古诗词

怀古一百韵寄张敏之

耶律楚材

兴亡千古事,胜负一枰棋。xīng wáng qiān gǔ shì,shèng fù yī píng qí。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。gǎn hèn kōng xīng tàn,bēi yín nǎi fù shī。
三皇崇道德,五帝重仁慈。sān huáng chóng dào dé,wǔ dì zhòng rén cí。
礼废三王谢,权兴五伯漓。lǐ fèi sān wáng xiè,quán xīng wǔ bó lí。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。fén shū xián kǒng mèng,jùn fǎ yòng gāo sī。
政出人思乱,身亡国亦随。zhèng chū rén sī luàn,shēn wáng guó yì suí。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。ā fáng xiū xiàng wèi,xú fú mì líng zhī。
偶语真虚禁,长城信谩为。ǒu yǔ zhēn xū jìn,zhǎng chéng xìn mán wèi。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。zhǐ zhī qín shī lù,bù jué chǔ wáng zhuī。
约法三章日,恩垂四百基。yuē fǎ sān zhāng rì,ēn chuí sì bǎi jī。
汉兴学校启,文作典章施。hàn xīng xué xiào qǐ,wén zuò diǎn zhāng shī。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。dú wǔ pí zhōng xià,qióng bīng rǎng sì yí。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。sì jūn ēn shāo shī,liú shì dé nán shuāi。
新室虽兴难,真人已御期。xīn shì suī xīng nán,zhēn rén yǐ yù qī。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。wèi wú jiāng fèn qǐ,líng xiàn zì huāng xī。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。zéi zi quán yí hàn,jiān chén wù zhù méi。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。sān cháo rú zhì dǐng,sì hǎi ruò fén sī。
才奉山阳主,已生司马师。cái fèng shān yáng zhǔ,yǐ shēng sī mǎ shī。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。zhòng móu fú mèng dé,gé liàng bèi cáo pī。
惟晋成独统,平吴混八维。wéi jìn chéng dú tǒng,píng wú hùn bā wéi。
有初终鲜克,居治乱谁思。yǒu chū zhōng xiān kè,jū zhì luàn shuí sī。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。chán bìn chōng lán yē,yáng chē rào zhú qí。
孙谋无远虑,神器委痴儿。sūn móu wú yuǎn lǜ,shén qì wěi chī ér。
国事归椒室,民饥询肉糜。guó shì guī jiāo shì,mín jī xún ròu mí。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。wèi rén mèi shū mài,wén má wèn guān sī。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。wèi guàn cháng jǐ jiàn,hé céng yǐ yù zhī。
五胡云扰攘,六代电奔驰。wǔ hú yún rǎo rǎng,liù dài diàn bēn chí。
川谷流腥血,郊原厌积尸。chuān gǔ liú xīng xuè,jiāo yuán yàn jī shī。
天光分耀日,地里裂瓜时。tiān guāng fēn yào rì,dì lǐ liè guā shí。
历数当归李,驱除暂假隋。lì shù dāng guī lǐ,qū chú zàn jiǎ suí。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。xī chuí kāi shàn shàn,dōng bǐ tǎo gāo lì。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。luán jià rú jiāng guó,lóng zhōu fàn biàn yī。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。jǐn fān zhē shuǐ miàn,fěn làng wū hé méi。
府藏金帛积,生灵气力疲。fǔ cáng jīn bó jī,shēng líng qì lì pí。
盗贼天下起,章奏禁中欺。dào zéi tiān xià qǐ,zhāng zòu jìn zhōng qī。
海内空龙战,河东有凤姿。hǎi nèi kōng lóng zhàn,hé dōng yǒu fèng zī。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。yuán róng zhǎn yīng quǎn,jié lì zhù xióng pí。
奉表遵朝命,尊王建义旗。fèng biǎo zūn cháo mìng,zūn wáng jiàn yì qí。
经营于盗手,禅让托君辞。jīng yíng yú dào shǒu,chán ràng tuō jūn cí。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。háo zhé guī wú gòu,yào huāng rù wǒ jī。
太宗真令主,贞观有皇规。tài zōng zhēn lìng zhǔ,zhēn guān yǒu huáng guī。
正美开元治,俄成天宝悲。zhèng měi kāi yuán zhì,é chéng tiān bǎo bēi。
曲江还故里,林甫领台司。qū jiāng hái gù lǐ,lín fǔ lǐng tái sī。
裂土封三国,缠头爱八姨。liè tǔ fēng sān guó,chán tóu ài bā yí。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。ní shang yóu wèi bà,pí gǔ hèn lái chí。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。nì kòu líng dān quē,jūn wáng shě cuì méi。
两京贼党灭,方镇重权移。liǎng jīng zéi dǎng miè,fāng zhèn zhòng quán yí。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。zhū lǐ yuán kān tàn,shí liú yì kě chī。
九州重搆乱,五代荐荒饥。jiǔ zhōu zhòng gòu luàn,wǔ dài jiàn huāng jī。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。liáo sòng fēn nán běi,wēng sūn jiǎng lǐ yí。
宣和风侈靡,教主德庸卑。xuān hé fēng chǐ mí,jiào zhǔ dé yōng bēi。
