn chí shè,xíng yíng xí zhèng qí。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。nán zhōu zǒu yù bó,zhū guó wèi biān chī。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。tiān zuò jiāo rén shàng,cháo xiān pàn hǎi yá。
未终三百祀,不免一朝危。wèi zhōng sān bǎi sì,bù miǎn yī cháo wēi。
鸭绿金朝起,桑干玉玺遗。yā lǜ jīn cháo qǐ,sāng gàn yù xǐ yí。
后辽兴大石,西域统龟兹。hòu liáo xīng dà shí,xī yù tǒng guī zī。
万里威声震,百年名教垂。wàn lǐ wēi shēng zhèn,bǎi nián míng jiào chuí。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。wǔ yuán píng sòng dì,yīn lǐ zá zōng jī。
治国崇文事,拔贤尚赋词。zhì guó chóng wén shì,bá xián shàng fù cí。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。bāng chāng jūn luò ruì,liú yù lì qīng zī。
大定民兴咏,明昌物适宜。dà dìng mín xīng yǒng,míng chāng wù shì yí。
日中须景昃,月满必光亏。rì zhōng xū jǐng zè,yuè mǎn bì guāng kuī。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。zhǒu yè dú fū nán,qiū xū qī miào huī。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。běi cháo tiān fǔ yòu,nán guó sú chuāng yí。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。tiān zi qián xún shòu,zōng chén yán shǒu pí。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。shān xī jǐn jīng zhǐ,hé shuò bàn chái lí。
食尽谋安出,兵羸力不支。shí jǐn móu ān chū,bīng léi lì bù zhī。
长围重数匝,久困再周期。zhǎng wéi zhòng shù zā,jiǔ kùn zài zhōu qī。
太液生秋草,姑苏游野麋。tài yè shēng qiū cǎo,gū sū yóu yě mí。
忠臣全节死,馀众入降麾。zhōng chén quán jié sǐ,yú zhòng rù jiàng huī。
文献生三子,东丹第八枝。wén xiàn shēng sān zi,dōng dān dì bā zhī。
虚名如画饼,遗业学为箕。xū míng rú huà bǐng,yí yè xué wèi jī。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。zì xiào péng chuí bìn,shuí lián xuě mǎn zī。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。fǔ yīng zhǎng gǎn kǎi,sāo shǒu jǐ jiē zī。
车盖知何处,衣冠问阿谁。chē gài zhī hé chù,yī guān wèn ā shuí。
自天明下诏,知我素通蓍。zì tiān míng xià zhào,zhī wǒ sù tōng shī。
发轫装琴剑,登车执策绥。fā rèn zhuāng qín jiàn,dēng chē zhí cè suí。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。qióng lú huò bái hēi,yì qí bàn huáng pī。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。féi luán bái rú hù,qióng jiāng gān shì yí。
天山连北府,瀚海过西伊。tiān shān lián běi fǔ,hàn hǎi guò xī yī。
天马穷渤澥,神兵过月氏。tiān mǎ qióng bó xiè,shén bīng guò yuè shì。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。gǎn ēn chéng shèng chì,jì zhù dào xún sī。
春色多红树,秋波总绿陂。chūn sè duō hóng shù,qiū bō zǒng lǜ bēi。
不须赊酒饮,随分有驴骑。bù xū shē jiǔ yǐn,suí fēn yǒu lǘ qí。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。quǎn mǔ qī hé sù,yuán lín zú guǒ lí。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。chōng jīng guāng càn yù,zhǔ fàn huá liú shi。
圣祖方轻举,明君应乐推。shèng zǔ fāng qīng jǔ,míng jūn yīng lè tuī。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。lóng tíng chén dà lǐ,yuán miào xiàn míng zī。
万国朝金陛,千官列玉墀。wàn guó cháo jīn bì,qiān guān liè yù chí。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。qiú xián wèi fǔ bì,jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
才德真为慊,颠危不解持。cái dé zhēn wèi qiàn,diān wēi bù jiě chí。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。yuàn cóng mí lù xìng,qǐ liàn fèng huáng chí。
投老谁为伴,黄山有敏之。tóu lǎo shuí wèi bàn,huáng shān yǒu mǐn zhī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

次云卿见赠

耶律楚材

济济千官侍玉宸,尊贤容众更亲亲。jì jì qiān guān shì yù chén,zūn xián róng zhòng gèng qīn qīn。
风云际会千年少,天地恩私四海均。fēng yún jì huì qiān nián shǎo,tiān dì ēn sī sì hǎi jūn。
西狩一苏张掖乱,南巡重变大梁春。xī shòu yī sū zhāng yē luàn,nán xún zhòng biàn dà liáng chūn。
车书南北无多日,万里河山宇宙新。chē shū nán běi wú duō rì,wàn lǐ hé shān yǔ zhòu xīn。

