古诗词

琴道喻五十韵以勉忘忧进道

耶律楚材

昔我学鼓琴,豪气凌青天。xī wǒ xué gǔ qín,háo qì líng qīng tiān。
轻笑此小技,何必师成连。qīng xiào cǐ xiǎo jì,hé bì shī chéng lián。
宝架翻旧谱,对谱寻冰弦。bǎo jià fān jiù pǔ,duì pǔ xún bīng xián。
自弹数十弄,以为无差肩。zì dàn shù shí nòng,yǐ wèi wú chà jiān。
有客来劝予,因举庄生篇。yǒu kè lái quàn yǔ,yīn jǔ zhuāng shēng piān。
时君方诵书,轮扁居其前。shí jūn fāng sòng shū,lún biǎn jū qí qián。
释椎而入请,何故读残编。shì chuí ér rù qǐng,hé gù dú cán biān。
上古已久矣,不得见圣贤。shàng gǔ yǐ jiǔ yǐ,bù dé jiàn shèng xián。
遗书糟粕馀,与道云泥悬。yí shū zāo pò yú,yǔ dào yún ní xuán。
臣年七十秋,双鬓如垂绵。chén nián qī shí qiū,shuāng bìn rú chuí mián。
斫轮固小巧,巧性非方圆。zhuó lún gù xiǎo qiǎo,qiǎo xìng fēi fāng yuán。
心手两相应,不能语子焉。xīn shǒu liǎng xiāng yīng,bù néng yǔ zi yān。
是知圣人道,安得形言诠。shì zhī shèng rén dào,ān dé xíng yán quán。
至今千载间,此论不可迁。zhì jīn qiān zài jiān,cǐ lùn bù kě qiān。
琴书纸上语,妙趣焉能传?qín shū zhǐ shàng yǔ,miào qù yān néng chuán?
不学妄穿凿,是为谁之愆。bù xué wàng chuān záo,shì wèi shuí zhī qiān。
今方谒弭君,服膺乃拳拳。jīn fāng yè mǐ jūn,fú yīng nǎi quán quán。
相对授指诀,初请歌水仙。xiāng duì shòu zhǐ jué,chū qǐng gē shuǐ xiān。
吟猱不逾矩,节奏能平平。yín náo bù yú jǔ,jié zòu néng píng píng。
起伏与神会,态状如云烟。qǐ fú yǔ shén huì,tài zhuàng rú yún yān。
朝夕从之游,琴事得大全。cháo xī cóng zhī yóu,qín shì dé dà quán。
小艺尚如此,大道宁不然。xiǎo yì shàng rú cǐ,dà dào níng bù rán。
当年嗜佛书,经论穷疏笺。dāng nián shì fú shū,jīng lùn qióng shū jiān。
公案助谈柄,卖弄猾头禅。gōng àn zhù tán bǐng,mài nòng huá tóu chán。
一遇万松师,驽骀蒙策鞭。yī yù wàn sōng shī,nú dài méng cè biān。
委身事洒扫,抠衣且三年。wěi shēn shì sǎ sǎo,kōu yī qiě sān nián。
圆教摄万法,始觉担板偏。yuán jiào shè wàn fǎ,shǐ jué dān bǎn piān。
回视平昔学,尚未及埃涓。huí shì píng xī xué,shàng wèi jí āi juān。
渐能入堂奥,稍稍穷高坚。jiàn néng rù táng ào,shāo shāo qióng gāo jiān。
疑团一旦碎,桶底七八穿。yí tuán yī dàn suì,tǒng dǐ qī bā chuān。
洪炉片雪飞,石上栽白莲。hóng lú piàn xuě fēi,shí shàng zāi bái lián。
佛祖立下风,俯视威音先。fú zǔ lì xià fēng,fǔ shì wēi yīn xiān。
忘忧西域时,师我求真筌。wàng yōu xī yù shí,shī wǒ qiú zhēn quán。
经今十五春,进退犹迁延。jīng jīn shí wǔ chūn,jìn tuì yóu qiān yán。
望涯自退缩,甘心嗟无缘。wàng yá zì tuì suō,gān xīn jiē wú yuán。
将求无价宝,未肯酬一钱。jiāng qiú wú jià bǎo,wèi kěn chóu yī qián。
未启半篑土,欲酌九仞泉。wèi qǐ bàn kuì tǔ,yù zhuó jiǔ rèn quán。
美玉付良工,良工得雕镌。měi yù fù liáng gōng,liáng gōng dé diāo juān。
良金不受冶,徒费炉韝煽。liáng jīn bù shòu yě,tú fèi lú gōu shān。
闻君近好琴,停烛夜不眠。wén jūn jìn hǎo qín,tíng zhú yè bù mián。
弹之未期月,曲调能相联。dàn zhī wèi qī yuè,qū diào néng xiāng lián。
君初未弹时,曾不知勾蠲。jūn chū wèi dàn shí,céng bù zhī gōu juān。
学道亦如此,惟患无精专。xué dào yì rú cǐ,wéi huàn wú jīng zhuān。
谁无摩尼珠,谁无般若船。shuí wú mó ní zhū,shuí wú bān ruò chuán。
立志勿犹豫,叩参宜勉旃。lì zhì wù yóu yù,kòu cān yí miǎn zhān。
他时大彻悟,沛然如决川。tā shí dà chè wù,pèi rán rú jué chuān。
毛端吞巨海,芥子含大千。máo duān tūn jù hǎi,jiè zi hán dà qiān。
瞬息一世过,生死相萦缠。shùn xī yī shì guò,shēng sǐ xiāng yíng chán。
此生不得觉,旷劫徒悲煎。cǐ shēng bù dé jué,kuàng jié tú bēi jiān。
吾言真药石,疗子沈疴痊。wú yán zhēn yào shí,liáo zi shěn kē quán。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