背约绝邻好,兴师借寇资。bèi yuē jué lín hǎo,xīng shī jiè kòu zī。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。xuán zhī sàng chún chǐ,hé shì chè fān lí。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。shī dì rén jiē yuàn,méng chén huǐ kě zhuī。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。liáo jiā zūn hàn zhì,kǒng jiào zǔ xuān ní。
焕若文章备,康哉政事熙。huàn ruò wén zhāng bèi,kāng zāi zhèng shì xī。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。cháo tíng yán gǔn miǎn,jiāo miào zòu xūn chí。
校猎温驰射,行营习正奇。xiào liè wēn chí shè,xíng yíng xí zhèng qí。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。nán zhōu zǒu yù bó,zhū guó wèi biān chī。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。tiān zuò jiāo rén shàng,cháo xiān pàn hǎi yá。
未终三百祀,不免一朝危。wèi zhōng sān bǎi sì,bù miǎn yī cháo wēi。
鸭绿金朝起,桑干玉玺遗。yā lǜ jīn cháo qǐ,sāng gàn yù xǐ yí。
后辽兴大石,西域统龟兹。hòu liáo xīng dà shí,xī yù tǒng guī zī。
万里威声震,百年名教垂。wàn lǐ wēi shēng zhèn,bǎi nián míng jiào chuí。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。wǔ yuán píng sòng dì,yīn lǐ zá zōng jī。
治国崇文事,拔贤尚赋词。zhì guó chóng wén shì,bá xián shàng fù cí。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。bāng chāng jūn luò ruì,liú yù lì qīng zī。
大定民兴咏,明昌物适宜。dà dìng mín xīng yǒng,míng chāng wù shì yí。
日中须景昃,月满必光亏。rì zhōng xū jǐng zè,yuè mǎn bì guāng kuī。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。zhǒu yè dú fū nán,qiū xū qī miào huī。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。běi cháo tiān fǔ yòu,nán guó sú chuāng yí。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。tiān zi qián xún shòu,zōng chén yán shǒu pí。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。shān xī jǐn jīng zhǐ,hé shuò bàn chái lí。
食尽谋安出,兵羸力不支。shí jǐn móu ān chū,bīng léi lì bù zhī。
长围重数匝,久困再周期。zhǎng wéi zhòng shù zā,jiǔ kùn zài zhōu qī。
太液生秋草,姑苏游野麋。tài yè shēng qiū cǎo,gū sū yóu yě mí。
忠臣全节死,馀众入降麾。zhōng chén quán jié sǐ,yú zhòng rù jiàng huī。
文献生三子,东丹第八枝。wén xiàn shēng sān zi,dōng dān dì bā zhī。
虚名如画饼,遗业学为箕。xū míng rú huà bǐng,yí yè xué wèi jī。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。zì xiào péng chuí bìn,shuí lián xuě mǎn zī。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。fǔ yīng zhǎng gǎn kǎi,sāo shǒu jǐ jiē zī。
车盖知何处,衣冠问阿谁。chē gài zhī hé chù,yī guān wèn ā shuí。
自天明下诏,知我素通蓍。zì tiān míng xià zhào,zhī wǒ sù tōng shī。
发轫装琴剑,登车执策绥。fā rèn zhuāng qín jiàn,dēng chē zhí cè suí。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。qióng lú huò bái hēi,yì qí bàn huáng pī。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。féi luán bái rú hù,qióng jiāng gān shì yí。
天山连北府,瀚海过西伊。tiān shān lián běi fǔ,hàn hǎi guò xī yī。
天马穷渤澥,神兵过月氏。tiān mǎ qióng bó xiè,shén bīng guò yuè shì。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。gǎn ēn chéng shèng chì,jì zhù dào xún sī。
春色多红树,秋波总绿陂。chūn sè duō hóng shù,qiū bō zǒng lǜ bēi。
不须赊酒饮,随分有驴骑。bù xū shē jiǔ yǐn,suí fēn yǒu lǘ qí。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。quǎn mǔ qī hé sù,yuán lín zú guǒ lí。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。chōng jīng guāng càn yù,zhǔ fàn huá liú shi。
圣祖方轻举,明君应乐推。shèng zǔ fāng qīng jǔ,míng jūn yīng lè tuī。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。lóng tíng chén dà lǐ,yuán miào xiàn míng zī。
万国朝金陛,千官列玉墀。wàn guó cháo jīn bì,qiān guān liè yù chí。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。qiú xián wèi fǔ bì,jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
才德真为慊,颠危不解持。cái dé zhēn wèi qiàn,diān wēi bù jiě chí。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。yuàn cóng mí lù xìng,qǐ liàn fèng huáng chí。
投老谁为伴,黄山有敏之。tóu lǎo shuí wèi bàn,huáng shān yǒu mǐn zhī。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