和王正夫忆琴

耶律楚材

道人尘世厌嚣尘,白雪阳春雅意深。dào rén chén shì yàn xiāo chén,bái xuě yáng chūn yǎ yì shēn。
万顷松风皆有趣,一溪流水本无心。wàn qǐng sōng fēng jiē yǒu qù,yī xī liú shuǐ běn wú xīn。
忘机触处成佳谱,信手拈来总妙音。wàng jī chù chù chéng jiā pǔ,xìn shǒu niān lái zǒng miào yīn。
陶老无弦犹是剩,何如居士更无琴?táo lǎo wú xián yóu shì shèng,hé rú jū shì gèng wú qín?

继宋德懋韵三首

耶律楚材

圣人开运忆斯年,睿智文明禀自天。shèng rén kāi yùn yì sī nián,ruì zhì wén míng bǐng zì tiān。
旁午衣冠游北海,纵横耕钓满居延。páng wǔ yī guān yóu běi hǎi,zòng héng gēng diào mǎn jū yán。
月氏入贡称属国,日本观光列户编。yuè shì rù gòng chēng shǔ guó,rì běn guān guāng liè hù biān。
威震西溟千万里,汉唐鸿业亦虚传。wēi zhèn xī míng qiān wàn lǐ,hàn táng hóng yè yì xū chuán。

继宋德懋韵三首

耶律楚材

笑我区区亦强为,故园荒矣欲何之。xiào wǒ qū qū yì qiáng wèi,gù yuán huāng yǐ yù hé zhī。
读书测海持螺测,学道窥天以管窥。dú shū cè hǎi chí luó cè,xué dào kuī tiān yǐ guǎn kuī。
疲俗不禁新疾苦,滥官难抚旧疮痍。pí sú bù jìn xīn jí kǔ,làn guān nán fǔ jiù chuāng yí。
才微任重宜求退,自有当途国手医。cái wēi rèn zhòng yí qiú tuì,zì yǒu dāng tú guó shǒu yī。

继宋德懋韵三首

耶律楚材

广平流落寓平城,亲老家贫强苟生。guǎng píng liú luò yù píng chéng,qīn lǎo jiā pín qiáng gǒu shēng。
炎汉萧曹贤政事,李唐房杜美声名。yán hàn xiāo cáo xián zhèng shì,lǐ táng fáng dù měi shēng míng。
进求高誉千金重,退隐闲身一叶轻。jìn qiú gāo yù qiān jīn zhòng,tuì yǐn xián shēn yī yè qīng。
应继开元旧勋业,华堂钟鼓对长檠。yīng jì kāi yuán jiù xūn yè,huá táng zhōng gǔ duì zhǎng qíng。

用秀玉韵

耶律楚材

七尺乌虬乳节坚,清溪寄我我忻然。qī chǐ wū qiú rǔ jié jiān,qīng xī jì wǒ wǒ xīn rán。
敢轻黑铁三十两,远胜黄金百万钱。gǎn qīng hēi tiě sān shí liǎng,yuǎn shèng huáng jīn bǎi wàn qián。
好句君堪坡老敌,清诗予负定公先。hǎo jù jūn kān pō lǎo dí,qīng shī yǔ fù dìng gōng xiān。
他年携此林泉去,静倚松轩诵大全。tā nián xié cǐ lín quán qù,jìng yǐ sōng xuān sòng dà quán。

送西方子尚

耶律楚材

西方子尚气凌云,一见忘年各任真。xī fāng zi shàng qì líng yún,yī jiàn wàng nián gè rèn zhēn。
阴德传家宜有庆,义方垂训不违仁。yīn dé chuán jiā yí yǒu qìng,yì fāng chuí xùn bù wéi rén。
雄文固可魁天下,确论曾无诡圣人。xióng wén gù kě kuí tiān xià,què lùn céng wú guǐ shèng rén。
天产英才须有意,好将吾道济斯民。tiān chǎn yīng cái xū yǒu yì,hǎo jiāng wú dào jì sī mín。

和邦瑞韵送行

耶律楚材

幸有和林酒一樽,地炉煨火为君温。xìng yǒu hé lín jiǔ yī zūn,dì lú wēi huǒ wèi jūn wēn。
昔年相见兴三叹,此日临行赠一言。xī nián xiāng jiàn xīng sān tàn,cǐ rì lín xíng zèng yī yán。
士行莫忘直报怨,人情须信害生恩。shì xíng mò wàng zhí bào yuàn,rén qíng xū xìn hài shēng ēn。
而今跃入惊人浪,珍重风涛过禹门。ér jīn yuè rù jīng rén làng,zhēn zhòng fēng tāo guò yǔ mén。