贾非熊饯余用其韵

耶律楚材

銮辔和鸣车指南,廷臣自愧侍龙骖。luán pèi hé míng chē zhǐ nán,tíng chén zì kuì shì lóng cān。
平生慷慨贞夫一,万里别来益友三。píng shēng kāng kǎi zhēn fū yī,wàn lǐ bié lái yì yǒu sān。
老子此行无酒债,故人归计有禅庵。lǎo zi cǐ xíng wú jiǔ zhài,gù rén guī jì yǒu chán ān。
白云野衲皆宗匠,道服因缘好细参。bái yún yě nà jiē zōng jiàng,dào fú yīn yuán hǎo xì cān。

和松月野衲海上人见寄二诗其一

耶律楚材

游子痴愚莫识家,牛车远弃爱羊车。yóu zi chī yú mò shí jiā,niú chē yuǎn qì ài yáng chē。
汪洋渤海龙宫藏,涓滴波澜坎井蛙。wāng yáng bó hǎi lóng gōng cáng,juān dī bō lán kǎn jǐng wā。
迷后万言犹是少,悟来千里不为赊。mí hòu wàn yán yóu shì shǎo,wù lái qiān lǐ bù wèi shē。
丛林衲子空行脚,绕遍天涯与海涯。cóng lín nà zi kōng xíng jiǎo,rào biàn tiān yá yǔ hǎi yá。

用李德恒韵

耶律楚材

吾子栖迟尚布衣,挑灯弹铗壮歌悲。wú zi qī chí shàng bù yī,tiāo dēng dàn jiá zhuàng gē bēi。
阮生固已开青眼,马氏元来有白眉。ruǎn shēng gù yǐ kāi qīng yǎn,mǎ shì yuán lái yǒu bái méi。
运拙巢由真可慕,时亨房杜不难为。yùn zhuō cháo yóu zhēn kě mù,shí hēng fáng dù bù nán wèi。
男儿用舍奚忧喜,三径耕耘足自资。nán ér yòng shě xī yōu xǐ,sān jìng gēng yún zú zì zī。