吟醉轩

耶律楚材

修竹千竿五亩宫,幽居活计兴无穷。xiū zhú qiān gān wǔ mǔ gōng,yōu jū huó jì xīng wú qióng。
清词丽句梅诗老,白发苍颜欧醉翁。qīng cí lì jù méi shī lǎo,bái fā cāng yán ōu zuì wēng。
洒墨疾书千首敏,浮白痛饮百樽空。sǎ mò jí shū qiān shǒu mǐn,fú bái tòng yǐn bǎi zūn kōng。
醉吟闻有香山老,倒用颠拈意暗同。zuì yín wén yǒu xiāng shān lǎo,dào yòng diān niān yì àn tóng。

红梅二首

耶律楚材

瘦损佳人冰雪枝,天教妆抹入时宜。shòu sǔn jiā rén bīng xuě zhī,tiān jiào zhuāng mǒ rù shí yí。
小桃嫌铺翠云叶,疏杏惊看碧玉枝。xiǎo táo xián pù cuì yún yè,shū xìng jīng kàn bì yù zhī。
李白诗成怨妃子,吴宫宴罢醉西施。lǐ bái shī chéng yuàn fēi zi,wú gōng yàn bà zuì xī shī。
而今辜负黄昏月,只少西湖处士诗。ér jīn gū fù huáng hūn yuè,zhǐ shǎo xī hú chù shì shī。

红梅二首

耶律楚材

天仙皎皎素罗裳,淡抹浓涂总不妨。tiān xiān jiǎo jiǎo sù luó shang,dàn mǒ nóng tú zǒng bù fáng。
酒晕半潮妃子醉,胭脂初试寿阳妆。jiǔ yūn bàn cháo fēi zi zuì,yān zhī chū shì shòu yáng zhuāng。
肯同桃杏迷蜂蝶,本与松筠傲雪霜。kěn tóng táo xìng mí fēng dié,běn yǔ sōng yún ào xuě shuāng。
顾影也应悲汉室,临风犹似怨三郎。gù yǐng yě yīng bēi hàn shì,lín fēng yóu shì yuàn sān láng。