和非熊韵

耶律楚材

蔼蔼英声镇北州,非熊人物本风流。ǎi ǎi yīng shēng zhèn běi zhōu,fēi xióng rén wù běn fēng liú。
时逢佳客开青眼,久领元戎尚黑头。shí féng jiā kè kāi qīng yǎn,jiǔ lǐng yuán róng shàng hēi tóu。
已发丰城神剑出,休嗟暗室夜光投。yǐ fā fēng chéng shén jiàn chū,xiū jiē àn shì yè guāng tóu。
驱兵经略关中了,题遍长安旧酒楼。qū bīng jīng lüè guān zhōng le,tí biàn zhǎng ān jiù jiǔ lóu。

过深州慈氏院

耶律楚材

今年扈从次饶沟,暂解征鞍慈氏游。jīn nián hù cóng cì ráo gōu,zàn jiě zhēng ān cí shì yóu。
世变劫灰何所有,人随兵火鲜能留。shì biàn jié huī hé suǒ yǒu,rén suí bīng huǒ xiān néng liú。
堂堂圣像孰曾识,烨烨真诠讵可求。táng táng shèng xiàng shú céng shí,yè yè zhēn quán jù kě qiú。
醉墨淋漓洒尘壁,使人知我过深州。zuì mò lín lí sǎ chén bì,shǐ rén zhī wǒ guò shēn zhōu。

用李君实韵

耶律楚材

多病逢秋苦未宜,天涯屈指故人稀。duō bìng féng qiū kǔ wèi yí,tiān yá qū zhǐ gù rén xī。
尘飞沧海悲人世,梦断黄粱笑锦衣。chén fēi cāng hǎi bēi rén shì,mèng duàn huáng liáng xiào jǐn yī。
静乐浮荣难两得,宦情归兴本相违。jìng lè fú róng nán liǎng dé,huàn qíng guī xīng běn xiāng wéi。
高山流水无穷思,抚弄丝桐为发挥。gāo shān liú shuǐ wú qióng sī,fǔ nòng sī tóng wèi fā huī。

继崔子文韵

耶律楚材

崔子龙钟亦可怜,临风相送我胡然。cuī zi lóng zhōng yì kě lián,lín fēng xiāng sòng wǒ hú rán。
君来玉塞三千里,余隐龙沙二十年。jūn lái yù sāi sān qiān lǐ,yú yǐn lóng shā èr shí nián。
美玉讵容藏韫椟,精金到底入钧甄。měi yù jù róng cáng yùn dú,jīng jīn dào dǐ rù jūn zhēn。
他时定下搜贤诏,先到河东汾水边。tā shí dìng xià sōu xián zhào,xiān dào hé dōng fén shuǐ biān。

继武善夫韵

耶律楚材

老子年来酷爱闲,不堪白发映苍颜。lǎo zi nián lái kù ài xián,bù kān bái fā yìng cāng yán。
十年兴废悲歌里,半世干戈寤寐间。shí nián xīng fèi bēi gē lǐ,bàn shì gàn gē wù mèi jiān。
北阙欲辞新凤阁,东州元有旧闾山。běi quē yù cí xīn fèng gé,dōng zhōu yuán yǒu jiù lǘ shān。
熊经鸟引聊终老,嵓下疏松正好攀。xióng jīng niǎo yǐn liáo zhōng lǎo,yán xià shū sōng zhèng hǎo pān。

寄冰室散人

耶律楚材

佳人元不是摩澄,幻术因循污此生。jiā rén yuán bù shì mó chéng,huàn shù yīn xún wū cǐ shēng。
对雪解歌吟飞絮,灭灯能审断弦声。duì xuě jiě gē yín fēi xù,miè dēng néng shěn duàn xián shēng。
凤楼潇洒闲琼馆,冰室深沈冷玉笙。fèng lóu xiāo sǎ xián qióng guǎn,bīng shì shēn shěn lěng yù shēng。
好访龙溪善知识,传灯何啻总持名。hǎo fǎng lóng xī shàn zhī shí,chuán dēng hé chì zǒng chí míng。

寄平阳润和尚

耶律楚材

十首新词寄我时,净名手段我独知。shí shǒu xīn cí jì wǒ shí,jìng míng shǒu duàn wǒ dú zhī。
解将没孔铁锤子,打就无声金盏儿。jiě jiāng méi kǒng tiě chuí zi,dǎ jiù wú shēng jīn zhǎn ér。
言外翻腾闲曲调,劫前拈弄古钤锤。yán wài fān téng xián qū diào,jié qián niān nòng gǔ qián chuí。
清河露布殽公案,赚得衰翁一首诗。qīng hé lù bù xiáo gōng àn,zhuàn dé shuāi wēng yī shǒu shī。