松月老人寄诗因用元韵

耶律楚材

谈禅讲教不知家,芳草漫漫去路差。tán chán jiǎng jiào bù zhī jiā,fāng cǎo màn màn qù lù chà。
杓卜虚声禾老鼓,盘星错认洞山麻。biāo bo xū shēng hé lǎo gǔ,pán xīng cuò rèn dòng shān má。
全无去就论空色,谁有心情说照遮。quán wú qù jiù lùn kōng sè,shuí yǒu xīn qíng shuō zhào zhē。
松月野僧须荐取,钓鱼人是老玄沙。sōng yuè yě sēng xū jiàn qǔ,diào yú rén shì lǎo xuán shā。

和薛正之韵

耶律楚材

天涯倚遍塞城楼,凝望冥鸿空自羞。tiān yá yǐ biàn sāi chéng lóu,níng wàng míng hóng kōng zì xiū。
礼义不张真我恨,干戈未戢是吾忧。lǐ yì bù zhāng zhēn wǒ hèn,gàn gē wèi jí shì wú yōu。
每怜丹凤能择食,常笑黄能误上钩。měi lián dān fèng néng zé shí,cháng xiào huáng néng wù shàng gōu。
何日解荣偿旧约,扁舟蓑笠五湖游。hé rì jiě róng cháng jiù yuē,biǎn zhōu suō lì wǔ hú yóu。

用李邦瑞韵

耶律楚材

沈沈北海雪波深,老眼增明寸碧琴。shěn shěn běi hǎi xuě bō shēn,lǎo yǎn zēng míng cùn bì qín。
未得一江活物水,何酬四海望云心。wèi dé yī jiāng huó wù shuǐ,hé chóu sì hǎi wàng yún xīn。
我生有遇千年会,自愧难为三日霖。wǒ shēng yǒu yù qiān nián huì,zì kuì nán wèi sān rì lín。
吾子佞然虚赞德,临风羞继谪仙吟。wú zi nìng rán xū zàn dé,lín fēng xiū jì zhé xiān yín。

寄平阳净名润老

耶律楚材

驿骑新从平水回,知公无恙笑颜开。yì qí xīn cóng píng shuǐ huí,zhī gōng wú yàng xiào yán kāi。
出门不剪闲庭草,退步从生古殿苔。chū mén bù jiǎn xián tíng cǎo,tuì bù cóng shēng gǔ diàn tái。
玉锁何须絟彩凤,金钩毋得钓黄鲐。yù suǒ hé xū quán cǎi fèng,jīn gōu wú dé diào huáng tái。
夜深织就无纹锦,但有人来寄个来。yè shēn zhī jiù wú wén jǐn,dàn yǒu rén lái jì gè lái。

和李茂才寄景贤韵

耶律楚材

醒时还醉醉还醒,尚忆轮台饮兴清。xǐng shí hái zuì zuì hái xǐng,shàng yì lún tái yǐn xīng qīng。
瀚海波涛君忍听,天山风雪我难行。hàn hǎi bō tāo jūn rěn tīng,tiān shān fēng xuě wǒ nán xíng。
好学慷慨英雄操,毋傲辛酸儿女情。hǎo xué kāng kǎi yīng xióng cāo,wú ào xīn suān ér nǚ qíng。
但得胸中空洒洒,天涯何处不安生。dàn dé xiōng zhōng kōng sǎ sǎ,tiān yá hé chù bù ān shēng。

除戎堂二首

耶律楚材

除戎堂主震威名,一扫尘氛消未萌。chú róng táng zhǔ zhèn wēi míng,yī sǎo chén fēn xiāo wèi méng。
不出户庭成庙算,折冲樽俎有奇兵。bù chū hù tíng chéng miào suàn,zhé chōng zūn zǔ yǒu qí bīng。
何须公瑾长江险,安用蒙恬万里城。hé xū gōng jǐn zhǎng jiāng xiǎn,ān yòng méng tián wàn lǐ chéng。
坐镇大河兵偃息,居延不复塞尘惊。zuò zhèn dà hé bīng yǎn xī,jū yán bù fù sāi chén jīng。