和渔阳赵光祖二诗

耶律楚材

岩廊深责忝疑丞,位重材轻负宠荣。yán láng shēn zé tiǎn yí chéng,wèi zhòng cái qīng fù chǒng róng。
猾虏七擒输葛亮,奇谋六出愧陈平。huá lǔ qī qín shū gé liàng,qí móu liù chū kuì chén píng。
未行礼乐常如歉,欲挂衣冠似不情。wèi xíng lǐ lè cháng rú qiàn,yù guà yī guān shì bù qíng。
何日对君言我志,夜阑秉烛笑谈倾。hé rì duì jūn yán wǒ zhì,yè lán bǐng zhú xiào tán qīng。

和渔阳赵光祖二诗

耶律楚材

生民垂欲陟春台,南斗妖氛绝点埃。shēng mín chuí yù zhì chūn tái,nán dòu yāo fēn jué diǎn āi。
典礼已随前代废,遗音犹怨后庭哀。diǎn lǐ yǐ suí qián dài fèi,yí yīn yóu yuàn hòu tíng āi。
十年叹我垂垂老,万里怜君得得来。shí nián tàn wǒ chuí chuí lǎo,wàn lǐ lián jūn dé dé lái。
此语纵无多忌讳,缄题未可对人开。cǐ yǔ zòng wú duō jì huì,jiān tí wèi kě duì rén kāi。

张汉臣因入觐索诗

耶律楚材

汉臣千里觐龙庭,欲使天皇致太平。hàn chén qiān lǐ jìn lóng tíng,yù shǐ tiān huáng zhì tài píng。
十事便宜言恳切,三千貔虎令严明。shí shì biàn yí yán kěn qiè,sān qiān pí hǔ lìng yán míng。
好筹庙算如留相,莫忆鲈鱼似季鹰。hǎo chóu miào suàn rú liú xiāng,mò yì lú yú shì jì yīng。
一统要荒君勉力,云台须占最高名。yī tǒng yào huāng jūn miǎn lì,yún tái xū zhàn zuì gāo míng。

送文叔南行

耶律楚材

李子敦纯不入时,而今失志又南归。lǐ zi dūn chún bù rù shí,ér jīn shī zhì yòu nán guī。
纵无手内毛生檄,自有囊中莱子衣。zòng wú shǒu nèi máo shēng xí,zì yǒu náng zhōng lái zi yī。
未得忠贞毗圣主,且将甘旨侍慈闱。wèi dé zhōng zhēn pí shèng zhǔ,qiě jiāng gān zhǐ shì cí wéi。
鹓雏不忘冲天志,直待三年更一飞。yuān chú bù wàng chōng tiān zhì,zhí dài sān nián gèng yī fēi。

和冯扬善九日韵

耶律楚材

冯君今岁又离家,携手赓酬海一涯。féng jūn jīn suì yòu lí jiā,xié shǒu gēng chóu hǎi yī yá。
秦汉兴亡真梦寐,苏张轗轲莫吁嗟。qín hàn xīng wáng zhēn mèng mèi,sū zhāng kǎn kē mò xū jiē。
孔融座上樽盈酒,靖节篱边菊有华。kǒng róng zuò shàng zūn yíng jiǔ,jìng jié lí biān jú yǒu huá。
何日公馀同此乐,西风一醉泛流霞。hé rì gōng yú tóng cǐ lè,xī fēng yī zuì fàn liú xiá。

示石州刘企贤

耶律楚材

西州来索湛然诗,笑点霜毫录鄙辞。xī zhōu lái suǒ zhàn rán shī,xiào diǎn shuāng háo lù bǐ cí。
底事行藏元有数,斯文否泰本由时。dǐ shì xíng cáng yuán yǒu shù,sī wén fǒu tài běn yóu shí。
硕材未信明君弃,雅操何惭暴吏欺。shuò cái wèi xìn míng jūn qì,yǎ cāo hé cán bào lì qī。
此语颇涉人忌讳,等闲勿使细民知。cǐ yǔ pǒ shè rén jì huì,děng xián wù shǐ xì mín zhī。