除戎堂二首

耶律楚材

除戎厅事筑城阿,烽火平安师旅和。chú róng tīng shì zhù chéng ā,fēng huǒ píng ān shī lǚ hé。
远胜长城欺李绩,徒标铜柱笑伏波。yuǎn shèng zhǎng chéng qī lǐ jì,tú biāo tóng zhù xiào fú bō。
服心不用七擒策,御侮何劳三箭歌。fú xīn bù yòng qī qín cè,yù wǔ hé láo sān jiàn gē。
高枕幽窗无一事,西人不敢牧长河。gāo zhěn yōu chuāng wú yī shì,xī rén bù gǎn mù zhǎng hé。

和北京张天佐见寄

耶律楚材

寓迹龙庭积有年,功名已后祖生鞭。yù jì lóng tíng jī yǒu nián,gōng míng yǐ hòu zǔ shēng biān。
销金众口嫉居士,好事独君慕湛然。xiāo jīn zhòng kǒu jí jū shì,hǎo shì dú jūn mù zhàn rán。
许远云山分袂别,几时风雨对床眠。xǔ yuǎn yún shān fēn mèi bié,jǐ shí fēng yǔ duì chuáng mián。
琼华赠我将何报,聊寄江南古样弦。qióng huá zèng wǒ jiāng hé bào,liáo jì jiāng nán gǔ yàng xián。

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

临行不暇别圆明,禅客机关百变生。lín xíng bù xiá bié yuán míng,chán kè jī guān bǎi biàn shēng。
明月清风都不会,落花流水两无情。míng yuè qīng fēng dōu bù huì,luò huā liú shuǐ liǎng wú qíng。
只知常谒摩诃院,谁道曾离归化城。zhǐ zhī cháng yè mó hē yuàn,shuí dào céng lí guī huà chéng。
宾主相忘非聚散,笑谈松竹自清声。bīn zhǔ xiāng wàng fēi jù sàn,xiào tán sōng zhú zì qīng shēng。

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

新诗入手眼增明,老作机锋太峻生。xīn shī rù shǒu yǎn zēng míng,lǎo zuò jī fēng tài jùn shēng。
略叙寒温闲礼数,过承褒赏假人情。lüè xù hán wēn xián lǐ shù,guò chéng bāo shǎng jiǎ rén qíng。
羡君奋迅超真地,笑我徘徊恋化城。xiàn jūn fèn xùn chāo zhēn dì,xiào wǒ pái huái liàn huà chéng。
且喜武川归海若,狂流万派尽消声。qiě xǐ wǔ chuān guī hǎi ruò,kuáng liú wàn pài jǐn xiāo shēng。

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

我爱圆明道眼明,简书时复寄鲰生。wǒ ài yuán míng dào yǎn míng,jiǎn shū shí fù jì zōu shēng。
谈真辨妄输达士,背正归邪笑世情。tán zhēn biàn wàng shū dá shì,bèi zhèng guī xié xiào shì qíng。
且隐骊珠光万丈,奚贪尺璧价连城。qiě yǐn lí zhū guāng wàn zhàng,xī tān chǐ bì jià lián chéng。
穹庐高枕无馀事,静听潮轰北海声。qióng lú gāo zhěn wú yú shì,jìng tīng cháo hōng běi hǎi shēng。

寄武川摩诃院圆明老人五首

耶律楚材

归与不得效渊明,细碎功名误此生。guī yǔ bù dé xiào yuān míng,xì suì gōng míng wù cǐ shēng。
客里正如闲气味,病来犹有好心情。kè lǐ zhèng rú xián qì wèi,bìng lái yóu yǒu hǎo xīn qíng。
冰弦罢品昭君曲,醉墨闲题苏武城。bīng xián bà pǐn zhāo jūn qū,zuì mò xián tí sū wǔ chéng。
受用观音法无尽,悲笳风送两三声。shòu yòng guān yīn fǎ wú jǐn,bēi jiā fēng sòng liǎng sān shēng。