李庭训和予诗见寄复用元韵以谢之

耶律楚材

忝位台司岁月深,中书自笑不如岑。tiǎn wèi tái sī suì yuè shēn,zhōng shū zì xiào bù rú cén。
殷周礼乐真予事,唐舜规模本素心。yīn zhōu lǐ lè zhēn yǔ shì,táng shùn guī mó běn sù xīn。
郑五每惭难作相,胥靡终欲强为霖。zhèng wǔ měi cán nán zuò xiāng,xū mí zhōng yù qiáng wèi lín。
陇西妙语虚推奖,舒卷寒窗尽日吟。lǒng xī miào yǔ xū tuī jiǎng,shū juǎn hán chuāng jǐn rì yín。

寄移剌子春

耶律楚材

说与沙城刘子春,湛然垂老酷思君。shuō yǔ shā chéng liú zi chūn,zhàn rán chuí lǎo kù sī jūn。
同游青冢秋将尽,共饮天山酒半醺。tóng yóu qīng zhǒng qiū jiāng jǐn,gòng yǐn tiān shān jiǔ bàn xūn。
茧纸题诗熟鍊字,毡庐谈道细论文。jiǎn zhǐ tí shī shú liàn zì,zhān lú tán dào xì lùn wén。
五年回首真如梦,衰草寒烟正断魂。wǔ nián huí shǒu zhēn rú mèng,shuāi cǎo hán yān zhèng duàn hún。

寄妹夫人

耶律楚材

三十年前旅永安,凤箫楼上倚阑干。sān shí nián qián lǚ yǒng ān,fèng xiāo lóu shàng yǐ lán gàn。
初学书画同游戏,静阅琴棋相对闲。chū xué shū huà tóng yóu xì,jìng yuè qín qí xiāng duì xián。
聚散悲欢灯影里,兴亡成败梦魂间。jù sàn bēi huān dēng yǐng lǐ,xīng wáng chéng bài mèng hún jiān。
安书风送来天际,望断中州一发山。ān shū fēng sòng lái tiān jì,wàng duàn zhōng zhōu yī fā shān。

和武善夫韵

耶律楚材

不得潜身似许由,医闾辜负万山秋。bù dé qián shēn shì xǔ yóu,yī lǘ gū fù wàn shān qiū。
未竭犬马虽为慊,忽忆猿鹤却自羞。wèi jié quǎn mǎ suī wèi qiàn,hū yì yuán hè què zì xiū。
黄阁赖悬新篆印,白霫元有旧渔舟。huáng gé lài xuán xīn zhuàn yìn,bái xí yuán yǒu jiù yú zhōu。
他时雪夜寻良友,且学当年王子猷。tā shí xuě yè xún liáng yǒu,qiě xué dāng nián wáng zi yóu。

和冯扬善韵

耶律楚材

扬善从来慕晋卿,沧浪浊处不濯缨。yáng shàn cóng lái mù jìn qīng,cāng làng zhuó chù bù zhuó yīng。
关东易学孰能与,冀北诗声莫与京。guān dōng yì xué shú néng yǔ,jì běi shī shēng mò yǔ jīng。
今日穷途虽蹇剥,他时行道自亨贞。jīn rì qióng tú suī jiǎn bō,tā shí xíng dào zì hēng zhēn。
须知遁世元无闷,莫怨龙钟出帝城。xū zhī dùn shì yuán wú mèn,mò yuàn lóng zhōng chū dì chéng。

答聂庭玉

耶律楚材

文章太守镇榆关,远寄新诗与湛然。wén zhāng tài shǒu zhèn yú guān,yuǎn jì xīn shī yǔ zhàn rán。
卓尔功名君勉力,归与活计我加鞭。zhuó ěr gōng míng jūn miǎn lì,guī yǔ huó jì wǒ jiā biān。
扶衰幸有东坡杖,遣兴犹存玉涧泉。fú shuāi xìng yǒu dōng pō zhàng,qiǎn xīng yóu cún yù jiàn quán。
布袜青鞋任真率,东垣山水不拈钱。bù wà qīng xié rèn zhēn lǜ,dōng yuán shān shuǐ bù niān qián。